Ξεκίνησε χτες στην Ουάσιγκτον μέσω τηλεδιάσκεψης η δεύτερη «Σύνοδος για τη Δημοκρατία» που πραγματοποιούν οι ΗΠΑ σε συνεργασία με την Κόστα Ρίκα, την Ολλανδία, τη Νότια Κορέα και τη Ζάμπια, στη σκιά του πολέμου στην Ουκρανία και της όξυνσης των σφοδρών ενδοϊμπεριαλιστικών αντιπαραθέσεων.

Στο πλαίσιο της διήμερης συνόδου, η κυβέρνηση Μπάιντεν σχεδιάζει να μοιράσει 690 εκατ. δολάρια σε προγράμματα υποτιθέμενης «στήριξης της δημοκρατίας» σε δεκάδες χώρες, εκ των οποίων κάποιες διατηρούν ή αναπτύσσουν στενές σχέσεις με Κίνα και Ρωσία.

Προσκεκλημένοι είναι 121 ηγέτες (οκτώ παραπάνω σε σχέση με την πρώτη σύνοδο που έγινε τον Δεκέμβρη του 2021). Ωστόσο κάποιοι θα απουσιάσουν, όπως ο πρωθυπουργός του Πακιστάν, ο οποίος προτίμησε να μην πάρει θέση μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. Δεν πήραν προσκλήσεις μεταξύ άλλων οι ηγέτες της Τουρκίας, της Ουγγαρίας, της Αιγύπτου, της Σιγκαπούρης, της Σαουδικής Αραβίας, του Μπανγκλαντές.

Ο Ρώσος πρέσβης στην Ουάσιγκτον, Ανατόλι Αντόνοφ, αποδοκίμασε τη νέα σύνοδο της κυβέρνησης των ΗΠΑ θεωρώντας ότι είναι μια ακόμη προσπάθεια για την επιβολή των συμφερόντων τους διεθνώς ενώ η ίδια η χώρα αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα σε θέματα δημοκρατίας στο εσωτερικό της. Ο Αντόνοφ χαρακτήρισε μάλιστα την πρώτη διάσκεψη των ΗΠΑ για τη Δημοκρατία «επιτομή υποκρισίας ακόμη και για παρατηρητές από τη Δύση».

Η εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ, Μάο Νινγκ, κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι «φιλοξενούν άλλη μία "Σύνοδο για τη Δημοκρατία", ένα γεγονός που χαράσσει κατάφωρα μια ιδεολογική γραμμή μεταξύ των χωρών και γεννά διαιρέσεις», «παραβιάζει το πνεύμα της δημοκρατίας και αποκαλύπτει περαιτέρω την επιδίωξη των ΗΠΑ για ηγεμονία, με προκάλυμμα τη δημοκρατία».

Καταλήγοντας, κάλεσε τις ΗΠΑ «να πάψουν να κουνάνε το δάχτυλο σε άλλες χώρες και να πάψουν να αναμειγνύονται στις εσωτερικές τους υποθέσεις, στο όνομα της προώθησης της δημοκρατίας».

Το ενδεχόμενο πραγματοποίησης της πρώτης συνάντησης των υφυπουργών Εξωτερικών Ρωσίας, Ιράν, Τουρκίας και Συρίας με σκοπό την εξομάλυνση των συρο-τουρκικών σχέσεων στη Μόσχα εντός του Απρίλη διέκρινε χτες ως «πολύ ισχυρό» ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών, Μιχαήλ Μπογκντάνοφ. Η συνάντηση των τεσσάρων αρχικά είχε προσδιοριστεί για τα μέσα Μαρτίου, αλλά αναβλήθηκε, μετά τη δήλωση του Σύρου Προέδρου Μπασάρ Ασαντ πως θα συναντηθεί με τον Τούρκο ομόλογό του μόνο εάν ο τελευταίος είναι έτοιμος να αποσύρει τα τουρκικά στρατεύματα κατοχής από τη βόρεια Συρία. Δηλώσεις για πιθανή τετραμερή συνάντηση (την πρώτη του είδους από την έναρξη του πολέμου στη Συρία το 2011) έκανε χτες και ο εκπρόσωπος Τύπου του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, Ιμπραχίμ Καλίν.

