Με βάση με τα επίσημα στοιχεία, σήμερα η ρωσική νεολαία (από 14 έως 30 χρόνων) αποτελεί περίπου το 25% της ρωσικής κοινωνίας. Από αυτούς σπουδάζει περίπου το 20%. Από αυτούς που εργάζονται, περίπου το 90% είναι μισθωτοί, το 3% αυτοαπασχολούμενοι, το 3% μικρομεσαίοι επιχειρηματίες και το 3% δηλώνουν επιχειρηματίες.

Το ποσοστό των νέων μεταξύ των καταγραμμένων ανέργων είναι σήμερα σε διάφορες περιοχές από 25% έως 50%.

Μόνο το 20% των αποφοίτων βρίσκει εργασία πάνω στο αντικείμενο που σπούδασε.

2,5 εκατομμύρια νέοι υπολογίζεται πως εργάζονται σε διάφορες «δουλειές του ποδαριού», της «παράλληλης» οικονομίας ή παραοικονομίας.

Τα 2/3 των νέων αναγκάζονται να μένουν με τους γονείς τους εξαιτίας της δυσκολίας εύρεσης ξεχωριστής στέγης.

Στη χώρα υπάρχουν 6 εκατομμύρια ναρκομανείς και 1 εκατομμύριο με AIDS, που στην πλειοψηφία τους είναι νέοι.

Μεγάλη είναι η «στρατολόγηση» νέων από εγκληματικές ομάδες. Με βάση τα στοιχεία των αστυνομικών αρχών, οι περισσότεροι άνθρωποι που συλλαμβάνονται για εγκληματικές ενέργειες είναι μεταξύ 27-29 χρόνων.

-- Με ποια προβλήματα έρχεται αντιμέτωπη η ρωσική νεολαία σήμερα;

-- Την περασμένη άνοιξη το κόμμα μας πραγματοποίησε Ολομέλεια της ΚΕ για να συζητήσει την κατάσταση της ρωσικής νεολαίας και τη δουλιά του ΚΚΡΟ σ' αυτήν. Προσπαθήσαμε να δούμε τη νεολαία όχι από τη συνηθισμένη πλευρά, αλλά παίρνοντας υπόψη ότι σήμερα η νεολαία μεγάλωσε αφότου διαλύθηκε η Σοβιετική Ενωση. Ετσι δεν υπάρχει η όποια γνώση για την ΕΣΣΔ, που έχουν οι μεγαλύτερες γενιές. Οτι γνωρίζουν για την ΕΣΣΔ είναι από τους γονείς τους, το σχολείο, τα ΜΜΕ.

Σήμερα, λοιπόν, εκείνα τα προβλήματα που απασχολούν τη νεολαία είναι τα ζητήματα της μόρφωσης, της εύρεσης εργασίας, ή της εύρεσης κατοικίας, που ιδιαίτερα στα μεγάλα αστικά κέντρα είναι πλέον πολύ ακριβή, κάτι που βάζει εμπόδια στο να αποκτήσει κατοικία μια νέα οικογένεια.

Σήμερα η νεολαία προσπαθεί να βρει ένα αποκούμπι, προστασία για τα δικαιώματά της στο ΚΚ, κάτι που φαίνεται με τη νέα τάση, αυτής της ένταξης νέων ανθρώπων στο ΚΚΡΟ. Μετά τις τελευταίες εκλογές υπάρχουν και ορισμένοι νέοι σε ηλικία βουλευτές του κόμματος. Ανάλογη ηλικιακή ανανέωση γίνεται και στα περιφερειακά όργανα του κόμματος.

-- Και οι κατακτήσεις της νεολαίας από τη σοβιετική εποχή;

-- Σήμερα η νεολαία σιγά σιγά συνειδητοποιεί πως τις έχουν αφαιρέσει μια σειρά κατακτήσεις που υπήρχαν στο παρελθόν, όπως η δωρεάν ανώτατη μόρφωση. Σήμερα η νεολαία ρωτάει, διευκρινίζει, κάνει συγκρίσεις του σήμερα με αυτό που υπήρχε. Αν και τα ΜΜΕ προσπαθούσαν να παρουσιάσουν το ΚΚ ως ένα «κόμμα της γερουσίας», αυτό σήμερα ανατρέπεται. Ο στόχος του κόμματός μας είναι η κατάκτηση της πολιτικής εξουσίας, κι αυτό δεν μπορεί να γίνει χωρίς τη νεολαία.

