Βήμα βήμα κλιμακώνεται η αντιπαράθεση στην ιμπεριαλιστική σύγκρουση ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας στην Ουκρανία με επίκεντρο τη Μαύρη Θάλασσα, μια στρατηγικής σημασίας περιοχή, με τις πιθανότητες περαιτέρω στρατιωτικής κλιμάκωσης να αυξάνονται.

Μετά την αποχώρηση της Ρωσίας από τη Συμφωνία για την εξαγωγή ουκρανικών σιτηρών μέσω Μαύρης Θάλασσας, πριν από περίπου δέκα μέρες, οι ρωσικές δυνάμεις βομβαρδίζουν αδιάκοπα στρατηγικές υποδομές και αποθήκες σιτηρών σε ουκρανικά λιμάνια σε Οδησσό και Μικολάιφ, επιθεωρούν πλοία, ενώ Κίεβο και Μόσχα έχουν απειλήσει πως θα θεωρούν στρατιωτικούς στόχους όλα τα πλοία - και τα εμπορικά. Είναι προφανές πως η Μαύρη Θάλασσα έχει μετατραπεί σε ένα ακόμη καυτό μέτωπο του πολέμου.

Οπως επισήμανε το βρετανικό υπουργείο Αμυνας, «ο ρωσικός στόλος, από τότε που η Ρωσία αποχώρησε από την Πρωτοβουλία για τη Μαύρη Θάλασσα, βρίσκεται σε ετοιμότητα να επιβάλει αποκλεισμό στην Ουκρανία» και η κορβέτα «Sergei Kotov» έχει αναπτυχθεί στη νότια Μαύρη Θάλασσα, περιπολώντας μεταξύ Βοσπόρου και Οδησσού, κοντά δηλαδή σε Ρουμανία και Βουλγαρία. «Υπάρχει ρεαλιστική πιθανότητα να αποτελέσει μέρος μιας ομάδας για αναχαίτιση εμπορικών πλοίων που η Ρωσία πιστεύει ότι κατευθύνονται προς την Ουκρανία», ανέφερε.

Την Τρίτη ανακοινώθηκε πως οι ρωσικές δυνάμεις κατέστρεψαν δύο ουκρανικά drones που επιτέθηκαν στο «Sergei Kotov». Μια ακόμη επίθεση με drone στη Μόσχα εξαπέλυσε τα ξημερώματα της Παρασκευής η Ουκρανία, το οποίο καταρρίφθηκε. Ουκρανική επίθεση με drones είχε σημειωθεί και τη Δευτέρα, μέσα στο κέντρο της ρωσικής πρωτεύουσας.

Τον κίνδυνο επέκτασης του πολέμου δείχνει και η ανακοίνωση της ρουμανικής κυβέρνησης, ότι χτυπήθηκε εμπορικό πλοίο της Ρουμανίας - που είναι μέλος του ΝΑΤΟ - κατά τους ρωσικούς βομβαρδισμούς της Τρίτης στο ουκρανικό λιμάνι Ρένι στις όχθες του Δούναβη στα σύνορα με τη Ρουμανία. Ο ρωσικός ναυτικός αποκλεισμός στην Ουκρανία φαίνεται να έχει διευρυνθεί και στον Δούναβη, όπου τουλάχιστον 50 πλοία έχουν εγκλωβιστεί, σύμφωνα με ΜΜΕ.

Σε αυτές τις συνθήκες, η ουκρανική κυβέρνηση επιμένει να καλεί το ΝΑΤΟ, τον ΟΗΕ και τις χώρες της Μαύρης Θάλασσας να εξασφαλίσουν την ασφαλή διέλευση των εμπορευμάτων μέσω κοινών περιπολιών και να συνοδεύουν τα ουκρανικά πλοία που θα εξάγουν σιτηρά. Κάτι τέτοιο αυξάνει κατακόρυφα τον κίνδυνο επέκτασης του πολέμου και μιας άμεσης σύγκρουσης ΝΑΤΟ - Ρωσίας, σε περίπτωση που χτυπηθούν «δυτικά» πλοία.

