Την προσήλωση της κυβέρνησης στην εφαρμογή νέου προγράμματος λιτότητας, στο όνομα της οικονομικής κρίσης, και στην προώθηση των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων, όπως αυτά αποτυπώθηκαν στο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης, επανέλαβε ο υπουργός Οικονομίας σε χτεσινή του ομιλία σε ξένους επενδυτές στο Λονδίνο. Η επίσκεψη Παπαθανασίου στο Λονδίνο, στην ουσία, αποτελεί μέρος του διαφημιστικού κυβερνητικού προγράμματος προς ξένους επενδυτές, στους οποίους γίνεται παρουσίαση των δεδομένων που δημιουργεί η κυβερνητική πολιτική στη χώρα ώστε να είναι εξασφαλισμένα τα κέρδη των ξένων επιχειρηματικών ομίλων. Ο υπουργός εξέφρασε, παράλληλα, τη δυσαρέσκειά του επειδή οι διεθνείς τράπεζες δανείζουν το ελληνικό δημόσιο με αυξημένα επιτόκια, ενώ αναφερόμενος στο πρόγραμμα ενίσχυσης των τραπεζών ομολόγησε ότι αυτό δεν έγινε επειδή οι τράπεζες αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα - αντίθετα, όπως είπε, συνεχίζουν να παράγουν κέρδη και υπεραξίες - αλλά επειδή, σε διαφορετική περίπτωση, οι ελληνικές τράπεζες θα αντιμετώπιζαν ανταγωνιστικό μειονέκτημα από τις ξένες τράπεζες που έχουν ενταχθεί σε ανάλογα προγράμματα...

Η εφαρμογή προγράμματος λιτότητας, κατά τον Γ. Παπαθανασίου, δεν πηγάζει μόνο από τη συμβατική υποχρέωση της Ελλάδας στο πλαίσιο του Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης, αλλά «από τη βαθιά μας πεποίθηση ότι ο περιορισμός των ελλειμμάτων και η επίτευξη ισοσκελισμένων προϋπολογισμών είναι προς το συμφέρον της οικονομίας μας»! Τη στιγμή που ο ελληνικός λαός αντιμετωπίζει οξύτατα προβλήματα ανεργίας και πολύμορφης ακρίβειας, οι υπουργοί της κυβέρνησης της ΝΔ δίνουν όρκους στους ξένους επενδυτές για εφαρμογή αιματηρών προγραμμάτων λιτότητας, για ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς και για μακροχρόνια βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών. Ο τελευταίος όρος παραπέμπει ευθέως στην προώθηση νέων ανατροπών στο ασφαλιστικό σύστημα, όπως ωμά απαίτησε πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αναφερόμενος στο πρόγραμμα των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων, στο πλαίσιο της στρατηγικής της Λισαβόνας, ανέφερε ότι με αυτό επιδιώκεται η αύξηση της παραγωγικότητας...

Πρόκειται για έμμεση ομολογία ότι προετοιμάζεται νέα έφοδος σε βάρος των εργασιακών σχέσεων, κάτι που ομολόγησε την προηγούμενη Τρίτη και ο προεδρεύων του ΓΙΟΥΡΟΓΚΡΟΥΠ, Ζ. Κ. Γιούγκερ. Ο τελευταίος, στο όνομα της αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης, ζήτησε από τα κράτη - μέλη να προωθήσουν ευέλικτα ωράρια εργασίας που να είναι προσαρμοσμένα στις ανάγκες της παραγωγής και, αντί των ομαδικών απολύσεων, να επιλέγουν την προσωρινή ανεργία των εργαζομένων...

Αναφερόμενος στον κρατικό δανεισμό, ο Γ. Παπαθανασίου εξέφρασε τα παράπονά του για την κερδοσκοπική πρακτική που ακολουθούν οι τράπεζες σε βάρος της Ελλάδας. Αρχικά απέδωσε το δανεισμό της χώρας με υψηλά επιτόκια σε «ψυχολογικούς παράγοντες της αγοράς» και σε αρνητικά δημοσιεύματα του ξένου Τύπου για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, τον κίνδυνο εξόδου της από την Ευρωζώνη, κλπ. Κατέληξε ισχυριζόμενος: «Το γεγονός ότι η αγορά επιβάλλει στα ελληνικά ομόλογα spreads υψηλότερα από εκείνα ομολόγων που δεν ανήκουν στην Ευρωζώνη, δεν έχει καμία βάσιμη δικαιολογία».