-- Γίνονται κινητοποιήσεις νεολαίας στη Ρωσία;

Κινητοποιήσεις νεολαίας γίνονται και στη Ρωσία, όμως ακόμη δεν είναι μεγάλες, μαζικές. Σήμερα η κατάσταση είναι τέτοια που αρκετός κόσμος εκφράζεται υπέρ της αντιπολίτευσης, όμως την ίδια ώρα δεν είναι έτοιμος να αγωνιστεί. Κι αυτό το χαρακτηριστικό υπάρχει στο ρωσικό λαό. Αν δε φτάσουν τα πράγματα «στο αμήν», υπάρχει υπομονή μέχρι μια κρίσιμη πολιτική καμπή, που μπορεί να οδηγήσει στα πιο απρόβλεπτα γεγονότα.

Διαδήλωση της Κομμουνιστικής Νεολαίας Ρωσίας (Μπολσεβίκοι)

-- Πρώτα απ' όλα, πρέπει να θυμόμαστε πως υπάρχει νεολαία και νεολαία. Βεβαίως, μπορούμε να την εξετάσουμε και ως σύνολο, αλλά δεν πρέπει να μας διαφεύγει πως αυτή αποτελείται από διαφορετικά κοινωνικά στρώματα. Υπάρχει η σπουδάζουσα και φοιτητική νεολαία, η εργαζόμενη νεολαία, η λεγόμενη «χρυσή νεολαία», που έχει εντελώς διαφορετικά προβλήματα.

Ετσι σήμερα, αν μιλήσουμε για την εργαζόμενη νεολαία, εκείνο που την απασχολεί είναι πως δεν έχει δικαιώματα, δεν μπορεί να συγκροτήσει ανεξάρτητα από τις αρχές συνδικάτα, με την εργοδοσία να την αντιμετωπίζει επίσης χωρίς δικαιώματα.

Η σπουδάζουσα νεολαία έχει επίσης σοβαρά προβλήματα. Οπως είναι γνωστό, εδώ και λίγα χρόνια η Ρωσία αποδέχτηκε τη Συνθήκη της Μπολόνια και αυτήν την περίοδο αρκετά ΑΕΙ προσαρμόζονται σ' αυτήν, σπάνε τον κύκλο σπουδών σε δύο κύκλους, προωθείται η εμπορευματοποίηση της ανώτατης εκπαίδευσης, περικόπτονται οι υποτροφίες και άλλα δικαιώματα των φοιτητών.

Μπορούμε να πούμε πως η πλειοψηφία της σημερινής ρωσικής νεολαίας έρχεται αντιμέτωπη με πολλά κοινωνικά προβλήματα, όμως ακόμη δεν έχει πλήρως συνειδητοποιήσει ούτε τα ίδια τα προβλήματα, ούτε τις ρίζες αυτών των προβλημάτων. Πολλοί είναι ακόμη οι νέοι που προσπαθούν να «πνίξουν» αυτά τα προβλήματα με το πιοτό, με τη διασκέδαση και με άλλους τρόπους αποφυγής της πραγματικότητας.

Ωστόσο, η ρωσική κοινωνία κινείται πιο ριζοσπαστικά και ανάλογη είναι και η πορεία της ρωσικής νεολαίας. Μεγαλώνει το κομμάτι των νέων που συνειδητοποιούν τη θέση τους και εκφράζουν ετοιμότητα να αγωνιστούν για την επίλυση των προβλημάτων.

