Συσπειρωμένοι στα ταξικά συνδικάτα, οι άνεργοι έχουν συμφέρον να διεκδικήσουν μέτρα για την ουσιαστική προστασία τους

Η Κομισιόν εξέδωσε ενημερωτικό σημείωμα για να περιγράψει το οξυμένο πρόβλημα της ανεργίας και να προϊδεάσει για τις «πρωτοβουλίες» που σκοπεύει να αναλάβει, εν όψει της Συνόδου στις 3 Ιούνη, με βασικό θέμα την ανεργία.

Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, η Επιτροπή επαναλαμβάνει ότι μετά τον επανασχεδιασμό των προγραμμάτων με κοινοτική συγχρηματοδότηση στα τέλη του 2012, υιοθετήθηκε εθνικό σχέδιο δράσης το Γενάρη του 2013, με κοινοτική χρηματοδότηση 517 εκατ. ευρώ. Τα προγράμματα που περιλαμβάνει, αφορούν την «κατάρτιση» και την ενθάρρυνση της «επιχειρηματικότητας» για περίπου 350.000 νέους.

Αποκαλυπτικά για το τι ετοιμάζουν στους νέους, είναι τα όσα προκύπτουν από την έως τώρα υλοποίηση αυτών των προγραμμάτων στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τις ελληνικές αρχές, οι νέες πρωτοβουλίες που έχουν ξεκινήσει με κοινοτική χρηματοδότηση 47 εκατ. ευρώ, περιλαμβάνουν την πρόσληψη με καθεστώς ορισμένου χρόνου νέων ανέργων έως 35 ετών σε διάφορα πολιτιστικά προγράμματα και την «παροχή στήριξης σε κοινωνικές υποδομές που στοχεύουν στην καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, με στόχο την πρόσληψη νέων ανέργων».

Πρόκειται, δηλαδή, για επιδοτούμενα βραχύχρονα προγράμματα απασχόλησης στη λεγόμενη «κοινωνική οικονομία», η οποία από τη μια έχει για στόχο να υποκαταστήσει το κράτος στην παροχή κοινωνικών υπηρεσιών και από την άλλη να αποτελέσει το όχημα για να μπουν οι ιδιώτες βαθύτερα στον ευαίσθητο τομέα της Πρόνοιας. Στο ίδιο πλαίσιο, τα προγράμματα για τους άνεργους υποβοηθούν και την πλήρη ισοπέδωση των εργασιακών σχέσεων.

Το μέγεθος των χρημάτων που διοχετεύουν στο κεφάλαιο, αντί να εξασφαλίσουν ουσιαστική προστασία των ανέργων, υπολογίζεται στα 16 δισ. ευρώ από την αρχή του 2013, από τα οποία ισχυρίζονται ότι «ωφελήθηκαν» περίπου 780.000 νέοι και 55.000 επιχειρήσεις στην ΕΕ.

Η Κομισιόν ενθαρρύνει και την εργασιακή περιπλάνηση, διαπιστώνοντας ότι στην Ευρώπη υπάρχουν περίπου δύο εκατομμύρια κενές θέσεις εργασίας, οι οποίες ζητούν άτομα με συγκεκριμένα προσόντα και δεξιότητες. Σ' αυτή την κατεύθυνση, προκρίνει τη μεγαλύτερη κινητικότητα των εργαζομένων, μέσα από προγράμματα, ακόμα και δίκτυα εθελοντικής εργασίας!

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θυμίζει, τέλος, ότι το λεγόμενο «Ταμείο Εγγύησης για τους Νέους», που υιοθετήθηκε από τα κράτη - μέλη στις 22 Απρίλη, προσδοκά να εξασφαλίσει εργασία ή κατάρτιση ή πρακτική εξάσκηση σε όλους τους νέους, μέσα σε διάστημα τεσσάρων μηνών από τη στιγμή που θα εγκαταλείψουν την επίσημη εκπαίδευση ή θα δηλώσουν άνεργοι. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το συνολικό κόστος που απαιτείται για να εφαρμοστούν τα προγράμματα του Ταμείου Εγγύησης των Νέων στην Ευρωζώνη, αντιστοιχεί στο 0,45% του ΑΕΠ της, δηλαδή σε 21 δισ. ευρώ, που στην πλειοψηφία τους θα καταλήξουν στις τσέπες μεγαλοεπιχειρήσεων.

Η ευρεία κυβερνητική σύσκεψη που στήθηκε με τη συμμετοχή των υπουργών Γ. Βρούτση και Ευ. Στυλιανίδη, τριών υφυπουργών, τεσσάρων γενικών γραμματέων, του γενικού γραμματέα συντονισμού του κυβερνητικού έργου και του διοικητή του ΟΑΕΔ, επιβεβαίωσε ότι τα όποια προγράμματα γίνουν, θα αφορούν θέσεις προσωρινής, ανασφάλιστης και κακοπληρωμένης εργασίας. Θα είναι, δηλαδή, προγράμματα εξασφάλισης φτηνού εργατικού δυναμικού -ιδιαίτερα νέου- για τις επιχειρήσεις.