Τουλάχιστον 26 εγκαταστάσεις σε λιμάνια της Ουκρανίας είτε έχουν υποστεί ζημιές είτε έχουν καταστραφεί, μέσα σε 9 μέρες, δήλωσε στέλεχος της ουκρανικής κυβέρνησης, ενώ η εκπρόσωπος της Νότιας Διοίκησης των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων, Ν. Χουμενιούκ, προειδοποίησε πως «σε 2-3 μήνες πιθανότατα δεν θα έχουμε πλέον λιμάνια». Ζήτησε από τα κράτη του ΝΑΤΟ να παραδώσουν στο Κίεβο εγκαίρως ενισχυμένη, σύγχρονη αντιπυραυλική και αντιαεροπορική άμυνα, αλλά «κυρίως αμερικανικά μαχητικά F-16, ικανά να στοχεύσουν τα οπλικά συστήματα και τα ρωσικά πολεμικά πλοία».

Υποστήριξε ότι η Ρωσία εκτοξεύει ταυτόχρονα πυραύλους πλεύσης, υπερηχητικούς και αντιπλοϊκούς, ενώ τα ουκρανικά αμυντικά συστήματα είναι «διασκορπισμένα» και «δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν αυτήν την απειλή». Οι ρωσικές δυνάμεις έχουν αποκλείσει «σχεδόν όλα τα λιμάνια» της χώρας, «κανένα πλοίο δεν μπορεί να φύγει», είπε.

Την ίδια στιγμή ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλ. Πούτιν, διαφήμιζε τη ρωσική σοδειά μιλώντας στη Σύνοδο Κορυφής Ρωσίας - Αφρικής, λέγοντας πως είναι ικανή να καλύψει το κενό των ουκρανικών σιτηρών.

Για το θέμα συνεδρίασε την Τετάρτη το Συμβούλιο ΝΑΤΟ - Ουκρανίας, ένας μηχανισμός που ιδρύθηκε πριν από δύο βδομάδες, στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους.

Οι «Σύμμαχοι» σημείωσαν ότι η νέα περιοχή προειδοποίησης της Ρωσίας στη Μαύρη Θάλασσα, εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Βουλγαρίας, έχει δημιουργήσει νέους κινδύνους για λαθεμένους υπολογισμούς και κλιμάκωση, καθώς και σοβαρά εμπόδια στην ελευθερία της ναυσιπλοΐας.

Το ΝΑΤΟ θα εντείνει την επιτήρηση και αναγνώριση στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, μεταξύ άλλων με αεροσκάφη θαλάσσιας περιπολίας και μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Σύμφωνα με το ουκρανικό ΥΠΕΞ, οι δύο πλευρές συμφώνησαν να «λάβουν μέτρα», χωρίς να αναφέρει συγκεκριμένες αποφάσεις.

Στο μεταξύ, ο Ρώσος Πρόεδρος ισχυρίστηκε χτες πως η Ρωσία είναι πάντα έτοιμη για διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου - με τους όρους της Μόσχας - ωστόσο ΝΑΤΟ - ΗΠΑ και το «καθεστώς του Κιέβου» «αρνούνται να διαπραγματευτούν για θέματα ισότιμης ασφάλειας για όλους, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας».

Ο ίδιος ευχαρίστησε τους Αφρικανούς ηγέτες για την ειρηνευτική τους πρόταση που κατέθεσαν σε Μόσχα και Κίεβο και τη μελετούν πολύ προσεκτικά. Η Ουκρανία προωθεί τη δική της «φόρμουλα Ειρήνης» και την πραγματοποίηση μιας Παγκόσμιας Συνόδου Ειρήνης.

