Copyright 2020 The Associated

Ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών Φρ. Φάνον (κέντρο) στις συναντήσεις του στην Κύπρο αυτήν τη βδομάδα

Ενώ λοιπόν με κάθε ευκαιρία η Αγκυρα κλιμακώνει τις προκλήσεις και την Πέμπτη ο εκπρόσωπος του Ερντογάν, Ιμπραχίμ Καλίν, επανέλαβε ότι ετοιμάζονται νέες γεωτρήσεις με μπούσουλα την παράνομη συμφωνία Σάρατζ - Ερντογάν, μια μέρα πριν ο ίδιος ο Τούρκος Πρόεδρος δήλωνε: «Φέτος δεν υπήρξε κρίση στα Ιμια. Γιατί; Λόγω της στάσης που επιδείξαμε εκεί. Είχαμε πει πως αν γίνει μια κίνηση στα Ιμια, όπως γινόταν προηγουμένως, η απάντησή μας θα είναι διαφορετική. Αλλά αν η Ελλάδα δεν κάνει κάτι στα Ιμια, θα δείτε ότι κι εμείς δεν θα κάνουμε κάτι».

Ο τρόπος που «απαντήθηκε» η δήλωση είναι πέρα ως πέρα ενδεικτικός για τα όσα τρέχουν στο παρασκήνιο. Ο υπουργός Αμυνας, Νίκος Παναγιωτόπουλος, εμφανίστηκε αρχικά την Πέμπτη από ΜΜΕ να διαψεύδει... επιβεβαιώνοντας τις επικίνδυνες «διευθετήσεις» που τρέχουν, λέγοντας πως «αυτές οι συζητήσεις δεν γίνονται από εμένα. Αν γινόντουσαν θα ήταν σε πολύ υψηλό επίπεδο, αλλά δεν έγιναν ποτέ», για να προστεθεί αργότερα μέσα στη μέρα ανακοίνωση του υπουργείου Αμυνας σύμφωνα με την οποία ο υπουργός «ουδέποτε προέβη σε ανάλογη δήλωση. Ολα τα υπόλοιπα είναι προϊόντα ερμηνειών και εκτιμήσεων αυτών που τις εκφράζουν και δεν μπορούν να υποκαταστήσουν τους επίσημους διαύλους επικοινωνίας μεταξύ κρατών».

Στο ίδιο «πνεύμα», δείχνοντας προς την επιτάχυνση των «διευθετήσεων» υπό αμερικανοΝΑΤΟική ομπρέλα που τρέχουν, και ο ΥΠΕΞ, Ν. Δένδιας, που μιλώντας την Πέμπτη στην ΕΡΤ σημείωνε σχετικά με το αν υπήρξε προσυνεννόηση για τα Ιμια ότι «δεν υπάρχει καμία δυνατότητα σε κανέναν Ελληνα υπουργό να μπορέσει να έχει συνεννοήσεις αυτού του επιπέδου με την τουρκική πλευρά. Εκφεύγει της τρέχουσας ανταλλαγής απόψεων» και πρόσθετε πως η διαφορά της Ελλάδας με την Τουρκία είναι η υφαλοκρηπίδα και η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) δηλώνοντας χαρακτηριστικά πως «καταρχάς να επιχειρήσουμε να το λύσουμε μεταξύ μας, και αν δεν καταφέρουμε να το λύσουμε μεταξύ μας, θα κάνουμε ένα συνυποσχετικό, να περιγράψουμε αυτό το πρόβλημά μας».

Στην κατεύθυνση αυτή, τις επόμενες μέρες αναμένεται νέα συνάντηση των υπουργών Αμυνας Ν. Παναγιωτόπουλου και Χ. Ακάρ, στο περιθώριο της αντίστοιχης υπουργικής Συνόδου του ΝΑΤΟ (12 - 13/2) ενώ στις 16 Φλεβάρη φτάνει στην Αθήνα η τουρκική αντιπροσωπεία που θα πάρει μέρος στη συνέχιση του διαλόγου για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), το διάστημα 17 - 21/2. Υπενθυμίζουμε ότι τα ίδια τα ΜΟΕ είναι διαδικασία που έχουν πολλαπλά «ευλογήσει» και παινέψει τόσο οι ΗΠΑ όσο και η ΕΕ, και για την Αγκυρα αξιοποιούνται ως πλατφόρμα προβολής όλων των προκλητικών της αξιώσεων στο Αιγαίο και γενικότερα στην Ανατολική Μεσόγειο.

