Στις αντίξοες συνθήκες, υπό τις οποίες διεξαγόταν ο αγώνας του ΔΣΕ, μέσα στις οποίες συνάντησε και γνώρισε τον Χ. Φλωράκη, αναφέρθηκε η μαχήτρια του Δημοκρατικού Στρατού Γιάννα Τρικαλινού, ανασκαλεύοντας τη «χόβολη της μνήμης» και ανασύροντας και αυτή ένα πλήθος περιστατικών που υπογραμμίζουν τον ηρωισμό που επέδειξε εκείνα τα τραγικά δύσκολα χρόνια, ο επίτιμος Πρόεδρος του ΚΚΕ.

Η ίδια επισήμανε πως ο Χ. Φλωράκης πάντα ήταν «κοντά στους μαχητές, μέσα στα χιόνια και την παγωνιά» και κατέθεσε μια μαρτυρία, επιλέγοντας ένα περιστατικό από τα τόσα: «Τον Αύγουστο του 1949 συγκροτήθηκε ένα επίλεκτο τμήμα από μαχητές και μαχήτριες που κατάγονταν από τη Θεσσαλία και Ρούμελη. Με διοικητή τον Χαρίλαο και πολιτικό επίτροπο τον Μπελογιάννη. Ξεκινήσαμε για τη Νότια Ελλάδα. Αποστολή ήταν να φτάσει το τμήμα στη Ρούμελη και να πάρει επαφή με τη δεύτερη μεραρχία με διοικητή τον Διαμαντή. Η πορεία ήταν πολύ δύσκολη, μέσα από συγκρούσεις. Περάσαμε τα Αγραφα. Εν τω μεταξύ καταλήφθηκε και ο Γράμμος. Η κατάσταση χειροτέρευε. Πολλά υψώματα στη νότια Ελλάδα είχαν καταληφθεί από ΛΟΚατζήδες. Μετά την υποχώρηση του ΔΣΕ από το Βίτσι - Γράμμο, πήραμε και εμείς την άγουσα της επιστροφής, σε πολύ πιο δύσκολη κατάσταση. Ο σ. Χαρίλαος με τον σύνδεσμο βρισκόταν στην κορυφή, ο Μπελογιάννης προς το τέλος για να βοηθά τους αργοπορημένους. Στα Ζαγόρια κάναμε μια στάση για ξεκούραση, με την ευκαιρία είπαμε να ετοιμάσουμε φαγητό. Μια ομάδα κατεβήκαμε στη χαράδρα για νερό. Δεν προλάβαμε να ανάψουμε φωτιά και ακριβώς από την άλλη μεριά ανέβαινε μια ομάδα του στρατού. Μας έσωσε η αποφασιστικότητα του σ. Χαρίλαου, ο οποίος με το οπλοπολυβόλο του έπιασε το ύψωμα και προστάτευσε το ανέβασμά μας στην απότομη πλαγιά και την αποχώρησή μας. Συνεχίσαμε τον Γολγοθά της πορείας. Φτάσαμε στην Αλβανία με λίγες απώλειες και με πόνο ψυχής αφήσαμε την πατρίδα πιστεύοντας τότε πως γρήγορα θα επιστρέφαμε. Κανένας μας δεν μπορούσε να σκεφτεί και να πιστέψει πως θα ακολουθούσε πολύχρονη προσφυγιά».

Μιλώντας ο συγγραφέας του βιβλίου Χ. Θεοχαράτος τόνισε πως αυτό αποτελεί μια δημοσιογραφική προσέγγιση του λαϊκού κινήματος και του Χ. Φλωράκη και πως όσα ιστορικά στοιχεία, γεγονότα ή ντοκουμέντα χρησιμοποιεί δεν τα χρησιμοποιεί για «να γράψει ιστορία», αλλά ως επιχειρήματα, προκειμένου να αναιρέσει προκαταλήψεις ή διαβολές, οι οποίες κατατείνουν να υποκαταστήσουν την ιστορία.

Σημείωσε πως δύο πρωτοτυπίες χαρακτηρίζουν την εργασία αυτή. Η μία έχει να κάνει με το ότι στηρίζεται σε στοιχεία προερχόμενα από το σφυρί των αρχών ασφαλείας, των νικητών του Εμφυλίου, είτε από το αμόνι του κόσμου των ηττημένων, δηλαδή σε γνωστά ή άγνωστα ντοκουμέντα του ΚΚΕ. «Αποτελεί, άλλωστε - τόνισε - φόρο τιμής η επιλογή αυτή σε ένα κίνημα που υπήρξε για 82 χρόνια ο ένας από τους δύο πόλους των λαϊκών και εθνικών περιπετειών».

Η δεύτερη πρωτοτυπία: Η εργασία αποσαρκώνει τις περιπέτειες αυτές και κρατά μόνο τη σπονδυλική στήλη και καλεί τον Χ. Φλωράκη να πάρει θέση απέναντι στον κάθε σπόνδυλο.

Ο Χ. Θεοχαράτος υπογράμμισε πως οποιοσδήποτε αποφασίσει να ασχοληθεί με τα πεπραγμένα των Ελλήνων κομμουνιστών και με την πορεία του κόμματός τους, έχει την αίσθηση πως ξαναζεί τον προγονικό μύθο του Προμηθέα. «Ο Χ. Φλωράκης - σημείωσε - ως μαχόμενος κομμουνιστής υπήρξε και πυρφόρος και δεσμώτης και λυόμενος, όπως άλλωστε οι περισσότεροι σύντροφοί του».

Κι αυτό, γιατί, όπως ανέφερε, άρπαξε τη φωτιά από τους σύγχρονους θεούς να την προσφέρει στους ανθρώπους και να αλλάξει τη μοίρα τους και τον κόσμο. Αλλά προκάλεσε την οργή των θεών, της εγχώριας και ξένης εξουσίας, που διέταξαν το κράτος και τη βία να τον καρφώσουν στον Καύκασο της μισαλλοδοξίας και του άγριου ταξικού μίσους και να τον κρατούν εσαεί δεσμώτη.

«Και ως δεσμώτες όμως - συμπλήρωσε - οι κομμουνιστές δεν υποτάχτηκαν. Η ελευθερία έρεε στις φλέβες τους και οι ψυχές τους δεν αλυσοδέθηκαν ποτέ. Τους έλυσε το λαϊκό δημοκρατικό κίνημα, που έγινε ορμητικό ποτάμι. Λυόμενος ο Χ. Φλωράκης συνέχισε την αγωνιστική πορεία του (...). Βάδισε σταθερά προς την κορυφή της αγωνιστικής και πολιτικής αρετής και έγινε πια σημείο αναφοράς για το λαϊκό κίνημα της χώρας μας».