TASS Host Photo Agency

Από τη Σύνοδο Κορυφής Ρωσίας - Αφρικής

Η φετινή σύνοδος έγινε στο φόντο της σκληρής γεωπολιτικής αντιπαράθεσης Δύσης - Ρωσίας που επιταχύνθηκε μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία και των σφοδρών μονοπωλιακών ανταγωνισμών για το ξαναμοίρασμα πλουτοπαραγωγικών πηγών, αγορών και οδών μεταφοράς προϊόντων που όσο περνά ο καιρός γίνονται ακόμη πιο σφοδροί. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλ. Πούτιν, επιχείρησε έντονα να προσδώσει προσωπική χροιά στις περισσότερες διαβουλεύσεις της συνόδου δίνοντας υποσχέσεις και παρουσιάζοντας προτάσεις σε θέματα που αντιμετωπίζουν δεκάδες αφρικανικές χώρες, όπως η ανάγκη για προνομιακή πρόσβαση σε σιτηρά (ιδιαίτερα μετά την πρόσφατη κατάρρευση της ρωσο-ουκρανικής συμφωνίας), η μείωση των χρεών αφρικανικών χωρών, ο ενεργειακός ανεφοδιασμός, η παροχή στρατιωτικής στήριξης απέναντι σε μάστιγες όπως οι οργανώσεις τζιχαντιστών, η ενίσχυση της ρωσο-αφρικανικής συνεργασίας σε οικονομία, εμπόριο με τη διάνοιξη του Διεθνούς Διαδρόμου Μεταφορών Βορρά - Νότου, που θα συντομεύσει τις διαδρομές για το ρωσο-αφρικανικό εμπόριο, η διπλωματική και πολιτική στήριξη της Ρωσίας στην εκπροσώπηση αφρικανικών χωρών σε διεθνείς οργανισμούς με πρώτο το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, την Ομάδα των 20 οικονομικά ανεπτυγμένων χωρών (G20), κ.ά.

Στη σύνοδο ο Πούτιν ανέφερε ότι η Ρωσία και οι χώρες της Αφρικής ενθαρρύνουν την οικοδόμηση μιας «πιο δίκαιης διεθνούς αρχιτεκτονικής» λέγοντας πως οι θέσεις τους στα περισσότερα διεθνή ζητήματα συγκλίνουν. Αμφισβήτησε, έτσι, τη ρητορική των ΗΠΑ, της ΕΕ και των εταίρων τους περί ενός «απομονωμένου διεθνώς Ρώσου ηγέτη», θέλοντας να δείξει ότι Ρωσία και Αφρική βρίσκονται στην ίδια πλευρά.

Σε εκτενή ομιλία που έκανε το πρωί της Παρασκευής ο Ρώσος Πρόεδρος ανέφερε ότι η ανάπτυξη της ηπείρου εμποδίζεται από την τρομοκρατία, τη διάδοση της εξτρεμιστικής ιδεολογίας, το διεθνικό έγκλημα και την πειρατεία, σε μια έμμεση αναφορά στον σκοτεινό ρόλο της Δύσης στη δημιουργία των αιτιών που προκάλεσαν τρομοκρατικά μορφώματα όπως το «Ισλαμικό Κράτος», η «Αλ Κάιντα» κ.ά. Πρόσφερε ρωσική βοήθεια σε αυτές τις απειλές επιθυμώντας διμερή στενότερη συνεργασία μεταξύ των αρχών επιβολής νόμου και ειδικών υπηρεσιών.

Τόνισε πως η Ρωσία έχει υπογράψει συμφωνίες με πάνω από 40 αφρικανικές χώρες προκειμένου να τους παράσχει μια ευρεία γκάμα πυρομαχικών και άλλων εξοπλισμών, προσθέτοντας ότι κάποια από αυτά δίνονται δωρεάν «στη βάση ενίσχυσης της ασφάλειας και της κυριαρχίας αυτών των χωρών».