Η κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας ενέκρινε χτες την υποβολή αίτησης για ένταξη της χώρας στον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO), κάνοντας ένα ακόμα βήμα στενότερης συνεργασίας με την Κίνα, τη Ρωσία και άλλες χώρες της Ευρασίας, με τις ΗΠΑ να παρακολουθούν και να εκφράζουν «ανησυχίες για την ασφάλεια». Η έγκριση αφορά μνημόνιο για τη χορήγηση καθεστώτος «εταίρου διαλόγου» στον SCO.

Η εξέλιξη καταγράφεται λίγες βδομάδες αφότου η Κίνα μεσολάβησε για την υπογραφή συμφωνίας εξομάλυνσης των σχέσεων μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ιράν, στις 10 Μαρτίου στο Πεκίνο, και μερικούς μήνες αφότου ο Κινέζος Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ επισκέφτηκε τη Σαουδική Αραβία, τον περασμένο Δεκέμβριο, υπογράφοντας διμερείς συμφωνίες αξίας άνω των 29 δισ. δολαρίων.

Επιπλέον, πριν λίγες μέρες η σαουδαραβική εταιρεία Ενέργειας «Aramco» απέκτησε το 10% των μετοχών της μεγαλύτερης κινεζικής εταιρείας διυλιστηρίων, «Rongsheng Petrochemicals», δρομολογώντας επιπλέον εξαγωγές 480.000 βαρελιών πετρελαίου τη μέρα (πέρα από τα 1,7 εκατομμύρια βαρέλια αργού πετρελαίου που εξάγει καθημερινά στην Κίνα).

Στη Ρωσία μετέβη χτες για να συναντήσει τον ομόλογό του, Σεργκέι Λαβρόφ, ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών, Χοσεΐν Αμίρ Αμπντολαχιάν. «Το παράθυρο διαλόγου παραμένει ανοικτό και ένα από τα θέματα συζήτησης με τον κ. Λαβρόφ είναι η συμφωνία JCPOA (σ.σ. για τον έλεγχο του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος) και η επιστροφή των συμβεβλημένων μελών στις δεσμεύσεις τους», ανέφερε ο Ιρανός αξιωματούχος μιλώντας σε δημοσιογράφους στη Μόσχα.

Μετά το πέρας της συνάντησής τους, ο Σεργκέι Λαβρόφ εξήρε την «ισορροπημένη στάση» του Ιράν στον πόλεμο στην Ουκρανία επισημαίνοντας ότι η χώρα του εκτιμά ιδιαιτέρως αυτήν την προσέγγιση. Χαρακτήρισε επίσης τις συνομιλίες με τον Ιρανό ομόλογό του «μάλλον σημαντικές και παραγωγικές». Πρόσθεσε ότι μεταξύ άλλων συζήτησαν και διεθνή ζητήματα όπως η κατάσταση στη Συρία, στο Αφγανιστάν, στον Βόρειο Καύκασο και την Υεμένη.

Αντιδρώντας σ' αυτές τις διεργασίες, ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών, Ελι Κοέν, επανέλαβε τη θέση της χώρας του κατά της αναβίωσης της συμφωνίας του 2015 για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα ισχυριζόμενος ότι το Ιράν «απειλεί την περιοχή μας, προκαλεί αστάθεια στη Μέση Ανατολή». Κάλεσε δε και άλλες χώρες να ενεργήσουν «από κοινού κατά του Ιράν».

Στην ίδια συνέντευξη Τύπου ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε μετά από ερώτηση στις τριβές μεταξύ Ιράν και Αζερμπαϊτζάν, εκφράζοντας την ελπίδα για εκτόνωση των όποιων εντάσεων. Οι σχέσεις μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και του Ιράν, το οποίο έχει μεγάλο πληθυσμό Αζέρων στα βορειοδυτικά του, έχουν ενταθεί τους τελευταίους μήνες αφότου το Μπακού ανακοίνωσε σχέδια για έναρξη επίσημων διπλωματικών σχέσεων με το Ισραήλ.