Ενα ακόμη μεγάλο δώρο πρόσφερε χτες η κυβέρνηση στις τράπεζες, διασφαλίζοντας μηδενικό οικονομικό ρίσκο για τα δάνεια που χορηγούν με εγγύηση του Ταμείου Εγγυοδοσίας (ΤΕΜΠΜΕ), για κεφάλαια κίνησης. Μετά τη συνάντησή του με την Ενωση Ελληνικών Τραπεζών, ο υπουργός Ανάπτυξης Κ. Χατζηδάκης, ανακοίνωσε ότι το Ταμείο θα καλύπτει τις τράπεζες ακόμη και αν οι καταπτώσεις των δανείων ξεπεράσουν το 7%.

Μέχρι τώρα, εάν οι καταπτώσεις ξεπερνούσαν το 7% των χορηγούμενων δανείων από μία τράπεζα, το ΤΕΜΠΜΕ διατηρούσε το δικαίωμα να διακόψει τη συνεργασία του μαζί της. Εάν οι καταπτώσεις συνεχίζονταν και ξεπερνούσαν το 12% των δανείων, τότε το ΤΕΜΠΜΕ είχε το δικαίωμα να μην πληρώσει την εγγύηση για τα υπόλοιπα δάνεια που θα κατέπιπταν. Αυτό θα είχε ως συνέπεια να αναλάβει η ίδια η τράπεζα να αποσπάσει από το δανειολήπτη το υπόλοιπο του δανείου. Με τη νέα ρύθμιση, οι τράπεζες απαλλάσσονται από το «βραχνά». Οσα δάνεια και αν καταπέσουν, το ΤΕΜΠΜΕ θα τα πληρώσει. Εχουν εγκριθεί περίπου 5,5 χιλ. δάνεια σε σύνολο 20-25 χιλιάδων αιτήσεων.

Συζητήθηκε επίσης το θέμα της καταδίκης των τραπεζών για καταχρηστικούς όρους, όπου αναμένεται η οριστική εκδίκαση στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Ο υπουργός είπε - φυσικά - ότι οι τελικές αποφάσεις θα έχουν ισχύ νόμου.

Τη στρατηγική της Λισαβόνας και τα εθνικά μεταρρυθμιστικά προγράμματα για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του μεγάλου κεφαλαίου έρχεται να υπηρετήσει και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ - έτους 2009), το οποίο άλλωστε είναι ενταγμένο σε αυτές τις προδιαγραφές.

Τη σχετική εγκύκλιο εφαρμογής του ΠΔΕ 2009 απέστειλε η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών στους εμπλεκόμενους φορείς (υπουργεία, περιφέρειες, νομαρχίες) προκειμένου να υποβάλουν για έγκριση τις επενδυτικές προτάσεις τους. Μεγάλοι ωφελημένοι είναι οι ισχυροί επιχειρηματικοί όμιλοι που θα βάλουν στο χέρι μπόλικο κρατικό χρήμα αξιοποιώντας όλα τα εργαλεία που τους έχουν εκχωρήσει οι κυβερνήσεις ΝΔ και ΠΑΣΟΚ (λεγόμενοι αναπτυξιακοί νόμοι, συμπράξεις κράτους με ιδιωτικά κεφάλαια, φορολογικές «διευκολύνσεις» κ.α.). Το ΠΔΕ του 2009 είναι αναπόσπαστο κομμάτι τόσο του Γ' ΚΠΣ (που ολοκληρώνεται φέτος) όσο και του ΕΣΠΑ 2007-2013. Πρόκειται για εργαλεία οικονομικής πολιτικής που διασφαλίζουν την κερδοφορία - ανταγωνιστικότητα των επιχειρηματιών που θα βάλουν κάτω από τη διαχείρισή τους βασικές δημόσιες υποδομές.

Σύμφωνα με την υπουργική εγκύκλιο τα συνολικά κονδύλια που θα δοθούν από το ΠΔΕ για το έτος 2009 φτάνουν σε 8,8 δισ. ευρώ, από τα οποία 5,15 δισ. ευρώ για έργα που συγχρηματοδοτούνται από κοινοτικά κονδύλια και 3,65 δισ. ευρώ για έργα που πληρώνονται αποκλειστικά από εθνικούς πόρους, ενώ ποσό 20 εκατ. ευρώ κρατήθηκε ως αποθεματικό. Η υπουργική εγκύκλιος αναφέρει ότι βασικός στόχος του ΠΔΕ 2009 είναι η «κατά προτεραιότητα» ολοκλήρωση των έργων του Γ' ΚΠΣ. Μπούσουλας για την επόμενη περίοδο είναι η προβλεπόμενη μοιρασιά της πίτας του ΕΣΠΑ, που φτάνει στα 36,4 δισ. ευρώ.

