Eurokinissi

Ο τόπος συντριβής του αεροσκάφους μια ανάσα από τα σπίτια

Το αεροσκάφος απογειώθηκε από τη Νις της Σερβίας το βράδυ του Σαββάτου στις 21.40, με δηλωμένο επόμενο προορισμό την πρωτεύουσα της Ιορδανίας, Αμμάν. Οταν περίπου μια ώρα μετά στον ελληνικό εναέριο χώρο εκδηλώθηκε η φωτιά στον κινητήρα, επιχείρησε αρχικά αναστροφή για να επιστρέψει στη Σερβία και στη συνέχεια εξέπεμψε SOS, παίρνοντας εντολή να κατευθυνθεί προς Θεσσαλονίκη ή Καβάλα. Στη συνέχεια ο κυβερνήτης διαπιστώνει ότι χάνει σταδιακά τα όργανα του αεροσκάφους, το στίγμα του χάνεται στις 22.47 και λίγο μετά φλεγόμενο πέφτει έξω από την Καβάλα.

Ανάμεσα στα αναπάντητα ερωτήματα είναι ποιο ήταν το πραγματικό φορτίο του αεροσκάφους, ποιος ήταν ο τελικός προορισμός του και αν είχαν ενημερωθεί οι ελληνικές αρχές.

Σύμφωνα με την ενημέρωση που έλαβε το Ενιαίο Κέντρο Συντονισμού, Ερευνας και Διάσωσης (ΕΚΣΕΔ) από τη σερβική εταιρεία όπλων και αμυντικών συστημάτων «Valir» (εντολέα της μεταφοράς του συγκεκριμένου φορτίου), το «Antonov» μετέφερε εκπαιδευτικά βλήματα όλμων 60 mm M62, εκπαιδευτικά βλήματα όλμων 82 mm M62 και φωτιστικά βλήματα όλμων 82 mm M67, με τις πληροφορίες να κάνουν λόγο για 12 τόνους.

Ωστόσο, ο πρώην αρχηγός ΓΕΣ Γεώργιος Καμπάς, μιλώντας σε τηλεοπτικό σταθμό, σημείωσε ότι από φωτογραφίες που είδαν το φως της δημοσιότητας, φαίνονται βλήματα όλμων φαιοπράσινου χρώματος και όχι μπλε, όπως είναι τα εκπαιδευτικά, με βάση τους διεθνείς κανόνες.

Παραμένει επίσης το ερώτημα για τον τελικό προορισμό του αεροσκάφους, καθώς ο υπουργός Αμυνας της Σερβίας, Νεμπόισα Στεφάνοβιτς, δήλωσε πως το φορτίο είχε τελικό προορισμό το Μπανγκλαντές, ωστόσο η ουκρανική εταιρεία μεταφορών «Meridian Air Cargo» ισχυρίστηκε ότι το αεροσκάφος θα κατέληγε στο Αμμάν της Ιορδανίας.

Ανάμεσα στα ερωτηματικά και η ίδια η αιτία του δυστυχήματος, δεδομένου πως το τετρακινητήριο αεροπλάνο μπορεί να πετά με την απώλεια ενός ή ακόμα και παραπάνω κινητήρων, ενώ στα δεδομένα που καταγράφονται εντοπίζεται η πολύ απότομη απώλεια ύψους και στις συνομιλίες καταγράφεται ο πιλότος να λέει πως «χάνει το ένα όργανο πίσω απ' το άλλο». Ενδεχομένως, η ανεύρεση του καταγραφέα δεδομένων πτήσης (μαύρο κουτί) να φωτίσει τις αιτίες του δυστυχήματος.

Αλλο ένα ερώτημα αφορά τους χειρισμούς της ελληνικής πλευράς. Σύμφωνα με τμήματα της συνομιλίας ανάμεσα στον κυβερνήτη του αεροσκάφους και τον πύργο ελέγχου, που είδαν το φως της δημοσιότητας, όταν ο πρώτος ενημέρωσε για τη φωτιά στον κινητήρα, ο πύργος ελέγχου τού πρότεινε να μεταβεί στο αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης ή της Καβάλας. Σχολιάζοντας το θέμα αυτό, ο αντιπτέραρχος ε.α. Ιωάννης Αναστασάκης έκανε λόγο για μεγάλο λάθος, που έθεσε σε κίνδυνο τις δύο αυτές περιοχές, λέγοντας χαρακτηριστικά πως «φαντάζεστε τι θα είχε συμβεί αν είχε γίνει πτώση σε ένα προάστιο της Θεσσαλονίκης...».