Σημειωτέον, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, με αφορμή την επίδοση των διαπιστευτηρίων της νέας Ελληνίδας πρέσβειρας στην Ουάσιγκτον, υπογράμμισε ότι «η Ελλάδα είναι πυλώνας σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο» και συμπλήρωσε ότι η σχέση Ελλάδας - ΗΠΑ «είναι εξαιρετική, ιδιαίτερα ισχυρή και ιστορική... Ενισχύεται από τις πρόσφατες θετικές εξελίξεις σε στρατιωτικά, οικονομικά και στρατηγικά θέματα», ξεχωρίζοντας φυσικά και τη λεγόμενη «Συμφωνία Αμυντικής Συνεργασίας ΗΠΑ - Ελλάδας, που επιβεβαιώνει τη δέσμευση των χωρών σε μια ενισχυμένη σχέση ασφαλείας», ουσιαστικά τη μετατροπή της Ελλάδας σε ένα απέραντο αμερικανικό στρατόπεδο.

Στο μεταξύ, τη βδομάδα που πέρασε επισκέφτηκε την περιοχή ο αρμόδιος για την Ενέργεια υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Φράνσις Φάνον, για να τονίσει μεταξύ άλλων ότι η ενεργειακή συνεργασία είναι «μέσο για την ευρύτερη προώθηση της πολιτικής σταθερότητας στην περιοχή», αλλά και ότι «οι νέες σχέσεις εμπορίας Ενέργειας που σήμερα αναπτύσσονται ήταν αδιανόητες πριν από λίγα χρόνια, σήμερα όμως έχουν νόημα και προχωρούν προς τα εμπρός».

Δεν παρέλειψε να αναφερθεί σε «πολιτικά σύννεφα που αιωρούνται πάνω από αρκετές χώρες στην περιοχή», αλλά και να επισημάνει ότι αυτό που οι ΗΠΑ βλέπουν «είναι σημαντικές εμπορικές σχέσεις, παρά το γεγονός ότι αυτά τα πολιτικά σύννεφα (σ.σ. στις σχέσεις χωρών της περιοχής) παραμένουν».

Τέλος, απαντώντας σε ερώτηση για τρόπους διασφάλισης της απρόσκοπτης δράσης των ενεργειακών εταιρειών στην Ανατολική Μεσόγειο, έσπευσε ξανά να τσουβαλιάσει θύτη και θύμα, ρίχνοντας νερό στο μύλο της τουρκικής επιθετικότητας και καλώντας αόριστα «όλα τα μέρη να μην προβαίνουν σε προκλητικές ενέργειες που μπορούν να προκαλέσουν περαιτέρω αστάθεια».

Επισήμανε δε την ανησυχία των ΗΠΑ για το πώς θα διασφαλιστεί σταθερότητα, «ώστε όλα τα έθνη να επωφεληθούν από τις οικονομικές ευκαιρίες που μπορεί να προσφέρει η ενεργειακή συνεργασία». Χαρακτηριστικά ήταν και τα εύσημα που απένειμε στο νεοσύστατο Φόρουμ Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου (όπου, σημειωτέον, συνυπάρχουν Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι, Αιγύπτιοι, Ιορδανοί, Ιταλοί, Ελληνες) για την προσφορά του στην «ανάπτυξη της συνεργασίας στην περιοχή χωρίς αποκλεισμούς».

Κατά τ' άλλα, ο Φάνον επανέλαβε ότι οι ΗΠΑ «υποστηρίζουμε την Κυπριακή Δημοκρατία στην ανάπτυξη των πόρων της στην ΑΟΖ της», διευκρινίζοντας βέβαια ότι τα έσοδα που θα προκύψουν από τις δραστηριότητες αυτές θα χρησιμοποιηθούν «προς όφελος των δύο κοινοτήτων», ρίχνοντας ουσιαστικά το σύνθημα για αναθέρμανση και των παζαριών για το Κυπριακό, ώστε να δοθεί ορμή στις διευθετήσεις που εξυπηρετούν τους σχεδιασμούς των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ απέναντι σε αντίπαλα ιμπεριαλιστικά κέντρα.

