ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Πέμπτη 6 Ιούλη 2000
Σελ. /28
ΤΟΛΗΣ ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ
«Γαλάζιο βαθύ σαν αντίο»

Ο γνωστός ποιητής Τόλης Νικηφόρου από τη Θεσσαλονίκη, σε μια ενδοσκόπηση εκ βαθέων, αναζητάει την ταυτότητα του «εγώ» του: «δεν είμαι εγώ λοιπόν που σας μιλώ, γιατί εγώ είμαι όσα μου δόθηκαν, γιατί εγώ δεν ξέρω καν ποιος είμαι».

Τρυφερός κι ευαίσθητος θα σταθεί σε μια μοναδική, προσωπική κι ανθρώπινη στιγμή μ' ένα στίχο που παραλύει τον αναγνώστη: «έμεινα μόνος με το βαθύ γαλάζιο σαν αντίο στα μάτια σου, μητέρα». Κι εδώ αναρωτιέται κανείς τι περισσότερο θα ζητούσε η ποίηση για να επισφραγίσει την ύπαρξή της και την άπιαστη ομορφιά της. (Εκδόσεις «Νέα Πορεία», 1999.

ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΤΣΗΣ
«32+ μία φορές έρωτα»

Ο Κ. Πάτσης αναζητάει τον εαυτό του. Πιστεύει ότι αυτός βρίσκεται κάπου σ' ένα κρεβάτι, σε μια στιγμή συνουσίας. Το ερωτικό στοιχείο μπερδεύεται μέσα στον ποιητή με το σεξ.

Ωστόσο, γίνονται θετικές προσπάθειες, με στρωτή γραφή. Λυρική τόνοι, αφαιρετικά σχήματα, ελλειπτικές θέσεις, όλα επιστρατεύονται χωρίς όμως να μας πείθουν ότι ο Κ.Π. βρίσκει το ζητούμενο στη θεά - γυναίκα και στη διεργασία μιας σεξικής λειτουργίας, όσο ποιητικά κι αν την παρουσιάζει.

«Βότσαλα κι εμείς στην παραλία/ να μιλάμε στα βότσαλα/ με το σώμα της συνουσίας/». Κι αλλού: «Δροσερό αεράκι/ ελαφρύς μετά την εκσπερμάτωση/ φοβάμαι μη και με πάρει./ Δροσερό αεράκι/ στην κρεβατοκάμαρα/ ασημένιοι ψίθυροι δάσους./» (Εκδόσεις «Μανδραγόρας», 1999)


Φαίδρα ΖΑΜΠΑΘΑ - ΠΑΓΟΥΛΑΤΟΥ

ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΣ
«Το καράβι»

Ο Αποστόλης Αποστολόπουλος έγραψε πολλά βιβλία για την ΕΑΜική Εθνική Αντίσταση στην Εύβοια. Παίρνοντας μέρος στους αγώνες του λαού μας, κρίθηκε ένοχος, συνελήφθη το 1946, δικάστηκε «δις εις θάνατον» το 1947 και αποφυλακίστηκε το 1960 απ' τις φυλακές της Κεφαλονιάς. Κατά συγκυρία ζωντανός, «τραγούδησε» πίσω απ' τα σίδερα «το θάνατο». Αυτά τα «τραγούδια της φυλακής» έχουν τίτλο: «Το καράβι». Ωραίο ποιητικό σύμβολο για όσους ονειρεύονται. Ο Ρεμπώ ήθελε το δικό του «καράβι μεθυσμένο». Του Α. Α., όμως, δεν έχει καμιά σχέση ούτε με τη ζωή, ούτε με την ποίηση. Κάθε που αγκυροβολεί στην Κεφαλλονιά, καραβοκύρης του είναι ο χάρος. «Ναι, αγαπητοί μου φίλοι, - σημειώνει στο βιβλίο του ο Α. Α. - η διαταγή για την εκτέλεσή μας, στις φυλακές της Κεφαλονιάς, έρχονταν πάντα με το καράβι, συνοδεία με ειδικούς, φαίνεται, χωροφύλακες (...) Γι' αυτό κι όταν έρχονταν καράβι, σχεδόν πάντα έρχονταν και ο χάρος για να πάρει μερικούς από μας...». Κάτω απ' αυτή την αναμονή, γράφτηκαν στίχοι γεμάτοι αγωνία, όπως αυτοί: «Δεν Ξέρω αν υπάρχει χειρότερο/ από το να περιμένεις το θάνατο...». Κι αλλού: «Εδώ οι νύχτες/ ανήκουν στους Κου - Κλουξ - Κλαν/ Εδώ το νόημα της ζωής/ περικλείεται στις τρεις απλές λέξεις:/ «Γεια σας αδέλφια». Ο Α. Α. επαναλαμβάνει πολλές φορές την επωδό στο τραγούδι του θανάτου, που το γράφει όπως το ζει: «Σήμερα ήρθε καράβι/ Καμιά αμφιβολία για το "νέο"/ Αλλά.../ Ποιοι έχουνε σειρά!..». Ο ίδιος, γράφοντας εκεί μέσα, περιμένει - όπως όλοι - το τέλος του. Και σημειώνει προλογίζοντας: «Δεν είμαι ποιητής και δεν ξέρω και την αξία των ποιημάτων μου. Ωρα την ώρα περιμένω κι εγώ. Οπως και να 'ναι, τ' αφήνω σαν κληρονομιά μου στην πατρίδα μου, στους γονείς μου και στ' αδέλφια μου, στους συναγωνιστές μου».

