(c) Copyright 2021, dpa (www.d

Την ίδια ώρα, με αργούς ρυθμούς προχωρούν οι εμβολιασμοί σε όλο τον κόσμο, ενώ «το χάσμα μεταξύ του αριθμού των εμβολίων που χορηγούνται στις πλούσιες χώρες και του αριθμού εκείνων που δίνονται μέσω του συστήματος Covax (στις φτωχές) διευρύνεται καθημερινά», επεσήμανε χτες ο επικεφαλής του ΠΟΥ. Πρόσθεσε ότι σε πολλές χώρες δεν έχουν αρχίσει να εμβολιάζονται ούτε οι υγειονομικοί, οι ηλικιωμένοι, οι ευπαθείς ομάδες.

Σε πλήρη εξέλιξη είναι επίσης οι οικονομικοί και γεωπολιτικοί ανταγωνισμοί γύρω από τα εμβόλια, με την ΕΕ να ξεκαθαρίζει καθημερινά ότι «θα χρησιμοποιήσει όλα τα εργαλεία που διαθέτει» προκειμένου να εξασφαλίσει όλες τις δόσεις για τις οποίες έχουν δεσμευτεί οι φαρμακοβιομηχανίες και ειδικά η «AstraZeneca», η οποία έχει ανακοινώσει ότι σκοπεύει να παραδώσει στην ΕΕ 100 εκατ. δόσεις μέχρι τέλη Ιούνη, τρεις φορές λιγότερες από αυτές που αναφέρονται στο συμβόλαιό της.

Με το «βλέμμα» κυρίως στη Βρετανία, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχει απειλήσει να αυτοματοποιηθούν οι έλεγχοι στις εξαγωγές των φαρμακευτικών εταιρειών που δεν τηρούν τα συμβόλαια και να απαγορεύσει εξαγωγές προς χώρες που παράγουν εμβόλια. Αξιωματούχος της ΕΕ που επικαλείται το πρακτορείο «Reuters» αναφέρει ότι σχετική ρύθμιση για την παραπέρα αυστηροποίηση του ελέγχου των εξαγωγών ενδέχεται να προωθηθεί ακόμα και σήμερα.

Η δε γενική διευθύντρια Υγείας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Σάντρα Γκαλίνα, μιλώντας στους ευρωβουλευτές επεσήμανε ότι μόνο ένα από τα εργοστάσια παραγωγής του εμβολίου της «AstraZeneca» που αναφέρονται στο συμβόλαιο της ΕΕ με τη φαρμακευτική εταιρεία παρέχει εμβόλια στην Ενωση. Συγκεκριμένα, στο συμβόλαιο αναφέρονται δύο εργοστάσια στη Βρετανία, ένα στην Ολλανδία και ένα στο Βέλγιο. Ακόμη ένα, στις ΗΠΑ, αναφέρεται ως εφεδρικό. Αυτήν την περίοδο, όμως, μόνο το εργοστάσιο του Βελγίου παράγει εμβόλια για την ΕΕ.

Σε μια κίνηση με στόχο να αποκλιμακωθεί η αντιπαράθεση ΕΕ - Βρετανίας και να αποφευχθούν προβλήματα στην παράδοση εμβολίων στη βρετανική πλευρά, το Λονδίνο εξετάζει το ενδεχόμενο να στείλει εμπειρογνώμονες που θα προσφέρουν υποστήριξη και τεχνογνωσία στο εργοστάσιο στην Ολλανδία, το οποίο διαχειρίζεται ο υπεργολάβος «Halix», για να συμβάλει στην αύξηση της παραγωγής. Οι επιπλέον δόσεις παζαρεύεται να δίνονται στην ΕΕ.

Την ίδια ώρα, στον απόηχο των τοποθετήσεων των ηγετών της Γερμανίας και της Ιταλίας ότι εξετάζουν το ενδεχόμενο να προχωρήσουν σε ξεχωριστές, εθνικές συμφωνίες για το ρωσικό εμβόλιο «Sputnik V» αν αυτές δεν γίνουν κεντρικά από την ΕΕ, ο Ρώσος πρέσβης στην Αυστρία επιβεβαίωσε χτες ότι Μόσχα και Βιέννη συνεχίζουν τις επαφές για προμήθεια εμβολίων και παραγωγή τους στην Αυστρία. Ο Αυστριακός καγκελάριος, Σεμπάστιαν Κουρτς, έχει καλέσει τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ) να προχωρήσει σε γρήγορη αξιολόγηση του ρωσικού εμβολίου.