Την ίδια στιγμή, ο εκπρόσωπος των ΗΠΑ δεν παρέλειψε να εκφράσει την ικανοποίησή του για την «εμπλοκή αμερικανικών εταιρειών» σε όλες τις πτυχές αυτής της συνεργασίας στην περιοχή, που - υποστήριξε - θα επιτρέψει στις χώρες της περιοχής να αναζητήσουν τα δικά τους «ενεργειακά μονοπάτια». Σε αυτήν την κατεύθυνση τόνισε τον «εξαιρετικά σημαντικό ρόλο» που παίζει η Κύπρος «σε αυτόν τον νέο ενεργειακό διάδρομο, ο οποίος ακόμη αναπτύσσεται στην περιοχή».

Οι παραπάνω δηλώσεις έγιναν από την Κύπρο, όπου ο Φάνον παρευρέθηκε σε συναντήσεις τεχνικών επιτροπών του σχήματος 3+1 (Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ + ΗΠΑ), που την περσινή άνοιξη «πιστοποίησε» την αποφασιστική διείσδυση των ΗΠΑ στα πολυμερή σχήματα της περιφέρειας, ώστε να τα αξιοποιήσει ως μοχλούς πίεσης αντίπαλων συμφερόντων.

Η επίσκεψη Φάνον συνέπεσε με νέες ανακοινώσεις για την επικείμενη έναρξη των γεωτρήσεων στο «οικόπεδο 10» της κυπριακής ΑΟΖ για λογαριασμό του αμερικανικού κολοσσού «ExxonMobil», σπέρνοντας στο λαό νέες αυταπάτες για δήθεν «ασπίδες» ασφάλειας και ανάπτυξης που κουβαλούν μαζί τους τα μονοπώλια. Αντίστοιχα «πανηγύρια» συνοδεύουν και τις αναλύσεις για τις γεωτρήσεις που τις επόμενες βδομάδες προγραμματίζει η κοινοπραξία «Total» - «Εni» στην κυπριακή ΑΟΖ, «συνοδεύοντας» την άφιξη κι άλλων πολεμικών πλοίων στην περιοχή, όπως το γαλλικό αεροπλανοφόρο «Σαρλ Ντε Γκολ» (όπου μάλιστα στη συνοδεία του, με ευθύνη της ελληνικής κυβέρνησης, έχει εμπλακεί και φρεγάτα της χώρας μας).

Μετά τη Λευκωσία, ο Φάνον αναμενόταν να έχει επαφές στην Αγκυρα αλλά και στο Κάιρο. Πριν αναχωρήσει από την κυπριακή πρωτεύουσα, σε συνάντηση με τον Κύπριο ΥΠΕΞ Ν. Χριστοδουλίδη σύμφωνα με πληροφορίες του ΚΥΠΕ εστίασε στις συνέπειες που έχουν οι ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και στην ευρύτερη περιφέρεια για τα αμερικανικά συμφέροντα.

Προφανώς με ζητούμενο πώς αυτές οι συνέπειες μπορούν να γίνουν αντικείμενο «επαναδιαπραγμάτευσης», με δεδομένη μάλιστα την «ορμή» που γεννούν οι εξελίξεις στη Συρία (όπου τον τελευταίο καιρό έχουν αναδειχθεί οι διαφωνίες Ρωσίας - Τουρκίας) αλλά και σε όλη την περιφέρεια - π.χ. υπάρχουν αμερικανικές αναλύσεις που ασχολούνται με τις προϋποθέσεις που θα μετέτρεπαν την Τουρκία σε σύμμαχο των ΗΠΑ για την προώθηση του σχεδίου τους για το Παλαιστινιακό και τη Μέση Ανατολή συνολικά.

Παρεμβαίνοντας ξανά για τα θέματα της Ανατ. Μεσογείου, ο ΥΠΕΞ της Τουρκίας, Μ. Τσαβούσογλου, επανέλαβε ότι «είμαστε ενάντια στις προσεγγίσεις που αποκλείουν την Τουρκία», διαμηνύοντας ότι «υπερασπίζεται τα δικαιώματα της Τουρκίας και των Τουρκοκυπρίων, στο θέμα του ίσου διαμοιρασμού του πλούτου» και ότι η τουρκική κυβέρνηση είναι έτοιμη να συνεργαστεί «με όλους, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, πλην του "ελληνοκυπριακού τομέα"».

