«Σημαντική πρόοδο» έχουν σημειώσει οι προσπάθειες εξυγίανσης των προβληματικών ευρωπαϊκών τραπεζών είπε ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τζ. Λιου, μετά τη συνάντηση που πραγματοποίησε με τον Γερμανό ομόλογό του Β. Σόιμπλε στο Βερολίνο την περασμένη βδομάδα, στο πλαίσιο περιοδείας που πραγματοποίησε σε τρεις ευρωπαϊκές χώρες, σε Γερμανία, Γαλλία και Πορτογαλία. Η παραπάνω δήλωση συνοδεύθηκε από την επισήμανση ότι ΗΠΑ και Γερμανία μοιράζονται τον «κοινό στόχο» της οικονομικής ανάπτυξης και των μεταρρυθμίσεων, όμως την ίδια στιγμή θα συνεχιστεί ο αναμεταξύ τους διάλογος για την «απαιτούμενη ισορροπία», που πρέπει να υπάρχουν μεταξύ των δύο αυτών πυλώνων της ασκούμενης δημοσιονομικής πολιτικής, όπως είπε χαρακτηριστικά.

Ο Τζ. Λιου, αν και «καλωσόρισε» την πρόσφατη απόφαση της νέας κυβέρνησης στη Γερμανία, περί αύξησης των επενδύσεων στις υποδομές και την καθιέρωση του λεγόμενου «κατώτατου μισθού», ωστόσο εξέφρασε τις ανησυχίες που εγείρονται στις ΗΠΑ, εξαιτίας της προσήλωσης ορισμένων οικονομιών στη δημιουργία πλεονασμάτων και πρόσθεσε ότι οι πολιτικές που ενισχύουν τις εσωτερικές επενδύσεις και τη ζήτηση θα έχουν θετικό αντίκτυπο τόσο στην γερμανική όσο και στην παγκόσμια οικονομία.

Αν και ο υπουργός οικονομικών των ΗΠΑ δεν κατονόμασε ευθέως τη Γερμανία, ο Β. Σόιμπλε... «έπιασε το υπονοούμενο» και απάντησε ευθέως ότι η δημιουργία ελλειμμάτων στα δημοσιονομικά μεγέθη της Γερμανίας δε θα ωφελούσε τις ΗΠΑ, ενώ επέστησε την προσοχή στους κινδύνους που προκαλούνται από τις «επεκτατικές νομισματικές πολιτικές», διαβλέποντας στον ορίζοντα «νέες φούσκες». Η συγκεκριμένη τοποθέτηση του Γερμανού υπουργού Οικονομικών δεν αφορά μόνο την αμερικανική νομισματική πολιτική και τη διάθεση ρευστότητας που παρέχει η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ όλα αυτά ταχρόνια, μέσω του προγράμματος επαναγοράς ομολόγων, αλλά έχει αποδέκτες και στο εσωτερικό της ΕΕ και φυσικά στους ηγετικούς κύκλους της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. «Η νομισματική πολιτική δεν μπορεί να ιδωθεί ως υποκατάστατο των μεταρρυθμίσεων που πρέπει να εφαρμόσουν οι Ευρωπαϊκές κυβερνήσεις», συμπλήρωσε...

Μια μέρα νωρίτερα, ο Τζ. Λιου είχε επισκεφθεί το Παρίσι, όπου αφού επέδωσε συγχαρητήρια στη γαλλική κυβέρνηση, η οποία «κάνει ό,τι χρειάζεται για την ανάκαμψη» της εγχώριας οικονομίας, αναφέρθηκε επίσης στο ζήτημα της εξυγίανσης του τραπεζικού τομέα στην Ευρωζώνη και στην πρόσφατη απόφαση του Γιούρογκρουπ για τη σύσταση Ενιαίου Μηχανισμού Εξυγίανσης προβληματικών τραπεζών. Είναι σημαντική, είπε, η ύπαρξη ταμείων διάσωσης, όμως οι ΗΠΑ θα ήθελαν να δουν την επίτευξη πιο αποφασιστικών βημάτων, όταν, σε σχετικό δημοσίευμα του «Bloοmberg», οι πιέσεις που ασκεί ο υπερατλαντικός σύμμαχος της ΕΕ, για τη δημιουργία αυστηρότερου πλαισίου λειτουργίας των τραπεζών, αποδίδονται στη διαφύλαξη των συνθηκών «υγιούς ανταγωνισμού» μεταξύ των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων των δύο «συμμάχων».

Τρίτος σταθμός της ευρωπαϊκής περιοδείας του Λιου ήταν η Πορτογαλία, όπου συζητήθηκε η ενδεχόμενη επάνοδος της χώρας στις αγορές με «προσιτούς όρους» με την κυβέρνηση της χώρας να λαμβάνει τα «εύσημα» του υπουργού των ΗΠΑ, καθώς σημειώθηκε «αξιοσημείωτη πρόοδος στην εφαρμογή δύσκολων οικονομικών μεταρρυθμίσεων».

