Λίγα 24ωρα μετά τις επαφές που είχαν σε Πρίστινα και Βελιγράδι οι ειδικοί απεσταλμένοι των ΗΠΑ και της ΕΕ για την περιοχή, Γκάμπριελ Εσκομπάρ και Μίροσλαβ Λάιτσακ αντίστοιχα, ο πρωθυπουργός του προτεκτοράτου του Κοσόβου, Α. Κούρτι, διαμαρτυρήθηκε ότι «ήρθαν σε μας με αιτήματα και απαιτήσεις της άλλης πλευράς», δηλαδή της σερβικής.

Η Πρίστινα εκφράζει δυσαρέσκεια για τις απανωτές «συστάσεις» από ΗΠΑ και ΕΕ περί της ανάγκης να προχωρήσει σε άμεσες κινήσεις εκτόνωσης της νέας έντασης με το Βελιγράδι, προκειμένου να μη διαταραχθούν η ευρωατλαντική πορεία της περιοχής και τα συμφέροντα του ευρωατλαντικού μπλοκ στον ανταγωνισμό του με Ρωσία και Κίνα.

«Επιμένουμε ότι το να συμπεριφέρεται κανείς καλά σε έναν αυταρχικό (σ.σ. ηγέτη) δεν βελτιώνει τη συμπεριφορά του, το αντίθετο», δήλωσε ο Κούρτι, αναφερόμενος στον Σέρβο Πρόεδρο Αλ. Βούτσιτς. Η Πρίστινα κατηγορεί τον Βούτσιτς ότι σχεδίασε τον νέο γύρο έντασης στο βόρειο Κόσοβο, απέναντι στην προσπάθειά της να επιβάλει με μεγάλη αστυνομική επιχείρηση την ανάληψη καθηκόντων από δημάρχους αλβανικής καταγωγής, οι οποίοι εξελέγησαν σε εκλογές που μποϊκοτάρισε καθολικά ο σερβικός - στη συντριπτική πλειοψηφία - πληθυσμός της περιοχής.

Σχετικά με το ενδεχόμενο να γίνουν νέες εκλογές στους επίμαχους τέσσερις δήμους του βόρειου Κοσόβου, ο Κούρτι επίσης εξέφρασε ενόχληση για τη στάση της Δύσης, υποστηρίζοντας πως ΗΠΑ και ΕΕ ζήτησαν μεν επαναπροκήρυξη εκλογών αλλά χωρίς να ζητήσουν μέτρα ενάντια στην αποχή των Σέρβων, για ακόμα μία φορά. «Δεν γίνεται να δεχτούμε άλλη μία εκλογική διαδικασία που οι Σέρβοι υποψήφιοι θα την μποϊκοτάρουν λίγο πριν ανοίξουν οι κάλπες, επειδή αυτό διατάζει το Βελιγράδι».

Στο μεταξύ, ενδεικτική των πυκνών διεργασιών και παζαριών είναι η παρέμβαση και της Αλβανίας - ενός από τους στενότερους εταίρους των ΗΠΑ στα Δυτικά Βαλκάνια και ήδη μέλους του ΝΑΤΟ - για να προχωρήσει η δημιουργία της «Ενωσης Σερβικών Δήμων και Κοινοτήτων». Η εν λόγω ένωση προβλέπεται σε προηγούμενες συμφωνίες Σερβίας - Κοσόβου, ωστόσο η Πρίστινα αρνείται να την υλοποιήσει.

Οπως μετέδωσαν βαλκανικά ΜΜΕ (π.χ. «Balkan Insight»), ο Αλβανός πρωθυπουργός Εντι Ράμα παρουσίασε στην κοσοβάρικη ηγεσία σχετικό σχέδιο, που είχαν ετοιμάσει εδώ και καιρό Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, προκειμένου να αξιοποιηθεί σε νέα κλιμάκωση της έντασης. «Πρόκειται για εμπιστευτικό έγγραφο που δεν φέρεται ως ιδανική λύση, αλλά σας διαβεβαιώνω ότι διαμορφώθηκε με βάση τα υψηλότερα διεθνή στάνταρ (...) αντιμετωπίζει όλες τις συστάσεις και τα συμπεράσματα του Συνταγματικού Δικαστηρίου» του Κοσόβου, που είχε κρίνει αντισυνταγματική τη σύσταση τέτοιας ένωσης.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, «τρέχουν» οι ενδοαστικές διεργασίες και στο εσωτερικό της Σερβίας, όπου ο Πρόεδρος Αλ. Βούτσιτς χαρακτήρισε σαφές το «ότι θα έχουμε πρόωρες βουλευτικές εκλογές (...) Το μόνο ερώτημα είναι ο μήνας που θα πραγματοποιηθούν». Ανάμεσα σε άλλα ο Βούτσιτς είπε ότι θα ζητήσει από τα κόμματα της αντιπολίτευσης να συναντηθούν για συνομιλίες.

Σε ύφεση εισήλθε η Ευρωζώνη, μετά από δύο συνεχή τρίμηνα αρνητικής ανάπτυξης, καθώς το πρώτο τρίμηνο του 2023 σημείωσε μείωση 0,1%.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat που δόθηκαν χτες στη δημοσιότητα, το ΑΕΠ της Ευρωζώνης είχε συρρικνωθεί κατά το ίδιο ποσοστό (δηλαδή 0,1%) και το τελευταίο τρίμηνο του 2022, γεγονός που επισημοποίησε την ύφεση στην οικονομία της Ευρωζώνης.

