ΣΚΟΠΙΑ.-

Οι συνομιλίες μεταξύ των πολιτικών αρχηγών με τον Πρόεδρο της ΠΓΔΜ, Μπόρις Τραϊκόφσκι φαινομενικά τουλάχιστον συνεχίζονταν έως και χτες νωρίς βράδυ παρουσία του απεσταλμένου του ΟΑΣΕ, Ρουμάνου υπουργού Εξωτερικών, Μιρτσέα Νταν Γκεοάνα. Ουσιαστικά, όμως, οι συνομιλίες είχαν περιέλθει σε τέλμα. Αφορμή; Τα αιτήματα περί δικαιώματος άσκησης «βέτο», τροποποίησης 18 άρθρων του Συντάγματος και δημιουργία θέσης Αλβανού αντιπροέδρου, που εγείρουν τα αλβανικά κόμματα («Δημοκρατικό Κόμμα Αλβανών» του Αρμπέν Τζαφέρι, «Κόμμα Δημοκρατικής Ευημερίας» του Ιμέρ Ιμέρι).

Οι προτάσεις των Αλβανών πολιτικών ηγετών της ΠΓΔΜ χαρακτηρίστηκαν ως τουλάχιστον απαράδεκτες από τα υπόλοιπα πολιτικά κόμματα με το σκεπτικό πως εάν ικανοποιηθούν οδηγούν -στην καλύτερη περίπτωση...-σε ομοσπονδιοποίηση της χώρας. Οπως φαίνεται τα αιτήματα των Τζαφέρι και Ιμέρι, που ταυτίζονται με τις διεκδικήσεις των αυτονομιστών του «Εθνικοαπελευθερωτικού Στρατού», δεν υψώνουν απλώς τον «πήχη», αλλά «πριονίζουν» το τραπέζι των συνομιλιών που κατά τις υπερδυνάμεις ΝΑΤΟ, ΕΕ «πρέπει να καταλήξουν σε συμφωνία», ώστε αργότερα να κανονιστούν οι λεπτομέρειες (ίσως την Τετάρτη) της ΝΑΤΟικής επέμβασης στην ΠΓΔΜ...

Ο Μιρτσέα Νταν Γκεοάνα, υπουργός Εξωτερικών της Ρουμανίας, με την ιδιότητα του προεδρεύοντος του ΟΑΣΕ, μετέβη χτες στα Σκόπια, επιχειρώντας να πείσει τα πολιτικά κόμματα της ΠΓΔΜ, που εδώ και τρεις μέρες συζητούν με τον Πρόεδρο Τραϊκόφσκι, να καταλήξουν σε μία συνολική συμφωνία, που θα διευθετεί όλα τα ζέοντα ζητήματα με πρώτο εκείνο του τερματισμού συγκρούσεων με Αλβανούς αυτονομιστές... Πολλοί ήταν εκείνοι που αμφέβαλαν πως δε θα μπορούσε να τα καταφέρει... Οι Αλβανοί πολιτικοί ηγέτες, Αρμπέν Τζαφέρι και Ιμέρ Ιμέρι, είχαν άλλωστε νωρίτερα υψώσει σε δυσθεώρητο ύψος τον πήχη των συνομιλιών, θέτοντας επί τάπητος ζητήματα, όπως: δικαίωμα άσκησης «βέτο» των Αλβανών σε όλες τις αποφάσεις της κυβέρνησης και της Βουλής, δημιουργία θέσης Αλβανού αντιπροέδρου, μεταρρυθμίσεις σε 18 άρθρα του συντάγματος.

«Οι απαιτήσεις των ντόπιων αλβανικών πολιτικών κομμάτων είναι απαράδεκτα, γιατί δεν ευθυγραμμίζονται με την ιδέα της αστικής κοινωνίας. Και τα δύο κόμματα, παρά το γεγονός πως γνωρίζουν καλά τις μη ρεαλιστικές απαιτήσεις τους, ενεργούν με στόχο το μεγαλύτερο κέρδος», δήλωσε χτες ο ηγέτης της Σοσιαλδημοκρατικής Ενωσης Μακεδονίας, Μπράνκο Τσεβενκόφσκι, μετά το τέλος της συνάντησης που είχε με τον προεδρεύοντα του ΟΑΣΕ, Ρουμάνο υπουργό Εξωτερικών...