-- Παρέμειναν κάποιες από τις κατακτήσεις που υπήρχαν στο παρελθόν, επί σοσιαλισμού, για τη νεολαία;

-- Πολύ λίγες, ελάχιστες. Π.χ. οι υποτροφίες των φοιτητών, που υπήρχαν επί σοσιαλισμού σε μεγάλη κλίμακα, τώρα εξακολουθούν να υπάρχουν για μια μικρή κατηγορία φοιτητών. Το μηνιαίο ποσό όμως της υποτροφίας δε φτάνει συχνά ούτε για τα εισιτήρια του μήνα στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Προς το παρόν, οι βιβλιοθήκες είναι ακόμη δωρεάν, όπως και η χρήση του εποπτικού υλικού στα ΑΕΙ. Επίσης, σε ορισμένες περιπτώσεις η εργαζόμενη νεολαία μπορεί δωρεάν να αναβαθμίσει την εξειδίκευσή της. Ολα αυτά όμως είναι «φτωχά ψίχουλα», μπροστά στις κατακτήσεις που είχε η νεολαία επί σοσιαλισμού.

Σήμερα, δεν υπάρχει δωρεάν ιατροφαρμακευτική αγωγή. Είτε σπουδάζεις στο πανεπιστήμιο, είτε δουλεύεις στη φάμπρικα, πρέπει άμεσα ή έμμεσα να πληρώσεις για την υγεία σου.

Σήμερα, σε αντίθεση με το σοσιαλισμό, στο φοιτητή, μετά το πέρας των σπουδών, δεν του παρέχεται καμία πρόταση για εργασία στο αντικείμενο που σπούδασε. Πρέπει να τη βρει μόνος του. Κάτι τέτοιο δε δίνει καμία εγγύηση ότι θα βρεις εργασία στο αντικείμενο που σπούδασες. Μόλις το 10% των τελειόφοιτων βρίσκει εργασία πάνω σ' αυτό που σπούδασε.

Η σημερινή νεολαία έχει χάσει όλα τα σημαντικά που είχε επί σοσιαλισμού. Πρώτα απ' όλα τη σιγουριά για την αυριανή μέρα, το δικαίωμα στην εργασία, στη δωρεάν Παιδεία και Υγεία, στη στέγη. Ακόμη και δικαιώματα που υποτίθεται εγγυούνται είναι μόνον στα χαρτιά. Π.χ. υποτίθεται πως σε πολλά ΑΕΙ η φοίτηση είναι δωρεάν. Στην πράξη βέβαια κάτι τέτοιο δεν ισχύει, ή για να το καταφέρεις πρέπει να «λαδώσεις». Επίσης, με τις «ενιαίες εξετάσεις» που καθιέρωσαν για την είσοδο στα ΑΕΙ, που είναι ένα σύστημα τεστ, μειώνονται οι δυνατότητες εισόδου, ενώ σε περίπτωση αποτυχίας πρέπει να περιμένεις έναν ολόκληρο χρόνο για να ξαναδώσεις.

Συνοπτικά, η ρωσική νεολαία έχει χάσει τα σημαντικότερα από αυτά που είχε τη σοβιετική περίοδο.

-- Την ίδια ώρα, δε βλέπουμε στη Ρωσία μαζικές κινητοποιήσεις της σπουδάζουσας ή εργαζόμενης νεολαίας, σε αντίθεση π.χ. με άλλες χώρες, όπως η Ιταλία, η Γαλλία, η Ελλάδα. Πού οφείλεται αυτό;

-- Αυτό συμβαίνει, γιατί, κατά τη γνώμη μου, η ευρωπαϊκή νεολαία έχει μακρόχρονες αγωνιστικές παραδόσεις. Γεννήθηκε και μεγάλωσε, διαπαιδαγωγήθηκε μέσα σε μια κοινωνία που είναι μαθημένη να αγωνίζεται. Αυτό είναι ο κανόνας σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Στη δική μας τη χώρα επί 70 χρόνια οι άνθρωποι δεν ήταν αναγκασμένοι να παλεύουν για τα δικαιώματά τους, γιατί επί της ουσίας αυτά ήταν εγγυημένα. Βεβαίως, μπορεί να μην ήταν τα πράγματα ιδανικά, όμως αυτές οι κατακτήσεις υπήρχαν. Ετσι, σήμερα οι Ρώσοι εργαζόμενοι και η εργαζόμενη νεολαία δεν έχουν εμπειρίες αγώνα, δεν έχουν ακόμη την «ψυχολογία» του αγώνα. Ολα είναι ακόμη αντεστραμμένα, π.χ. ο εργοδότης, ο διευθυντής, ο μάνατζερ είναι ακόμη στην ψυχολογία του εργαζόμενου ο «συνάδελφος», με τον οποίο αποτελούν μια ενιαία κολεκτίβα.