Από τη σύσκεψη διέρρευσε ότι εξασφαλίσθηκε η συνέχιση της λειτουργίας των βρεφονηπιακών σταθμών για το 2013-2014, με ανακατανομή πόρων από άλλα Επιχειρησιακά Προγράμματα. Για το πολυδιαφημισμένο πρόγραμμα «κοινωφελούς εργασίας», ανάλογου τύπου, για τις οικογένειες χωρίς κανέναν εργαζόμενο, ανακοινώθηκε ότι δεν υπάρχουν οι πόροι και παραπέμφθηκε στις ευρωενωσιακές καλένδες.

Συγκεκριμένα, το υπουργείο Εργασίας ανακοίνωσε ότι το πρώτο πρόγραμμα που θα γίνει για το 2014, θα αφορά και πάλι επέκταση του προγράμματος «επιταγής εισόδου στην αγορά εργασίας» για νέους έως 29 ετών. Σημειώνεται ότι με το συγκεκριμένο πρόγραμμα 45.000 νέοι, από τους οποίους οι 10.000 στον τουριστικό τομέα, παραδόθηκαν στις επιχειρήσεις ως φτηνό και ευέλικτο δυναμικό, ενώ η επιταγή κατάρτισης των 1.100 ευρώ ροκανίστηκε από τους μεσάζοντες.

Δηλαδή, ο κάθε νέος εργάτης που υποτίθεται ότι θα ασκεί την πρακτική άσκηση στο χώρο δουλειάς, ενώ στην πραγματικότητα θα εργάζεται κανονικά, θα αμείβεται με 460 ευρώ (!) το μήνα (πτυχιούχοι) και με 400 ευρώ (!) το μήνα αντίστοιχα οι απόφοιτοι υποχρεωτικής εκπαίδευσης. Και ενώ θα εργάζονται θα καλύπτονται μόνο για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, αφού η κυβέρνηση θεωρεί ότι αυτό είναι κατάρτιση. Η συνέχιση του προγράμματος από τον Ιούνη προϋπολογίζεται στα 146 εκατ. ευρώ, που θα προέλθουν από κοινοτική χρηματοδότηση.

Για το υποτιθέμενο πρόγραμμα για οικογένειες που δεν έχουν ούτε ένα μέλος που εργάζεται, ανακοινώθηκε ότι οι πόροι αναζητούνται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ). Οταν είναι έτοιμη η πρόταση θα υποβληθεί για έγκριση προς τις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Πάντως, και αυτό το πρόγραμμα «κοινωφελούς εργασίας» γίνεται εργαλείο αποσάθρωσης των εργασιακών σχέσεων στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, ενώ η τελευταία τροπολογία που έγινε αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να πρόκειται για ανασφάλιστη εργασία. Σε κάθε περίπτωση, θα αφορά εργασία υποαμειβόμενη, αφού περιορίζεται στο ποσό των 490 ευρώ καθαρά, και 420 ευρώ για τους νέους, καταργώντας έτσι στην πράξη τις συμβάσεις εργασίας που ισχύουν για τους εργαζόμενους σε Τοπική Διοίκηση, νοσοκομεία, σχολεία, που σύμφωνα με την ανακοίνωση προσδιορίστηκαν ως τομείς προτεραιότητας του προγράμματος.

Σύμφωνα με την Κομισιόν, σε τελικό στάδιο βρίσκονται οι προετοιμασίες και για την εφαρμογή εντός του Ιούνη του προγράμματος κατάρτισης 1.000 νέων ανέργων έως 29 ετών σε συνθήκες εργασίας.

Γαλλία και Γερμανία παρουσίασαν σε συνέδριο στο Παρίσι το κοινό σχέδιο με τον τίτλο «Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για την ανάπτυξη και την απασχόληση», το οποίο θα βρεθεί σήμερα στο επίκεντρο της συνάντησης Μέρκελ - Ολάντ, επίσης στο Παρίσι. Σύμφωνα με τους υπουργούς Εργασίας των δύο χωρών, το σχέδιο θα επιδιώξει να μεγιστοποιήσει τα οφέλη από τη χρήση των ευρωπαϊκών προγραμμάτων και θα βασίζεται σε τρεις άξονες: Στην πρόσβαση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε δάνεια, στην ανάπτυξη της κατάρτισης και τη γεωγραφική κινητικότητα.