Σήμερα, ο Α. Α. καταθέτει τις μαρτυρίες του, αντίδωρο στη μνήμη εκείνων που έφευγαν για πάντα, όταν ερχόταν «Το καράβι» (Εκδόσεις «Σύγχρονη Γνώμη»).


Γιάννης ΚΑΡΑΒΙΔΑΣ

ΝΑΤΑΛΙΑ ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΥ
Μετά τη Βάρκιζα η τραγωδία...

Ο ματωμένος Γενάρης του '46

Μια ζωή στον αγώνα. Μπορεί να θεωρηθεί πολύ τετριμμένη η έκφραση, όμως αποδίδει στην κυριολεξία ό,τι έχει σχέση με τη Ναταλία Αποστολοπούλου. Από νεαρή δασκάλα δόθηκε ψυχή τε και σώματι στον ιερό της Ελευθερίας αγώνα, μετά τη Βάρκιζα, ετοιμόγεννη, κυνηγήθηκε στη Μεσσηνία μαζί με πολλούς πατριώτες της, πιάστηκε όμηρος με κατάληξη το γνωστό και πάλι τυπικό: Φυλακές, εξορίες μαζί με δύο μικρά παιδιά.

Το έργο της το λογοτεχνικό είναι καθρέφτης της εποχής εκείνης, πεντακάθαρος. Δεν μπορεί να σταματήσει. Κάθε τόσο και νέα βιβλία παρουσιάζουν κι ένα καινούριο κομμάτι των μαρτυρικών, για τους Αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης, ημερών. Με το «Μετά τη Βάρκιζα», στηριγμένη σε ντοκουμέντα (μαρτυρίες από βιβλία, ημερήσιο ή τοπικό τύπο) και στη δική της τη φοβερή εμπειρία, καταγράφει το φρικιαστικό έργο των Χιτών των Μαγγανάδων στη Μεσσηνία - Λακωνία, απαριθμώντας τα ιερά θύματα, τους σακατεμένους, τους βασανισμένους, τους βιασμούς, τις σφαγές, τις φυλακίσεις. Παράλληλα, παρουσιάζονται τα πρώτα σπέρματα του ΔΣΕ σ' εκείνη την περιοχή, ενώ ως ζωντανή εικόνα του Μεταβαρκιζιανού οργίου παρατίθενται κομμάτια από το βιβλίο της Δ. Πέτρουλα για το απίστευτο μαρτύριο των τεσσάρων δεκάδων θυμάτων (τουλάχιστον) της οικογένειάς της: «Το μαρτυρολόγιο των Πετρουλαίων και των συγγενών τους σε ομαδικές σφαγές είναι 42 αγωνιστές! Υπάρχουν κι άλλοι, υποσημειώνει η συγγραφέας Δήμητρα Πέτρουλα... Αγαπητοί αναγνώστες, θερμή παράκληση είναι: διαβάστε όλοι το συγκλονιστικό βιβλίο ενός αυτόπτη μάρτυρα νηπίου τεσσάρων χρονών! Διαβάστε το. Είναι ολόκληρη η μεταβαρκιζιανή τραγωδία!» (Εκδόσεις: «Εντός» - Αθήνα 2000).


Ευγενία ΖΩΓΡΑΦΟΥ

ΝΕΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ

- «Στο διάβα της ζωής» τιτλοφορείται η συλλογή διηγημάτων του «Χρυσόστομου Ορφανού, την οποία προλογίζει ο Γιώργης Μωραΐτης (μέλος της Συντακτικής Επιτροπής του «Ριζοσπάστη»), υπογραμμίζοντας ότι οι «απλές ιστορίες» του βιβλίου είναι «ιστορίες αληθινές. Για πρόσωπα και γεγονότα πραγματικά, που τα γνώρισε, τα έζησε, τα βίωσε και κάθισε, κοντά στα 80 του χρόνια, με συνειδητοποίηση της ανάγκης και πλήρη επίγνωση της αξίας τους να τα καταγράψει. Ωστε να τα ξαναθυμηθούν όσοι ακόμα ζουν και να τα μάθουν και να διδαχθούν οι νεότεροι». (Διεύθυνση Χρ. Οργανός, Υγείας 11 και Μιχαήλ Βόδα 101, Αγ. Παντελεήμονας Αχαρνών, τηλ. 8834.979).