Επίσης, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η σημερινή ρωσική νεολαία έχει μεγαλώσει μέσα σε μια περίοδο πλήρους ξεχαρβαλώματος, κοινωνικο-οικονομικής κατάπτωσης, όταν ο κόσμος δεν έβλεπε καμία διέξοδο, πολύ περισσότερο δεν έβλεπε τη διέξοδο του αγώνα. Οπου ο καθένας προσπαθούσε να επιβιώσει όπως μπορούσε μόνος του. Σε τέτοιο πνεύμα γαλουχήθηκε η νεολαία.

Ομως, η κατάσταση τώρα αρχίζει και αλλάζει. Χρόνο με το χρόνο γίνονται αλλαγές. Αν πριν μερικά χρόνια οι φοιτητικές κινητοποιήσεις ήταν κάτι το αδιανόητο στη Ρωσία, σήμερα έχουμε τέτοιες κινητοποιήσεις π.χ. στην πόλη Περμ και σε άλλες πόλεις, όπως στο Μπριάνσκ. Βεβαίως, δεν είναι ακόμη τόσο μαζικές, όμως είναι ένα γεγονός. Ακόμη πιο ριζοσπαστικές είναι οι αλλαγές στην εργαζόμενη νεολαία. Πριν μερικά χρόνια εκτός του ότι οι απεργίες ήταν λίγες, σ' αυτές συμμετείχαν κυρίως οι εργαζόμενοι άνω των 45 χρόνων και μάλιστα συχνά επέλεγαν ως μορφή τις απεργίες πείνας. Τώρα τα πράγματα αλλάζουν. Σε νέες επιχειρήσεις, όπου βασικά δουλεύουν νέοι, κι υψηλά ειδικευμένοι εργάτες, που μπαίνουν επικεφαλής του αγώνα. Ετσι π.χ. βλέπουμε τους λιμενεργάτες στο Λένινγκραντ, που μπόρεσαν όχι μόνον να οργανώσουν την απεργία τους, αλλά και να την περιφρουρήσουν.

Βλέπουμε πως η εργαζόμενη νεολαία σταδιακά, με δυσκολίες, με πισωγυρίσματα, όμως μαθαίνει να αγωνίζεται. Εκτιμάμε, λοιπόν, πως τα επόμενα χρόνια θα υπάρξει μια σαφής άνοδος των αγώνων τόσο της σπουδάζουσας, όσο και της εργαζόμενης νεολαίας.

Associated Press

Αφίσα της Κομσομόλ για τα 7 χρόνια της Οχτωβριανής Επανάστασης

Αν και η Κομσομόλ είχε δημιουργηθεί στις 29 του Οκτώβρη 1918 ως μια καθαρά ιδεολογικο-πολιτική οργάνωση, που σύμφωνα με τα λόγια του Λένιν ήταν μια ένωση της νεολαίας «για να διδαχτεί ο κομμουνισμός», αυτή τη φορά την ίδρυση της Κομσομόλ έτρεξε να «τιμήσει», πέρα από τους κομμουνιστές, «κάθε καρυδιάς καρύδι», μεταξύ άλλων και οι επίσημες αρχές και οι πολιτικές οργανώσεις που τις στηρίζουν, ακόμη και πασίγνωστοι νεόπλουτοι επιχειρηματίες, που πέρασαν από τις γραμμές της. Βεβαίως, σ' αυτές τις «επίσημες» εκδηλώσεις υπήρχε η προσπάθεια παρουσίασης της Κομσομόλ, όχι ως μιας κομμουνιστικής οργάνωσης νεολαίας, αλλά ως μιας μεγάλης «κρατικής», «πατριωτικής» οργάνωσης νεολαίας.