Συνολικά σε ό,τι αφορά τις οικονομίες και των 27 χωρών - μελών της ΕΕ, το ΑΕΠ ανέβηκε μόλις 0,1% το πρώτο τρίμηνο του 2023 σε σχέση με το αμέσως προηγούμενο.

Σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο του 2022, το εποχιακά προσαρμοσμένο ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 1% σε Ευρωζώνη και ΕΕ το α' τρίμηνο του 2023, μετά από ανάπτυξη 1,8% και 1,7% αντίστοιχα το προηγούμενο τρίμηνο.

Οι μεγαλύτερες μειώσεις στο ΑΕΠ καταγράφηκαν σε Ιρλανδία (-4,6%), Λιθουανία (-2,1%) και Ολλανδία (-0,7%). Αντίθετα, η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφηκε στην Πολωνία (3,8% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο) και το Λουξεμβούργο με 2%.

Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα η Eurostat κατέγραψε μικρή μείωση του ΑΕΠ κατά 0,1% μεταξύ του τελευταίου τριμήνου του 2022 και του πρώτου του 2023.

Η τελική καταναλωτική δαπάνη των νοικοκυριών το πρώτο τρίμηνο του 2023 υποχώρησε κατά 0,3% και στις δύο ζώνες, μετά από μείωση 1% στη ζώνη του ευρώ και 0,9% στην ΕΕ το προηγούμενο τρίμηνο. Οι κρατικές δαπάνες μειώθηκαν 1,6% στην Ευρωζώνη και κατά 0,9% συνολικά στην ΕΕ.

Σε ό,τι αφορά την απασχόληση, ανακοινώθηκε πως ο αριθμός των απασχολουμένων αυξήθηκε κατά 0,6% στη ζώνη του ευρώ και κατά 0,5% στην ΕΕ το α' τρίμηνο του 2023, σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο.

Ρεκόρ 21 μηνών καταγράφηκε την Πέμπτη στις αιτήσεις Αμερικανών για τη χορήγηση επιδομάτων ανεργίας. Το γεγονός ερμηνεύτηκε ως ένδειξη ότι η αγορά εργασίας αρχίζει να γνωρίζει πιέσεις μετά από δέκα διαδοχικές αυξήσεις των επιτοκίων από την κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ (Federal Reserve).

Οι αρχικές αιτήσεις αυξήθηκαν κατά 28.000 και ανήλθαν σε περίπου 261.000 για τη βδομάδα που ολοκληρώθηκε στις 3 Ιουνίου. Οι μέσες εκτιμήσεις των αναλυτών σε δημοσκόπηση του Reuters ήταν για 235.000 αιτήσεις.

Οι συνεχιζόμενες αιτήσεις, που περιλαμβάνουν άτομα που έλαβαν επίδομα για τουλάχιστον μια εβδομάδα, υποχώρησαν κατά 37.000 στις 1,757 εκατ. την εβδομάδα που ολοκληρώθηκε στις 27 Μαΐου.

Για νέα άσκηση «ευρείας κλίμακας» έκαναν λόγο χτες κινεζικά ΜΜΕ, μετά την εμφάνιση δεκάδων κινεζικών πολεμικών αεροσκαφών κοντά στην Ταϊβάν και τα Στενά (που χωρίζουν την κινεζική ηπειρωτική χώρα από τη νήσο) και ενώ το θερμόμετρο σε όλο τον Ειρηνικό παραμένει στο «κόκκινο».

Συγκεκριμένα, 37 κινεζικά αεροσκάφη, περιλαμβανομένων πολλών μαχητικών τύπου «J-16», βομβαρδιστικών «H-6» αλλά και ανεφοδιασμού «YU-20» πέταξαν στα νοτιοδυτικά της Ταϊβάν χτες το πρωί.

Από τη μεριά τους, οι αρχές της Ταϊβάν ανακοίνωσαν ότι ενεργοποίησαν τα αμυντικά της συστήματα, αφού τα κινεζικά αεροσκάφη πέταξαν στη νοτιοδυτική γωνιά της «ζώνης αναγνώρισης αεράμυνας» (ζώνη που έχει κηρύξει μονομερώς η Ταϊβάν, ευρύτερη από τον εναέριο χώρο του νησιού, η οποία περιλαμβάνει ακόμα και τμήματα της ηπειρωτικής Κίνας).

Μερικά από τα κινεζικά αεροσκάφη πέταξαν στα νοτιοανατολικά της Ταϊβάν και πέρασαν στον Δυτικό Ειρηνικό για να εκτελέσουν αεροπορική επιτήρηση και εκπαίδευση πλοήγησης μεγάλων αποστάσεων, ανέφερε το κινεζικό υπουργείο Αμυνας σε ανακοίνωσή του.

Θυμίζουμε ότι την Τετάρτη η Κίνα ολοκλήρωσε τη δεύτερη φάση κοινών αεροπορικών περιπολιών με τη Ρωσία πάνω από τον Δυτικό Ειρηνικό, αφού είχαν προηγηθεί πτήσεις πάνω από τη Θάλασσα της Ιαπωνίας και τη Θάλασσα της Ανατολικής Κίνας.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, σήμερα ξεκινά η επίσημη τετραήμερη επίσκεψη της Προέδρου της Ονδούρας, Σιομάρα Κάστρο, στην Κίνα, μετά την επίσημη σύναψη διπλωματικών σχέσεων, τον Μάρτη, και τη διακοπή των σχέσεων της λατινοαμερικανικής χώρας με την Ταϊβάν.