Οι ηγέτες του G8 και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στη χτεσινή συνάντηση στη Γαλλία

«Σε έναν κόσμο που αλλάζει» και στον οποίο η «Δύση πρέπει να ηγηθεί», όπως το έθεσε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, κατά την προχτεσινή του ομιλία ενώπιον του βρετανικού Κοινοβουλίου, ξεκίνησε χτες η Σύνοδος της Ομάδας των Οκτώ (G8) - ΗΠΑ, Γαλλία, Βρετανία, Γερμανία, Ιταλία, Καναδάς, Ιαπωνία και Ρωσία - στο γαλλικό τουριστικό θέρετρο Ντοβίλ με την παρουσία και της ΕΕ.

Το μήνυμα του Προέδρου Ομπάμα είναι σαφές καθώς οι αντιθέσεις σπαράζουν τις μεγαλύτερες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις και οι «προκλήσεις» που αντιμετωπίζουν είναι μεγάλες. Οι προκλήσεις δεν αφορούν μόνο στην άνοδο των αναδυόμενων καπιταλιστικών οικονομιών - Κίνα, Βραζιλία, Ινδία, Ρωσία και Νότια Αφρική. Κατά κύριο λόγο εντοπίζονται στη βαθύτατη κρίση του καπιταλιστικού συστήματος και στις ραγδαίες εξελίξεις σε Τυνησία και Αίγυπτο, όπου κινητοποιήθηκαν λαϊκές δυνάμεις, στις εξελίξεις στη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή, αλλά και στην κοινωνική αναταραχή στο εσωτερικό καπιταλιστικών χωρών.

Αυτές ακριβώς οι προκλήσεις επέβαλαν εκ νέου τη «σοβαρότητα» της συνόδου των ηγετών του G8, μίας συνόδου που μετά το ξέσπασμα της καπιταλιστικής κρίσης είχε «υποβαθμιστεί», παραχωρώντας, τρόπον τινά, τη θέση της στη σύνοδο του G20. Αυτές οι προκλήσεις επέβαλαν και την ατζέντα της συνόδου, όπου κυρίαρχο ζήτημα είναι η λεγόμενη «Αραβική Ανοιξη».

Οι ΗΠΑ έχουν συγκεκριμένη ατζέντα, την οποία παρουσίασε ο Πρόεδρος Ομπάμα κατά την πρόσφατη ομιλία του για τη Μέση Ανατολή και την οποία προωθεί και στη σύνοδο. Στο πλαίσιο της «προώθησης» εντάσσεται και η κοινή επιστολή - έκκληση που απηύθυναν, την παραμονή της έναρξης της συνόδου, ο πρώην Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον και ο υπουργός Οικονομικών, Τίμοθι Γκάιτνερ, μέσω της οποίας καλούν για την υιοθέτηση ενός προγράμματος «που θα ενισχύσει τη δημοκρατία» στην Τυνησία και την Αίγυπτο και «θα ανοίξει τις οικονομίες τους για τις αγορές τους». Προτείνουν συγκεκριμένο σχέδιο δράσης, όπου κομβικό ρόλο θα διαδραματίσουν η Παγκόσμια Τράπεζα, η Αφρικανική Τράπεζα Ανάπτυξης και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα για την Ανοικοδόμηση και την Ανάπτυξη (EBRD), ο κύριος μηχανισμός για τη «μετάβαση και ένταξη των χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης» στις ιμπεριαλιστικές δομές. Ηδη η Βρετανία έσπευσε να ανακοινώσει την παροχή «βοήθειας» (φυσικά, για τα συμφέροντα των μονοπωλίων της) της τάξης των 175 εκατ. δολαρίων.

Οι αντιθέσεις για την υιοθέτηση ενός «συγκεκριμένου» προγράμματος είναι δεδομένες καθώς η καθεμία χώρα - μέλος του G8 επιδιώκει την προώθηση των συμφερόντων της, παρά το γεγονός ότι υπάρχει ομοφωνία σε αυτό που ο Γάλλος Πρόεδρος και οικοδεσπότης, Νικολά Σαρκοζί, επιδιώκει: Να καταστήσει τη σύνοδο κορυφής της Ντοβίλ «σημείο θεμελίωσης» μίας νέας σχέσης ανάμεσα στις αραβικές χώρες και τις μεγάλες δυνάμεις.