Η καπιταλιστική οικονομική κρίση οξύνει τους ανταγωνισμούς ΗΠΑ - Ευρωζώνης, πιο σωστά ΗΠΑ - Γερμανίας, που εκδηλώνεται στο μείγμα πολιτικής διαχείρισης της κρίσης, αλλά ουσιαστικά αντανακλά ποια καπιταλιστική οικονομία θα ισχυροποιηθεί κόντρα στους ανταγωνιστές της, προσβλέποντας στην ανάκαμψη. Οι ΗΠΑ, παρεμβαίνοντας ανοιχτά στην Ευρωζώνη, αξιοποιούν και τους ανταγωνισμούς εντός της με παραινέσεις, τάχα, όπως αυτές του υπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ τώρα για τη «θωράκιση» του τραπεζικού της συστήματος όσο και στην ενίσχυση της «εσωτερικής ζήτησης» στις χώρες που συμμετέχουν στο ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα, σε όφελος των δικών τους μονοπωλίων διεθνώς και στο έδαφος της Ευρώπης. Είναι προφανές ότι σε συνθήκες ολοένα και μεγαλύτερης διαπλοκής των κεφαλαίων, όχι μόνο ανάμεσα στις ΗΠΑ και την ΕΕ, αλλά παγκοσμίως, οποιοδήποτε «ατύχημα» στην Ευρωζώνη, είτε αυτό αφορά κάποιο τραπεζικό ίδρυμα, είτε ακόμη και συνολικά την οικονομία ενός κράτους - μέλος της, θα μπορούσε να προκαλέσει απρόβλεπτες συνέπειες.

Επιβράδυνση μεγαλύτερη του αναμενόμενου εμφάνισε τον περασμένο Δεκέμβρη ο συνολικός όγκος των κινεζικών εξαγωγών, πέφτοντας κάτω από τους επίσημους στόχους, ωστόσο οι προσδοκίες για το 2014 είναι αρκετά αισιόδοξες, δίνοντας περιθώριο στην ηγεσία της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου να κινηθεί πιο εντατικά προς την κατεύθυνση των οικονομικών μεταρρυθμίσεων.

Δημοσίευμα του «Reuters» αναφέρει εκτιμήσεις οικονομικών αναλυτών σύμφωνα με τις οποίες οι εξαγωγές «μπορεί να συρρικνώθηκαν δραματικά», ωστόσο βρίσκονται εντός ενός «ανεκτού» επιπέδου, με τα μέχρι στιγμής δεδομένα να είναι θετικά, περιορίζοντας τους φόβους για μία απότομη κάμψη της κινεζικής οικονομίας. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν την περασμένη Παρασκευή, οι εξαγωγές το Δεκέμβρη αυξήθηκαν κατά 4,3%, ποσοστό σαφώς χαμηλότερο από το 12,7% του περασμένου Νοέμβρη, αλλά και των προσδοκιών για αύξηση κατά 4,9%.

Ταυτόχρονα οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 8,3%, έναντι 5,3% του Νοέμβρη, κινούμενες στα επίπεδα των προβλέψεων, αυξάνοντας την αισιοδοξία ότι η εγχώρια ζήτηση θα παραμείνει σταθερή παρά τα «σημάδια» που εμφανίστηκαν το προηγούμενο διάστημα και ενίσχυαν την άποψη ότι η κινεζική οικονομία επιβραδύνεται. Πάντως, το εμπορικό πλεόνασμα το Δεκέμβρη μειώθηκε κατά 24,3% σε σχέση με τον ίδιο μήνα της προηγούμενης χρονιάς, στα 25,6 δισ. δολάρια, αρκετά πιο κάτω από το στόχο των 31,2 δισ. δολαρίων. Οι εξαγωγές προς τις ΗΠΑ αυξήθηκαν επίσης κατά 3%, προς την ΕΕ κατά 3,9% και προς την Ιαπωνία κατά 5,5%, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, ενώ στο δωδεκάμηνο οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 7,9% και οι εισαγωγές κατά 7,3%, με το εμπορικό πλεόνασμα να φτάνει τα 259,8 δισ. δολάρια, αυξημένο κατά 12,4% σε σχέση με το 2012.

Οι προβλέψεις για το 2014 υπολογίζουν ως στοιχεία που μπορεί να επιδράσουν αρνητικά στις κινεζικές εξαγωγές τις αβέβαιες προοπτικές για την παγκόσμια ζήτηση, την ενίσχυση του γιουάν και την αύξηση του εργατικού κόστους, με τους αναλυτές να εξαρτούν τις εξαγωγικές επιδόσεις της Κίνας σε μεγάλο βαθμό από τη βελτίωση της ζήτησης σε ΗΠΑ και Ευρώπη. Σύμφωνα με δηλώσεις Κινέζου αξιωματούχου, το περιβάλλον για τις εξαγωγές των κινεζικών επιχειρήσεων θα βελτιωθεί, αναλόγως της ανάκαμψης που θα εμφανίσουν οι αναπτυσσόμενες οικονομίες και της σταδιακής υποχώρησης της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, ενώ η κυβέρνηση επιδιώκει την αύξηση των εισαγωγών ενεργειακών προϊόντων και πρώτων υλών για την ενίσχυση των εξαγωγών της.