Κατηγόρησε, τέλος, την ΕΕ ότι «δυστυχώς δεν είναι αντικειμενική» και ότι διατηρεί «μια στάση μακριά από την πραγματικότητα» στα θέματα της Ανατ. Μεσογείου, με αποτέλεσμα να υπάρξουν «κάποιες αρνητικές εξελίξεις μεταξύ μας».

Το δικό τους μερίδιο στη διερεύνηση νέων ισορροπιών έχουν σίγουρα οι διεργασίες γύρω από το Κυπριακό, σε αναμονή και των «προεδρικών εκλογών» στα Κατεχόμενα, στα τέλη του Απρίλη.

Με αφορμή την επίσημη ανακοίνωση της υποψηφιότητας Ακιντζί, αναζωπυρώθηκαν οι επισημάνσεις για το «ρεαλισμό» «λύσεων» όπως η «αποκεντρωμένη ομοσπονδία» και η «διζωνική, δικοινοτική λύση» που θα βασίζεται «σε δύο συνιστώσες πολιτείες» με «πολιτική ισότητα» (ουσιαστικά δύο χωριστά κράτη), αλλά και για το πόσο «μαξιμαλιστικές» είναι οι θέσεις για «μηδέν εγγυήσεις, μηδέν στρατό» πάνω στην Κύπρο...

ΓΕΝΕΥΗ - ΤΡΙΠΟΛΗ.--

Ενώ στη Λιβύη συνεχίζεται η πολεμική σύγκρουση ανάμεσα στη δοτή κυβέρνηση του Φαγιέζ Σάρατζ και τις δυνάμεις του λεγόμενου Εθνικού Λιβυκού Στρατού του στρατηγού Χαλίφα Χάφταρ, ταυτόχρονα εξελίσσονται και διπλωματικά παζάρια υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και μεμονωμένων χωρών υποτίθεται για την ειρήνευση και την πολιτική διευθέτηση. Βεβαίως, οι ίδιες δυνάμεις που διέλυσαν, με την ιμπεριαλιστική επέμβαση στο όνομα της «ελευθερίας», τη Λιβύη το 2011, εμφανίζονται τώρα ως ειρηνοποιοί.

Οπως και τότε, έτσι και τώρα, το διακύβευμα δεν είναι άλλο από τον έλεγχο του τεράστιου ενεργειακού πλούτου της χώρας, το να βάλουν πιο γερά πόδι συνολικά στη Βόρεια Αφρική και το «παιχνίδι» που έχει ανοίξει συνολικά στη Μεσόγειο για αγωγούς, σφαίρες επιρροής, που μεταφράζεται σε τεράστια κέρδη για μονοπωλιακούς ομίλους.

Γι' αυτό και διαμορφώνονται τα «στρατόπεδα συμφερόντων» τουλάχιστον για την ώρα, με τον Σάρατζ να στηρίζεται από την Τουρκία, το Κατάρ και πιο συγκαλυμμένα από την Ιταλία, και να αναγνωρίζεται από τη λεγόμενη διεθνή κοινότητα, και τον Χάφταρ από την Αίγυπτο, τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τη Γαλλία και έμμεσα από τη Ρωσία.

Πιο ενεργό ρόλο στο παζάρι που διευρύνεται, θέλει να παίξει και η Γερμανία με βλέψεις συνολικά στην αφρικανική ήπειρο, που διοργάνωσε στις 19 Γενάρη τη Διάσκεψη του Βερολίνου για τη Λιβύη, χωρίς να επιτευχθεί μια βιώσιμη κατάπαυση του πυρός, αφού η κάθε αντιμαχόμενη πλευρά και οι υποστηρικτές τους συνέχισαν τον εξοπλισμό της.

Πάντως, όπως ανακοινώθηκε από το γερμανικό ΥΠΕΞ, στις 16 του μήνα διοργανώνεται σύνοδος υπουργών Εξωτερικών των χωρών που συμμετείχαν στη Διάσκεψη του Βερολίνου. Οπως φαίνεται, θα αξιοποιηθεί η 56η ετήσια Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου, που θα πραγματοποιηθεί μεταξύ 14 και 16.

Την ίδια ώρα, ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ για τη Λιβύη, Γκασάν Σαλάμε, συνέχισε μέσα στη βδομάδα στην έδρα του Οργανισμού στη Γενεύη τις επαφές με τις λεγόμενες πενταμελείς επιτροπές στρατιωτικών από τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές.