Ακόμη ένα δώρο στο κεφάλαιο, σε βάρος, αυτή τη φορά, των χιλιάδων πνευματικών δημιουργών της χώρας, προσφέρει η κυβέρνηση, με την τροποποίηση του άρθρου 18 του ν.2121/93, που απέδιδε ένα ελάχιστο ποσοστό των υπερκερδών των εταιριών εισαγωγής ηλεκτρονικών υπολογιστών σαν αμοιβή για τα πνευματικά δικαιώματα.

Οπως κατήγγειλαν χθες σε συνέντευξη Τύπου εκπρόσωποι του Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης Εργων του Λόγου και συγγενών οργανισμών που έχουν συστήσει τα σχετικά επαγγελματικά και καλλιτεχνικά σωματεία, η απαράδεκτη τροποποίηση έχει υπογραφεί και από τον υπουργό Πολιτισμού - τον κατά τ' άλλα αρμόδιο για την προστασία του πολιτισμού της χώρας - παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις του.

Η τροποποίηση αποστερεί από συγγραφείς, δημοσιογράφους, μεταφραστές, εκδότες, εικαστικούς δημιουργούς και φωτογράφους την καταβολή του 2% επί της αξίας των ηλεκτρονικών υπολογιστών έναντι αμοιβής για τα πνευματικά τους δικαιώματα, τα οποία απορρέουν από την αναπαραγωγή των έργων τους μέσω ηλεκτρονικών υπολογιστών. Το ποσοστό αυτό προβλεπόταν μέχρι σήμερα στον 2121/93, αν και οι φορείς των δημιουργών έτρεχαν συνεχώς στα δικαστήρια για να υπερασπίσουν τα νόμιμα δικαιώματά τους, λόγω της ασυδοσίας των εταιριών και της αδιαφορίας της κυβέρνησης για την εφαρμογή του.

Ο νόμος προέκυψε από κοινοτική οδηγία που προβλέπει ότι «η ελεύθερη ιδιωτική αναπαραγωγή έργων επιτρέπεται μόνον εφόσον αποζημιώνονται οι πνευματικοί δημιουργοί» και έθετε προθεσμία μέχρι τέλους του 2002 για να προσαρμοστούν οι εθνικές νομοθεσίες. Η ελληνική κυβέρνηση πάει πίσω και από το νόμο του '93, αντί να τον εμπλουτίσει προβλέποντας και τη συνεχώς εξελισσόμενη τεχνολογία ηλεκτρονικής αναπαραγωγής. Η τροποποίηση ορίζει συγκεκριμένα μέσα ηλεκτρονικής αναπαραγωγής, αντί της ισχύουσας νομοθεσίας που άφηνε ανοιχτή την εφαρμογή του νόμου και σε ανάλογα μέσα που θα εμφανίζονταν στην αγορά. Ετσι εξαιρεί από την καταβολή του ποσοστού, μεταξύ άλλων, τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, τους εκτυπωτές, τα fax, δηλαδή τα πιο διαδεδομένα και κερδοφόρα μηχανήματα ηλεκτρονικής αναπαραγωγής και αφήνει μηχανήματα όπως τους σαρωτές που δεν αποτελούν μεγάλο οικονομικό βάρος για τις εταιρίες αφού πωλούνται λιγότερο και φθηνότερα.

Μάλιστα, «εντελώς παράνομα και αντισυνταγματικά», όπως τονίζουν οι φορείς, η τροπολογία καταργεί αναδρομικά τα δικαιώματα των δημιουργών. Δηλαδή, χαρίζει στις εταιρίες τα δισεκατομμύρια που χρωστούν στους δημιουργούς καθ' όλη τη διάρκεια εφαρμογής του νόμου!

