Τώρα όμως, ο «κόμπος έφτασε στο χτένι». Η αντεργατική θύελλα μαίνεται αγριότερη από ποτέ, όχι επειδή πάρθηκαν λίγα ή ήπια μέτρα τα προηγούμενα χρόνια εναντίον δικαιωμάτων και κατακτήσεων που κερδήθηκαν με αίμα, αλλά επειδή αυτή τη φορά επιχειρείται η πιο μαζική αφαίρεση δικαιωμάτων μετά τη Συνθήκη του Μάαστριχτ. Κι αν τα λόγια του συνδικαλιστή έχουν βάρος, δεν είναι ίσως για την πρωτοτυπία τους, καθώς πολλοί σκέφτονται με τον ίδιο τρόπο, αλλά για την πίστη του σε αυτά. Πράγματι, ήταν εκεί γιατί το χρωστά στον εαυτό του και στα παιδιά του. Εκατοντάδες συνδικαλιστές από το χώρο των ΕΒΕ συμμερίστηκαν αυτή την πίστη στην Πανελλαδική Συνδιάσκεψη και την μοιράστηκαν με τη μορφή εμπειριών από τη δράση τους, προβλημάτων που συνάντησαν, προτάσεων για την «επόμενη μέρα» της δράσης. Η αισιοδοξία που κατέκλυσε πολύ γρήγορα τη Συνδιάσκεψη δεν ήταν αποτέλεσμα προϋπάρχουσας γνώσης για τις απόψεις των αντιπροσώπων. Χτίστηκε λέξη τη λέξη μέσα στην αίθουσα από τον κάθε ομιλητή, λεπτό το λεπτό, ώρα με την ώρα. Και γι' αυτό είναι πραγματική και ελπιδοφόρα για τη δράση της ΠΑΣΕΒΕ το επόμενο διάστημα.
«Παίρνω θάρρος και κουράγιο από τη συγκέντρωσή μας εδώ», είπε ένας νέος ηλεκτρολόγος από τη Θεσσαλονίκη, ο οποίος μετέφερε μια άλλη πτυχή της βαθιάς αδικίας που επικρατεί στο ασφαλιστικό των ΕΒΕ, πριν ακόμη παρθούν τα νέα μέτρα της κυβέρνησης. «Αν δεν πληρώσω τις εισφορές δεν μου παρέχουν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Οταν βρω λεφτά, θα πρέπει να πληρώσω και για υπηρεσίες που δεν μου παρείχαν και με δυσβάσταχτο τόκο».
Την ανάγκη να συσπειρωθούν οι ιδιοκτήτες των μικρών φορτηγών δημόσιας χρήσης, που φτάνουν πανελλαδικά τα 18.000 σε σύνολο 45.000, έθεσε ένας αντιπρόσωπος από τον κλάδο. Στα μεγαλύτερα φορτηγά κυριαρχούν οι μεγάλες εταιρείες. Σε συνδικαλιστικό επίπεδο «είναι μικρή κουβέντα να μιλήσουμε για συμβιβασμένες ηγεσίες», είπε ο συνδικαλιστής για να καταλήξει ότι τα συμφέροντα των μικρών ιδιοκτητών, μόνο οι ίδιοι μπορούν να τα υπερασπιστούν.
«Πέντε χρόνια πλειοψηφία στο Σύλλογο, χρειάστηκε πολύς ποδαρόδρομος και κόπος για να καταξιωθούμε στη συνείδηση του κόσμου», σημείωσε ένας συνδικαλιστής από εμπορικό σύλλογο στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης. Ηταν η δική του εμπειρία για τον τρόπο δουλειάς που φέρνει αποτελέσματα.
Την πολύ δύσκολη κατάσταση που επικρατεί στην Κάλυμνο, μετέφερε ένας υδραυλικός του νησιού, λέγοντας ότι παρατηρείται το φαινόμενο των «νεομεταναστών» με μια καλή «πόρτα» στην Αυστραλία. Μια πολύ άσχημη πλευρά της κρίσης για το νησί που είδε τα νιάτα του να ξενιτεύονται μαζικά, αλλά μπόρεσε να δεχτεί ένα μέρος τους ξανά πίσω τα τελευταία 25 χρόνια.
