«Με την εκταμίευση του 1 δισ. ευρώ, ο ESM στηρίζει την ελληνική κυβέρνηση στη μεταρρυθμιστική διαδικασία. Οι μεταρρυθμίσεις καλύπτουν ένα μεγάλο πεδίο πολιτικών που είναι απαραίτητες για τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής οικονομίας. Οπως, για παράδειγμα, τα μέτρα για την τόνωση του ανταγωνισμού στον τομέα της Ενέργειας, που θα οδηγήσουν χαμηλότερα τις τιμές, καθώς και ο νέος νόμος που θα βοηθήσει τις τράπεζες να διαχειριστούν την έκθεσή τους στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, κάτι που θα απελευθερώσει ρευστότητα και θα τονώσει την οικονομική δραστηριότητα».

Αυτό τόνισε, χτες, ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), Κλ. Ρέγκλινγκ, μετά την αναμενόμενη έγκριση της εκταμίευσης που σχετίζεται με τη νομοθέτηση και την εφαρμογή της δεύτερης δέσμης των αντιλαϊκών προαπαιτούμενων. Καθόλου τυχαία, η έμφαση δίνεται σε αναδιαρθρώσεις (Ενέργεια - τράπεζες) που κρίνονται αναγκαίες για την καπιταλιστική ανάκαμψη, οι οποίες θα συμπληρωθούν στη συνέχεια από τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, στο πλαίσιο της επικείμενης «αξιολόγησης».

Μάλιστα, ο Κλ. Ρέγκλινγκ συμπλήρωσε χαρακτηριστικά: «Ελπίζω να συνεχιστεί η καλή συνεργασία με τους Ελληνες εταίρους μας, ώστε η πρώτη αξιολόγηση του προγράμματος του ESM να ολοκληρωθεί στις αρχές του 2016. Μόνο μια επιτυχημένη ολοκλήρωση της αξιολόγησης αυτής θα οδηγήσει σε συζητήσεις για περαιτέρω ελάφρυνση χρέους στην Ελλάδα».

Αποκαλυπτική είναι και η ανακοίνωση που εξέδωσε ο ESM, σχετικά με τον τρόπο «αξιοποίησης» της δόσης που εκταμιεύθηκε από την Ευρωζώνη. Αυτή θα αποδοθεί για την εξυπηρέτηση του κρατικού χρέους (οι άμεσες «ανάγκες» αφορούν στις αποπληρωμές στο ΔΝΤ), τη συγχρηματοδότηση έργων από τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ (κρατική συμμετοχή μέσω του Προγράμματος Επενδύσεων για τις πληρωμές προς επιχειρηματικούς ομίλους), καθώς και για τη χρηματοδότηση του προϋπολογισμού (δηλαδή, για την εξόφληση ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων σε ιδιώτες). Είναι χαρακτηριστικό ότι στις 13 Γενάρη η συγκυβέρνηση θα αποπληρώσει στο ΔΝΤ το ποσό των 457 εκατ. ευρώ για την εξυπηρέτηση του κρατικού χρέους που φορτώνεται στις πλάτες του λαού.

Μετά την έγκριση της εκταμίευσης του 1 δισ. ευρώ, το συνολικό ποσό της χρηματοπιστωτικής στήριξης προς το ελληνικό κράτος (16 δισ. ευρώ) και τους τραπεζικούς ομίλους (ακόμη 5,4 δισ.) από τον ESM διαμορφώνεται στα 21,4 δισ. ευρώ, περίπου στο 25% της δανειακής σύμβασης (86 δισ. ευρώ) που συνοδεύει το τρίτο μνημόνιο.

Σύμφωνα με πληροφορίες, τα υψηλόβαθμα κλιμάκια της Ευρωζώνης και του ΔΝΤ επανέρχονται στην Αθήνα στις 18 Γενάρη, για να ξεκινήσει η διαδικασία της «αξιολόγησης» με επίκεντρο το Ασφαλιστικό, τις συντάξεις, τα νέα μέτρα της φοροληστείας απέναντι στα λαϊκά στρώματα.

Στο πλαίσιο αυτό, η συγκυβέρνηση ξεκινά άμεσα τις προεργασίες, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες συγκαλείται σήμερα υπουργικό συμβούλιο, ενόψει και της κατάθεσης των επόμενων αντιλαϊκών νομοσχεδίων. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, στη σημερινή συνεδρίαση θα συζητηθούν, μεταξύ άλλων, το νομοσχέδιο για το νέο «αναπτυξιακό νόμο», οι μεταρρυθμίσεις στη Δημόσια Διοίκηση, ζητήματα σχετικά με το λεγόμενο «παράλληλο πρόγραμμα» κ.ά.