Ο Ιμέρ Ιμέρι, ηγέτης του «Κόμματος Δημοκρατικής Ευημερίας» επιχείρησε να αντιμετωπίσει τις λοιδορίες περί παράλογων αιτημάτων, λέγοντας και αυτός μετά τη χτεσινή συνάντησή του με τον Μιρτσέα Νταν Γκεοάνα:«Θέλουμε να δημιουργήσουμε μηχανισμούς προστασίας των εαυτών μας από τη μακεδονική υπεροχή... Τα αιτήματά μας θα ήταν ακραία μόνον εάν ζητούσαμε τη δημιουργία ξεχωριστής δημοκρατίας ή κρατικής οντότητας, αλλά η θέση μας αποσκοπεί στη διατήρηση των συνόρων της Μακεδονίας και της αυτοκυριαρχίας της»...

Οπως φαίνεται, απ' αυτές τις δηλώσεις, το επίμαχο σημείο των αδιέξοδων έως τώρα συνομιλιών των πολιτικών αρχηγών με τον Πρόεδρο Τραϊκόφσκ ι-που υποτίθεται πως θα είχαν ολοκληρωθεί από την περασμένη Παρασκευή...- δεν είναι το ειρηνευτικό σχέδιο που προτείνει ο τελευταίος (εκεχειρία, αμνηστία για τους περισσότερους αυτονομιστές πλην των σεσημασμένων εγκληματιών, συνταγματικές μεταρρυθμίσεις για βελτίωση της αλβανικής μειονότητας), αλλά οι διεκδικήσεις που προβάλλουν οι Αλβανοί πολιτικοί ηγέτες, που λειτουργούν ως εκφραστές και εκπρόσωποι των αυτονομιστών του λεγόμενου «Εθνικοαπελευθερωτικού Στρατού»...

Πάντως, οι πιέσεις που εξακολουθούν να υφίστανται οι πολιτικοί ηγέτες της ΠΓΔΜ από το εξωτερικό λέγεται πως παραμένουν ισχυρές, παρά τις διαψεύσεις, αν όχι για όλους, ιδιαίτερα για τους αρχηγούς των σλαβομακεδονικών κομμάτων... Χτες, έγινε γνωστό πως η ΕΕ θα στείλει απεσταλμένο, ο οποίος με έδρα τα Σκόπια, θα επιχειρήσει να «ενθαρρύνει» την καρποφορία των «εύθραυστων» συνομιλιών...

Στο μεταξύ, ολοένα και πληθαίνουν οι πληροφορίες πως Βρετανοί κομάντος της SAS είναι καθ' οδόν (εάν δεν έχουν ήδη φτάσει...) στην ΠΓΔΜ, για να εκπαιδεύσουν μέλη των δυνάμεων ασφαλείας των Σκοπίων (σύμφωνα με ρεπορτάζ των βρετανικών ΜΜΕ: BBC και «DAILY TELGRAPH»). Βρετανοί κομάντος φέρεται πως δρουν ήδη στο Νότιο Κοσσυφοπέδιο, με στόχο να ανακόψουν τις γραμμές ανεφοδιασμού των Αλβανών αυτονομιστών που δρουν στην ΠΓΔΜ. Μάλιστα, η βρετανική εφημερίδα Ντέιλι Τέλεγραφ έγραψε την Κυριακή πως στη Γερμανία έχει ήδη σε λειτουργία ο μηχανισμός συγκρότησης μιας ΝΑΤΟικής δύναμης ως και 10.000 στρατιωτών, (μεταξύ τους και Βρετανοί κομάντος της SAS)...

Επιπλέον, πληροφορίες αναφέρουν πως ήδη το ΝΑΤΟ επεξεργάζεται διάφορα σενάρια με στόχο τη συλλογή των όπλων που κρατούν οι Αλβανοί αυτονομιστές.

Σύμφωνα με το πρώτο «σενάριο» που ανακοίνωσε χτες ανώνυμος ΝΑΤΟικός αξιωματούχος, η πολυεθνική «KFOR» θα καθορίσει σημεία συλλογής των όπλων στο Κοσσυφοπέδιο, όπου οι Αλβανοί αντάρτες της ΠΓΔΜ θα πρέπει να έρθουν, για να καταθέσουν όσο οπλισμό διαθέτουν.

Με βάση ένα άλλο σενάριο, μια ομάδα χωρών - εθελοντών (Γερμανία, ίσως και Βρετανία), που έχουν στείλει στρατεύματά τους στην ΠΓΔΜ με τη συγκατάθεση του ΝΑΤΟ, θα αποφασίσει για τα σημεία συλλογής των όπλων στην ΠΓΔΜ. Σύμφωνα, πάντως, με ΝΑΤΟικούς αξιωματούχους, το σενάριο επέκτασης της εντολής της «KFOR», ώστε να της επιτραπεί να επέμβει στην ΠΓΔΜ «δεν είναι ρεαλιστικό».

Οποιο σενάριο και αν επιλεχθεί, θα πρέπει να επιλύει τα ακόλουθα ζητήματα: ακριβής καθορισμός των σημείων κατάθεσης των όπλων και ο σαφής αριθμός των στρατιωτών που θα επιβλέπουν την όλη διαδικασία. Θα πρόκειται, πάντως, για «εθελοντική κατάθεση» των όπλων από την πλευρά των αυτονομιστών, ενώ σε καμιά περίπτωση δεν τίθεται ζήτημα να αφαιρεθούν διά της βίας από τις στρατιωτικές δυνάμεις των χωρών που μετέχουν στην «KFOR». Τέλος, ο ανώνυμος ΝΑΤΟικός αξιωματούχος δήλωσε ότι το ζήτημα θα συζητηθεί στην εβδομαδιαία σύνοδο του μονίμου Συμβουλίου του ΝΑΤΟ, (πιθανότατα την ερχόμενη Τετάρτη), αλλά δεν είναι σίγουρο εάν θα καταλήξει σε οριστική απόφαση.

Εντούτοις, δεν είναι μόνον οι συνομιλίες εύθραυστες... Είναι και η εκεχειρία που έχουν κηρύξει μεμονωμένα και οι δύο πλευρές, καθώς το περασμένο 24ωρο οι αυτονομιστές εξαπέλυσαν επιθέσεις σε δρόμο που συνδέει την κωμόπολη Αρατσίνοβο με τα Σκόπια(!), αλλά και στα χωριά Σλούπτσανε, Νούκουστα, Ματέιτσε. Μάλιστα, οι αυτονομιστές έχουν δεσμευτεί χρονικά... να απόσχουν από επιθέσεις μέχρις τις 27 Ιούνη... Γιατί; Οχι μόνον εξαιτίας της πρόσκλησης των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ σ' όλα τα πολιτικά κόμματα της ΠΓΔΜ στη συνάντηση του Λουξεμβούργου, αλλά και επειδή, σύμφωνα με μία άλλη θεωρία που προβλήθηκε χτες από χτεσινό δημοσίευμα της εφημερίδας ΝΟΒΑ ΜΑΤΣΕΝΤΟΝΙΑ, πολλοί εκ των αυτονομιστών που δρουν στην ΠΓΔΜ (αλλά και αυτονομιστές του «παλιού» κοσσοβάρικου ΟΥΤΣΕΚΑ και του κλώνου της ίδιας οργάνωσης στη νότια σερβική κοιλάδα στο Πρέσεβο) βρίσκονται αυτή την περίοδο στην Αλβανία για να «βοηθήσουν» το Δημοκρατικό Κόμμα του Σαλί Μπερίσα στις επικείμενες εκλογές (αυτή την Κυριακή) στη χώρα αυτή... Η «Νόβα Ματσεντόνια», μάλιστα, ισχυρίζεται πως οι αυτονομιστές θα βρίσκονται εκεί μέχρι τις 27 Ιούνη, οπότε πρόκειται να ανακοινωθούν τα τελικά εκλογικά αποτελέσματα στην Αλβανία. Σε περίπτωση που το κόμμα του Μπερίσα χάσει τις εκλογές, τότε οι αυτονομιστές λέγεται πως είναι έτοιμοι να εξαπολύσουν μεγάλης κλίμακας επιθέσεις και ταραχές όχι μόνον στην Αλβανία ή στα σύνορα αυτής με την ΠΓΔΜ, αλλά ακόμη και σε ελληνικά μεθοριακά χωριά (της ελληνικής Ηπείρου, τα οποία εποφθαλμιά ως γνωστόν, ο λεγόμενος «Απελευθερωτικός Στρατός Τσαμουριάς»)!

«Νομίζω πως μπορούμε να συνεργαστούμε με τους Ρώσους. Μοιραζόμαστε αμοιβαία συμφέροντα για μια σταθερή Μακεδονία. Μια Μακεδονία διαμελισμένη, όπου οι εξτρεμιστές μπορούν να φέρουν σε πέρας τους στόχους τους θα δημιουργήσει αστάθεια στην περιοχή», δήλωσε χτες ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζορτζ Ουόκερ Μπους, απαντώντας έτσι στην πρότερη έκκληση του Ρώσου ομολόγου του, Βλαντίμιρ Πούτιν για απόλυτο σφράγισμα των συνόρων Κοσσυφοπεδίου - ΠΓΔΜ, ώστε να ανακοπεί ο ανεφοδιασμός των Αλβανών αυτονομιστών σε πολεμοφόδια και δυναμικό. Βέβαια, ο Πούτιν είχε κάνει προχτές (κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στο Βελιγράδι και το Κοσσυφοπέδιο) έκκληση για πλήρη σεβασμό της απόφασης 1244 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την ΟΔ Γιουγκοσλαβίας, προειδοποιώντας πως η ΠΓΔΜ θα μεταβληθεί σε αντίγραφο του Κοσσυφοπεδίου, εάν η Δύση εξακολουθεί να πιέζει την κυβέρνηση των Σκοπίων, προκειμένου να ενδώσει στα αιτήματα των Αλβανών αυτονομιστών... Αλλά, ο Πρόεδρος Μπους απαξίωσε να κάνει -για ευνόητους λόγους...-ιδιαίτερες αναφορές σ' αυτού του είδους τα ζητήματα. Πάντως, σε άλλο σημείο, ο Μπους, διευκρίνισε τι είδους συνεργασία με τους Ρώσους εννοούσε προσθέτοντας: «Πραγματικά πιστεύουμε πως πρέπει να σφραγίσουμε τα σύνορα... Στην πραγματικότητα, οι στρατιώτες μας που συμμετέχουν στην "KFOR" στο Κόσσοβο κάνουν αυτό ακριβώς»!

ΒΕΛΙΓΡΑΔΙ.-

Κραυγή διαμαρτυρίας απέναντι στο νομοσχέδιο «συνεργασίας» των γιουγκοσλαβικών αρχών με το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης ύψωσαν προχτές το απόγευμα περισσότεροι από 5.000 διαδηλωτές, απαιτώντας παράλληλα την άμεση απελευθέρωση του κρατούμενου πρώην Προέδρου Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς.

Η πορεία διαμαρτυρίας, που είχε διοργανωθεί από το Σοσιαλιστικό Κόμμα Σερβίας, ξεκίνησε από κεντρική πλατεία του Βελιγραδίου και κατέληξε στις φυλακές της πρωτεύουσας, έξω από το κελί του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς. Παρά το φίμωμα των ΜΜΕ και το «κυνήγι μαγισσών» που έχουν εξαπολύσει οι νέες σερβικές και γιουγκοσλαβικές αρχές κατά πρώην αξιωματούχων, πολλοί από τους συγκεντρωθέντες επέλεξαν να βάλουν την υπογραφή τους στο αίτημα απελευθέρωσης του Μιλόσεβιτς, ενώ οι ομιλητές καταφέρθηκαν κατά του νομοσχεδίου της Χάγης, σημειώνοντας πως παραβιάζει κατάφωρα το Σύνταγμα και παραδίδει τους Γιουγκοσλάβους πολίτες και τη χώρα στα θεσμικά όργανα των εισβολέων του '99.

Το τίμημα της φωνής διαμαρτυρίας απέναντι στο νομοσχέδιο της Χάγης δεν ήταν παρά η ανακοίνωση του σερβικού υπουργείου «Δικαιοσύνης», πως θα απαγγελθούν αστικές και ποινικές κατηγορίες κατά των διοργανωτών της προχτεσινής κινητοποίησης και διαδήλωσης στο Βελιγράδι, με αφορμή μικροεπεισόδια που σημειώθηκαν στο τέλος της κινητοποίησης αλλά και επειδή οι διοργανωτές «δεν κατάφεραν να ενημερώσουν επαρκώς τις σερβικές αρχές για το πρόγραμμα της πορείας»!

Στο μεταξύ, χτες, στέλεχος του Λαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος Μαυροβουνίου διαμήνυσε πως όλοι οι βουλευτές της παράταξης στο ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο θα ψηφίσουν κατά του νομοσχεδίου συνεργασίας με τη Χάγη, ακριβώς λόγω της διάταξης που προβλέπει την έκδοση των Γιουγκοσλάβων πολιτών...