Στην πραγματικότητα, βέβαια, η Κομσομόλ είχε τη δική της σημαντική συνεισφορά στην υπεράσπιση της Οχτωβριανής Επανάστασης, στα πρώτα χρόνια, στις μάχες με τους αντεπαναστάτες και τις ξένες δυνάμεις που εισέβαλαν για να καταπνίξουν την Επανάσταση. Κι όταν αυτή επικράτησε στα πεδία των μαχών, η Κομσομόλ ύψωσε ψηλά τη σημαία της ανοικοδόμησης της χώρας. Εδωσε μεγάλους αγώνες για την καταπολέμηση του αναλφαβητισμού, συνέβαλε στα «θαύματα» των πρώτων δεκαετιών, της εκβιομηχάνισης και του εξηλεκτρισμού, στη μάχη με τους κουλάκους και τα άλλα αντεπαναστατικά στοιχεία. Και μετά, κατά τη ναζιστική επίθεση στη Σοβιετική Ενωση, στάθηκε δίπλα στο Κόμμα των Μπολσεβίκων. Χιλιάδες κομσομόλοι έδωσαν τη ζωή τους για την ήττα του φασισμού. Μετά τον πόλεμο η Κομσομόλ και πάλι πρωτοστάτησε στην ανοικοδόμηση της κατεστραμμένης από τον πόλεμο χώρας. Η δράση της συνδέθηκε με μεγάλα κατασκευαστικά έργα (ΜΠΑΜ, κ.ά.) και τις φοιτητικές μπριγάδες εθελοντικής εργασίας.

Εθελοντές της Κομσομόλ στο Ρωσικό Εμφύλιο

«Φυσικά υπάρχει. Συχνά παρουσιάζουν τα πράγματα έτσι, σαν να μην έχουμε εμείς τη δική μας ηθική και πολύ συχνά η αστική τάξη μας κατηγορεί ότι εμείς, οι κομμουνιστές, απορρίπτουμε κάθε ηθική. Αυτή είναι μια μέθοδος για να υποκαθίστανται οι έννοιες, για να ρίχνεται στάχτη στα μάτια των εργατών και αγροτών.

Με ποια έννοια απορρίπτουμε την ηθική, απορρίπτουμε την ηθικότητα;

Με την έννοια που την κήρυσσε η αστική τάξη, που έβγαζε την ηθικότητα αυτή από τις εντολές του θεού. Εμείς σχετικά μ' αυτό, φυσικά, λέμε ότι δεν πιστεύουμε στο θεό και ξέρουμε πολύ καλά ότι στο όνομα του θεού μιλούσε ο κλήρος, μιλούσαν οι τσιφλικάδες, μιλούσε η αστική τάξη, για να εξασφαλίσουν τα εκμεταλλευτικά τους συμφέροντα(...).

Εμείς απορρίπτουμε κάθε τέτοια ηθικότητα που είναι παρμένη από εξωανθρώπινη, εξωταξική έννοια. Λέμε ότι αυτό είναι απάτη, ότι αυτό είναι κοροϊδία και θόλωμα του μυαλού των εργατών και των αγροτών προς το συμφέρον των τσιφλικάδων και των καπιταλιστών.

Εμείς λέμε ότι η ηθικότητά μας είναι απόλυτα υποταγμένη στα συμφέροντα της ταξικής πάλης του προλεταριάτου. Η ηθικότητά μας βγαίνει από τα συμφέροντα της ταξικής πάλης του προλεταριάτου.

Η παλιά κοινωνία στηριζόταν στην καταπίεση όλων των εργατών και των αγροτών από τους τσιφλικάδες και τους καπιταλιστές. Χρειάστηκε να το καταστρέψουμε αυτό το καθεστώς, έπρεπε να τους ανατρέψουμε τους καταπιεστές, αλλά για να το κάνουμε αυτό έπρεπε να δημιουργήσουμε μια ένωση. Και μια τέτοια ένωση δε θα τη δημιουργούσε ο θεούλης.

