Παπαγεωργίου Βασίλης

Ολοκληρώνοντας τον κύκλο των επαφών του με τους πολιτικούς αρχηγούς, ο πρωθυπουργός αργά χτες το βράδυ δήλωσε πως από τις επαφές που είχε με τα κόμματα, διαπίστωσε την ισχυρή τους θέληση να αντιμετωπίσουν το θέμα απαλλαγμένοι από τις μικροκομματικές σκοπιμότητες, υιοθετώντας, όπως είπε, «μια στάση που δείχνει ότι η Ελλάδα μπορεί και θα αρθεί στο ύψος των περιστάσεων».

Συνοψίζοντας, μετά τις επαφές του με τους πολιτικούς αρχηγούς, ο πρωθυπουργός υποστήριξε ότι ξεκαθάρισε πέντε σημεία:

Πρώτον, ότι το «σχέδιο Ανάν» δε «μας το επέβαλε κανένας», αλλά είναι το αποτέλεσμα της συντονισμένης δράσης Αθήνας και Λευκωσίας, όλα αυτά τα χρόνια.

Δεύτερον, ότι το διεθνές ενδιαφέρον που εκδηλώνεται έχει να κάνει με την επιτυχή κατάληξη της πορείας της Κύπρου προς την ΕΕ.

Τρίτον, οι ημερομηνίες του «σχεδίου Ανάν» συναρτώνται με τη διαδικασία διεύρυνσης της ΕΕ. Αυτό, είπε ο πρωθυπουργός, απαιτεί εντατική συνεννόηση, κάτι για το οποίο δε φαίνεται έτοιμη η τουρκική πλευρά. Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με τον Κ. Σημίτη, η ένταξη της Κύπρου θα πρέπει να προχωρήσει.

Τέταρτον, το Εθνικό Συμβούλιο της Κύπρου υιοθέτησε ως βάση διαπραγματεύσεων το «σχέδιο Ανάν» και η Αθήνα στηρίζει αυτή την απόφαση. Οι απόψεις που κάνουν λόγο για «αναβολή» ή για απόρριψη του σχεδίου, σύμφωνα με την άποψη της κυβέρνησης, είναι αντιπαραγωγικές, αφού δε λαμβάνουν υπόψη το συσχετισμό των δυνάμεων, διεθνώς.

Πέμπτον, ο πρωθυπουργός στη δήλωσή του υποστήριξε ότι «θέλουμε λύση, όχι οποιαδήποτε λύση» και έκανε λόγο για την επιδίωξη μιας λειτουργικής και βιώσιμης λύσης για το πρόβλημα.

Για τις εξελίξεις στο Κυπριακό, μετά και τη χτεσινή επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα και την απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου της Κύπρου να αποτελέσει το «σχέδιο Ανάν» βάση για διαπραγματεύσεις, ενημέρωσε ο πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου κατά τη χτεσινή συνεδρίασή του, που ασχολήθηκε κυρίως με τον προϋπολογισμό του επόμενου έτους.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε «χρήσιμη τη συζήτηση με Ερντογάν» και πως ο νικητής των τουρκικών εκλογών «έδειξε καλή θέληση, έστω κι αν δεν έδωσε σαφείς απαντήσεις». Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ο Κ. Σημίτης το απέδωσε αυτό στο γεγονός ότι δεν υπάρχει κυβέρνηση στην Τουρκία. Ανασταλτικός παράγοντας, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, είναι και η ασθένεια του Ντενκτάς.

Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ο πρωθυπουργός είπε πως κατέστησε σαφές στον Ρ. Ερντογάν ότι ανεξάρτητα από τη θέληση της Ελλάδας, είναι δύσκολο να πάρει η Τουρκία ημερομηνία έναρξης διαπραγματεύσεων ένταξης στην ΕΕ.

Κατά τη συζήτηση ο υπουργός Πολιτισμού Ε. Βενιζέλος, ρώτησε τον πρωθυπουργό αν έχει αλλάξει η ελληνική θέση για την υφαλοκρηπίδα. Ο πρωθυπουργός απάντησε πως ισχύει η θέση μας για την παραπομπή του θέματος στο Δικαστήριο της Χάγης, εκτός αν η Τουρκία δεχτεί την υπογραφή συνυποσχετικού. Με άλλα λόγια, ο πρωθυπουργός παραδέχτηκε εμμέσως ότι γίνονται διαπραγματεύσεις με την Τουρκία με στόχο την υπογραφή του συνυποσχετικού.

Μιλώντας στο Υπουργικό Συμβούλιο για τη στάση της κυπριακής κυβέρνησης σχολίασε ότι δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα στο θέμα των εποίκων και τη λειτουργικότητα που θα παρουσιάζει η προτεινόμενη από το «σχέδιο Ανάν» νέα κρατική δομή.

Σε άλλο σημείο της ενημέρωσής του προς το Υπουργικό Συμβούλιο ο πρωθυπουργός εξέφρασε επιφυλάξεις για το αν θα μπορέσει τελικά ο Ρ. Ερντογάν να εφαρμόσει όλα αυτά που έχει εξαγγείλει για την προοπτική της Τουρκίας προς την Ευρωπαϊκή Ενωση και τη βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Σχετικά με το αίτημα της Τουρκίας να λάβει από την ΕΕ ημερομηνία έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, ο Κ. Σημίτης υποστήριξε πως ο Ρ. Ερντογάν δεν καταλαβαίνει τις μεγάλες αντιδράσεις που υπάρχουν στην Ευρωπαϊκή Ενωση από ορισμένες χώρες της ΕΕ που αρνούνται να δώσουν αυτή την ημερομηνία στην Τουρκία.