«Τίποτα δεν είναι δεδομένο, δεν εφησυχάζουμε», τόνισε ένας αντιπρόσωπος από τα Γιάννενα, εκεί που εδώ και τρία χρόνια οι αγωνιστικές δυνάμεις δίνουν σκληρές μάχες και ισχυροποιούνται, ενώ οι αντίπαλοί τους όχι μόνο συνενώθηκαν σε κοινό ψηφοδέλτιο απέναντί τους, δείχνοντας την ουσιαστική σύμπνοια απόψεων και θέσεων, αλλά εξαπέλυσαν και συκοφαντίες προκειμένου να τις αποδυναμώσουν. Δεν τα κατάφεραν. «Οι αντίπαλοί μας έχουν ισχυρά όπλα, εμείς έχουμε τον αγώνα μας», σημείωσε.
Αναφερόμενος στην αναγκαιότητα του κοινού αγώνα με τους εργαζόμενους, ένας αντιπρόσωπος από τους σιδηροαλουμινάδες της Αθήνας σημείωσε: «Στην οικογένειά μου η γυναίκα μου είναι εργαζόμενη και ο γιος μου σπουδάζει. Τι έχω να χωρίσω με την οικογένειά μου; Με χωρίζουν όμως πολλά με αυτούς που βγάζουν τον βωξίτη, τον κάνουν αλουμίνα και τον πουλάνε ακριβά στον κόσμο, αυτοί που πλουτίζουν από το φυσικό πλούτο της χώρας».
«Φεύγοντας από εδώ πρέπει να κάνουμε δουλειά στα πρωτοβάθμια σωματεία, στις πόλεις και στα χωριά», τόνισε ένας αρτοποιός από τη Μυτιλήνη. «Η τσέπη δεν έχει χρώμα, δε θα χρειαστεί να πιέσουμε κανέναν όταν δει να απειλείται το ψωμί της οικογένειάς του. Η δική μας ευθύνη είναι να πρωτοστατήσουμε στους αγώνες, να δείξουμε τους υπεύθυνους για όλα αυτά».
«Να μη μας εκπλήσσει ότι η πλειοψηφία των ηγεσιών στη ΓΣΕΒΕΕ στηρίζουν την κυβερνητική πολιτική», επισήμανε ένας αντιπρόσωπος από την Πάτρα, από τον κλάδο της επισκευής αυτοκινήτων. «Το ερώτημα είναι αν θα υποταχθούμε ή θα ορθώσουμε ανάστημα. Οτι φτάσαμε εδώ δείχνει την ωριμότητα της δράσης μας».
«Μύθοι καταρρέουν, όπως ο μονόδρομος της ΕΕ και οι τέσσερις ελευθερίες του Μάαστριχτ», ανέφερε ένας αντιπρόσωπος από την Ηγουμενίτσα, ο οποίος επιτέθηκε στον ψευτοπατριωτισμό που συνοδεύει τη λήψη των αντιλαϊκών μέτρων, επισημαίνοντας πως πρέπει αυτοί που τον επικαλούνται να απαντήσουν πού ήταν ο δικός τους πατριωτισμός όταν 20 χρόνια πριν παραχωρούσαν την οικονομία της χώρας και όταν αργότερα ξεπουλούσαν τις δημόσιες εταιρείες τη μία μετά την άλλη.
Οι τοποθετήσεις ήταν δεκάδες και πολλοί δεν κατάφεραν να μιλήσουν στη Συνδιάσκεψη λόγω της πίεσης του χρόνου. Ηταν όμως ομόφωνη η απόφασή τους να προχωρήσουν στη δημιουργία της ΠΑΣΕΒΕ. Ενα σημαντικό στοιχείο ήταν οι προτάσεις για τη δουλειά από την «επόμενη μέρα». Για το πώς θα πάνε στο σωματείο, πώς θα μιλήσουν με τον συνάδελφο που έχει αδρανοποιηθεί ή δε συνδικαλίζεται. Πώς θα βοηθήσουν να στηθούν νέα σωματεία, όχι μόνο στον κλάδο του καθενός, αλλά με αλληλεγγύη προς τα επαγγέλματα με τις μεγαλύτερες αδυναμίες. Για το πώς οι συνδικαλιστές της Θεσσαλονίκης θα βρουν τους ράφτες και τους επιδιορθωτές της πόλης για να τους φέρουν σε επαφή με την Ομοσπονδία τους. Για το πώς θα βρεθούν οι αυτοαπασχολούμενοι στα ΤΑΞΙ για να έρθουν σε επαφή με τη Συντονιστική Επιτροπή των συναδέλφων τους στην Αθήνα. Συνδικαλιστές από Εβρο, Καβάλα, Κοζάνη, Καρδίτσα, Σέρρες, Βόλο, Ηλεία, Αττική, Κρήτη κ.α., από πολλούς κλάδους, συνέβαλαν με το λόγο τους στην οργανωτική, πολιτική, συνδικαλιστική οργάνωση της δουλειάς και τις νέες απαιτήσεις. «Στην επόμενη δουλειά φέρτε τις γυναίκες και τις κόρες σας», προέτρεψε μια συνδικαλίστρια από τη Θεσσαλονίκη «για να ακούσουν, να δουν, να μάθουν, να συμμετέχουν»... Και μία αυτοαπασχολούμενη ράπτρια από τη Δράμα, μία από τις 9.000 απολυμένες της κλωστοϋφαντουργίας στο νομό, δήλωσε σχεδόν συμπερασματικά: «Σήμερα επικυρώνουμε τη δύναμή μας»!
