«Παγίδα» χαρακτήρισαν οι περισσότεροι εκπρόσωποι των επιχορηγούμενων θιάσων, που συναντήθηκαν χτες στο «Θέατρο της οδού Κεφαλληνίας», την περιβόητη διαβούλευση του ΥΠΠΟ-Τ όσον αφορά στις επιχορηγήσεις του ελευθέρου θεάτρου, θεσμού που μετρά 30 περίπου χρόνια. Αρνούμενοι να παίξουν το «παιχνίδι» που αποσκοπεί στην κωλυσιεργία και τη μη επιχορήγηση για την τρέχουσα θεατρική περίοδο, οι θίασοι αποφάσισαν μια σειρά δράσεων. Πρώτον, με επιστολή τους προς τον υπουργό να ζητήσουν την άμεση προκήρυξη των επιχορηγήσεων, έστω απολογιστική (όπως έχει ξαναγίνει), η οποία αναφέρει τα εξής: «Οι εκπρόσωποι των θιάσων ελεύθερου θεάτρου όλης της χώρας, που συγκεντρώθηκαν σήμερα, αποφάσισαν να σας απευθύνουν το ακόλουθο ομόφωνο αίτημα: Ζητούμε να μην παρακαμφθεί η τρέχουσα θεατρική περίοδος και να ενεργοποιηθούν άμεσα οι απαραίτητες διαδικασίες για τις φετινές επιχορηγήσεις. Περιμένουμε την άμεση απάντησή σας». Δεύτερον να πληροφορήσουν το κοινό για το θέμα των επιχορηγήσεων με ανακοίνωση που θα μοιράζεται πριν και μετά τις παραστάσεις και τη συγκρότηση επταμελούς επιτροπής επεξεργασίας - και υποβολής στο υπουργείο - κειμένου με τις θέσεις τους για τις επιχορηγήσεις.

Οσον αφορά στη «διαβούλευση», σχολιάστηκαν οι εκατό, περίπου, απόψεις που κατατέθηκαν ήδη στην ηλεκτρονική διαβούλευση και οι οποίες μαρτυρούν την ημιμάθεια και πλήρη άγνοια επί του θέματος. Το χειρότερο είναι ότι το 70%, περίπου, των «διαβουλευομένων» προτείνουν την κατάργηση των επιχορηγήσεων (!). Με ποια κριτήρια θα αποφασίσει ο υπουργός; Πλειοψηφικά; Ποιον αλήθεια κοροϊδεύουν; Το «διαίρει και βασίλευε» είναι παλιά μέθοδος. Ολοι ξέρουν τις ακατονόμαστες «χάρες» του διχασμού που επιχειρεί η κυβέρνηση σε όλους τους κλάδους εργαζομένων. Παλιά αλήθεια, που την πρωτοδιατύπωσε ο Αθηναίος κωμικός ποιητής Κρατίνος, πρόδρομος του Αριστοφάνη: «Εν δε διχοστασίη και Ανδροκλέης πολεμαρχεί» ­ («όταν πέφτει διχόνοια, κυβερνά ακόμα κι ο Ανδροκλής» (δημαγωγός πολιτικός).

Το σύστημα της κρατικής επιχορήγησης, πριν από 30 σχεδόν χρόνια, ήταν ένα πρώτο βήμα για να επιβιώσουν και να αναπτυχθούν σημαντικές θεατρικές εστίες, μέσα σ' ένα τοπίο όπου κυριαρχούσε το εμπορικό θέατρο, ενώ δειλά, αλλά επίμονα, κόντρα στις δύσκολες οικονομικές και άλλες συνθήκες, κάποιοι θίασοι τολμούσαν να παρουσιάζουν έργα ρεπερτορίου αξιώσεων, να στηρίζουν το νεοελληνικό έργο, αλλά και να πειραματίζονται δημιουργικά. Ετσι από τη μια το πείσμα και το παράδειγμα να ακολουθήσουν ολοένα και περισσότεροι, από την άλλη η ανάγκη του κοινού για ποιότητα και αναζήτηση νέων προτάσεων, άρχισε να χαράζει νέες προοπτικές και χωρίς υπερβολή να επηρεάζει θετικά ακόμη και το εμπορικό θέατρο.

Για άλλη μια φορά είναι αναγκαίο να επισημάνουμε την υποχρέωση του κράτους να στηρίζει το θέατρο της χώρας. Κι αυτή η επισήμανση οφείλεται στην άνευ προηγούμενου απαξίωση του θεσμού των επιχορηγήσεων που φέρνει σε αδιέξοδο πολλούς θιάσους. Οι επιχορηγήσεις σε καμιά περίπτωση δεν είναι «κρατική επιχορήγηση της ύπαρξης κάποιων καλλιτεχνών», όπως κάποιοι ισχυρίζονται, είτε για να βληθεί ο θεσμός είτε για να αλλάξει ο ιδεολογοαισθητικός προσανατολισμός του... Οι επιχορηγούμενοι θίασοι δικαιώνουν το σύγχρονο ελληνικό θέατρο, όπως αποδεικνύει το ποιοτικό αποτέλεσμα της δουλειάς τους. Εκείνοι που ισχυρίζονται το αντίθετο, είτε δεν βλέπουν παραστάσεις των επιχορηγουμένων θιάσων είτε έχουν άλλες προθέσεις.