Μια τέτοια ένωση μπορούσαν να τη δημιουργήσουν μόνο οι φάμπρικες, τα εργοστάσια, μόνο το προλεταριάτο, που έχει μορφωθεί, που έχει ξυπνήσει από τον παλιό λήθαργο.

Μόνο όταν σχηματίστηκε αυτή η τάξη, άρχισε το μαζικό κίνημα που οδήγησε σ' αυτό που βλέπουμε σήμερα, στη νίκη της προλεταριακής επανάστασης σε μια από τις πιο αδύνατες χώρες, που τρία χρόνια υπερασπίζεται τον εαυτό της από την επίθεση της αστικής τάξης όλου του κόσμου(...).

Μόνο αυτή η τάξη μπορεί να βοηθήσει τις εργαζόμενες μάζες να ενωθούν, να συσπειρωθούν και να υπερασπίσουν τελικά, να στερεώσουν τελικά την κομμουνιστική κοινωνία, να τη χτίσουν ολοκληρωτικά.

Να γιατί λέμε: Για μας δεν υπάρχει ηθικότητα παρμένη έξω από την ανθρώπινη κοινωνία. Και είναι απάτη να υποστηρίζεις ότι υπάρχει. Για μας η ηθικότητα υποτάσσεται στα συμφέροντα της ταξικής πάλης του προλεταριάτου(...).

Η κομμουνιστική ηθικότητα είναι η ηθικότητα εκείνη που εξυπηρετεί αυτό τον αγώνα, που συνενώνει τους εργαζόμενους ενάντια σε κάθε εκμετάλλευση, ενάντια σε κάθε μικρή ιδιοκτησία γιατί η μικρή ιδιοκτησία δίνει στα χέρια ενός προσώπου εκείνο που έχει δημιουργηθεί με την εργασία ολόκληρης της κοινωνίας».

Ετσι ξεκίνησε η Κομσομόλ, ακολουθώντας αυτές τις διδαχές του Λένιν και βέβαια κανείς δε θα καταφέρει να σβήσει αυτήν τη συνεισφορά της στην υπόθεση της οικοδόμησης της νέας σοσιαλιστικής - κομμουνιστικής κοινωνίας. Ούτε οι σημερινοί Ρώσοι καπιταλιστές, που πέρασαν από τις γραμμές της και στα χρόνια της περεστρόικα «ξεπετάχτηκαν» ως επιχειρηματίες, επωφελούμενοι από τις αλλαγές που έγιναν στην οικονομία εκείνη την περίοδο.

Σημειώνει, μεταξύ άλλων, στην ανακοίνωσή του το Κομμουνιστικό Εργατικό Κόμμα Ρωσίας (ΚΕΚΡ-ΚΚΡ), με την ευκαιρία της επετείου των 90 χρόνων: «Με τον καιρό στην Κομσομόλ, όπως άλλωστε και στο Κόμμα, μεγάλωνε η απόσταση ανάμεσα στη φόρμα και στο περιεχόμενο(...). Ο προσανατολισμός από την ταξική πάλη σταδιακά αντικαταστάθηκε από την ειρηνική συνύπαρξη των κοινωνικών συστημάτων στη σφαίρα της ιδεολογίας, όπου σαφώς και δεν μπορεί να υπάρξει κανένας συμβιβασμός. Ετσι, δεν ήταν η Λενινιστική Κομσομόλ αυτή που διαπαιδαγώγησε όλους εκείνους τους παράγοντες που ετοίμασαν την αντεπαναστατική ανατροπή, κι οι οποίοι στα χρόνια της Κομσομόλ καλούσαν στο φωτεινό κομμουνιστικό μέλλον και τώρα με επιτυχία έχουν ενσωματωθεί στην καπιταλιστική πραγματικότητα». Και η ανακοίνωση του ΚΕΚΡ-ΚΚΡ καταλήγει: «Ολοι αυτοί γιορτάζουν τώρα τα 90 χρόνια από τη γέννηση του νεκρού, ενώ εμείς γιορτάζουμε τα 90 χρόνια της σκληρής πάλης της Ενωσης νεολαίας για τον κομμουνισμό. Οι γιορτές μας είναι διαφορετικές».