Ο ανώτερος σύμβουλος του Τουρκοκύπριου ηγέτη Ραούφ Ντενκτάς, Εργκούν Ολγκούν, με γραπτή δήλωσή του, εξήγησε τους λόγους που η τουρκοκυπριακή πλευρά απέτυχε να ανταποκριθεί στην προθεσμία που έθεσε στα δύο μέρη ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, «για να δώσουν τις πρώτες αντιδράσεις τους στο σχέδιό του».

Ο Ερ. Ολγκούν δήλωσε πως ο Ρ. Ντενκτάς, ο οποίος είναι ακόμη στο νοσοκομείο, «δεν κατόρθωσε ακόμη να διαβουλευτεί με την κυβέρνηση και τους Τουρκοκύπριους πολιτικούς αρχηγούς, αλλά ούτε και με τις τουρκικές αρχές, λόγω της αναμονής σχηματισμού κυβέρνησης μετά τις πρόσφατες εκλογές». Ο ίδιος, πάντως αναφέρει ότι «αυτά τα δεδομένα μεταφέρθηκαν στον ειδικό σύμβουλο του ΓΓ του ΟΗΕ για το Κυπριακό, Αλβαρο ντε Σότο» και υποστήριξε ότι «ο χρόνος που εισηγήθηκε ο Γενικός Γραμματέας για την απάντηση των δύο πλευρών δεν έχει τη μορφή προθεσμίας». Από την τουρκική πλευρά, διοχετεύονται πληροφορίες, ότι ο Ρ. Ντενκτάς θα αναχωρήσει για την Κύπρο την ερχόμενη Παρασκευή ή το Σάββατο.

Παράλληλα, όμως με τις δηλώσεις του στενού συνεργάτη του Ρ. Ντεκτάς, σε δηλώσεις προχώρησε και ο πρωθυπουργός του ψευδοκράτους Ντερβίς Ερογλου, ο οποίος εξέφρασε την αντίθεσή του «στην αποδοχή του "σχεδίου Ανάν" ως βάση για λύση του Κυπριακού». Υποστήριξε επίσης ότι «η απάντηση των Τουρκοκυπρίων θα δοθεί σε 10 μέρες και αυτό με την προϋπόθεση ότι δε θα υπάρξουν νέες επιπλοκές στην υγεία του Ραούφ Ντενκτάς».

Πάντως η καθυστέρηση της τουρκοκυπριακής πλευράς να δώσει απάντηση για το «σχέδιο επίλυσης», σε συνδυασμό με τη χτεσινή επιστολή του Ρ. Ντεκτάς, προς τον Κόφι Ανάν, με την οποία ο Τουρκοκύπριος ηγέτης ζητά χρόνο, προκειμένου να προχωρήσει στις κατάλληλες διαβουλεύσεις, επικαλούμενος τα προβλήματα της υγείας του, προκάλεσαν την αντίδραση του ΓΓ του ΟΗΕ. Συγκεκριμένα, με δήλωσή του, ο Κ. Ανάν εξέφρασε την «ανησυχία του» και χαρακτηριστικά δήλωσε: «Κινδυνεύουμε να χαθεί μια μεγάλη ευκαιρία».

Ο πρόεδρος του Κόμματος Κοινοτικής Απελευθέρωσης Χουσεΐν Αγκολεμλί, μετά από συνάντηση που είχε με αντιπροσωπεία του ΔΗΚΟ δήλωσε ότι «αποδέχεται το "σχέδιο Ανάν" ως βάση διαπραγμάτευσης και ότι αναμένει πως εντός των επόμενων ημερών η τουρκοκυπριακή πλευρά θα δώσει την απάντησή της στα Ηνωμένα Εθνη». Παράλληλα, ανέφερε ότι «υπάρχουν αρνητικά σημεία και για τις δύο πλευρές», αλλά εξέφρασε την άποψη ότι «θα βρεθεί λύση μέχρι τις 12 Δεκέμβρη, έτσι ώστε Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι να βαδίσουν μαζί στην Ευρωπαϊκή Ενωση».

Ο πρόεδρος του κινήματος Πατριωτικής Ενότητας Τουρκοκύπριος Αλπάι Ντουρντουράν εξέφρασε επιφυλάξεις για το περιεχόμενο του «σχεδίου Ανάν», αφού διατύπωσε ανησυχίες για όσα προβλέπει σχέδιο «για τους εποίκους» και «τη δομή της κεντρικής κυβέρνησης», δηλώνοντας ότι «είναι αδύναμη».

Ο Τουρκοκύπριος πολιτικός, πάντως τάχθηκε «υπέρ της ένταξης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση, ακόμη και αν δε βρεθεί προηγουμένως λύση», τονίζοντας ότι «αυτή μπορεί να επιτευχθεί και εντός των κόλπων της Ευρώπης». Αξίζει, όμως να σημειώσουμε, ότι ο ίδιος, επισήμανε ότι «όλοι γνωρίζουν πως τον τελικό λόγο όσον αφορά την απάντηση της τουρκοκυπριακής πλευράς θα τον έχει η Αγκυρα, ασχέτως από την εξέλιξη της υγείας του Ντενκτάς».