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, το Ρωσικό Ταμείο Αμεσων Επενδύσεων (RDIF) κατήγγειλε πως «μια αμερικανική εταιρεία η οποία παράγει εμβόλιο παραβιάζει την πατέντα μας» για το «Sputnik V», χωρίς να δοθούν περαιτέρω πληροφορίες, π.χ. το όνομα της εταιρείας. «Ενημερώσαμε την εν λόγω εταιρεία, θέλουμε να αρχίσουμε διάλογο μαζί της. Δεν θα ζητήσουμε κανένα ποσό τη στιγμή της πανδημίας, αλλά αναμφισβήτητα θα αντιμετωπίσουμε σοβαρά το θέμα της προστασίας των πνευματικών μας δικαιωμάτων», ανακοίνωσε το RDIF.

Στο μεταξύ, το Εθνικό Ινστιτούτο Αλλεργιών και Μολυσματικών Ασθενειών (NIAID) των ΗΠΑ εμφανίστηκε να αμφισβητεί τα δεδομένα από τις κλινικές δοκιμές της «AstraZeneca», λέγοντας πως ενδέχεται να χρησιμοποίησε «παρωχημένα» στοιχεία στις κλινικές δοκιμές που διεξήγαγε στις ΗΠΑ. Τις σχετικές «ανησυχίες» εξέφρασε η Επιτροπή Ελέγχου Ασφάλειας Δεδομένων (DSMB), η οποία επέβλεπε τις κλινικές δοκιμές.

«Καλούμε την εταιρεία να συνεργαστεί με την DSMB (...) και να διασφαλίσει ότι τα πιο συγκεκριμένα, πρόσφατα και ακριβή στοιχεία θα δημοσιοποιηθούν το συντομότερο δυνατό», πρόσθεσε το NIAID. Ο διευθυντής του Ινστιτούτου, Αντονι Φάουτσι, είπε πως «πιθανόν είναι ένα πολύ καλό εμβόλιο», αλλά τα δεδομένα «ήταν κάπως παρωχημένα και μπορεί πράγματι να είναι λίγο παραπλανητικά» σε σχέση με την αποτελεσματικότητα του εμβολίου.

Η «AstraZeneca» ανακοίνωσε ότι θα κοινοποιήσει στην αμερικανική Επιτροπή τα πιο επικαιροποιημένα δεδομένα της.

Την ίδια ώρα, ενώ στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες έχουν επανέλθει οι εμβολιασμοί με το εμβόλιο της «AstraZeneca», μετά την προσωρινή προληπτική αναστολή τους για την εξέταση ορισμένων περιστατικών θρομβώσεων, οι σκανδιναβικές χώρες αποφάσισαν να ερευνήσουν καλύτερα το θέμα και να αξιολογήσουν «αν ο κίνδυνος ποικίλλει ανάλογα π.χ. με την ηλικία και το φύλο», προτού συνεχιστεί η χρήση του. Στις σκανδιναβικές χώρες βρίσκεται σε εξέλιξη μια αξιολόγηση των δευτερευόντων αποτελεσμάτων όλων των εμβολίων.

Ο ΕΜΑ, με νέα τοποθέτησή του την περασμένη βδομάδα, επανέλαβε ότι θεωρεί ασφαλές και αποτελεσματικό το εμβόλιο, ωστόσο δεν μπορεί «να αποκλείσει οριστικά» μια σύνδεση ανάμεσα στο εμβόλιο της «AstraZeneca» και σε σπάνια προβλήματα θρομβώσεων. Στην Ισλανδία, με περίπου 38.000 εμβολιασμούς, εξετάζονται τέσσερα περιστατικά θρομβώσεων, δύο μετά από χορήγηση του εμβολίου της «AstraZeneca», ένα μετά από χορήγηση του εμβολίου των «Pfizer» - «BioNTech» και άλλο ένα μετά από χορήγηση του εμβολίου της «Moderna».