Για μια μακρά σύγκρουση προετοιμάζονται ΗΠΑ- ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσία, καθώς συνεχίζονται η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και οι συνεχείς κινήσεις πολύμορφης ενίσχυσης του ΝΑΤΟ στην Ανατολική Ευρώπη και στα σύνορα με τη Ρωσία.

Καθώς οξύνεται η ιμπεριαλιστική αντιπαράθεση στην Ευρώπη, όλα δείχνουν ότι είναι ζήτημα ημερών Φινλανδία και Σουηδία να υποβάλουν αίτηση για ένταξη στο ΝΑΤΟ.

Σύμφωνα με ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές που επικαλείται το ΑΜΠΕ, οι δύο χώρες ενδέχεται να υποβάλουν αίτηση στο ΝΑΤΟ στις 16 Μάη, μετά το άτυπο Συμβούλιο των ΥΠΕΞ του ΝΑΤΟ, που θα γίνει στο Βερολίνο στις 14 και 15 Μάη και στο οποίο είναι προσκεκλημένες Φινλανδία και Σουηδία. Αλλες πιθανές ημερομηνίες που αναφέρονται σε διεθνή ΜΜΕ είναι η 12η Μάη για τη Φινλανδία και μέσα στον Ιούνη για τη Σουηδία, πάντως πριν από τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στις 28 - 30 Ιούνη στη Μαδρίτη.

Εφόσον τελικά οι δύο χώρες υποβάλουν αίτημα και εγκριθεί ομόφωνα, οι διαδικασίες ένταξης αναμένεται να είναι γρήγορες, όπως έχει διαβεβαιώσει και ο γγ του ΝΑΤΟ Γ. Στόλτενμπεργκ. Χτες μάλιστα ο ίδιος δήλωσε σε συνέντευξή του στη σουηδική τηλεόραση ότι το ΝΑΤΟ θα εντείνει την παρουσία του γύρω από τα σύνορα της Σουηδίας και στη Βαλτική Θάλασσα, όσο θα εξετάζεται τυχόν αίτημα της χώρας να ενταχθεί σε αυτό.

Ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές σημειώνουν ότι η τυπική διαδικασία που προβλέπεται βάσει του άρθρου 10 της Συνθήκης του ΝΑΤΟ, στην περίπτωση της Φινλανδίας και της Σουηδίας θα είναι εσπευσμένη, χωρίς την ανάγκη υποβολής προγράμματος «Membership Action Plan», δεδομένου ότι οι δύο χώρες είναι προσαρμοσμένες στις προδιαγραφές της ευρωατλαντικής συμμαχίας, και θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι τέλη του έτους.

Στο μεταξύ, Ελσίνκι και Στοκχόλμη ήδη διεξάγουν διμερείς διαβουλεύσεις με μεμονωμένα ισχυρά μέλη του ΝΑΤΟ, με σκοπό την εξασφάλιση «εγγυήσεων ασφαλείας» στο μεσοδιάστημα, όσο δεν θα καλύπτονται από το άρθρο 5. Επιπλέον, Σουηδία και Φινλανδία μπορούν θεωρητικά να κάνουν χρήση της ρήτρας αμοιβαίας συνδρομής του άρθρου 42.7 της Συνθήκης της ΕΕ.

Συνομιλία γι' αυτό το θέμα είχαν προχτές στην Ουάσινγκτον ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Αντ. Μπλίνκεν με τη Σουηδή ομόλογό του Ανν Λίντε, η οποία δήλωσε σίγουρη ότι «τώρα έχουμε μια αμερικανική διαβεβαίωση», αν και «όχι συγκεκριμένες εγγυήσεις ασφαλείας, που αποκτούν μόνο όσοι είναι πλήρη μέλη του ΝΑΤΟ». Οπως είπε, «η Ρωσία μπορεί να είναι σίγουρη ότι αν προχωρήσει σε οποιεσδήποτε αρνητικές δραστηριότητες εναντίον της Σουηδίας - όπως έχει απειλήσει - οι ΗΠΑ δεν θα το επέτρεπαν απλώς να συμβεί, χωρίς απάντηση».

Σύμφωνα με Ευρωπαίους διπλωμάτες, «είναι καλύτερα να μιλάμε για διαβεβαιώσεις ασφαλείας ή στήριξη στην ασφάλεια». Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, στη Φινλανδία αυτήν τη στιγμή «το τρένο κινείται γρήγορα αλλά ακόμα δεν έχουν ληφθεί αποφάσεις». Τα φινλανδικά ΜΜΕ αναφέρουν ότι 120 από τα 200 μέλη του κοινοβουλίου έχουν επιβεβαιώσει τη στήριξή τους για ένταξη στο ΝΑΤΟ, ενώ 11 μέλη έχουν εκφράσει αντίθεση. Πάντως οι ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι «θα ωφελήσει περισσότερο, τόσο τη Σουηδία και τη Φινλανδία όσο και το ΝΑΤΟ, αν και οι δύο χώρες προχωρήσουν περίπου με βάση το ίδιο χρονοδιάγραμμα».

