Σύμφωνα με το καθεστώς λειτουργίας της βιβλιοκάρτας κάποια συγγράμματα αντί να διανέμονται δωρεάν δίνονται υπό μορφή δανείου στους φοιτητές και στο τέλος του εξαμήνου, αν ο φοιτητής θέλει να τα κρατήσει χρεώνονται στη βιβλιοκάρτα κατά το 80% της αξίας τους. Ομως, η συνολική χρέωση της βιβλιοκάρτας δεν μπορεί να υπερβεί τις 10.000 δραχμές. Ετσι, δεδομένου ότι τα πανεπιστημιακά βιβλία είναι ιδιαίτερα ακριβά, μπορεί η βιβλιοκάρτα να μη φτάνει για την πληρωμή ούτε ενός βιβλίου, πράγμα που σημαίνει ότι ο φοιτητής θα πρέπει να πληρώνει το σύγγραμμα. Επιπλέον, αν το σύγγραμμα δεν είναι «σε καλή κατάσταση», ο φοιτητής δεν έχει δικαίωμα να το επιστρέψει και το χρεώνεται υποχρεωτικά. Εύκολα γίνεται κατανοητό ότι για να αποφύγει το κόστος, ο φοιτητής δε θα πρέπει να υπογραμμίζει πάνω στο βιβλίο. Η βιβλιοκάρτα «έχει τη μορφή πιστωτικής κάρτας», είναι αυστηρά προσωπική και σε περίπτωση που χαθεί ο φοιτητής είναι υποχρεωμένος να πληρώσει πρόστιμο 4.000 δραχμές.

Σύμφωνα με τους εμπνευστές του σχεδίου (που χρηματοδοτείται από το ΕΠΕΑΕΚ) από το πανεπιστήμιο και το ΥΠΕΠΘ, «με τη βιβλιοκάρτα επιχειρείται η δημιουργία ενός λειτουργικού μηχανισμού ο οποίος... θα δίνει κίνητρα στους ενδιαφερόμενους να επεκτείνουν και να εξειδικεύσουν τις γνώσεις τους. Το άμεσο κίνητρο - παροχή στους φοιτητές είναι η δυνατότητα που τους παρέχει το σύστημα της βιβλιοκάρτας για δανεισμό ή αγορά σύγχρονων και εξειδικευμένων συγγραμμάτων, ενώ παράλληλα θα μπορούν να προμηθευτούν δωρεάν αντίτυπα βιβλιογραφίας στον ιδιαίτερο επιστημονικό τομέα του ενδιαφέροντός τους». Μάλιστα, λανσάρεται με το σύνθημα «υποστηρίζει τις σπουδές σου, μάθε πώς...»

Τα ιλουστρασιόν φυλλάδια του υπουργείου, όμως, δεν μπορούν να κρύψουν ότι πρόκειται για μια μεθόδευση στην κατεύθυνση της κατάργησης της δωρεάν παροχής συγγραμμάτων, ενώ δηλώνεται ξεκάθαρα ότι «σκοπός του πανεπιστημίου είναι να επεκταθεί ο θεσμός σε όλα τα τμήματα και όλα τα μαθήματα». Ομως το ερώτημα που ανακύπτει είναι γιατί να μην μπορούν οι φοιτητές να δανείζονται ελεύθερα βιβλία από τις βιβλιοθήκες και να τους διανέμονται δωρεάν τα βασικά και απαραίτητα συγγράμματα για κάθε μάθημα; Πώς ο περιορισμός στο δανεισμό των συγγραμμάτων και ο εξαναγκασμός στην πληρωμή τους παρουσιάζεται σαν «κίνητρο - παροχή»;

Η απάντηση είναι εύκολη αν λάβουμε υπόψη την απόφαση της Συγκλήτου να μειώσει το κόστος της δωρεάν διανομής συγγραμμάτων για το πανεπιστήμιο που συγκεκριμένα προτείνει την κατάργηση της δωρεάν διανομής δεύτερου συγγράμματος, τον περιορισμό των «πολυτελών» συγγραμμάτων -όπου πολυτελή θεωρούνται και τα πολυσέλιδα-, την απαγόρευση της διανομής λεξικών, διατριβών κ.ά.