Οπως επισήμανε η Γερμανίδα υπουργός Εργασίας, «πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες συνιστούν τη ραχοκοκαλιά της οικονομίας μας, είναι έτοιμες για παραγωγή αλλά χρειάζονται κεφάλαιο. Ομως τους παρέχονται πιστώσεις με υπερβολικά επιτόκια. Αυτόν το φαύλο κύκλο ελπίζουμε να σπάσουμε, κυρίως χάρη στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων». Επιβεβαίωσε δηλαδή ότι δεν πρόκειται για προγράμματα βοήθειας των ανέργων, αλλά στήριξης των εργοδοτών με φτηνότερα εργατικά χέρια.

Από την πλευρά του, ο Β. Σόιμπλε μετέφερε στο συνέδριο τις ανησυχίες των αστών ότι η αποτυχία στον αγώνα κατά της ανεργίας των νέων, θα μπορούσε να διαλύσει την Ευρώπη. Σύμφωνα με τον Μ. Μπαρόζο, θα πρέπει να δοθούν δάνεια προς τις επιχειρήσεις για προσλήψεις, ώστε να μπει κόσμος στην αγορά εργασίας.

Στην ίδια κατεύθυνση, θα συστείνεται στις υπερχρεωμένες κυβερνήσεις που δεν μπορούν να στηρίξουν την καπιταλιστική ανάπτυξη μέσω των δημόσιων δαπανών, να αναθεωρήσουν τον τρόπο λειτουργίας των οικονομιών τους, κάνοντας τις αγορές εργασίας πιο ευέλικτες ή ανοίγοντας τις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών. Οι προτάσεις, αφού εγκριθούν στη σύνοδο του Ιούνη, θα αποκτήσουν δεσμευτικό χαρακτήρα και θα ενσωματωθούν στους προϋπολογισμούς του 2014.

Η Κομισιόν έχει ήδη αναφέρει ότι θα δώσει στη Γαλλία και την Ισπανία δύο επιπλέον χρόνια για να μειώσουν το έλλειμμά τους κάτω από το 3% του ΑΕΠ, ενώ παράταση αναμένεται να δοθεί και σε άλλα κράτη. Σε «αντάλλαγμα», η Γαλλία και η Ισπανία θα πρέπει να δεσμευτούν για μεγαλύτερες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και αλλαγές στην αγορά εργασίας, δηλαδή για επιπλέον αντεργατικές και αντιλαϊκές ανατροπές.

Τα στοιχεία της Κομισιόν όπως και οι προβλέψεις της ΕΚΤ, δε φαίνεται να αλλάζουν τη βασική εκτίμηση ότι η οικονομία της Ευρωζώνης δεν βγαίνει από την κρίση ούτε το β' εξάμηνο του 2013, όπως είχε υπολογιστεί, παρά την οριακή πορεία της γερμανικής οικονομίας. Η ανεργία παραμένει χωρίς ορατές προοπτικές αλλαγής, κεντρικό στοιχείο της Ευρωζώνης και έχει χτυπήσει όλες τις ισχυρές οικονομίες, με πρώτη τη γαλλική και την ιταλική, ενώ στη Γερμανία φαίνεται πως εξαντλούνται οι «ελαστικότητες» που είχε εισάγει την προηγούμενη δεκαετία.

Σύμφωνα εξάλλου με τη γερμανική οικονομική εφημερίδα «Handelsblatt», ο Β. Σόιμπλε αναμένεται να δημοσιοποιήσει τις λεπτομέρειες της πρωτοβουλίας για την παροχή δανείων σε επιχειρήσεις της νότιας Ευρώπης στα μέσα του Ιούνη. Η αρχή θα γίνει με την Ισπανία, ενώ εκτιμάται ότι θα ακολουθήσουν Ελλάδα και Πορτογαλία. Σύμφωνα με την «Handelsblatt», η γερμανική κρατική αναπτυξιακή τράπεζα KfW αναμένεται να χορηγήσει δάνειο ύψους έως 1 δισ. ευρώ στο αντίστοιχο ισπανικό ίδρυμα ICO, με την εγγύηση της γερμανικής κυβέρνησης.

Για παρόμοιες εγγυήσεις υπάρχει ήδη εγκεκριμένο κονδύλι συνολικού ύψους 12,5 δισ. ευρώ στο γερμανικό προϋπολογισμό. Στη συνέχεια, τα δάνεια θα χορηγούνται σε δόσεις στο ICO, μετά από διμερή συμφωνία για το σκοπό της δανειοδότησης. Είναι φανερό ότι τα δάνεια αυτά εξυπηρετούν τη διείσδυση γερμανικών κεφαλαίων στις οικονομίες άλλων κρατών μελών. Την επόμενη εβδομάδα, ο Β. Σόιμπλε αναμένεται να παρουσιάσει λεπτομέρειες της πρωτοβουλίας του στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων του γερμανικού Κοινοβουλίου.