Από την πλευρά της η Ρωσία έχει ξεκαθαρίσει ότι αν Φινλανδία και Σουηδία ενταχθούν στο ΝΑΤΟ θα λάβει πρόσθετα στρατιωτικοτεχνικά μέτρα, ενώ δεν απέκλεισε να αναπτύξει πυρηνικά στο Καλίνινγκραντ, τον θύλακά της στη Βαλτική.

Σε αυτό το φόντο, ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις πραγματοποίησαν προχτές άσκηση με προσομοίωση πυρηνικών επιθέσεων στο δυτικό Καλίνινγκραντ, μεταξύ Πολωνίας και Λιθουανίας, σύμφωνα με ανακοίνωση του ρωσικού υπουργείου Αμυνας.

Η άσκηση αφορούσε προσομοιωμένες «ηλεκτρονικές εκτοξεύσεις» κινητών συστημάτων βαλλιστικών πυραύλων «Iskander», με δυνατότητα πυρηνικής ενέργειας, ανέφερε το υπουργείο. Οι ρωσικές δυνάμεις εξασκήθηκαν με μεμονωμένα και πολλαπλά πλήγματα σε στόχους που μιμούνται εκτοξευτές πυραυλικών συστημάτων, αεροδρόμια, προστατευμένες υποδομές, στρατιωτικό εξοπλισμό και θέσεις διοίκησης ενός εικονικού εχθρού, καθώς και με ελιγμούς σε «πιθανά αντίποινα».

Στην κρίσιμη δράση των υπηρεσιών πληροφοριών των ΗΠΑ για την εξέλιξη του πολέμου στην Ουκρανία αναφέρεται δημοσίευμα των «New York Times», σύμφωνα με το οποίο οι πληροφορίες των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών επέτρεψαν - μεταξύ άλλων - στους Ουκρανούς να σκοτώσουν αρκετούς Ρώσους στρατηγούς κοντά στα μέτωπα.

Η Ουάσιγκτον διαβίβασε στο Κίεβο λεπτομερείς πληροφορίες για τις μετακινήσεις στρατευμάτων, τοποθεσίες και άλλες λεπτομέρειες για τα κινητά κέντρα διοίκησης του ρωσικού στρατού. Οι ουκρανικές δυνάμεις, αξιοποιώντας τα στοιχεία αυτά και συνδυάζοντάς τα με δικά τους, ιδίως υποκλοπές ρωσικών τηλεπικοινωνιών, εξαπέλυσαν πλήγματα με πυροβολικό και άλλες επιθέσεις που είχαν αποτέλεσμα να σκοτωθούν Ρώσοι ανώτεροι αξιωματικοί, κατά το δημοσίευμα.

Η αμερικανική βοήθεια σε ό,τι αφορά τη συλλογή πληροφοριών, την οποία η Ουάσιγκτον επιβεβαιώνει αλλά χωρίς να υπεισέρχεται σε λεπτομέρειες, προστίθεται στη στρατιωτική βοήθεια δισ. δολαρίων που έχει προμηθεύσει στον ουκρανικό στρατό, συμπεριλαμβανομένων αντιαρματικών όπλων, πυρομαχικών και, πιο πρόσφατα, βαρέων πυροβόλων, ελικοπτέρων και UAVs.

Σχολιάζοντας το δημοσίευμα ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμ. Πεσκόφ, δήλωσε πως «ο στρατός μας γνωρίζει ότι οι ΗΠΑ, η Βρετανία και το ΝΑΤΟ συνολικά διαβιβάζουν συνεχώς πληροφορίες των υπηρεσιών πληροφοριών και άλλες παραμέτρους στις ουκρανικές Ενοπλες Δυνάμεις». Αυτή η βοήθεια και η προμήθεια δυτικών όπλων «δεν συμβάλλουν στη γρήγορη ολοκλήρωση της επιχείρησης, αλλά δεν μπορούν να εμποδίσουν την επίτευξη των στόχων της», υποστήριξε.