Ακόμη μεγαλύτερη αύξηση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος για τα νοικοκυριά, αναβάθμιση των υποδομών Μεταφοράς και Διανομής ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου με δημόσιο χρήμα, περισσότερα κίνητρα και χρηματοδοτήσεις για την «πράσινη ενέργεια», επίσπευση της «απελευθέρωσης της αγοράς». Αυτά απαιτούν οι παράγοντες της ενεργειακής αγοράς, σ' αυτά συνηγορεί και η κυβέρνηση, όπως φάνηκε χτες στην ημερίδα για τη «σημερινή θέση και το μέλλον της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα», που διοργανώθηκε από τη ΔΕΗ και το Εμποροβιομηχανικό Επιμελητήριο Αθήνας (ΕΒΕΑ). Τα τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος συνεχίζουν να αποτελούν «μεγάλο αγκάθι», παρά τις πρόσφατες αλλεπάλληλες ανατιμήσεις τους και οι εργαζόμενοι αναμένεται να πληρώσουν πολύ ακριβά τη δημαγωγική απόφαση της κυβέρνησης για «πάγωμά» τους το 2009.

Ο αντιπρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Θ. Πανάγος, τόνισε ότι «κοστίζει ακριβά το αγαθό της ενέργειας» και ότι πρέπει να διασφαλιστούν «εύλογες τιμές», επισημαίνοντας ότι ήδη έχουν καταληχθεί νέοι κανόνες στην τιμολόγηση. Επέμεινε επίσης στο νομικό διαχωρισμό των δικτύων Μεταφοράς και Διανομής, ενώ διαφώνησε εμμέσως με τον αποκλεισμό του λιθάνθρακα, αλλά και της πυρηνικής ενέργειας από την ηλεκτροπαραγωγή. Ο πρόεδρος του διαχειριστή του ηλεκτρικού συστήματος (ΔΕΣΜΗΕ) Ε. Λεκατσάς, πρότεινε «ρήτρα χονδρεμπορικής αγοράς», σημειώνοντας ότι δεν μπορούν να αυξάνονται οι χονδρικές τιμές και τα τιμολόγια λιανικής να «παραμένουν ρυθμιζόμενα». Ο αντιπρόεδρος και αναπλ. διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Ν. Χατζηαργυρίου επανέλαβε ότι τα τιμολόγια στην Ελλάδα δεν αντανακλούν το κόστος παραγωγής και ότι απαιτείται παρέμβαση της Πολιτείας στα τιμολόγια. Ο πρόεδρος του ΕΒΕΑ Κ. Μίχαλος μίλησε για «ορθολογική αντιμετώπιση της τιμολογιακής πολιτικής» ώστε να καλύπτεται «ρεαλιστικά» το κόστος παραγωγής, προμήθειας, κατανάλωσης. Ζήτησε επιτάχυνση των επόμενων φάσεων της «απελευθέρωσης».

Απαίτηση του ενεργειακού κεφαλαίου είναι η άμεση αναβάθμιση με δημόσιο κόστος της υποδομής Μεταφοράς και Διανομής για να διακινούν την παραγωγή τους, κάτι που απαιτεί εκατοντάδες εκατ. ευρώ. Μετά την απόρριψη του λιθάνθρακα και την έμφαση στην «πράσινη ενέργεια» από την κυβέρνηση, απέκτησε «ξαφνικά» μεγάλη σημασία ο τρόπος που θα καλυφθεί το «κενό», παρότι τα σχέδια για νέες μονάδες φυσικού αερίου και ΑΠΕ ξεπερνούν κατά πολύ τις ανάγκες της χώρας, εάν πραγματοποιηθούν. Μετά την προχτεσινή συνεδρίαση του Συμβουλίου Εθνικής Ενεργειακής Στρατηγικής με τη συμμετοχή του υπουργού Ανάπτυξης Κ. Χατζηδάκη, το υπουργείο ανακοίνωσε ότι (μετά την απόρριψη του λιθάνθρακα) «αναδεικνύεται σε κρίσιμο θέμα η ριζική αναβάθμιση του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας που αποτελεί σημαντικό ανασταλτικό παράγοντα στην απαιτούμενη αλματώδη αύξηση των επενδύσεων σε μονάδες ΑΠΕ». Ο υφυπουργός Ανάπτυξης Γ. Μπούγας, μίλησε στη χτεσινή ημερίδα για «προώθηση των επενδύσεων στον τομέα των υποδομών».