Η πανελλαδική σύσκεψη των ΕΒΕ το προηγούμενο Σαββατοκύριακο οδήγησε στη συσπείρωση των σκόρπιων εστιών αγώνα στο συνδικαλιστικό κίνημα των αυτοαπασχολούμενων και μικρών ΕΒΕ
Η κατάσταση έχει χειροτερέψει σε σχέση με παλιότερα. Μετά τη συνθήκη του Μάαστριχτ τα μονοπώλια έχουν γίνει πιο επιθετικά. Επιδιώκουν να απλώσουν κάθε τμήμα της αγοράς, να εισβάλουν σε κάθε πτυχή της οικονομικής και κοινωνικής πραγματικότητας. Με την οικονομική κρίση επιχειρείται ένα, μεγάλης κλίμακας, ξεκαθάρισμα της αγοράς από τις μικροεπιχειρήσεις. Σημαντικό τμήμα των αυτοαπασχολούμενων και μικρών ΕΒΕ βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο της φτώχειας και την ανεργίας. Η διέξοδος προς την εργατική τάξη στενεύει γιατί οι εξελίξεις αυτές έχουν τις ίδιες συνέπειες και για τους εργαζόμενους.
Αλήθεια, πόσο κακόηχες ακούγονται σήμερα οι σειρήνες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των κάθε λογής παπαγάλων της, περί «επιχειρηματικότητας» και «ανταγωνιστικότητας».
Τι σόι επιχειρηματίας είναι αυτός που δυσκολεύεται να θρέψει την οικογένειά του, που χρωστάει το σπίτι του στις τράπεζες, που έχασε την ιατροφαρμακευτική του περίθαλψη γιατί δεν είχε να πληρώσει τον ΟΑΕΕ.
Πόσο ανταγωνιστικός μπορεί να γίνει ο μικρέμπορας απέναντι στα σούπερ μάρκετ και στα πολυκαταστήματα, ο βιοτέχνης απέναντι στα εισαγόμενα προϊόντα που του επιβάλλουν μεροκάματο Κίνας.
Ολη η «φροντίδα» των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις εξαντλήθηκε στην προβολή των κάθε λογής ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Αυτά τα κονδύλια όμως προορίζονται για ένα φιλέτο μεσαίων επιχειρήσεων που έχουν τη δυνατότητα να διευκολύνουν την αναπαραγωγή του κεφαλαίου συμπληρωματικά προς τα μονοπώλια. Τα ψίχουλα που έφτασαν στις μικρές επιχειρήσεις δεν ήταν δυνατόν να σώσουν την παρτίδα.
Εδώ πρέπει να το πούμε καθαρά. Υπάρχουν δύο λογιών επιχειρηματίες. Αυτοί που διαχειρίζονται κεφάλαια και αυτοί που παλεύουν για το μεροκάματο. Και η ΠΑΣΕΒΕ είναι με τους δεύτερους. Το ότι αυτοί είναι οι περισσότεροι δεν είναι τυχαίο.
