Image Rene Rossignaud/AP

Από τη χτεσινή παρουσίαση των όρων που έθεσε η ΕΕ

Εννιασέλιδο σχέδιο με τις βασικές κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ, στο πλαίσιο της επικείμενης διαπραγμάτευσης αφενός της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ενωση και αφετέρου των μελλοντικών σχέσεων ανάμεσα σε Λονδίνο - Βρυξέλλες, δημοσιοποίησε χτες στη Μάλτα ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, καλώντας τους 27 ηγέτες των χωρών - μελών της ΕΕ να τις υιοθετήσουν στη Σύνοδο της 29ης Απρίλη στις Βρυξέλλες.

Μεταξύ άλλων, στις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ σημειώνεται πως οι 27 χώρες - μέλη θα κάνουν τη διαπραγμάτευση ως ενιαίος οργανισμός. Εάν στην πορεία αυτών των παζαριών το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κρίνει πως έχει σημειωθεί «επαρκή πρόοδος», τότε και μόνο τότε θα ξεκινήσει τη διαπραγμάτευση και για τις μελλοντικές σχέσεις της Βρετανίας με την ΕΕ. Σε κάθε περίπτωση, υπογραμμίζεται πως μέχρι να αποχωρήσει πλήρως από την ΕΕ, η Βρετανία θα θεωρείται «πλήρες μέλος, με όλες τις υποχρεώσεις και δικαιώματα που αυτό συνεπάγεται»...

Τονίζεται πως θα δοθεί προτεραιότητα στα δικαιώματα των (περίπου 3.000.000) Ευρωπαίων πολιτών που ζουν και εργάζονται στο Ηνωμένο Βασίλειο και των (περίπου ενός εκατομμυρίου) Βρετανών πολιτών που ζουν σε χώρες της ΕΕ, ώστε να μην υπάρξουν δυσμενείς επιπτώσεις στη ζωή τους. Υπογραμμίζεται πως θα επιδιωχθεί επίσης να μην υπάρξουν νομικά κενά μόλις ανασταλεί η ισχύς των ευρωενωσιακών νόμων στη Βρετανία, για να αποφευχθούν «επιπλοκές» σε επιχειρήσεις που έχουν δραστηριότητες σε Βρετανία και ΕΕ.

Από τα πρώτα θέματα που θα συζητηθούν, εξάλλου, θα είναι η σχέση που θα διαμορφωθεί μεταξύ Ιρλανδίας και Ηνωμένου Βασιλείου, στο πλαίσιο τήρησης των συμφωνιών της «Μεγάλης Παρασκευής», ενώ η ΕΕ αναφέρεται πως θα αναγνωρίσει τις υπάρχουσες διμερείς συμφωνίες και διευθετήσεις μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Ιρλανδίας, που είναι συμβατές με το δίκαιο της ΕΕ.

Επιπλέον, στο σχέδιο των κατευθυντήριων γραμμών διαπραγμάτευσης Λονδίνου - Βρυξελλών αποσαφηνίζεται πως θα πρέπει να γίνουν «διευθετήσεις» και σε ό,τι αφορά τις βρετανικές βάσεις στην Κύπρο και ότι η ΕΕ θα αναγνωρίσει διμερείς συμφωνίες μεταξύ Κύπρου - Βρετανίας που είναι συμβατές με το ευρωενωσιακό δίκαιο, αναφορικά με το καθεστώς πολιτών χωρών της ΕΕ που ζουν και εργάζονται στις βρετανικές βάσεις.

Η μεταφορά έδρας οργανισμών της ΕΕ που βρίσκονται σήμερα στο Ηνωμένο Βασίλειο, θα αποφασιστούν από τις άλλες 27 χώρες - μέλη.

Υπογραμμίζεται ότι η διετής περίοδος διαπραγμάτευσης ολοκληρώνεται στις 29 Μάρτη 2019.

Χτες το απόγευμα, πάντως, υψηλόβαθμος αξιωματούχος της ΕΕ, μιλώντας στο αμερικανικό πρακτορείο «Μπλούμπεργκ», υποστήριξε ότι η ΕΕ θα ξεκινήσει τις ουσιαστικές διαπραγματεύσεις για το Brexit στις 22 Μάη, αφήνοντας στο Λονδίνο περιθώριο μικρότερο των 18 μηνών για να πετύχει συμβιβασμό για συντεταγμένη έξοδο από την ΕΕ.