Την ίδια ώρα, στην τελική ευθεία βρίσκεται ο διαγωνισμός για την ιδιωτικοποίηση του ΟΛΠ. Η διαδικασία κατάθεσης «δεσμευτικών προσφορών» έληξε προχτές, Δευτέρα, ενώ σύμφωνα με ανακοίνωση του ΤΑΙΠΕΔ, το άνοιγμα των οικονομικών προσφορών και οι σχετικές ανακοινώσεις θα γίνουν στις 12/1. Πληροφορίες, που δεν επιβεβαιώνονται επισήμως, αναφέρουν ότι προσφορά κατέθεσε μόνο η COSCO.

Με το «ξεφόρτωμα» των θυγατρικών τραπεζών τους στην ευρύτερη περιοχή, καθώς και θυγατρικών εταιρειών στο εσωτερικό της χώρας, συνεχίζεται η διαδικασία της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζικών ομίλων. Την ίδια ώρα, κεντρικό ρόλο στις προσεχείς εξελίξεις θα παίξει το άνοιγμα της αγοράς των «κόκκινων» δανείων, η διαχείριση των οποίων έρχεται να σφίξει τη θηλιά των πλειστηριασμών γύρω από την πρώτη κατοικία της λαϊκής οικογένειας, παράλληλα με τις αναδιαρθρώσεις επιχειρήσεων και οικονομικών κλάδων που φέρνει η «ενεργητική διαχείριση» των «κόκκινων» επιχειρηματικών δανείων.

Ειδικότερα:

Εθνική Τράπεζα. Ανακοινώθηκε η συμφωνία πώλησης της θυγατρικής στην Τουρκία, Finansbank, στην Εθνική Τράπεζα του Κατάρ (QNB), έναντι 2,75 δισ. ευρώ, ενώ με την ολοκλήρωση της συναλλαγής, η QNB θα αποπληρώσει στην Εθνική το δάνειο που είχε χορηγήσει στη Finansbank, ύψους 910 εκατ. δολαρίων. Σύμφωνα με το επιχειρηματικό πλάνο της τράπεζας, τα ποσά αυτά (συνολικά 3,5 δισ. ευρώ) θα αξιοποιηθούν για την αποπληρωμή κρατικών ομολόγων που δόθηκαν στο πλαίσιο ενίσχυσης των τραπεζών, καθώς και για τη σταδιακή μείωση της μάζας του δανεισμού της από τον «έκτακτο μηχανισμό ρευστότητας» (ELA) της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, προκειμένου να μειωθεί το κόστος χρηματοδότησης. Οικονομικοί σύμβουλοι της Εθνικής στην εν λόγω συναλλαγή ήταν τα τραπεζικά μονοπώλια Goldman Sachs και Morgan Stanley. Να σημειωθεί ότι η εξαγορά της τουρκικής τράπεζας είχε γίνει το 2006.

Eurobank. Μεταβίβασε στο μεγαλομέτοχο του ομίλου, τη Fairfax, το 80% της θυγατρικής ασφαλιστικής εταιρείας «Eurolife», έναντι 360 εκατ. ευρώ. Να σημειωθεί ότι η καναδική Fairfax μετέχει με σημαντικά ποσοστά, πέρα από τη Eurobank, στα μετοχικά κεφάλαια και άλλων επιχειρηματικών ομίλων (όμιλος Μυτιληναίου κ.ά.), ενώ με την εξαγορά της «Eurolife» σηματοδοτεί την ενίσχυση της επιχειρηματικής δραστηριότητάς της στην Ελλάδα.

Την ίδια ώρα, οι τραπεζίτες εξετάζουν τα σχέδια επιθετικής διαχείρισης των κάθε είδους «προβληματικών» δανείων, ενόψει και του νέου νόμου που προωθεί η συγκυβέρνηση σχετικά με την πώληση δανείων και για τις μικρότερες επιχειρήσεις, αλλά και για τα στεγαστικά δάνεια στην πρώτη κατοικία. Από τις 16 Φλεβάρη, το σύνολο των κάθε είδους «προβληματικών» δανείων θα μπορεί να πωληθεί από τις τράπεζες σε άλλους «επενδυτές», στα γνωστά «κοράκια» των αγορών, τα οποία, σε ρόλο «παράλληλης» και συμπληρωματικής λειτουργίας με τις τράπεζες, έρχονται να αναλάβουν ειδικό ρόλο στις γενικότερες αναδιαρθρώσεις σε κλάδους της οικονομίας και της παραγωγής.