Η μεγάλη μάζα των ΕΒΕ στην ουσία παλεύει για ένα μεροκάματο που μερικές φορές μπορεί να είναι καλύτερο από το μισθό των εργαζόμενων, συνήθως, όμως, είναι πληρωμένο με πολύ άγχος, ατελείωτες ώρες εργασίας. Σήμερα αυτό το μεροκάματο συρρικνώνεται με γοργούς ρυθμούς. Τα αδιέξοδα γίνονται μεγαλύτερα, η οικονομική κρίση φαίνεται να μην έχει τέλος. Φυσικά, η κρίση αργά ή γρήγορα θα δώσει τη θέση της στην ανάπτυξη, μόνο που το τοπίο των μικρών επιχειρήσεων δε θα είναι το ίδιο όπως πριν. Οι πολιτικές που εφαρμόζονται θα αφήσουν πίσω τους πολλούς ΕΒΕ κατεστραμμένους.
Και εδώ πρέπει να γίνει κατανοητό ότι το μεροκάματο έχει δυο όψεις. Αυτήν του καθημερινού αγώνα για την επιβίωση και αυτή της κοινωνικής πάλης. Δεν έχει νόημα από τη μια πλευρά να τρέχει κάποιος για να εξασφαλίσει μεγαλύτερο εισόδημα και από την άλλη να του το ροκανίζουν τα αντικειμενικά κριτήρια, οι εισφορές στο ταμείο, οι δημοτική φόροι, οι αυξανόμενες ανάγκες επιβίωσης.
Δεν είναι κακός επιχειρηματίας αυτός που δεν μπορεί να τα φέρει βόλτα. Δε φταίνε οι άστοχες επιλογές του. Φταίει το μικρό του κεφάλαιο και η αδύνατη θέση του στην αγορά.
Η ΠΑΣΕΒΕ θα κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να αποκαλύψει το ανέφικτο και επικίνδυνο της ατομικής λύσης των προβλημάτων. Θα επιδιώξει να γίνουν πιο πυκνές οι γραμμές των αυτοαπασχολούμενων που αποφασίζουν ότι δεν πάει άλλο. Οτι δεν μπορούμε να διαπραγματευόμαστε πόσο θα σφίξουμε το ζωνάρι. Οτι η ικανοποίηση των αυξανόμενων αναγκών που προκύπτουν αντικειμενικά από την κοινωνική εξέλιξη, είναι αναφαίρετο δικαίωμά μας. Γιατί και μεις είμαστε παραγωγοί του κοινωνικού πλούτου μαζί με τους εργαζόμενους και τους αγρότες, έχουμε τη δική μας συνεισφορά στην κοινωνική ανάπτυξη. Αρα, μας αναλογεί ένα μερτικό που μας το κλέβουν τα μονοπώλια.
Η συγκρότηση της ΠΑΣΕΒΕ δεν είναι «κεραυνός εν αιθρία». Πάτησε στην τρίχρονη εμπειρία της Πανελλαδικής Συντονιστικής Επιτροπής Αγώνα, στην παρακαταθήκη των μακρόχρονων αντιμονοπωλιακών αγώνων του κινήματος των ΕΒΕ.
Δεν προέκυψε από το δοκιμαστικό σωλήνα. Είναι προϊόν της ανάγκης για την αντιμετώπιση των συνεπειών των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων και των αντιλαϊκών πολιτικών που ανέλαβαν να τις διευκολύνουν και να τις ενισχύσουν.
Η ανάγκη αυτή έγινε πιο επιτακτική από τότε που οι συμβιβασμένες συνδικαλιστικές ηγεσίες, απορροφημένες στους «κοινωνικούς διαλόγους», μπουκωμένες από τα κονδύλια των ΚΕΚ, εξελίχτηκαν σε φορέα διαχείρισης των αντιλαϊκών πολιτικών. Μετατράπηκαν σε αμορτισέρ της αγανάκτησης, σε πυροσβέστη των αγώνων.
Είναι αυτοί οι ίδιοι που σήμερα έχουν το θράσος να μιλάνε για διάσπαση. Να υπερασπίζονται υποκριτικά το «θεσμικό» ρόλο των συνδικαλιστικών οργάνων.
Ε, λοιπόν, η ΠΑΣΕΒΕ φιλοδοξεί να «διασπάσει» την αγωνιστική απραξία, τον καθωσπρεπισμό του «αξιόπιστου συνομιλητή» της κυβέρνησης. Θα επιδιώξει να βάλει σε κίνηση συνδικαλιστές και απλούς αυτοαπασχολούμενους που σήμερα χειμάζονται εγκλωβισμένοι στην επιρροή αυτών των ηγεσιών. Θα επιδιώξει να αφυπνίσει συνειδήσεις, θα πολεμήσει την απογοήτευση και τις θεωρίες για την αναποτελεσματικότητα των αγώνων.
