ΠΑΙΔΕΙΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΠΑΙΔΕΙΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΑΣ

Οξύνεται σταθερά το στεγαστιικό πρόβλημα

ΠΑΤΡΑ (Της απεσταλμένης μας Γιάννας ΣΤΡΕΒΙΝΑ)

Ηαύξηση του αριθμού των εισακτέων στα πανεπιστήμια, που τις περισσότερες φορές γίνεται χωρίς τη συναίνεση των ιδρυμάτων, είναι μια από τις αιτίες αύξησης συνολικά του κόστους σπουδών για τους φοιτητές, καθώς επιτείνει το στεγαστικό πρόβλημα σε όλες τις πόλεις όπου υπάρχουν περιφερειακά ΑΕΙ. Ετσι, εκτός από το Γιάννενα, την Κομοτηνή, τις περισσότερες Θεσσαλικές πόλεις, πρόβλημα στέγασης αρχίζει να ανακύπτει και στην τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Ελλάδας, όπου λειτουργεί κι ένα μεγάλο πανεπιστήμιο, την Πάτρα.

Η Αχαϊκή πρωτεύουσα αριθμεί ένα σύνολο περίπου δεκαεφτά χιλιάδων φοιτητών, αριθμός που τα τελευταία χρόνια αυξάνεται συνεχώς. Συγκεκριμένα, ενώ το 1998 στα 19 τμήματα του πανεπιστημίου εισήχθησαν 2.500 νέοι φοιτητές, το 1999 ο αριθμός των εισακτέων έφτασε τους 2.800 με τη δημιουργία και ενός νέου τμήματος (Φιλοσοφίας), ενώ φέτος που ξεκίνησε να λειτουργεί ένα ακόμα τμήμα στο πανεπιστήμιο (αυτό της Επιστήμης υλικών) οι εισακτέοι έφτασαν τους 3.000.

Για τις ανάγκες στέγασης όλου αυτού του «φοιτητόκοσμου», λειτουργεί μια εστία η οποία ανήκει στο Εθνικό Ιδρυμα Νεότητας (ΕΙΝ), με οκτώ κτίρια που στο σύνολό τους διαθέτουν περίπου 800 δωμάτια. Ενας αριθμός που δεν μπορεί να καλύψει τις πραγματικές ανάγκες, αφού - ενδεικτικά αναφέρουμε - φέτος δόθηκαν μόνο 102 δωμάτια σε πρωτοετείς και 12 σε φοιτητές μεγαλύτερων ετών. Ουσιαστικά δικαίωμα διαμονής στην εστία έχουν μόνο οι φοιτητές που προέρχονται από τις πλέον εξαθλιωμένες οικονομικά οικογένειες.

Οσο για την κατάσταση που αντιμετωπίζουν, χαρακτηριστικό είναι ότι κάποιοι από τους φοιτητές που καταφέρνουν να πάρουν τελικά δωμάτιο, όταν το βλέπουν προτιμούν να φύγουν και να επωμιστούν το βάρος του ενοικίου. Ιδιαίτερα τα τρία παλιότερα κτίρια, με ταβάνια που στάζουν, κοινόχρηστα μπάνια και τουαλέτες, ωράριο στο ζεστό νερό και δωμάτια που οι φοιτητές τα παρομοιάζουν με κελιά, κάθε άλλο παρά ανταποκρίνονται στα όνειρα για σπουδές ενός νεοεισακτέου φοιτητή. Κάποιες επισκευές που έχουν ξεκινήσει πρόκειται σύμφωνα με τις υποσχέσεις να ολοκληρωθούν μέχρι το 2002. Μέχρι τότε όμως τι γίνεται;

Βέβαια, σύμφωνα με τους υπεύθυνους του ΕΙΝ, μέχρι το 2004 θα ανεγερθούν δύο νέα κτίρια στην εστία, όμως μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει καμιά σχετική προεργασία, δεν έχει οριστεί καν ο χώρος όπου θα χτιστούν, ενώ οι ανάγκες συνεχώς αυξάνονται. Οπως χαρακτηριστικά εξηγούν φοιτητές που είναι στην πόλη δύο και τρία χρόνια, «κάθε χρόνο γίνεται όλο και πιο δύσκολο να βρεις σπίτι, ενώ τα ενοίκια, ειδικά στις γκαρσονιέρες, αυξάνονται αλματωδώς».

Το «ψάξιμο» για τους πρωτοετείς έχει γίνει δύσκολο και χρονοβόρο. Η Χρυσάνθη Σελέκου που πέρασε φέτος, μας λέει: «Εψαχνα σπίτι από τις 24 Σεπτέμβρη και για ένα μήνα. Ολες οι γκαρσονιέρες ήταν κλεισμένες και τα ενοίκια έφταναν τις 70.000 και τις 80.000 δρχ. Εβρισκες βέβαια και φθηνότερα, αλλά ήταν σπίτια σε κακή κατάσταση». Από τις συζητήσεις με τους πρωτοετείς συμπληρώνει ότι «όλοι δυσκολεύτηκαν να βρουν σπίτι και κάποιοι αναγκάστηκαν να μείνουν σε ξενοδοχείο για ένα διάστημα».