Εκτός από την προμήθεια εξοπλισμών οι αμερικανικές δυνάμεις εκπαιδεύουν Ουκρανούς στρατιώτες, μεταξύ άλλων και στη στρατιωτική βάση των ΗΠΑ στο Γκράφενβερ, στη Γερμανία, δήλωσε εκπρόσωπός τους.

Σύμφωνα με τον ίδιο, περίπου 50 - 60 Ουκρανοί στρατιώτες εκπαιδεύονται αυτήν την περίοδο σε δυτικά συστήματα πυροβολικού. Πρόκειται για τη δεύτερη ομάδα, ενώ θα ακολουθήσουν κι άλλες. «Εκπαιδεύουμε κάθε φορά ανάλογο αριθμό στρατιωτών προς τα συστήματα που διαθέτουμε», διευκρίνισε, ενώ αντίστοιχα προγράμματα βρίσκονται σε εξέλιξη και σε άλλες χώρες στην Ευρώπη.

Εξάλλου, και η γερμανική κυβέρνηση έχει ανακοινώσει ότι θα βοηθήσει στην εκπαίδευση Ουκρανών σε σύγχρονα οπλικά συστήματα που σκοπεύει να τους προμηθεύσει.

Η Ουκρανία, εν αναμονή περισσότερων εξοπλισμών από τη Δύση, δεν είναι πιθανό να εξαπολύσει αντεπίθεση πριν τα μέσα Ιούνη, δήλωσε χτες ο Ολ. Αρεστόβιτς, σύμβουλος του Ουκρανού Προέδρου, προσθέτοντας ότι η Ρωσία δεν αναμένεται να έχει «σημαντικά αποτελέσματα» μέχρι τις 9 Μάη.

Ο ανώτατος διοικητής των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας δήλωσε ότι η χώρα του χρειάζεται συστήματα πολλαπλών εκτοξευτήρων ρουκετών (MLRS), προκειμένου να αμυνθεί απέναντι στους ρωσικούς πυραύλους «Κρουζ». Ο στρατηγός Β. Ζαλούζνι, αφού ενημέρωσε τον αρχηγό του επιτελείου των ΗΠΑ, στρατηγό Μ. Μίλεϊ, για την κατάσταση στην Ουκρανία, είπε πως η Ρωσία επανέλαβε πλήγματα με πυραύλους «Κρουζ» και «ο εφοδιασμός της Ουκρανίας με συστήματα πολλαπλών εκτοξευτήρων ρουκετών είναι κρίσιμης σημασίας».

Στις ΗΠΑ, ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν έχει καλέσει το Κογκρέσο να εγκρίνει άμεσα το νέο πακέτο ύψους 30 δισ. δολαρίων «για την Ουκρανία» και άλλες χώρες που προσφέρουν οπλικά συστήματα στην Ουκρανία, ώστε να τα αντικαταστήσουν με αμερικανικά.

Η ενίσχυση των ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων με οπλικά συστήματα μεγαλύτερου βεληνεκούς συζητήθηκε σε χτεσινή τηλεφωνική επικοινωνία του Βρετανού πρωθυπουργού Μπ. Τζόνσον και του Ουκρανού Προέδρου Β. Ζελένσκι.

Στο μεταξύ, ο Λευκορώσος Πρόεδρος Αλ. Λουκασένκο κατηγόρησε το ΝΑΤΟ ότι προσπαθεί να «πνίξει» τη Ρωσία στην Ουκρανία, ενώ εξέφρασε την άποψη ότι ο πόλεμος διαρκεί πολύ, χωρίς να γνωρίζει «αν πηγαίνει σύμφωνα με το σχέδιο».

Υπογράμμισε επίσης ότι το τι είδους όπλα θα επιλέξει η Ρωσία να χρησιμοποιήσει στην Ουκρανία εξαρτάται από τις ενέργειες του ΝΑΤΟ. Το ΝΑΤΟ «περνάει ήδη την κόκκινη γραμμή» στην Ουκρανία, είπε ο Λουκασένκο.

Την ίδια ώρα η Πρόεδρος της Γεωργίας, Σ. Ζουριμπισβίλι, ξεκαθάρισε σε συνέντευξή της στην DW ότι η χώρα της δεν θα στείλει όπλα στην Ουκρανία. Οπως είπε, η Ουκρανία «θέλει όπλα και ένα δεύτερο μέτωπο στη Γεωργία» αλλά δεν πρόκειται η Γεωργία να προχωρήσει σε κάτι τέτοιο. Σύμφωνα με την ίδια, η μόνη εγγύηση ασφαλείας για τη χώρα της είναι η ένταξη σε ΝΑΤΟ - ΕΕ.