Από μια τέτοια «διάσπαση» δεν κινδυνεύει το συνδικαλιστικό κίνημα. Μπορεί να τρίζουν οι καρέκλες της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας, αλλά ωφελείται η αγωνιστική αντιμονοπωλιακή διέξοδος.
Μαζί μας είναι η εργατική τάξη, γιατί οι καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις όπως και η διέξοδος από την οικονομική κρίση που μαγειρεύει η κυβέρνηση ακολουθούν δυο παράλληλους δρόμους. Από τη μια, το ξεσκαρτάρισμα της αγοράς από πολλές μικρές επιχειρήσεις για να διευρυνθεί η πίτα που διεκδικούν τα μονοπώλια. Από την άλλη, το ξεκαθάρισμα της αγοράς εργασίας από ενοχλητικές κατακτήσεις που μπαίνουν φραγμός στην κερδοφορία του κεφαλαίου.
Μαζί μας είναι οι φτωχοί αγρότες που γνώρισαν πριν από τους αυτοαπασχολούμενους τι σημαίνει ευρωπαϊκός μονόδρομος. Γι' αυτό έμειναν σχεδόν οι μισοί μέσα σε μια εικοσαετία.
Απέναντί μας είναι οι «κοινωνικοί εταίροι», δηλαδή η ηγεσία της ΓΣΕΒΕΕ και της ΕΣΕΕ με τον ΣΕΒ και τους μεγαλέμπορους. Απέναντί μας είναι οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ που εναλλάξ αλλά ενιαία προωθούν τις αντιλαϊκές πολιτικές που υπονομεύουν κάθε κοινωνική κατάκτηση και στρώνουν το έδαφος στα μονοπώλια. Απέναντί μας είναι η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης που δε μας άνοιξε την αγορά των 300 εκατομμυρίων αλλά έφερε τα πολυκαταστήματα και τα σούπερ μάρκετ στη γειτονιά μας.
Δείτε πώς ξετυλίχτηκε η προπαγάνδα της κυβέρνησης και των καλοπληρωμένων κονδυλοφόρων της. Ποιος φταίει, άραγε, για τα χάλια της οικονομίας. Ορισμένοι επικίνδυνοι δημόσιοι υπάλληλοι που δημιουργούν τα ελλείμματα με τα επιδόματά τους, μερικοί ασυνείδητοι φοροφυγάδες επαγγελματίες που υπονομεύουν τα δημόσια έσοδα, κάποιοι χαραμοφάηδες αγρότες που ξημεροβραδιάζονται στα καφενεία ποντάροντας στην πρέφα τις επιδοτήσεις. Ενιαία σε όλα τα επίπεδα είναι η αντιλαϊκή επίθεση της κυβέρνησης παρά τις προσπάθειες της να θολώσει τα νερά.
Γι' αυτό η ΠΑΣΕΒΕ συμπορεύεται με το ΠΑΜΕ και την ΠΑΣΥ, επιδιώκει την κοινή δράση που μπορεί να αντισταθεί πιο αποτελεσματικά στη αντιλαϊκή θύελλα. Μπορεί να ανοίξει το δρόμο για ένα λαϊκό μέτωπο που θα υπονομεύσει τη κυριαρχία των μονοπωλίων και να αναδείξει την προοπτική μιας κοινωνίας που θα υπηρετεί τις ανθρώπινες ανάγκες.
Το προηγούμενο σαββατοκύριακο έγινε δυνατή η συσπείρωση των σκόρπιων εστιών αγώνα στο συνδικαλιστικό κίνημα. Η φωτιά άναψε. Μπορεί να μετατραπεί σε πυρκαγιά των αντιμονοπωλιακών αγώνων ικανή τα αντισταθεί αποτελεσματικά στην κυβερνητική πολιτική και να βάλει φραγμό στα αντιλαϊκά μέτρα.
Και επειδή η αποφασιστικότητα δε μετριέται τόσο με τις λέξεις αλλά ζυγίζεται κυρίως με τις πράξεις, η καλή προετοιμασία και η επιτυχία των επόμενων αγώνων θα είναι η καλύτερη δικαίωση της συγκρότησης της ΠΑΣΕΒΕ. Η αρχή γίνεται με την πανελλαδική κινητοποίηση που εξαγγέλθηκε αμέσως μετά το Πάσχα.