Ο Τουσκ, παρουσιάζοντας τις κατευθυντήριες γραμμές στη Βαλέτα, υποστήριξε πως οι «27» δεν θα επιδιώξουν «τιμωρητική» συμφωνία για τη Βρετανία, εκτιμώντας πως «το Brexit είναι αρκετή τιμωρία από μόνο του» και πως θα συναντήσει την Βρετανίδα πρωθυπουργό πριν τη Σύνοδο Κορυφής των «27», στις 29 Απρίλη στις Βρυξέλλες...

Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Φρανς Τίμερμανς, είπε από την πλευρά του στη Μαδρίτη πως «κανείς δεν θέλει να χρησιμοποιήσει τους πολίτες των άλλων χωρών της ΕΕ και της Βρετανίας σαν ομήρους».

Ο εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης, Στέφεν Σάιμπερτ, επανέλαβε ότι οι «δεσμεύσεις» (σ.σ. προφανώς και ο «λογαριασμός») της Βρετανίας στην ΕΕ, αφού εγκαταλείψει την Ενωση, θα πρέπει να διευθετηθούν πριν ξεκινήσουν οι συνομιλίες για τις μελλοντικές σχέσεις των δύο πλευρών. Παράλληλα, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, τάχθηκε υπέρ της σκληρής στάσης της ΕΕ στις διαπραγματεύσεις, ισχυριζόμενος πως «θέλουμε να κρατήσουμε κοντά μας τους Βρετανούς, αλλά δεν υπάρχουν δικαιώματα χωρίς υποχρεώσεις».

Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών, Μπόρις Τζόνσον, δήλωσε πως «υπάρχει πολύ καλή θέληση» μεταξύ των Ευρωπαίων εταίρων μετά την ενεργοποίηση του άρθρου 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας, διαβεβαιώνοντας ότι είναι «δίχως όρους και διόλου διαπραγματευτικό χαρτί σε οιαδήποτε διαπραγμάτευση» η «αφοσίωση της Βρετανίας στην ευρωπαϊκή άμυνα και ασφάλεια».

Μέσα σ' όλα αυτά, χτες, η Σκοτσέζα πρωθυπουργός, Νίκολα Στέρτζιον, έστειλε επιστολή προς την Τερέζα Μέι, ζητώντας επισήμως να επιτραπεί η διεξαγωγή δεύτερου δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία ενόψει της εξόδου των Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ.

Πάντως, την ώρα που εγκαινιάζεται η διαδικασία αποχώρησης της Βρετανίας από την ΕΕ, χτες επισκέφτηκε τη χώρα ο υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ, Τζέιμς Μάτις, και είχε συνάντηση με τον Βρετανό ομόλογό του, Μάικλ Φάλον. Οι δύο αξιωματούχοι επιβεβαίωσαν την «ειδική σχέση των δύο χωρών», ενώ βασικό θέμα της συζήτησης ήταν η ενίσχυση του ΝΑΤΟ και οι αυξήσεις των στρατιωτικών δαπανών στο 2%, απ' όλες τις χώρες και όχι μόνο από μερικές (σήμερα 5 χώρες το τηρούν, ανάμεσά τους και η Ελλάδα).

ΛΕΥΚΩΣΙΑ.--

Εντατικά συνεχίζονται οι διαβουλεύσεις για το Κυπριακό, με τη συμμετοχή εκπροσώπων ισχυρών ιμπεριαλιστικών κέντρων και διαφόρων λυκοσυμμαχιών, εν αναμονή και του δείπνου που έχει προγραμματιστεί να γίνει αύριο, μεταξύ του Κύπριου Προέδρου Νίκου Αναστασιάδη και του ηγέτη του ψευδοκράτους, Μουσταφά Ακιντζί.

