Από τη συνάντηση Ντιμιτρόφ - Μάας στα Σκόπια

Εντείνουν ΗΠΑ και ΕΕ τις ασφυκτικές πιέσεις εν όψει του δημοψηφίσματος της 30ής Σεπτέμβρη στην ΠΓΔΜ, ώστε να εγκριθεί η συμφωνία των Πρεσπών, ως τμήμα του ευρύτερου σχεδιασμού για την ένταξη όλων των Βαλκανίων σε ΝΑΤΟ και ΕΕ, ώστε να ανασχεθεί η επιρροή ανταγωνιστών, κυρίως της Ρωσίας. Στα σχέδια αυτά της λεγόμενης «ευρωατλαντικής ολοκλήρωσης» πρωτοστατεί η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, προσδοκώντας ανταλλάγματα για την ελληνική πλουτοκρατία.

Χτες ο Αμερικανός πρώην Πρόεδρος Τζορτζ Ου. Μπους με επιστολή του συμμετείχε στην εκστρατεία, καλώντας το λαό της γείτονος να συμμετάσχει στο δημοψήφισμα. Χαρακτήρισε τη συμφωνία των Πρεσπών «θαρραλέο και δίκαιο συμβιβασμό, που θα εξασφαλίσει τη θέση της Μακεδονίας σε ΝΑΤΟ και ΕΕ». Σε επιστολή του προς τον... «λαό της Μακεδονίας», που δημοσιοποίησε το συντηρητικό πολιτικό ίδρυμα «The Atlantic Council», θύμισε πως επί της κυβέρνησής του οι ΗΠΑ αναγνώρισαν την ΠΓΔΜ το 2004 με τη συνταγματική της ονομασία και δηλώνοντας «υπερήφανος» τόνισε πως «το 2008 συνέστησε στους ομολόγους του στο ΝΑΤΟ πως η Μακεδονία ήταν έτοιμη και άξιζε να ενταχθεί στη σπουδαία μας συμμαχία».

Η επιστολή του Μπους συνέπεσε με την επίσκεψη του Αμερικανού υπουργού Αμυνας Τζέιμς Μάτις στα Σκόπια. Δημοσιοποιήθηκε λίγες μέρες μετά από την πρότερη επίσκεψη του Αμερικανού υφυπουργού Εξωτερικών αρμόδιου για Ευρώπη και Ευρασία, Γουές Μίτσελ. Το στενό μαρκάρισμα των ΗΠΑ στην κυβέρνηση της ΠΓΔΜ συνεχίζεται και σήμερα, καθώς αναμένεται στην Ουάσιγκτον ο πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ για συνάντηση με τον Αμερικανό αντιπρόεδρο Μάικ Πενς στον Λευκό Οίκο.

Οι πυρετώδεις προσπάθειες των ΗΠΑ να εξασφαλίσουν τα συμφέροντά τους δεν σταματούν μόνο σε επίπεδο πολιτικό. Αποκαλυπτικό ρεπορτάζ των «Τάιμς της Ν. Υόρκης» με τίτλο «Στα Βαλκάνια, η Ρωσία και η Δύση δίνουν μάχη στην Εποχή της Παραπληροφόρησης», αναφερόμενο στις αντιπαραθέσεις ΗΠΑ - Ρωσίας στα Σκόπια, σημειώνει πως τον περασμένο Γενάρη το αμερικανικό Κογκρέσο ψήφισε τη χορήγηση 8 εκατομμυρίων δολαρίων «για να αντιμετωπιστεί η ρωσική εκστρατεία προπαγάνδας στην ΠΓΔΜ», αλλά αφενός τα χρήματα έφτασαν «με μεγάλη καθυστέρηση», αφετέρου κάπου 2 εκατ. δολάρια δεν έχουν καν ξοδευτεί για τις εκστρατείες «ενημέρωσης» του λαού και την ενίσχυση της «έννομης τάξης» στην ΠΓΔΜ. Αποδίδει αυτά τα «προβλήματα» στις ενδοκυβερνητικές αντιπαραθέσεις «εντός Ουάσιγκτον». Τονίζει ότι οι ΝΑΤΟικοί αξιωματούχοι έχουν δώσει πληροφορίες στην κυβέρνηση της ΠΓΔΜ για να «βοηθήσουν να αντιμετωπίσει τη ρωσική εκστρατεία».

Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, που προ ημερών μετέβη και αυτός στα Σκόπια, φέρεται να υποστηρίζει ότι «η Ρωσία προσπαθεί να αναμειχθεί και να διαδώσει παραπληροφόρηση αλλά δεν κερδίζει». Ο ίδιος φέρεται να επισημαίνει πως «η πρόκληση» για το ΝΑΤΟ είναι πως η Ρωσία «λειτουργεί σε πολλά διαφορετικά επίπεδα με πολλά διαφορετικά εργαλεία».