Στο μεταξύ «κάνοντας την ανάγκη φιλοτιμία», το υπουργείο Εξωτερικών πραγματοποίησε χτες διαβήματα στη Σερβία, όσο και στον Ουκρανό πρέσβη στην Αθήνα «αναφορικά με την ανάγκη πρότερης ενημέρωσης της ελληνικής πλευράς για την φύση του φορτίου του ουκρανικού αεροσκάφους». Διαβήματα που βέβαια «στην καλύτερη» περίπτωση δείχνουν ότι ο ελληνικός εναέριος χώρος είναι λίγο πολύ «κέντρο διερχομένων» ΝΑΤΟικών και λοιπών κέντρων, ενώ την ίδια ώρα η κυβέρνηση αρνείται να δώσει και απαντήσεις για τα υπόλοιπα κρίσιμα ερωτήματα που προκύπτουν (βλέπε δίπλα θέμα).

Στο μεταξύ μεγάλη ανησυχία προκάλεσε στους κατοίκους των γύρω οικισμών και χωριών η συντριβή του «Antonov», όπως και η απουσία πλήρους ενημέρωσης για την κατάσταση από τις αρχές και πρώτα πρώτα από την κυβέρνηση.

Το σημείο πτώσης του αεροσκάφους απέχει λιγότερο από 1 χλμ. από το Παλαιοχώρι και τους Αντιφιλίππους του δήμου Παγγαίου, τα οποία χωριά, μαζί με το Χορτοκόπι, τη Νικήσιανη, τη Γεωργιανή και τον Αγιο Χριστόφορο, παρέμειναν για πολλές ώρες χωρίς ρεύμα.

Πολλοί κάτοικοι ανέφεραν πως ένιωσαν τσούξιμο στα μάτια και στη μύτη, ενώ αρκετοί κατήγγειλαν πως δεν έλαβαν ούτε καν το ενημερωτικό μήνυμα του «112», σύμφωνα με το οποίο υπήρξαν συστάσεις να κλείσουν τα παράθυρα και τις πόρτες των σπιτιών τους και να μην λειτουργούν τα κλιματιστικά τους λόγω ενδεχόμενης διαρροής τοξικών ουσιών στον αέρα. Το γνωστό δηλαδή «κλειστείτε στα σπίτια σας», το οποίο από την κυβέρνηση παρουσιάζεται ως... σχέδιο προστασίας του λαού.

Ενώ ενδεικτικό της... ετοιμότητας και του «ολοκληρωμένου σχεδιασμού» που υπάρχει για περιπτώσεις έκτακτων καταστάσεων και ατυχημάτων, είναι και το γεγονός πως ενώ από πολύ νωρίς υπήρχαν ενδείξεις για μεταφορά επικίνδυνων υλικών - γεγονός που επισήμαναν και οι αρμόδιοι παράγοντες της Πυροσβεστικής - η ανάπτυξη του σχετικού εξειδικευμένου τμήματος του στρατού ήρθε με καθυστέρηση άνω των 12 ωρών.

Την επομένη του δυστυχήματος, ο δήμαρχος Παγγαίου ανακοίνωσε την απαγόρευση της κυκλοφορίας όλων των αγροτικών οχημάτων και των πεζών στις αγροτικές περιοχές των τοπικών κοινοτήτων Αντιφιλίππων και Παλαιοχωρίου.

Μεγάλους κινδύνους ενδέχεται να κρύβει η μόλυνση του εδάφους και του αέρα από τα αποτελέσματα της έκρηξης, το επίπεδο της οποίας αναμένεται να αναδειχθεί από τα αποτελέσματα των ερευνών του Γενικού Χημείου του Κράτους.

Μιλώντας πάντως στον «ΣΚΑΪ», χτες το πρωί, ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής Δημοσθένης Σαρηγιάννης εξήγησε πως από την καύση των εκρηκτικών αλλά και των πλαστικών και μεταλλικών υλικών του αεροσκάφους εκλύονται ουσίες που μπορούν να έχουν τοξικό περιεχόμενο.

Προειδοποίησε για την πιθανότητα να προκληθεί «επαναιώρηση» των επικίνδυνων σωματιδίων, από αγροτικές εργασίες, αλλά και τον κίνδυνο να περάσουν στον υδροφόρο ορίζοντα αλλά και στα τρόφιμα της γεωργικής ή ζωικής παραγωγής.

Το Τάγμα Εκκαθάρισης Ναρκοπεδίων Ξηράς (ΤΕΝΞ) συνέχιζε χτες τις εργασίες για τον εντοπισμό και τη σήμανση πυρομαχικών που έχουν διασκορπιστεί από τα συντρίμμια του αεροσκάφους και θα ακολουθήσουν συγκέντρωση και απομάκρυνση ή επιτόπου εξουδετέρωσή τους, κάτι που θα κριθεί από το κλιμάκιο.

Ωστόσο, ελλείψει σαφούς εικόνας για το επικίνδυνο φορτίο, τα στελέχη του ΤΕΝΞ δεν μπορούν να προσανατολιστούν πλήρως σε σχέση με τις πραγματικές ανάγκες και τους κινδύνους. Είναι χαρακτηριστικό ότι αναφορές, που δεν έχουν επιβεβαιωθεί ακόμη, κάνουν λόγο ακόμη και για νάρκες που φέρεται να έχουν εντοπιστεί.