Η Γερμανίδα καγκελάριος, Αγκελα Μέρκελ, λίγο πριν τη μετάβασή της στην Ντοβίλ, έθεσε τη δική της ατζέντα, κάνοντας λόγο για την «ιστορική ευθύνη της Ευρώπης». Επίσης, η Μέρκελ υπογράμμισε το ρόλο του G8 στην εξασφάλιση της διεθνούς πυρηνικής ασφάλειας, με την Ιαπωνία και το ατύχημα στη Φουκουσίμα να είναι στο επίκεντρο, όμως το G8 θα εκφράσει την «εμπιστοσύνη του», σύμφωνα με το σχέδιο απόφασης και, τέλος, δήλωσε ότι η Γερμανία μαζί με τη Βρετανία θα πιέσουν τις υπόλοιπες χώρες του G8 ώστε να ολοκληρωθεί ο γύρος της Ντόχα στις παγκόσμιες εμπορικές διαπραγματεύσεις.

Σήμερα αναμένεται η κοινή σύνοδος των χωρών της Αφρικής και του G8 παρουσία αρκετών Προέδρων για τη λεγόμενη «μετάβαση στη δημοκρατία», δηλαδή την εξασφάλιση των συμφερόντων των ντόπιων αστικών τάξεων και των μονοπωλίων των ιμπεριαλιστικών χωρών.

Παράλληλα, οι μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις που ήδη έχουν εξαπολύσει τον πόλεμο εναντίον της Λιβύης στοχεύουν στην επιτάχυνση της πολιτικής μετάβασης στη Λιβύη αλλά και στη Συρία. Σύμφωνα με το σχέδιο απόφασης, οι ηγέτες του G8 θα απαιτήσουν από τον Μουαμάρ Καντάφι να σταματήσει τη χρήση των ένοπλων δυνάμεων της χώρας του και να αναζητήσει «μια πολιτική λύση» και, επίσης, θα αξιώσουν από την κυβέρνηση της Συρίας να «σταματήσει τη χρήση βίας και τον εκφοβισμό» κατά των διαδηλωτών, οι οποίοι αξιώνουν εκδημοκρατισμό της χώρας, και να αρχίσει «διάλογο» και «ουσιώδεις μεταρρυθμίσεις».

Δύο ακόμη θέματα, που αναμένεται να συζητηθούν κατά τη σύνοδο κορυφής και κατά τις διμερείς συνομιλίες μεταξύ των ηγετών, είναι οι τρόποι για την επανεκκίνηση της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή και η διαδοχή του Ντομινίκ Στρος - Καν στην ηγεσία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, με τη Γαλλία να αναμένει ένα «θετικό» μήνυμα για την υποψήφιά τους, την υπουργό Οικονομικών, Κριστίν Λαγκάρντ. Τέλος, το G8 θα αναγνωρίσει το ρόλο των κυβερνήσεων όσον αφορά στην κατάρτιση ρυθμιστικού πλαισίου στο Διαδίκτυο.

Μπορεί να διαφώνησαν, όπως δήλωσε και ο Γάλλος Πρόεδρος όσον αφορά «ορισμένες πτυχές» των ΝΑΤΟικών επιδρομών στη Λιβύη αφού τα συμφέροντά τους δεν ταυτίζονται, αλλά αυτό δεν τους εμπόδισε να επισημοποιήσουν τη συμφωνία για αγορά τεσσάρων γαλλικών ελικοπτεροφόρων πλοίων τύπου «Mistral» από τη Μόσχα. Τη συμφωνία υπέγραψαν, χτες, στο περιθώριο των εργασιών του G8, οι Σαρκοζί και Μεντβέντεφ. Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, τα δύο πρώτα πλοία θα κατασκευαστούν στη Γαλλία και τα άλλα δύο στη Ρωσία με τη συνεργασία των γαλλικών κοινοπραξιών DCNS και STX και της ρωσικής OSK. Υπενθυμίζεται ότι η συγκεκριμένη αγοραπωλησία είχε θορυβήσει ιδιαίτερα την Ουάσιγκτον γιατί είναι προφανές ότι δημιουργεί νέα δεδομένα ως προς τις σχέσεις δύο άλλων ιμπεριαλιστικών χωρών.