Το ίδιο ρεπορτάζ, επικαλούμενο μεταξύ άλλων και τον πρώην διοικητή των αμερικανικών δυνάμεων στην Ευρώπη και νυν στέλεχος του Κέντρου για την Ανάλυση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής, Μπεν Χόντζες, αναφέρει πως η Ρωσία «ξοδεύει χρήμα και στην Ελλάδα», επιχειρώντας «να αυξήσει τις αντιστάσεις στη συμφωνία για το όνομα της Μακεδονίας».

Εντονη είναι η ενεργοποίηση Ευρωπαίων αξιωματούχων στην περιοχή, με πιο χαρακτηριστική την εμφάνιση του Γερμανού υπουργού Εξωτερικών Χάικο Μάας. Ο Μάας αναχώρησε χτες από τα Σκόπια, προβλέποντας ότι θα αρχίσουν μέσα στο 2019 οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Σχολιάζοντας τις προσπάθειες παρέμβασης άλλων χωρών στην περιοχή, όπως της Κίνας και της Ρωσίας, είπε: «Εμείς οι Ευρωπαίοι έχουμε συμφέρον να προσφέρουμε με αξιοπιστία την προοπτική ένταξης, διότι σε διαφορετική περίπτωση θα ενισχύσουν όντως την επιρροή τους εκεί άλλοι, οι Ρώσοι ή οι Κινέζοι. Και αυτό σε μια διαφορετική βάση αξιών απ' ό,τι η Ευρώπη».

Επιπλέον, στα Σκόπια μετέβη χτες αντιπροσωπεία του Ευρωκοινοβουλίου με επικεφαλής τον αντιπρόεδρο Δ. Παπαδημούλη, που συνάντησε τον πρόεδρο της Βουλής Ταλάτ Τζαφέρι, υποστηρίζοντας τις προσπάθειες για ένταξη στην ΕΕ.

Μερικές ώρες αργότερα ο Μάας έφτασε στα Τίρανα. Μετά τη συνάντησή του με τον Αλβανό ομόλογό του Ντιτμίρ Μπουσάτι, κάλεσε την Αλβανία «να δουλέψει σκληρά», για να κάνει μεταρρυθμίσεις ώστε να πειστούν τα μέλη της ΕΕ να εγκρίνουν την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων του χρόνου. «Τα κριτήρια είναι σαφή: Θα πρέπει να γίνουν βήματα για αποτελέσματα σε μεταρρυθμίσεις, να πειστούν οι σκεπτικιστές στη διαδικασία. Είμαι αισιόδοξος πως θα πάμε μπροστά». Τόνισε επίσης πως η Γερμανία και οι άλλες χώρες της ΕΕ «θεωρούν ότι οι ευρωπαϊκές προοπτικές των Δυτικών Βαλκανίων δεν είναι μόνο πραγματικές, αλλά και απαραίτητες».

Ο Μπουσάτι από τη μεριά του απάντησε πως βλέπει τη «βοήθεια» της Γερμανίας «πολύτιμη, αναντικατάστατη».

Στο μεταξύ, επτά στους εννιά δικαστές του Συνταγματικού Δικαστηρίου των Σκοπίων απέρριψαν χτες τις προσφυγές κατά της διεξαγωγής του δημοψηφίσματος για την ονομασία της χώρας που είχαν υποβάλει το λεγόμενο «Παγκόσμιο Μακεδονικό Κογκρέσο» και το αντιπολιτευόμενο κόμμα Λέβιτσα.

Παράλληλα, δημοσκόπηση που διενεργήθηκε από την εταιρεία «Market Vision», φέρει το 48% των ερωτηθέντων να δηλώνει πως θα συμμετάσχει στο δημοψήφισμα, το 25,2% να δηλώνει πως δεν θα συμμετάσχει και το 26,8% να δηλώνει αναποφάσιστο. Οταν ρωτήθηκαν εάν είναι υπέρ της συμφωνίας των Πρεσπών και της ένταξης της χώρας σε ΕΕ και ΝΑΤΟ, το 51,1% απάντησε θετικά και το 48,9% αρνητικά.

Στο Κοσσυφοπέδιο, τέλος, ο πρωθυπουργός Ρ. Χαραντινάι είπε σε αντιπροσωπεία του Ευρωκοινοβουλίου που μετέβη στην Πρίστινα πως «η διόρθωση συνόρων» με τη Σερβία «θα ήταν επιστροφή σε ένα τραγικό παρελθόν». Και κατέληξε: «Δεν ενδιαφερόμαστε να δούμε τα Βαλκάνια να οπισθοχωρούν σε εποχές τραγωδιών. Το παρελθόν μας ήταν τραγικό. Οι πληγές είναι ακόμη ανοικτές για τη χώρα μας».