Να σημειωθεί, ότι ενώ ο ΟΣΔΕΛ και οι συγγενείς οργανισμοί είχαν υπογράψει σχετικές συμβάσεις με αρκετές εταιρίες για την καταβολή του 2%, τα πράγματα άλλαξαν με την αλλαγή στη διοίκηση του Συνδέσμου Εταιριών Πληροφορικής Ελλάδας, η οποία διέκοψε κάθε συζήτηση με τους δημιουργούς και απειλεί με πειθαρχικά μέτρα τις εταιρίες που είχαν συμμορφωθεί με το νόμο.

Η τροποποίηση καταργεί και τον υπολογισμό του ποσοστού με βάση τη χονδρική ή λιανική τιμή πώλησης των μηχανημάτων και ορίζει ως βάση υπολογισμού την τιμή εισαγωγής ή την τιμή διάθεσης. Αυτό ουσιαστικά είναι αντικίνητρο καταβολής του ποσοστού, γιατί η τιμή εισαγωγής είναι μικρότερη από την τιμή διάθεσης των μηχανημάτων που παράγονται (δηλαδή συναρμολογούνται) στη χώρα. Ετσι, ο παραγωγός θα κληθεί να πληρώσει περισσότερο από τον εισαγωγέα. Ενώ δημιουργείται και σύγχυση στους δημιουργούς για τον τρόπο υπολογισμού του ποσοστού.

Στη συνέντευξη έκαναν παρεμβάσεις και οι εκπρόσωποι των συνδικαιούχων φορέων όπως ο Οργανισμός Συλλογικής Διαχείρισης Εργων των Εικαστικών Τεχνών και Εφαρμογών τους και του Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης και Προστασίας Πνευματικών Δικαιωμάτων Φωτογράφων (ΦΟΙΒΟΣ). Συμμετείχαν επίσης: ΕΣΗΕΑ, Ενωση Συντακτών Περιοδικού Τύπου, Πανελλήνια Ομοσπονδία Εκδοτών Βιβλιοπωλών, Σύνδεσμος Εκδοτών Βιβλίου, οι σύλλογοι Εκδοτών Βιβλιοπωλών Αθηνών, Εκδοτών Επιστημονικών Βιβλίων, Σύνδεσμος Εκδοτών Βορείου Ελλάδος και Εκδοτών Θεσσαλονίκης, Εταιρεία Συγγραφέων, Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών, Πανελλήνιος Σύλλογος Επαγγελματιών Μεταφραστών, Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος Πανελλήνια, Ομοσπονδία Φωτογράφων, Πυραμίδα Ελλήνων Φωτογράφων, Ενωση Φωτορεπόρτερ Ελλάδας, Ενωση Καλλιτεχνών Φωτογράφων Αθήνας, Ενωση Φωτογράφων Εφαρμοσμένης και Δημιουργικής Φωτογραφίας κ.ά.

Εκ μέρους του ΚΚΕ παραβρέθηκε ο Δ. Παπαλεωνίδας, από τη «Συμπαράταξη για την Αθήνα» η Ζωή Βαλάση, εκπρόσωποι του ΔΗΚΚΙ και της ΝΔ.

Εξάλλου, το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας σε ανακοίνωσή του τονίζει μεταξύ άλλων, ότι «Ο νόμος αυτός που αναγνωρίστηκε εξ αρχής ως αναγκαίος και ισχύει σχεδόν μία δεκαετία δεινοπαθεί και συνεχώς υποσκάπτεται. Και στο παρελθόν υπέστη αστραπιαίες τροπολογίες και νομικές ρυθμίσεις, ευτυχώς περιορισμένου χρόνου, για να εξυπηρετήσει οικονομικά συμφέροντα αντίθετα από τους σκοπούς του». «Η κυβέρνηση» συνεχίζουν οι εικαστικοί, «υποχωρεί μπροστά στις απαιτήσεις και τα συμφέροντα των εισαγωγέων ηλεκτρονικών υπολογιστών, χωρίς να υπολογίζει ούτε το δίκαιο των πνευματικών δημιουργών ούτε την αλλοίωση του 2121/93 τον οποίο ψήφισε ως πολιτικός χώρος».