ΝΕΟΛΑΙΑ (ΤΕΤΡΑΣΕΛΙΔΟ)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ

Αποκαλύπτονται οι πραγματικές στοχεύσεις του νέου επιχειρηματικού μοντέλου διοίκησης

Από περσινές κινητοποιήσεις φοιτητικών συλλόγων κόντρα στις «εκλογές» - παρωδία

Σε εκλογική διαδικασία βρίσκεται εκ νέου αυτές τις μέρες το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης για την ανάδειξη του Συμβουλίου Διοίκησής του. Πρόκειται για το τελευταίο στάδιο μιας μακράς εκλογικής διαδικασίας, η οποία ξεκίνησε τον Σεπτέμβρη με την εκλογή των 6 εσωτερικών μελών του Συμβουλίου Διοίκησης, αλλά οδηγήθηκε σε αδιέξοδο, καθώς οι 6 δεν κατάφεραν στη συνέχεια, σε τρεις αλλεπάλληλες ψηφοφορίες που έγιναν τον Οκτώβρη, να εκλέξουν τα 5 εξωτερικά μέλη ώστε να συμπληρωθεί το 11μελές Συμβούλιο, για να προχωρήσει στη συνέχεια στην εκλογή του πρύτανη.

Για άλλη μια φορά αναδεικνύονται τα αδιέξοδα του νόμου - πλαισίου αναφορικά με το νέο μοντέλο επιχειρηματικής διοίκησης που επέβαλε και που χρειάστηκε αρκετές ερμηνευτικές οδηγίες, αλλά και τροποποιήσεις προκειμένου να φέρει αποτέλεσμα, δηλαδή διοίκηση, στα ιδρύματα που πρώτα ξεκίνησαν αυτές τις διαδικασίες στις αρχές του 2023. Θυμίζουμε ότι στα πρώτα 7 ιδρύματα που ολοκλήρωσαν τις διαδικασίες των εκλογών, το 60% των εξωτερικών μελών των Συμβουλίων είναι μέλη ΔΕΠ από ΑΕΙ του εξωτερικού και ομότιμοι - αφυπηρετήσαντες καθηγητές, το 20% προέρχεται απευθείας από στελέχη της αγοράς και το 11% από φορείς του κράτους και της Τοπικής Διοίκησης. Ωστόσο, κατά κανόνα και τα μέλη ΔΕΠ που υποβάλλουν υποψηφιότητα στα Συμβούλια Διοίκησης λειτουργούν ως λομπίστες συμφερόντων, αφού ήδη ένας σημαντικός αριθμός μελών ΔΕΠ τις τελευταίες δεκαετίες έχει αναπτύξει σχέσεις με τις επιχειρήσεις.

Με βάση τη θητεία των υφιστάμενων διοικήσεων στα υπόλοιπα ιδρύματα, που δεν έχουν ξεκινήσει τις διαδικασίες για Συμβούλια Διοίκησης, φαίνεται ότι μέσα στο 2024 θα πρέπει να ακολουθηθούν εκλογικές διαδικασίες για άλλα 6 ιδρύματα όπου η θητεία των πρυτανικών αρχών λήγει στις 31/8/2024: Το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Πάντειο Πανεπιστήμιο, το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, το Πανεπιστήμιο Πατρών, το Πανεπιστήμιο Κρήτης και το Ιόνιο Πανεπιστήμιο.

Οι φοιτητές να γυρίσουν την πλάτη στις ηλεκτρονικές εκλογές

Την ίδια στιγμή, ορισμένες - είτε νέες είτε παλιές - διοικήσεις ιδρυμάτων επιμένουν να προκηρύσσουν ηλεκτρονικές «εκλογές» για την ανάδειξη φοιτητών σε όργανα διοίκησης, που θεωρητικά η θητεία τους ξεκινά από 1η Γενάρη. Θυμίζουμε ότι πέρυσι την ίδια εποχή η πλειοψηφία των φοιτητών πέταξε στα αζήτητα την πρώτη απόπειρα να στηθούν τέτοιες ηλεκτρονικές «εκλογές» - παρωδία, με ενιαία ψηφοδέλτια, που ξεκάθαρα έχουν στόχο την υπονόμευση των φοιτητικών συλλόγων και της γνήσιας εκπροσώπησης των φοιτητών.