Στις 20 του μήνα αναμένονται οι επίσημες ανακοινώσεις από την κινεζική κυβέρνηση για τους ρυθμούς αύξησης του ΑΕΠ το 2013, με τις κατ' αρχήν προβλέψεις να την προσδιορίζουν στο 7,6%, το χαμηλότερο ποσοστό των τελευταίων 14 ετών.

Μετά την έναρξη έρευνας για τα υψηλά εμπορικά πλεονάσματα της Γερμανίας, που ανακοίνωσε τον περασμένο Νοέμβρη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μία ακόμη διαδικασία κατά της ισχυρότερης ευρωπαϊκής οικονομίας ξεκινά, αυτή τη φορά για τις γερμανικές επιδοτήσεις στον τομέα της Ενέργειας.

Οπως δήλωσε ο αρμόδιος επίτροπος για θέματα Ανταγωνισμού Χοακίν Αλμούνια, υπάρχει «υποψία» ότι πολλές γερμανικές ενεργοβόρες επιχειρήσεις επιδοτούνται παράνομα, γεγονός που έχει προκαλέσει πολλές προσφυγές στα αρμόδια όργανα εποπτείας της ΕΕ από καταναλωτές και ανταγωνιστές τους. Η Επιτροπή ανακοίνωσε «έρευνα σε βάθος», καθώς το συνολικό ποσό με το οποίο φέρονται να στηρίχθηκαν μόνο το 2012 οι γερμανικές επιχειρήσεις ανήλθε στα 20 δισ. ευρώ.

Η μείωση πάντως του ενεργειακού κόστους στη βιομηχανία βρίσκεται υψηλά στη λίστα των προτεραιοτήτων των κυρίαρχων κύκλων της ΕΕ, ωστόσο όπως φαίνεται η γερμανική πλευρά έχει ήδη κινηθεί μονομερώς, λαμβάνοντας μέτρα μείωσης του κόστους ενέργειας για περίπου 700 δικές της επιχειρήσεις που έχουν κατά κύριο λόγο εξαγωγικό προσανατολισμό. Υπενθυμίζουμε ότι σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας, η Γερμανία στο διάστημα Γενάρης - Σεπτέμβρης 2013 εμφάνισε πλεόνασμα στο εμπορικό της ισοζύγιο συνολικού ύψους 148,3 δισ. ευρώ, όταν το σύνολο του εμπορικού πλεονάσματος των χωρών της Ευρωζώνης ήταν 105,6 δισ. ευρώ.

Πάντως και η δεύτερη «σε βάθος έρευνα» που ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τις γερμανικές ενεργειακές επιδοτήσεις θα γίνει κατά τα τέλη του χρόνου. Σε κάθε περίπτωση πάντως, η γερμανική κυβέρνηση έχει διαμηνύσει προς όλες τις κατευθύνσεις ότι θα συνεχίσει να λαμβάνει τα απαιτούμενα μέτρα για τη μείωση του ενεργειακού κόστους των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στις διεθνείς αγορές.

Στο 93,4% του εγχώριου ΑΕΠ ανήλθε το κρατικό χρέος της Γαλλίας, επίπεδο που χαρακτηρίστηκε «επικίνδυνο» από τον επικεφαλής του γαλλικού Ελεγκτικού Συνεδρίου, Ντιντιέ Μιγκό, ο οποίος προειδοποίησε για το ενδεχόμενο η κυβέρνηση της χώρας να βρεθεί αντιμέτωπη με μια ιδιαίτερα δαπανηρή αύξηση του κόστους εξυπηρέτησής του. Ο ίδιος επισήμανε ότι αύξηση κατά μία μόλις εκατοστιαία μονάδα των σημερινών επιτοκίων δανεισμού της χώρας θα προσέθετε άλλα 2 δισ. ευρώ στο κόστος εξυπηρέτησης το πρώτο έτος και 15 δισ. ευρώ μετά από δέκα χρόνια. Σήμερα, η αποπληρωμή του γαλλικού κρατικού χρέους στοιχίζει στο γαλλικό Δημόσιο περί τα 50 δισ. ευρώ το χρόνο, ποσό ίσο με περίπου το 2,5% του γαλλικού ΑΕΠ. Σύμφωνα με τον Ντ. Μιγκό, το σημερινό επίπεδο κρατικού χρέους «φέρνει τη χώρα μας σε μια ζώνη κινδύνου» και εξέφρασε την άποψη ότι η εξοικονόμηση χρημάτων μπορεί να γίνει από τις περικοπές στις κοινωνικές υπηρεσίες της καθώς, όπως είπε, η Γαλλία είναι η μοναδική χώρα της ΕΕ όπου το σύστημα Κοινωνικής Ασφάλισης καταγράφει συνεχώς έλλειμμα τα τελευταία 20 χρόνια.