Στο πλαίσιο παρουσίασης του Οργανισμού Προώθησης Εναλλακτικών Μεθόδων Επίλυσης Διαφορών, η επικεφαλής της Εθνικής Τράπεζας, Λούκα Κατσέλη, τόνισε πως η διαχείριση των δανείων μέσω τρίτων θα έχει σχέση «με όρους και τιμή» και ότι την υπόλοιπη διαδικασία οι τράπεζες τη γνωρίζουν και τη χειρίζονται πάρα πολύ καλά. Πρόκειται, βέβαια, για το καθοριστικό ζήτημα που ενδιαφέρει τις τράπεζες: Την τιμή στην οποία θα μεταβιβαστούν τα «κόκκινα» δάνεια. Οπως η ίδια διευκρίνισε, «η ικανότητα συνδιαλλαγής με τους καταναλωτές για την αναδιάρθρωση δανείων αποτελεί μεγάλη πρόκληση, ενόψει και των αλλαγών του θεσμικού πλαισίου».

Σε κάθε περίπτωση, ανεξάρτητα από την πρακτική που θα επιλέξει η κάθε τράπεζα, είναι φανερό ότι με το νέο θεσμικό πλαίσιο ανοίγει διάπλατα ο δρόμος των πλειστηριασμών για τα «κόκκινα» δάνεια.

Ηδη περίπου 70.000 αιτήσεις για την καταβολή επιδόματος θέρμανσης - σε σύνολο 300.000 αιτήσεων που έχουν κατατεθεί μέχρι στιγμής - έχουν «κοπεί», γιατί δεν πληρούν τα νέα πετσοκομμένα κριτήρια που ψήφισε η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε η διευθύντρια της διεύθυνσης Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης της ΓΓΔΕ, Σοφία Σεχπερίδου. Η αναλογία, αν και εντυπωσιακή - «κόπηκε» 1 στις 4 αιτήσεις - στην πραγματικότητα είναι πολύ μεγαλύτερη, αφού πολλά λαϊκά νοικοκυριά δεν κατέθεσαν καν αίτηση, μετά το νέο «μαχαίρι» της συγκυβέρνησης στα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, αλλά και στο ύψος της επιδότησης ανά λίτρο.

Υπενθυμίζουμε ότι το πενιχρό κονδύλι που χορηγούνταν τα προηγούμενα χρόνια για το σχετικό επίδομα μειώθηκε κατά 50% φέτος, στα 105 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τη σχετική πρόβλεψη του τρίτου μνημονίου.

Να σημειωθεί, εξάλλου, ότι ακόμα και για τα νοικοκυριά που εγκρίθηκε η αίτησή τους, η καταβολή των χρημάτων αναμένεται μέχρι τις 2 Φλεβάρη για όσους υπέβαλαν αίτηση μέχρι το τέλος του Δεκέμβρη, ενώ για τους υπόλοιπους η πληρωμή μπορεί να γίνει ακόμη και τον Ιούνη του 2016.

Πλεόνασμα 784 εκατ. ευρώ εμφάνισε το ταξιδιωτικό ισοζύγιο τον περασμένο Οκτώβρη, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, μειωμένο κατά 5,4%, καθώς τον Οκτώβρη του 2014 έφτασε στα 829 εκατ. ευρώ.

Σε επίπεδο δεκαμήνου, Γενάρης - Οκτώβρης 2015, το ταξιδιωτικό ισοζύγιο εμφάνισε πλεόνασμα 11,858 δισ. ευρώ, έναντι πλεονάσματος 11,294 δισ. ευρώ που σημειώθηκε την αντίστοιχη περσινή περίοδο (αύξηση 5,0%). Η αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων οφείλεται κυρίως στην αύξηση των αφίξεων κατά 7,9%, καθώς η μέση δαπάνη ανά ταξίδι μειώθηκε κατά 3,4%. Οι καθαρές εισπράξεις από την παροχή ταξιδιωτικών υπηρεσιών αντιστάθμισαν κατά 93,3% το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών και συνέβαλαν κατά 70,5% στο σύνολο των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες.

Σε ό,τι αφορά τις χώρες προέλευσης, οι εισπράξεις από τη Γερμανία αυξήθηκαν κατά 6,2% (2,080 δισ. ευρώ), από τη Γαλλία αυξήθηκαν κατά 2,4% (1,143 δισ. ευρώ), από τη Βρετανία αυξήθηκαν κατά 22,8% (1,869 δισ. ευρώ). Από τις χώρες εκτός ΕΕ, μείωση κατά 68,0% παρουσίασαν οι εισπράξεις από τη Ρωσία, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 368 εκατ. ευρώ, ενώ αυτές από τις ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 36,9% και διαμορφώθηκαν στα 866 εκατ. ευρώ.