Το Μέτωπο Αγώνα Σπουδαστών έγκαιρα και φέτος κάλεσε τους φοιτητές να ακυρώσουν στην πράξη τις ηλεκτρονικές «εκλογές» - παρωδία, καταγγέλλοντας τις προσπάθειες συγκεκριμένων διοικήσεων να αποκλείσουν από τις συνεδριάσεις των οργάνων διοίκησης τους εκλεγμένους των ΔΣ των φοιτητικών συλλόγων: «Οι φοιτητές έχουμε εκλέξει με δημοκρατικές, μαζικές και διά ζώσης διαδικασίες τους πραγματικούς μας εκπροσώπους πριν λίγους μήνες, και μάλιστα με αυξημένη συμμετοχή σε σχέση με το 2022. Η διεξαγωγή των εκλογών είναι υπόθεση των φοιτητών και φοιτητριών και όχι της κυβέρνησης. Δεν πρόκειται να ανεχτούμε η κυβέρνηση να αλλάξει τις συλλογικές μας αποφάσεις. Επιδιώκουν και δεν θα καταφέρουν να κάνουν στην άκρη τους συλλόγους μας», σημείωνε το ΜΑΣ, καλώντας τους φοιτητές να γυρίσουν την πλάτη στις νόθες διαδικασίες που επιδιώκουν στα μουλωχτά να επιβάλουν κάποιες διοικήσεις.

Τι φέρνει η συνύπαρξη δημόσιων και ιδιωτικών ιδρυμάτων

Μύθος ή αλήθεια: Η ίδρυση των ιδιωτικών πανεπιστημίων και ο ανταγωνισμός που θα ενταθεί, θα αναβαθμίσουν τα δημόσια πανεπιστήμια...

Την πραγματικότητα από τη συνύπαρξη δημόσιου - ιδιωτικού τομέα στη χώρα μας και τα αποτελέσματα του ανταγωνισμού μπορεί να τα δει κανείς στο δημόσιο σύστημα Υγείας, στις δημόσιες συγκοινωνίες κ.α. Οι μύθοι καταρρέουν μπροστά στην υποβάθμιση, στην υποστελέχωση, στην «έκρηξη» της εμπορευματικής λειτουργίας των δημόσιων υπηρεσιών, της διαχείρισής τους με βάση τη λογική κόστους - οφέλους, που μεταξύ άλλων συμβάλλουν τα μέγιστα ώστε να «σπρώχνεται» η λαϊκή οικογένεια στα αντίστοιχα ιδιωτικά.

Και για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, το άνοιγμα της αγοράς πτυχίων, εφόσον προχωρήσουν τα σχέδια για ιδιωτικά - μη κρατικά πανεπιστήμια, θα έχει δεδομένα αποτελέσματα. Η ίδρυση ιδιωτικών ΑΕΙ και ο ανταγωνισμός που πράγματι θα ενταθεί, θα φέρουν γενίκευση των υπαρκτών και σήμερα διδάκτρων (σε μεταπτυχιακά, ξενόγλωσσα προπτυχιακά, ταχύρρυθμα), συνολική αύξηση του κόστους σπουδών για όσους φοιτούν στα δημόσια πανεπιστήμια.

Αυτό επιβεβαιώνει η πείρα από τη συνύπαρξη δημόσιων - ιδιωτικών πανεπιστημίων, σε όλες τις χώρες που υπάρχουν. Ενα από τα πιο εμβληματικά είναι το παράδειγμα των ΗΠΑ.

Ολα τα στοιχεία που αναφέρουμε, προέρχονται από στατιστικές μελέτες του Εθνικού Κέντρου Εκπαιδευτικών Στατιστικών (NCES) των ΗΠΑ.

Μεταξύ 2000 και 2020, το κόστος για διαμονή και η διατροφή αυξήθηκαν κατά 50% περίπου, ενώ τα δίδακτρα αυξήθηκαν κατά 69%. Συνολικά, το μέσο κόστος σπουδών έχει υπερδιπλασιαστεί, με ετήσιο ρυθμό αύξησης 2% τα τελευταία 10 χρόνια. Μάλιστα, είναι χαρακτηριστικό ότι η μεγαλύτερη αύξηση στα μέσα δίδακτρα και τέλη, την ίδια περίοδο, είναι στα δημόσια τετραετή ιδρύματα, σημειώνοντας αύξηση κατά 78%.