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, ο Ουκρανός Πρόεδρος είχε χτες τηλεφωνική επικοινωνία με τον Γερμανό ομόλογό του, Φρ. Β. Σταϊνμάγερ, και σύμφωνα με γερμανικά δημοσιεύματα ο Ζελένσκι τον προσκάλεσε στο Κίεβο (μετά τις προηγηθείσες αντεγκλήσεις για το ουκρανικό «μπλόκο» σε προηγούμενη σχεδιαζόμενη επίσκεψη του Γερμανού Προέδρου).

Μια πλατφόρμα για τη χρηματοδότηση της κυβέρνησης της Ουκρανίας, αλλά και για την ανοικοδόμησή της, τέθηκε σε ισχύ από χτες, ανακοίνωσε ο Ουκρανός Πρόεδρος Β. Ζελένσκι, λέγοντας ότι τα κεφάλαια θα διατεθούν για να βοηθηθεί το Κίεβο να κερδίσει τον πόλεμο και να ανοικοδομήσει τις υποδομές της χώρας.

Μέσω της πλατφόρμας «United24» «όλα τα κεφάλαια θα μεταφερθούν στην Εθνική Τράπεζα της Ουκρανίας και θα κατανεμηθούν στα αρμόδια υπουργεία», πρόσθεσε ο Ζελένσκι.

Εξάλλου, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σ. Μισέλ τάχθηκε υπέρ της κατάσχεσης των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, που έχουν παγώσει στην ΕΕ στο πλαίσιο των κυρώσεων, ώστε να διατεθούν για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας. Πάντως πρόσθεσε ότι και για νομικούς λόγος «είναι μια δύσκολη και μακρά διαδικασία». Αντίστοιχες διαδικασίες προετοιμάζουν οι ΗΠΑ και ο Καναδάς.

Η ΕΕ επιδιώκει τα ευρωπαϊκά μονοπώλια να έχουν ενεργό ρόλο στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας και ο Μισέλ αναφέρθηκε στη Διάσκεψη Δωρητών για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας στη Βαρσοβία, όπου βρίσκεται, λέγοντας ότι θα πρέπει να αποτελέσει το σημείο εκκίνησης ενός είδους ευρωπαϊκού Σχεδίου Μάρσαλ για την Ουκρανία.

Παράλληλα, μιλώντας σε εκδήλωση της «Wall Street Journal» στο Λονδίνο, ο Ζελένσκι υποστήριξε ότι θα απαιτήσει αποζημιώσεις από τη Ρωσία μετά το τέλος του πολέμου, και θα χρειαστεί βοήθεια και από τη Δύση.

Ο Ουκρανός Πρόεδρος υποσχέθηκε ελκυστικές συνθήκες για τις εταιρείες, ώστε να επενδύσουν μετά το τέλος του πολέμου, διαφημίζοντας χαμηλότερους φόρους, τα πάνω από 40 εκατ. πληθυσμού, τους μεγάλους ενεργειακούς πόρους της χώρας. «Θα δημιουργήσουμε τις καλύτερες συνθήκες για επενδύσεις σε όλη την Ευρώπη», συμπλήρωσε.

Μετά την αντιπαράθεση Ρωσίας - Ισραήλ εξαιτίας των δηλώσεων του ΥΠΕΞ της πρώτης, Σ. Λαβρόφ, ότι και ο Χίτλερ είχε εβραϊκές ρίζες, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Ν. Μπένετ και ο Ρώσος Πρόεδρος Βλ. Πούτιν είχαν χτες τηλεφωνική επικοινωνία, ενόψει και της επετείου της Αντιφασιστικής Νίκης στις 9 Μάη.

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός «δέχτηκε τη συγγνώμη του Προέδρου Πούτιν για τα σχόλια του Λαβρόφ και τον ευχαρίστησε για τη διευκρίνιση της στάσης του Προέδρου απέναντι στον εβραϊκό λαό και τη μνήμη του Ολοκαυτώματος».

Ο Μπένετ ζήτησε από τον Πούτιν να επιτρέψει την εκκένωση του πολιορκημένου εργοστασίου «Azovstal» στη Μαριούπολη, και ο Ρώσος Πρόεδρος υποσχέθηκε ότι θα ανοίξει έναν «ανθρωπιστικό διάδρομο» για την απομάκρυνση των αμάχων.

Προχτές, τέλος, η Ρωσία ανακοίνωσε ότι θα ανοίξει «ανθρωπιστικός διάδρομος» από τις 8 π.μ. έως τις 6 μ.μ. για τρεις μέρες από τις εγκαταστάσεις του «Azovstal», προκειμένου να απομακρυνθούν άμαχοι.