Και αν κάποιοι νομίζουν ότι οι επιχορηγήσεις παίζουν το ρόλο ενός «φιλανθρωπικού ιδρύματος», από την πλευρά της πολιτείας ή ενός «ταμείου ανεργίας», κάνουν μεγάλο λάθος. Η οικονομική υπόσταση των θιάσων αυτών ασφαλώς και δε στηρίζεται αποκλειστικά στη συνδρομή της πολιτείας. Η συνδρομή αποτελεί ενίσχυση και στήριξη προς την κατεύθυνση να μην περιορίζονται οι θίασοι αυτοί στο ανέβασμα όσο το δυνατόν φτηνότερων παραγωγών, ολιγοπρόσωπων, αλλά οι παραστάσεις τους να είναι ανάλογες των σύγχρονων προσδοκιών και προβληματισμών.

Επειδή, λοιπόν, πολλά αιωρούνται περί κατάργησης του θεσμού των επιχορηγήσεων και είναι ιδιαίτερα ύποπτο το γεγονός ότι το ΥΠΠΟ και ο υπουργός δεν ξεκαθαρίζουν τη θέση τους επί του θέματος, οι άνθρωποι του πολιτισμού πρέπει να πάρουν θέση.

Η περιπαικτική στάση του ΥΠΠΟ-Τ και του υπουργού Παύλου Γερουλάνου προς τον κόσμο του θεάτρου συνεχίστηκε με τη δημοσιοποίηση - την ίδια ώρα της συνάντησης - των επιχορηγήσεων, μέσω του Μητρώου δράσεων για το θέατρο και το χορό, με το ποσό των 130.000 ευρώ για το θέατρο και 24.000 για το χορό. Την ίδια στιγμή που το κράτος πληρώνει 2,5 δισ. ευρώ, δόση του δανείου του Μεγάρου Μουσικής, ποσό περίπου ίδιο με αυτό που επιχορηγούσε μέχρι τώρα το ΥΠΠΟ πάνω από 50 θιάσους.

Ομως ο χορός των διαβουλεύσεων συνεχίζεται. Χτες το ΥΠΠΟ-Τ έστειλε επιστολή προς τους καλλιτεχνικούς διευθυντές και προέδρους των Δημοτικών Περιφερειακών Θεάτρων, ενημερώνοντάς τους ότι η «μετεξέλιξη και ο εκσυγχρονισμός του θεσμού των ΔΗΠΕΘΕ, 26 χρόνια μετά από την ίδρυσή τους, εισέρχεται στη φάση της διαβούλευσης με τους εμπλεκομένους φορείς με σκοπό να προκύψει το νέο σχήμα που θα ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες των παραστατικών τεχνών». Και ζητά μέχρι 4 του Μάρτη (δηλαδή σήμερα): Υποβολή διοικητικού και οικονομικού απολογισμού, αποτύπωση της σχέσης του θεάτρου με την πόλη, προτάσεις για την εξέλιξη του θεσμού κ.ά.

Γεννημένος στην Αθήνα το 1928, παρακολούθησε μαθήματα ζωγραφικής κοντά στον Γιάννη Τσαρούχη. Φοίτησε στη Σχολή Καλών Τεχνών, με δασκάλους τους Αργυρό, Παππά, Πάνο Σαραφιανό και κυρίως τον Γιάννη Μόραλη. Σταθμός στην καλλιτεχνική του δημιουργία είναι το 1960, οπότε καταργεί το τελάρο στη ζωγραφική και χρησιμοποιεί κομμάτια μεταλλικού δικτυωτού, πάνω στα οποία στερέωνε γυψωμένα χαρτιά ή πανιά. Από τα μέσα του 1971 στρέφεται σε θέματα με κεντρικό άξονα τους μετανάστες. Για πολλά χρόνια έζησε και εργάστηκε στο εξωτερικό: αρχικά στη Ρώμη (μέχρι το 1960) και στη συνέχεια στο Παρίσι (επέστρεψε το 1967 αλλά αναγκάστηκε να ξαναφύγει το 1969). Το 1975 εκλέχθηκε καθηγητής στην έδρα ζωγραφικής της Σχολής Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ και το 1976 εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα.

• 
  
  Το Μουσείο Μπενάκη, τιμώντας τη μνήμη του Βλάση Κανιάρη, εκθέτει στην είσοδο του κεντρικού κτιρίου (Κουμπάρη 1 & Βασ. Σοφίας), το έργο του «Φιγούρα» (1974, σύρμα και ρούχα), πρόσφατη δωρεά του καλλιτέχνη στο μουσείο.