- Ο «Εξάντας» κυκλοφόρησε στην εξαίρετη πανόδετη σειρά «Αρχαίοι συγγραφείς», σε επιμέλεια Ζήση Ζαρίκα, έναν τόμο με τίτλο «Η ιδέα της προόδου στην κλασική Αρχαιότητα». Το βιβλίο περιέχει σχετικά αρχαία κείμενα (μετάφραση Γιώργος Τραϊανός) και ως εισαγωγή ένα άρθρο του καθηγητή στην Οξφόρδη Ε. Ρ. Ντοντς. Στη σειρά «Σύγχρονη Κλασική Βιβλιοθήκη» ένα χαρτόδετο τόμο με το μυθιστόρημα του κορυφαίου δημιουργού της «Ανθρώπινης Κωμωδίας», του μοναδικού Ονορέ ντε Μπαλζάκ «Ο οίκος Νίσενζεν» (μετάφραση Εφη Κορομηλά).

- Το «Προσκήνιο» κυκλοφόρησε τη μελέτη του δρ. γεωπόνου, επίτιμου διευθυντή του υπουργείου Γεωργίας, γνωστού αγροτιστή Σπύρου Χρ. Σελιανίτη «Οι σκοτεινές διαδρομές της Γεωργικής Πολιτικής (1962-1992)». Πρόλογος Ναπολέοντα Μαραβέγια.

- Ο «Καστανιώτης» κυκλοφόρησε: Στη σειρά «Νέα Ελληνική Γραμματολογία», τη μελέτη του Φώτη Δημητρακόπουλου «Σεφέρης, Κύπρος, επιστολογραφικά και άλλα]. Το νέο μυθιστόρημα του τιμημένου με κρατικά βραβεία (μυθιστορήματος και διηγήματος) Δημήτρη Νόλλα «φωτεινή μαγική». Το μυθιστόρημα του Σεμπαστιάνο Βασάλι «Η νύχτα του λύκου» (μετάφραση Αγγελική Ξύδη). Το μυθιστόρημα της Πορτορικάνας Αλμπα Αμπερτ «Η απόλυτη σιωπή» (μετάφραση Παύλος Μάτεσις).

- Οι Ιστορικές Εκδόσεις Στέφανος Δ. Βασιλόπουλος κυκλοφόρησαν την έρευνα - μελέτη του αρχαιολόγου φιλολόγου Ιωάννη Γ. Νεράντζη «Προϊστορικές φυλετικές λατρείες Αιτωλών και Αγραίων», που, όπως πιστεύει ο συγγραφέας, βασίζεται στις θεωρητικές αρχές του Ιστορικού Υλισμού και τον Μαρξ.

- Από τον Πατάκη κυκλοφόρησαν: Η ογκώδης (664 σελ.) εικονογραφημένη ιστορική βιογραφία της καθηγήτριας στη Φιλοσοφική του Πανεπιστημίου Αθηνών Ελένης Ε. Κούκκου «Ιωάννης Α. Καποδίστριας - Ρωξάνδρα Σ. Στούρτζα (Μια ανεκπλήρωτη αγάπη» (πέμπτη έκδοση). Η νουβέλα του κινηματογραφιστή Διαμάντη Λεβεντάκου «Αλαχία (Η περιπέτεια ενός αδέσποτου σημείου)». Το βιβλίο του δημοσιογράφου Δημήτρη Λιμπερόπουλου με θέμα την οικογένεια του Αριστοτέλη Ωνάση και την εγγονή του Αθηνά, με τίτλο «Αμαρτίες γονέων... (Αυστηρά ακατάλληλο για ανηλίκους)». Η ψυχοπαιδαγωγική μελέτη του δρ. Σαλ Σιβίαρ «Πώς να συμπεριφέρεστε σωστά - Τα παιδιά συμπεριφέρονται ανάλογα» (μετάφραση Βεατρίκη Κάντζολα - Σαμπατάκου). Τα παιδικά βιβλία: Μπράιαν Πίλκιγκτον - Κέιτ Χάρισον «Το μυστικό της Τζένης» (μετάφραση Φίλιππος Μανδηλαράς). Ευγένιος Τριβιζάς «Φρουτοπία - Η ιπτάμενη σβούρα» (σκίτσα Ν. Μαρουλάκης). Μάρω Λοΐζου «Τα δυο ερωτευμένα ζαρκαδάκια» (ζωγραφιές Κατερίνα Βερούτσου). Ειρήνη Μάρρα «Ο μικρός Ντουπ» (εικονογράφηση Ερση Σπαθοπούλου).