Ο μέσος εσωτερικός φοιτητής που φοιτά σε δημόσιο 4ετές ίδρυμα δαπανά 26.027 δολάρια/ακαδημαϊκό έτος. Το κόστος αυτό περιλαμβάνει δίδακτρα και απαιτούμενα τέλη, που κατά μέσο όρο ανέρχονται σε 9.678 δολάρια ετησίως, κόστος για βιβλία και αναλώσιμα που κατά μέσο όρο είναι 1.216 δολάρια ετησίως, ενώ για το κόστος διαμονής και διατροφής οι φοιτητές που ζουν στην πανεπιστημιούπολη πληρώνουν κατά μέσο όρο 11.520 δολάρια ετησίως - οι φοιτητές που διαμένουν εκτός πανεπιστημιούπολης πληρώνουν 11.365 δολάρια. Μάλιστα, το τελευταίο στοιχείο δείχνει ότι το κόστος διαμονής και διατροφής στις εστίες του δημόσιου πανεπιστημίου είναι ελαφρώς μεγαλύτερο από το να νοικιάζεις!

Για να αντεπεξέλθουν στο τεράστιο κόστος σπουδών, κάθε χρόνο το 30,2% των φοιτητών παίρνουν φοιτητικά δάνεια. Το μέσο χρέος ανά φοιτητή ανέρχεται σε 37.787,38 δολάρια, ενώ κάθε χρόνο πληρώνουν κατά μέσο όρο 2.186 δολάρια μόνο σε τόκους (!). Μάλιστα, ο μέσος δανειολήπτης φοιτητής ξοδεύει περίπου 20 χρόνια για να αποπληρώσει τα δάνειά του.

Συμπέρασμα; Πολύ ακριβό «σπορ» οι σπουδές στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση στις ΗΠΑ, με τα δίδακτρα και το κόστος σπουδών να καταγράφουν τεράστια άνοδο τα τελευταία χρόνια στα δημόσια πανεπιστήμια. Εκεί οδηγούν ο ανταγωνισμός και η «ελευθερία» εμπορίου πτυχίων.

Μάλιστα, το τεράστιο κόστος σπουδών σε συνδυασμό με το ότι το πτυχίο δεν εξασφαλίζει εργασία στο αντικείμενο σπουδών, έχει οδηγήσει σε υποβάθμιση της «αίγλης» των πανεπιστημίων στο μυαλό των νέων στις ΗΠΑ. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα (2022) του Morning Consult, μόλις το 41% των νέων της γενιάς Ζ (όσοι γεννήθηκαν μεταξύ 1998 και 2015) «εμπιστεύεται τα κολέγια και τα πανεπιστήμια των ΗΠΑ», που είναι το χαμηλότερο ποσοστό από οποιαδήποτε γενιά.

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΣΠΟΥΔΑΣΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΙΕΚ ΑΤΤΙΚΗΣ

Με συλλογική δράση για νέες διεκδικήσεις

Κάλεσμα να δυναμώσει ακόμα περισσότερο η φωνή των σπουδαστών μέσα από τη μαζική συμμετοχή στις εκλογές του Συλλόγου

Με δύναμη που πηγάζει από τη συλλογική δράση στη βάση των κοινών προβλημάτων και αναγκών, και αισιοδοξία, ο Σύλλογος Σπουδαστών Δημόσιων ΙΕΚ Αττικής προχωρά από τις 29 Νοέμβρη μέχρι τις 20 Δεκέμβρη στις εκλογές του. Από αυτές θα αναδειχθούν το 15μελές Συμβούλιο του ΣΥΣΔΙΕΚ και οι εκπρόσωποι για κάθε ΙΕΚ και ειδικότητα. Αυτό αποφασίστηκε στη Γενική Συνέλευση που έγινε την Κυριακή 19 Νοέμβρη, με μεγάλη ανταπόκριση και συμμετοχή από σπουδαστές διαφόρων ειδικοτήτων, που μετέφεραν πείρα από όσα αντιμετωπίζουν στα ΙΕΚ τους. Χαιρετισμό στη συνέλευση απηύθυναν επίσης εκπρόσωποι του Σωματείου Μισθωτών Τεχνικών και του Συνδικάτου Επισιτισμού - Τουρισμού, μεταφέροντας πείρα από τους χώρους δουλειάς και τονίζοντας την αναγκαιότητα του αγώνα μέσα από την κοινή δράση του Συλλόγου Σπουδαστών και εργατικών σωματείων.