Τα έξοδα για τους φοιτητές επιτείνονται και από την κατάργηση της επιχορήγησης σίτισης που έδινε μέχρι και πέρσι το πανεπιστήμιο και είχε κατακτηθεί με αγώνες των φοιτητών. Αποτέλεσμα, όσοι δεν έχουν κάρτα σίτισης, από 350 δραχμές που πλήρωναν πέρσι, να πληρώνουν φέτος 600 για κάθε γεύμα.

Επιπλέον, η μεταφορά στο πανεπιστήμιο γίνεται με ΚΤΕΛ που ανεβάζει το φοιτητικό εισιτήριο στις 190 δραχμές, ενώ με βάση τη σύμβαση που έχουν τα ΚΤΕΛ με το κράτος απαγορεύεται στο πανεπιστήμιο να ναυλώσει πούλμαν για την καθημερινή μετακίνηση των φοιτητών από την πόλη.

Προωθείται γοργά η κατάργηση της διανομής δωρεάν συγγραμμάτων

Στην κατεύθυνση δραστικής μείωσης των δωρεάν διανεμόμενων συγγραμμάτων βαδίζει το πανεπιστήμιο της Πάτρας τα τελευταία δυο χρόνια, πράγμα που θα έχει ως τελικό αποτέλεσμα την απευθείας πληρωμή των συγγραμμάτων από τους ίδιους τους φοιτητές. Συγκεκριμένα, από πέρσι λειτουργεί πιλοτικά (αρχικά σε κάποια εξάμηνα κι αργότερα σε ολόκληρα τμήματα) η διανομή συγγραμμάτων με βιβλιοκάρτα, ενώ μια πρόσφατη απόφαση της συγκλήτου του πανεπιστημίου καλεί το υπουργείο Παιδείας να βρει τρόπους δραστικής μείωσης του κόστους της δωρεάν διανομής συγγραμμάτων.

Σύμφωνα με το καθεστώς λειτουργίας της βιβλιοκάρτας κάποια συγγράμματα αντί να διανέμονται δωρεάν δίνονται υπό μορφή δανείου στους φοιτητές και στο τέλος του εξαμήνου, αν ο φοιτητής θέλει να τα κρατήσει χρεώνονται στη βιβλιοκάρτα κατά το 80% της αξίας τους. Ομως, η συνολική χρέωση της βιβλιοκάρτας δεν μπορεί να υπερβεί τις 10.000 δραχμές. Ετσι, δεδομένου ότι τα πανεπιστημιακά βιβλία είναι ιδιαίτερα ακριβά, μπορεί η βιβλιοκάρτα να μη φτάνει για την πληρωμή ούτε ενός βιβλίου, πράγμα που σημαίνει ότι ο φοιτητής θα πρέπει να πληρώνει το σύγγραμμα. Επιπλέον, αν το σύγγραμμα δεν είναι «σε καλή κατάσταση», ο φοιτητής δεν έχει δικαίωμα να το επιστρέψει και το χρεώνεται υποχρεωτικά. Εύκολα γίνεται κατανοητό ότι για να αποφύγει το κόστος, ο φοιτητής δε θα πρέπει να υπογραμμίζει πάνω στο βιβλίο. Η βιβλιοκάρτα «έχει τη μορφή πιστωτικής κάρτας», είναι αυστηρά προσωπική και σε περίπτωση που χαθεί ο φοιτητής είναι υποχρεωμένος να πληρώσει πρόστιμο 4.000 δραχμές.

Σύμφωνα με τους εμπνευστές του σχεδίου (που χρηματοδοτείται από το ΕΠΕΑΕΚ) από το πανεπιστήμιο και το ΥΠΕΠΘ, «με τη βιβλιοκάρτα επιχειρείται η δημιουργία ενός λειτουργικού μηχανισμού ο οποίος... θα δίνει κίνητρα στους ενδιαφερόμενους να επεκτείνουν και να εξειδικεύσουν τις γνώσεις τους. Το άμεσο κίνητρο - παροχή στους φοιτητές είναι η δυνατότητα που τους παρέχει το σύστημα της βιβλιοκάρτας για δανεισμό ή αγορά σύγχρονων και εξειδικευμένων συγγραμμάτων, ενώ παράλληλα θα μπορούν να προμηθευτούν δωρεάν αντίτυπα βιβλιογραφίας στον ιδιαίτερο επιστημονικό τομέα του ενδιαφέροντός τους». Μάλιστα, λανσάρεται με το σύνθημα «υποστηρίζει τις σπουδές σου, μάθε πώς...»

