Turkish Presidency

Από τη χτεσινή συνάντηση Πούτιν - Ερντογάν

Το παζάρι μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας για το μοίρασμα ζωνών επιρροής στη Συρία κλιμακώθηκε χτες με την επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στη Μόσχα και τη συνάντηση που είχε με τον Ρώσο ομόλογό του, Βλαντιμίρ Πούτιν.

Η σύγκρουση στη βορειοδυτική συριακή επαρχία Ιντλίμπ έχει προκαλέσει αντιπαραθέσεις στις διμερείς σχέσεις, που κατά τ' άλλα εξελίσσονται τόσο στον τομέα των εξοπλισμών («S-400»), όσο και σε αυτό της Ενέργειας, με τα μεγάλα σχέδια για τον αγωγό φυσικού αερίου «Turkish Stream» και το πυρηνικό εργοστάσιο στο Ακουγιου. Μετά από 6 ώρες διαπραγματεύσεων οι δύο πλευρές κατέληξαν στη λήψη συγκεκριμένων μέτρων με διακηρυγμένο στόχο την αποκλιμάκωση των συγκρούσεων ανάμεσα στους στρατούς Συρίας και Τουρκίας στο Ιντλίμπ και την προσπάθεια να μην επιδεινωθούν οι ρωσο-τουρκικές σχέσεις, όπως πασχίζουν οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, σύμμαχοι της Τουρκίας.

Ειδικότερα, στο κοινό ανακοινωθέν που δημοσιοποίησαν χτες αργά το απόγευμα οι υπουργοί Εξωτερικών Ρωσίας, Σεργκέι Λαβρόφ, και Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, αναφέρουν τα ακόλουθα τέσσερα βασικά σημεία:

• Τερματισμός όλων των εχθροπραξιών μετά τα μεσάνυχτα της Πέμπτης προς Παρασκευή 6 Μάρτη, κατά μήκος της λεγόμενης «ζώνης αποκλιμάκωσης συγκρούσεων».
• Δημιουργία ενός διαδρόμου ασφαλείας πλάτους 6 χλμ. κατά μήκος της οδικής αρτηρίας Μ4 που συνδέει τη Λαττάκεια με τη βόρεια Συρία, οι ακριβείς συντεταγμένες του οποίου θα καθοριστούν από αξιωματούχους των υπουργείων Αμυνας Ρωσίας και Τουρκίας σε 7 μέρες.
• Κοινές περιπολίες Τούρκων και Ρώσων στρατιωτικών κατά μήκος της οδικής αρτηρίας Μ4 από τις 15 Μάρτη μεταξύ του οικισμού Τρουπά, δυτικά της στρατηγικής πόλης Σαρακίμπ, έως τον οικισμό Αϊν αλ Χαμπρ.
• Μόσχα και Αγκυρα «διακηρύσσουν την αποφασιστικότητά τους» να εξαλείψουν «όλες τις τρομοκρατικές ομάδες», καθώς οι απειλές σε βάρος πολιτών και υποδομών «δεν μπορούν να δικαιολογηθούν με οποιεσδήποτε προφάσεις». Ρωσία και Τουρκία τάσσονται υπέρ της κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας επειδή «η διένεξη στη Συρία δεν έχει στρατιωτική λύση και πρέπει να διευθετηθεί ως εξέλιξη πολιτικής διαδικασίας, που θα υιοθετήσουν και θα υλοποιήσουν οι ίδιοι οι Σύροι σύμφωνα με την απόφαση 2254 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ».

Ο Ρώσος Πρόεδρος επισήμανε, στη διάρκεια σύντομης συνέντευξης Τύπου, ότι οι διαπραγματεύσεις δεν ήταν εύκολες, ωστόσο, έγινε εφικτό να καταλήξουν σε μία «αμοιβαία αποδεκτή λύση». Εξέφρασε την ελπίδα πως «η συμφωνία θα τερματίσει τα βάσανα των αμάχων, θα διευκολύνει τις προσπάθειες αποτροπής ανθρωπιστικής κρίσης στο Ιντλίμπ και θα δημιουργήσει τις συνθήκες για την επιστροφή προσφύγων και εκτοπισμένων».