Χτες, επίσημη επίσκεψη στην Κύπρο έκανε ο υφυπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Αλεξέι Μεσκόφ, που συναντήθηκε με τον πρόεδρο Αναστασιάδη, αλλά και τον ΥΠΕΞ Ιωάννη Κασουλίδη.

Μεταξύ άλλων, ο Μεσκόφ εξέφρασε την πλήρη στήριξη της Μόσχας στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό και είπε πως θα είναι κοντά στην Κύπρο όταν αυτό χρειαστεί. Από την πλευρά του, ο γενικός διευθυντής του κυπριακού ΥΠΕΞ, Αλέξανδρος Ζήνων, είπε ότι η Ρωσία αποτελεί σημαντικό παίκτη στο Κυπριακό αλλά και σε άλλα διεθνή ζητήματα.

Η επίσκεψη Μεσκόφ υπενθυμίζει το ευρύτερο ενδιαφέρον της Μόσχας για την Ανατολική Μεσόγειο, που συνδέεται και με τους ανταγωνισμούς για τον έλεγχο, τη μεταφορά και την «αξιοποίηση» του μεγάλου ενεργειακού πλούτου της περιοχής (βλέπε την πρόσφατη νέα συμφωνία του κολοσσού «Ροσνέφτ» με την ιταλική ΕΝΙ για το αιγυπτιακό «Ζορ»).

Στο μεταξύ, επαφές στην Κύπρο ολοκλήρωσε και το στέλεχος του βρετανικού ΥΠΕΞ Τζόναθαν Αλεν, για του οποίου τις συναντήσεις ωστόσο δεν έγινε καμία ενημέρωση.

Χτες, ο ειδικός σύμβουλος του ΓΓ του ΟΗΕ, Εσπαν Μπαρθ Αϊντε, αναμενόταν να έχει χωριστές συναντήσεις με τον Ελληνοκύπριο διαπραγματευτή Ανδρέα Μαυρογιάννη αλλά και τον Τουρκοκύπριο Οζντίλ Ναμί.

Θυμίζουμε ότι σε προχτεσινές του δηλώσεις, ο Ακιντζί επανέλαβε ότι ζητούμενο δεν είναι απλά η επανέναρξη των συνομιλιών, αλλά και το να τεθεί συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωσή τους. Ακόμα, εστίασε και στην «ανάγκη» να υπάρξει αποτέλεσμα γρήγορα, αναφέροντας με νόημα ότι τους επόμενους μήνες προγραμματίζονται π.χ. γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ αλλά και προεδρικές εκλογές στην Κύπρο.

Αλλωστε, σημειώνουμε ότι και η Αγκυρα, με πρόσφατη ανακοίνωση του ΥΠΕΞ, επέκρινε τις επαφές Αναστασιάδη με στελέχη ενεργειακών μονοπωλίων και τα σχέδια για νέες έρευνες υδρογονανθράκων, προειδοποιώντας ότι «η ελληνοκυπριακή πλευρά» πρέπει «να απόσχει από ενέργειες που την κάνουν να δείχνει ο μοναδικός ιδιοκτήτης των φυσικών πόρων του νησιού και να σταματήσει τις δραστηριότητες που συνδέονται με υδρογονάνθρακες», αλλά και ότι «η Τουρκία θα πάρει όλα τα απαραίτητα μέτρα για να προστατέψει τα συμφέροντά της στην Ανατολική Μεσόγειο, όπως και τα δικαιώματα της "Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου"».

• Σύμφωνα με το ΡΙΚ, η βρετανική κυβέρνηση συμφώνησε να παραχωρήσει πρόσβαση στα βρετανικά αρχεία τόσο σε Κύπρο όσο και σε Βρετανία, για όλες τις περιόδους της κυπριακής τραγωδίας. Γι' αυτό το σκοπό, μέλη της Διερευνητικής Επιτροπής για τους Αγνοούμενους (λειτουργεί στο πλαίσιο του ΟΗΕ) θα ταξιδέψουν στη Βρετανία τους επόμενους μήνες. Ακόμα, η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου προσέφερε στη ΔΕΑ 124.000 ευρώ.

ΠΑΡΙΣΙ.--

Τη σημασία που έχει Γαλλία και Γερμανία «να προχωρήσουν χέρι με χέρι» για την οικοδόμηση «της Ευρώπης του μέλλοντος» (προφανώς και μετά το Brexit) συζήτησαν ο Πρόεδρος της Γαλλίας, Φρανσουά Ολάντ, και ο Γερμανός ομόλογός του, Φρανκ - Βάλτερ Σταϊνμάγερ, που βρέθηκε προχτές στο Παρίσι, στην πρώτη του επίσκεψη στο εξωτερικό μετά την επίσημη ανάληψη των καθηκόντων του.

Mέσα σε περίοδο όξυνσης του ανταγωνισμού μεταξύ των ισχυρών ιμπεριαλιστικών κέντρων του πλανήτη, οι δύο ηγέτες ανέδειξαν την ανησυχία που υπάρχει σε εκείνα τα τμήματα του ευρωπαϊκού κεφαλαίου που εκτιμούν θετική τη συνεισφορά της ΕΕ στην υπεράσπιση των συμφερόντων τους. «Οι δύο χώρες μας είναι απαραίτητες, προκειμένου η Ευρώπη να μπορέσει να προχωρήσει», ανέφερε, μεταξύ άλλων, ο Ολάντ, εκτιμώντας πως «είτε το θέλουμε είτε όχι, η Γαλλία και η Γερμανία έχουν να αναλάβουν μια ακόμη μεγαλύτερη ευθύνη από ό,τι προηγουμένως». Μάλιστα, δεν είναι τυχαίο ότι ο Ολάντ αναφέρθηκε και σε «πιέσεις» και «τάσεις», εντός και εκτός χώρας, που αναπτύσσονται «ενάντια στην Ευρώπη», εννοώντας προφανώς ένταση διεργασιών και ανταγωνισμών ενάντια στην ίδια την ύπαρξη της ΕΕ, όπως σηματοδοτεί τόσο η άνοδος ευρωσκεπτικιστικών δυνάμεων (βλέπε «Εθνικό Μέτωπο» στη Γαλλία), αλλά και η συστηματική παρέμβαση κέντρων όπως οι ΗΠΑ.

Από τη μεριά του, ο Σταϊνμάγερ τόνισε ότι «εμείς είμαστε που πρέπει ενωμένοι να ανοίξουμε ένα νέο κεφάλαιο στην ευρωπαϊκή ενοποίηση. Ναι, η ΕΕ μπορεί να αλλάξει. Αλλά παραμένει απαραίτητη - καθώς εγγυάται την ειρήνη, την ελευθερία και την ευημερία των λαών μας, και βέβαια, αν οι χώρες μας θέλουν να διατηρήσουν την παγκόσμια επιρροή και θέση τους στο τραπέζι, η Ευρώπη πρέπει να μείνει ενωμένη». Βεβαίως, αυτό δεν αναιρεί τις αντιθέσεις που απορρέουν από την ανισόμετρη καπιταλιστική ανάπτυξη στο εσωτερικό λυκοσυμμαχιών, περιλαμβανομένων και αυτών μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας.

Στο μεταξύ, χτες το απόγευμα, ο Ολάντ ήταν προγραμματισμένο να παρέμβει στην τρίτη συνάντηση της πρωτοβουλίας «Think Tank Tandem». Πρόκειται για μια «πρωτοβουλία» στην οποία συμμετέχουν γαλλικές και γερμανικές «δεξαμενές σκέψεις» (ινστιτούτα και άλλα αστικά επιτελεία) όπου διατυπώνονται προτάσεις και ανησυχίες για την υπεράσπιση των μονοπωλίων και φέτος ασχολείται με την οικονομική και νομισματική πολιτική της ΕΕ στο φόντο των προβλημάτων συνοχής της ΕΕ και της εκλογής Τραμπ.

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα της γαλλικής προεδρίας, στη συνάντηση επρόκειτο να πάρουν μέρος 30 «οργανώσεις της δεξιάς και της αριστεράς», ερευνητικά κέντρα, 65 «προσωπικότητες» ανάμεσα στις οποίες 50 ειδικοί και 12 εκπρόσωποι των γαλλικών και γερμανικών αρχών.