Τάχθηκε υπέρ της εκπροσώπησης των αφρικανικών χωρών στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και άλλους οργανισμούς των Ηνωμένων Εθνών και της εκπροσώπησης της Αφρικανικής Ενωσης στην Ομάδα των 20 αναπτυγμένων χωρών (G20), λέγοντας ότι η Ρωσία «συμμερίζεται την επιθυμία των αφρικανικών χωρών για μεγαλύτερο ρόλο στις δραστηριότητες του ΟΗΕ».

Ανήγγειλε την έναρξη πρωτοβουλίας για την ανάπτυξη συνεργασίας μεταξύ της Ευρασιατικής Οικονομικής Ενωσης και της Αφρικανικής Υπηρετικής Περιοχής Ελεύθερου Εμπορίου (γνωστή και ως ACFTa), ενώ άσκησε έμμεση κριτική στη Γαλλία, στη Βρετανία κι άλλες δυτικές χώρες για τον έλεγχο πλουτοπαραγωγικών πηγών της Αφρικής λέγοντας ότι είναι «απαράδεκτο» ορισμένες πρώην αποικιοκρατικές χώρες να διατηρούν «μονοπώλια σε χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, τεχνολογία και παραγωγή τροφίμων» στην Αφρική.

Αναφέρθηκε στον εντεινόμενο πολιτικό και οικονομικό ρόλο της Αφρικής στη διεθνή σκακιέρα προβλέποντας πως η ήπειρος γίνεται «νέο κέντρο ισχύος».

Ανακοίνωσε επίσης πως θα δοθούν δωρεάν 25 έως 50 χιλιάδες τόνοι σιτηρών σε έξι αφρικανικές χώρες (Μπουρκίνα Φάσο, Ζιμπάμπουε, Μάλι, Σομαλία, Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, Ερυθραία), προσθέτοντας ότι η Μόσχα αναμένει συγκομιδή ρεκόρ σε σιτηρά και είναι έτοιμη να αντικαταστήσει τις ουκρανικές εξαγωγές σιτηρών προς την Αφρική τιμώντας «τον κρίσιμο ρόλο» της στην παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια.

Επιπλέον, ανήγγειλε ότι η Ρωσία θα διαθέσει πάνω από 90 εκατομμύρια δολάρια για τη μείωση του χρέους των αφρικανικών χωρών στο πλαίσιο συνολικής διαγραφής χρεών ύψους 23 δισ. δολαρίων.

Σε σχέση με τις δυτικές κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας ο Πρόεδρος Πούτιν ανέφερε ότι Ρωσία και αφρικανικές χώρες «στέκονται μαζί απέναντι στις κυρώσεις και τους τιμωρητικούς περιορισμούς χωρών, επειδή αυτές στην πραγματικότητα αποτελούν τιμωρία και προκαλούν ζημιά στις χώρες που επιδιώκουν μια ανεξάρτητη πορεία, αυξάνουν τα οικονομικά προβλήματα σε διεθνή κλίμακα και περιορίζουν την ανάπτυξη». Υποστήριξε, τέλος, ότι τα προβλήματα στις διεθνείς αγορές τροφίμων και Ενέργειας είχαν ξεκινήσει πριν από τη σημερινή κατάσταση στην Ουκρανία λέγοντας πως δεν προκλήθηκαν λόγω του πολέμου αλλά «προϋπήρχαν κατά τη μάχη ενάντια στην πανδημία του κορονοϊού σε πολλές, ακόμη και ανεπτυγμένες, χώρες».

Σε κάθε περίπτωση ο τελικός «λογαριασμός» των αποτελεσμάτων της συνόδου, στο περιθώριο της οποίας έκανε την εμφάνισή του (με την άδεια Πούτιν) και ο Γεβγκένι Πριγκόζιν ως πρώην αφεντικό της «Wagner Group», μένει να φανεί στην πράξη.