Τα ιλουστρασιόν φυλλάδια του υπουργείου, όμως, δεν μπορούν να κρύψουν ότι πρόκειται για μια μεθόδευση στην κατεύθυνση της κατάργησης της δωρεάν παροχής συγγραμμάτων, ενώ δηλώνεται ξεκάθαρα ότι «σκοπός του πανεπιστημίου είναι να επεκταθεί ο θεσμός σε όλα τα τμήματα και όλα τα μαθήματα». Ομως το ερώτημα που ανακύπτει είναι γιατί να μην μπορούν οι φοιτητές να δανείζονται ελεύθερα βιβλία από τις βιβλιοθήκες και να τους διανέμονται δωρεάν τα βασικά και απαραίτητα συγγράμματα για κάθε μάθημα; Πώς ο περιορισμός στο δανεισμό των συγγραμμάτων και ο εξαναγκασμός στην πληρωμή τους παρουσιάζεται σαν «κίνητρο - παροχή»;

Η απάντηση είναι εύκολη αν λάβουμε υπόψη την απόφαση της Συγκλήτου να μειώσει το κόστος της δωρεάν διανομής συγγραμμάτων για το πανεπιστήμιο που συγκεκριμένα προτείνει την κατάργηση της δωρεάν διανομής δεύτερου συγγράμματος, τον περιορισμό των «πολυτελών» συγγραμμάτων -όπου πολυτελή θεωρούνται και τα πολυσέλιδα-, την απαγόρευση της διανομής λεξικών, διατριβών κ.ά.

ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Κλιμακώνουν τον αγώνα

«Μόνο η κλιμάκωση του αγώνα μπορεί να βάλει τέρμα στον εμπαιγμό και να δοθούν τα συγγράμματα στους φοιτητές δωρεάν». Αυτό ήταν το συμπέρασμα όλων των φοιτητών, που έδωσαν το «παρών» στη νέα μαζική παράσταση, που διοργάνωσε χθες η Πανσπουδαστική ΚΣ στην Κοσμητεία της Φιλοσοφικής του ΑΠΘ.

Εκθέτοντας για πολλοστή φορά το πρόβλημα, ο Φάνης Καρκατζούνης, από την Πανσπουδαστική του Ιστορικού - Αρχαιολογικού, τόνισε: «Εδώ και χρόνια συνεχίζεται το ίδιο βιολί. Το εξάμηνο που ξεκίνησε, μάλιστα, η κατάσταση επιδεινώθηκε, αν και υπάρχει σχετική απόφαση της Συγκλήτου, που πάρθηκε κάτω από την πίεση των φοιτητών και τονίζει ότι το πρόβλημα πρέπει να λυθεί εδώ και τώρα».

Από τη μεριά της, η κα Καμπίτογλου, κοσμήτορας της Φιλοσοφικής, αναφέρθηκε ξανά στις «ιδιαιτερότητες» της Φιλοσοφικής, που δεν επιτρέπουν να δίνονται τα συγγράμματα και οι σημειώσεις δωρεάν. Αναγνώρισε το πρόβλημα που υφίσταται, αλλά αρνήθηκε οποιαδήποτε δέσμευση, ρίχνοντας ξανά το «μπαλάκι» στα Τμήματα. Εφτασε, μάλιστα, στο σημείο να θεωρήσει «θετική» την απόφαση του Αγγλικού, που λέει ότι οι φοιτητές θα πρέπει, όπως και να 'χει, να πληρώνουν κάποια συγγράμματα και σημειώσεις. Αναφέρθηκε, επίσης, σε εγκύκλιο του υπουργείου Παιδείας, που θέτει περιορισμούς στη διανομή συγγραμμάτων, ενώ επικαλέστηκε και την έλλειψη κονδυλίων.

Από τη μεριά τους, οι φοιτητές επισήμαναν ότι η μοναδική «ιδιαιτερότητα» της Φιλοσοφικής είναι ότι έχει ουσιαστικά καταστρατηγηθεί κάθε έννοια Δημόσιας και Δωρεάν Παιδείας, και ότι θα πρέπει ο καθένας να αναλάβει τις ευθύνες του. «Είναι πρώτα απ' όλα πολιτικό ζήτημα», τόνισε ο Παύλος Σπυρόπουλος από το Φιλολογικό, και συνέχισε: «Δεν μπορεί κανένας χωρίς κανένα έλεγχο να ισοπεδώνει ένα κατακτημένο, νομικά κατοχυρωμένο, δικαίωμα. Υπάρχουν πειθαρχικές ευθύνες των διδασκόντων, υπάρχουν πρώτα απ' όλα οι ευθύνες της κυβέρνησης». Και καταλήγοντας τόνισε: «Εμείς σας καλούμε να πάρετε πρωτοβουλίες διεκδίκησης από το υπουργείο, και να ασκήσετε έλεγχο στα Τμήματα και τους διδάσκοντες, όπως οφείλετε».

Μετά απ' όλα αυτά και χωρίς κάποια συγκεκριμένη δέσμευση, οι φοιτητές αποχώρησαν, ανανεώνοντας το ραντεβού τους για τις γενικές Συνελεύσεις που θα γίνουν τις επόμενες μέρες και όπου καλούνται να πάρουν αποφάσεις συνέχισης και κλιμάκωσης του αγώνα.