Ο Τούρκος ομόλογός του προειδοποίησε ότι ο στρατός της χώρας του διατηρεί το δικαίωμα να αντιδράσει «οπουδήποτε σε οποιαδήποτε επίθεση» δεχθεί από τον συριακό στρατό, «με όλη την ισχύ». Πρόσθεσε ότι θα στείλει επιπρόσθετες δυνάμεις στο Ιντλίμπ, στο πλαίσιο μίας «νέας συμφωνίας με τη Ρωσία», η οποία θα μεταβάλει το χαρακτήρα κλιμάκωσης της χερσαίας επέμβασης «Ανοιξιάτικη Ασπίδα» που ξεκίνησε στις 27/2. Υποστήριξε, τέλος, πως τα 12 τουρκικά φυλάκια που φτιάχτηκαν με την αρχική συμφωνία του Σότσι το 2018 θα επιβλέπουν την εφαρμογή της εκεχειρίας. Αρνήθηκε πως βρίσκονται εκεί για να ελέγξουν την περιοχή καθώς στη συνέχεια υποχρεώθηκε να συμφωνήσει πως η σύγκρουση στη Συρία «δεν μπορεί» να λυθεί με στρατιωτικά μέσα, μολονότι ο ίδιος κλιμάκωσε τις επιθέσεις στη βόρεια Συρία εξαπολύοντας την τέταρτη, κατά σειρά, χερσαία επέμβαση.

Ενδιαφέρον έχει πάντως πως το ίδιο 24ωρο μεταδόθηκε ολόκληρη η συνέντευξη που έδωσε πριν από τρεις μέρες ο Σύρος Πρόεδρος, Μπασάρ Ασαντ, στο ρωσικό τηλεοπτικό σταθμό «ΡΟΣΙΓΙΑ 24», όπου μεταξύ άλλων φάνηκε να κάνει ανοίγματα προς τη μεριά της Αγκυρας με στόχο την αποκλιμάκωση της έντασης. Μεταξύ άλλων ο Σύρος Πρόεδρος δεν απέκλεισε την αποκατάσταση των σχέσεων της χώρας του με την Τουρκία σε περίπτωση που ο Ερντογάν «σταματήσει να υποστηρίζει τρομοκράτες». Επανέλαβε επίσης πως οι Σύροι δεν διέπραξαν ποτέ εχθρικές ενέργειες κατά του τουρκικού λαού και πως «δεν υπάρχει λόγος για εντάσεις» μεταξύ δύο γειτονικών χωρών. Εξέφρασε έτσι την αδυναμία του να κατανοήσει για ποιους ακριβώς λόγους «θα πρέπει να πεθαίνουν» Τούρκοι πολίτες πολεμώντας στη Συρία.

Πάντως, χτες, ακόμη δύο Τούρκοι στρατιώτες σκοτώθηκαν και τουλάχιστον άλλοι τρεις τραυματίστηκαν στη διάρκεια νέων εχθροπραξιών που σημειώθηκαν στο Ιντλίμπ περίπου 4 ώρες προτού τεθεί σε εφαρμογή η νέα εύθραυστη συμφωνία για «κατάπαυση πυρός».

Υπολογίζεται ότι από τις αρχές Φλεβάρη σε διάφορες επιθέσεις στο Ιντλίμπ έχουν σκοτωθεί 62 Τούρκοι στρατιωτικοί και έχουν τραυματιστεί πολλές δεκάδες άλλοι, ενώ πολλοί είναι και οι νεκροί Σύροι στρατιώτες.

«Πιστεύουμε σθεναρά ότι ο εταίρος μας στο ΝΑΤΟ, η Τουρκία, έχει πλήρες δικαίωμα να υπερασπιστεί τον εαυτό της ενάντια στον κίνδυνο που έχει προκαλέσει αυτό που κάνουν εντός Συρίας ο Ασαντ, οι Ρώσοι και οι Ιρανοί», υπογράμμισε χτες ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο στη διάρκεια δηλώσεών του σε δημοσιογράφους, επιβεβαιώνοντας για άλλη μια φορά την απροκάλυπτη στήριξη των ΗΠΑ στην κλιμακούμενη επιθετικότητα της Τουρκίας, όπως αυτή εκφράζεται όχι μόνο στο Ιντλίμπ αλλά σε όλη τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή.