- Οι εκδόσεις « Παπαζήση» κυκλοφόρησαν: Σε συνεργασία με το Ελληνικό Ιδρυμα Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ) το βιβλίο της Εκάβης Αθανασοπούλου «Τουρκία - Αναζήτηση ασφάλειας. Αμερικανο-Βρετανικά συμφέροντα». Η έρευνα (στα πλαίσια του Πανεπιστημίου Παρίς ΙΙΙ - Νουβέλ Σορμπόνε) της Κίρα Κιτσοπανίδου «Το μάρκετινγκ του Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου». Στη σειρά «Σύγχρονες Κοινωνικές Επιστήμες - Θεωρία και Πράξη», η νομολογική μελέτη των Αντώνη Δ. Μαγγάνα - Παναγιώτη Παπαϊωάννου «Ο Αστικός Κώδικας για τον πολίτη - Οικογενειακό Δίκαιο (Μια επιλογή παραδειγμάτων)».

- Οι εκδόσεις «Αλκυών» κυκλοφόρησαν την ογκώδη μελέτη (703 σελ.) του Γκόρντον Ντάιντεν και της δρ. Τζάνετ Βος «Η επανάσταση της μάθησης (Για να αλλάξουμε τον τρόπο που μαθαίνει ο κόσμος)» (ένα βιβλίο για γονείς και δασκάλους με 75 εκατ. αντίτυπα στους έξι μήνες κυκλοφορίας του). Μετάφραση Γιώργος Μπαρουξής.

- Ο «Ολκός» κυκλοφόρησε ένα μικρό, αλλά σημαντικό βιβλίο με κείμενα των Ζιντ Μποντλέρ - Βαλερί και τίτλο «Προς νέους συγγραφείς και μεταφραστές» (μετάφραση - επίμετρο Γεωργία Ζακοπούλου. Επίσης το περίφημο διήγημα του Εντγκαρ Αλαν Πόου «Το κλεμμένο γράμμα» (μετάφραση - επίμετρο Αρης Μπεργλής).

- Οι εκδόσεις «Παπαδήμα» κυκλοφόρησαν στη σειρά «Λαοί και Πολιτισμοί» τις μελέτες Γκιλμέτ Αντριου «Η καθημερινή ζωή στην Αίγυπτο τον καιρό των πυραμίδων» (μετάφραση Γιώργος Σπανός, 24 εικόνες και 1 χάρτης). Λορ Αντλερ «Η καθημερινή ζωή στους οίκους ανοχής της Γαλλίας (1830 - 1930)» (μετάφραση Αναστασία Μεθενίτη).

- Ο «Κέδρος» κυκλοφόρησε τη συλλογή διηγημάτων της Στέλλας Βογιατζόγλου «Περνώντας βιαστικά ανάμεσά τους».

- «Το σχέδιο του Γράμματος - Η ελληνική γραφή» τιτλοφορείται το καλαίσθητο λεύκωμα - μελέτη του Τάκη Κατσουλίδη για το σχεδιασμό των γραμματοσειρών, όχι μόνο της ελληνικής γραφής, αλλά και άλλων γλωσσών από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. (τρίτη έκδοση, συμπληρωμένη. Το χρησιμότατο για τους σπουδαστές και επαγγελματίες των γραφικών τεχνών βιβλίο διατίθεται στο βιβλιοπωλείο Χριστάκη, Ιπποκράτους 12).

- «Στον εξπρεσιονισμό της αγάπης (Η ανατομία της οπτασίας)», τιτλοφορείται το ποιητικό βιβλίο του ηθοποιού Δημήτρη Ν. Κατσιμάνη (διεύθυνση: Κρώμνης 55 - Αργυρούπολη, ΤΚ 16452, τηλ. 9610.257).

- Η «Βιβλιοφιλία» κυκλοφόρησε δύο βιβλιαράκια με την τραγωδία του Αισχύλου «Προμηθέας δεσμώτης» και την κωμωδία του Αριστοφάνη«Ιππής» σε μετάφραση του θεατρικού συγγραφέα Μήτσου Ευθυμιάδη.

- «Noam York», τιτλοφορείται η επίκαιρου προοδευτικού περιεχομένου - ποιητική συλλογή του Δημήτρη Πορφύρη, η οποία παραπέμπει στον μαρξιστή στοχαστή Νόαμ Τσόμσκι και καυτηριάζει τα «έργα» της «νέας τάξης πραγμάτων», το νέο «πρόσωπο» του ιμπεριαλισμού (Εκδόσεις «Στοχαστής»).



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