Ιδιαίτερα απασχόλησε το ζήτημα της πρακτικής άσκησης, των όρων και της αμοιβής της, ένα θέμα που βρίσκεται στα κυρίαρχα ζητήματα διεκδίκησης για τον ΣΥΣΔΙΕΚ, με το νομικό πλαίσιο να κατοχυρώνει πρακτικά την απλήρωτη δουλειά και με ασφάλιση που αφορά μόνο την περίπτωση εργατικού «ατυχήματος», χωρίς να καταγράφεται ως προϋπηρεσία και χωρίς τα ένσημα να μετρούν ως εργάσιμος χρόνος για το ταμείο ανεργίας. Οι απόφοιτοι αντιμετωπίζουν παράλληλα μια σειρά προβλήματα στην αναζήτηση για το πού θα κάνουν την πρακτική τους. Οπως τονίστηκε, το ζήτημα της πρακτικής είναι υπόθεση τόσο των σπουδαστών όσο και του εργατικού κινήματος, αφού πρόκειται για εργαζόμενους, ενώ ακόμα και αυτό το 80% του μισθού που δίνεται ως αμοιβή είναι άμεσα συνδεδεμένο με την πάλη των εργαζομένων για αυξήσεις.

Με οδηγό τις κατακτήσεις του προηγούμενου διαστήματος

Καλώντας τους σπουδαστές να πάρουν μαζικά μέρος και να κάνουν δική τους υπόθεση τις εκλογές και το δυνάμωμα του Συλλόγου, να συμμετάσχουν στις εκλογικές διαδικασίες και στις αγωνιστικές κινητοποιήσεις του, ο ΣΥΣΔΙΕΚ θυμίζει όσα κατάφεραν μέσα από αυτόν τον δρόμο και καλεί σε διεύρυνσή τους:

«Να θεσμοθετηθεί η πληρωμένη πρακτική άσκηση για τους σπουδαστές των ΔΙΕΚ από τον Αύγουστο του 2021 μέχρι τον Μάρτη του 2023. Τώρα παλεύουμε για να γίνει υποχρεωτική η πληρωμή της για όλους, χωρίς όρους και προϋποθέσεις.

Να καθιερωθεί πάσο για τα ΜΜΜ με εκπτώσεις αντίστοιχες των φοιτητών ΑΕΙ σε όλα τα Μέσα Μεταφοράς, που ισχύει και για τα ΚΤΕΛ, πλοία κ.λπ. Τώρα παλεύουμε για την κατάργηση του ηλικιακού ορίου.

Να καθιερωθεί επίδομα ενοικίου για τους σπουδαστές από την επαρχία - μάλιστα πέρυσι πετύχαμε να αυξηθεί από τα 1.000 στα 1.500 ευρώ. Τώρα παλεύουμε να το δικαιούνται ακόμα περισσότεροι».

«Μαζί μπορούμε να πετύχουμε ακόμα περισσότερα! Τώρα που ετοιμάζουν νέο νομοσχέδιο για εμάς χωρίς εμάς, όσο περισσότεροι είμαστε τόσο πιο πολύ θα ακουστούμε, τόσο πιο πολύ θα μας μετρήσουν, θα μας φοβούνται», τονίζει ο ΣΥΣΔΙΕΚ και καλεί σε μαζική συμμετοχή στις εκλογές του Συλλόγου, ώστε να δυναμώσουν η φωνή των σπουδαστών και η διεκδίκηση των δίκαιων αιτημάτων τους για:

Ουσιαστική αναβάθμιση των σπουδών, με σύγχρονα εργαστήρια, σύγχρονα κτίρια και υποδομές. Συγγράμματα σύγχρονα, με ενιαίο περιεχόμενο πανελλαδικά ανά ειδικότητα. Να μην δίνουν οι σπουδαστές ούτε ένα ευρώ για αναλώσιμα και ό,τι είναι απαραίτητο για τα μαθήματα και τα εργαστήρια στα ΙΕΚ.
Να αυξηθεί το όριο των απουσιών στο 30% για όλους τους εργαζόμενους/ες, για όσες και όσους αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας ή άλλες δυσκολίες.
Να πληρώνεται η πρακτική άσκηση στο ύψος του κατώτατου μισθού, με πλήρη συντάξιμα ένσημα, που να μετρούν ως χρόνος για το ταμείο ανεργίας.
Να καταργηθεί το απαράδεκτο χαράτσι του ΕΟΠΠΕΠ για τις εξετάσεις πιστοποίησης, που σήμερα ξεπερνά τα 100 ευρώ.