Διαλύοντας άλλωστε κάθε αυταπάτη περί «απομονωμένης Τουρκίας», ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ξεκαθάρισε: «Η τουρκική κυβέρνηση μας έχει ζητήσει διάφορα πράγματα και εμείς αξιολογούμε όλα αυτά τα αιτήματα...».

Επιπλέον, αναδεικνύοντας ότι στο αλισβερίσι που ζεσταίνει απροκάλυπτα την τουρκική προκλητικότητα πρωτοστατούν και οι Ευρωπαίοι «εταίροι», ο Πομπέο συνέχισε: «Χτες (σ.σ. προχτές) στείλαμε στην περιοχή δύο από τα ανώτερα στελέχη μας από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Η πρέσβειρα Κραφτ (σ.σ. Κέλι Κραφτ, εκπρόσωπος των ΗΠΑ στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ) και ο εκπρόσωπός μας Τζέφρι (σ.σ. Τζέιμς Τζέφρι, ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για τη Συρία) βρέθηκαν και οι δύο εκεί, εξετάζοντας πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αμερικανικούς και ευρωπαϊκούς πόρους για να μετριάσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο αυτήν την ανθρωπιστική κρίση στο Ιντλίμπ και κατ' επέκταση και στα νότια τμήματα της Τουρκίας».

Προς συμπλήρωση όλων των παραπάνω, χτες διοχετεύτηκαν πληροφορίες για νέα οικονομική βοήθεια, ύψους μέχρι και μισού δισ. ευρώ, που οι Ευρωπαίοι εξετάζουν να στείλουν στην Τουρκία. Οι ίδιες πληροφορίες ανέφεραν ότι η Κομισιόν θα ιεραρχήσει και τη διευκόλυνση της έκδοσης βίζας για Τούρκους.

Από την πλευρά της, η κυβέρνηση Ερντογάν επιδεικνύει σε κάθε επίπεδο την ετοιμότητά της να υπερασπιστεί τις επιδιώξεις της. Ετσι, χτες έγινε γνωστό ότι η Αγκυρα στέλνει στα ελληνοτουρκικά σύνορα στον Εβρο τουλάχιστον 1.000 μέλη των Ειδικών της Δυνάμεων, με πλήρη εξοπλισμό, ώστε να εμποδίσουν επαναπροώθηση μεταναστών από την Ελλάδα. Επίσης, ο υπουργός Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού - που χτες «επιθεώρησε» την κατάσταση στα ελληνοτουρκικά σύνορα από ελικόπτερο - δήλωσε στο δίκτυο «CNN Turk» ότι η Αγκυρα εξετάζει ακόμα και την προσφυγή της στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κατά της Ελλάδας, κατηγορώντας την Αθήνα για απαράδεκτη συμπεριφορά κατά μεταναστών και προσφύγων.

Παρέμβαση υπέρ της Τουρκίας και της εισβολής της στη Συρία έκανε και ο Αμερικανός μεγαλοχρηματιστής Τζορτζ Σόρος. Προτρέπει μάλιστα την ΕΕ «να επιδιώξει να ενισχύσει τη διαπραγματευτική θέση του Τούρκου Προέδρου Ρ. Τ. Ερντογάν με τον Βλ. Πούτιν, προσπαθώντας να φτάσει σε μια κατάπαυση πυρός που θα διατηρούσε μια "ασφαλή ζώνη" στο Ιντλίμπ για τους Σύρους πρόσφυγες. Ελπίζω ότι αυτό θα θέσει επίσης τα εγκλήματα πολέμου του Πούτιν στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής συζήτησης». Ο Σόρος της «ανοιχτής κοινωνίας» στηρίζει, όπως πάντα, τις ευρωατλαντικές επεμβάσεις, στην αντιπαράθεση με άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα.