Πάνω από 1.300 μικρές επιχειρήσεις πτώχευσαν μέσα στο δεκάμηνο Γενάρη - Οκτώβρη του 2002, ενώ την ίδια ώρα «κανόνια και φέσια» βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη της κατά την κυβέρνηση «ισχυρής οικονομίας».

Η ασφυξία για τις μικρές επιχειρήσεις και τους ΕΒΕ προκύπτει και από τα στοιχεία της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών με βάση τα οποία στο δεκάμηνο φέτος 1.331 επιχειρήσεις είτε έβαλαν οριστικά λουκέτο με επίσημες αποφάσεις των Πρωτοδικείων της χώρας, είτε βρίσκονται στη διαδικασία δικαστικής αναγνώρισης για την πτώχευσή τους. Στο ίδιο διάστημα και παρά τα δρακόντεια μέτρα που παίρνουν οι τράπεζες, τα ποσά από ακάλυπτες επιταγές γνώρισαν νέα έξαρση, σε αντίθεση όμως με τον αριθμό των τεμαχίων τους που παρουσιάζει τάση αποκλιμάκωσης. Το γεγονός αυτό φανερώνει ότι ορισμένοι επιτήδειοι «βάρεσαν» γερά κανόνια με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις μικρότερες επιχειρήσεις. Και βέβαια, τα στοιχεία αυτά δείχνουν μόνο ένα πολύ μικρό μέρος της σκληρής πραγματικότητας του λεγόμενου ανταγωνισμού, καθώς δεν περιλαμβάνουν τις πιστωτικές κάρτες και τα διάφορα καταναλωτικά δάνεια που έχουν πλημμυρίσει τις συναλλαγές.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που αναγγέλλονται στην εταιρία «Τειρεσίας» από τις τράπεζες, για το δεκάμηνο Γενάρη - Οκτώβρη 2002 προκύπτουν τα εξής:

• Αίτηση πτώχευσης στα δικαστήρια υπέβαλαν 904 μικρές επιχειρήσεις και ακόμη 427 έβαλαν οριστικά λουκέτο με δικαστική απόφαση. Συνολικά δηλαδή 1.331 μικρές επιχειρήσεις προστέθηκαν στο κατάλογο αυτών που δεν άντεξαν στον «ανταγωνισμό» του μεγάλου κεφαλαίου.
• Οι ακάλυπτες επιταγές (σε αποπληθωρισμένες τιμές του 1998) έφτασαν σε 527,3 εκατ. ευρώ με αύξηση 28,6% σε σύγκριση με το δεκάμηνο του 2001 έναντι αύξησης μόλις 3,4% στον αριθμό των τεμαχίων τους (57.381) στο δεκάμηνο φέτος. Οι συναλλαγματικές σαν μέσο πληρωμής αντικαθίστανται από τις τις πιστωτικές κάρτες με αποτέλεσμα τα φέσια από την κατηγορία αυτή να περιοριστούν κατά 9,6% σε 136,1 εκατ. ευρώ. Τα φέσια και από τις δυο αυτές κατηγορίες έφτασαν σε 663,4 εκατ. ευρώ με αύξηση 18,3%.

Συμπληρωματικό χαράτσι προκύπτει για τον ένα στους τρεις φορολογούμενους, με βάση τα εκκαθαριστικά σημειώματα της Εφορίας. Τις μέρες αυτές, ταχυδρομείται μια ακόμη παρτίδα (η 15η) με 146.000 σημειώματα και η διαδικασία της εκκαθάρισης βρίσκεται στο τέλος της, καθώς συνολικά έχουν εκκαθαριστεί 4,8 εκατ. δηλώσεις φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων. Από τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Πληροφορικών Συστημάτων (ΓΓΠΣ), προκύπτει ότι το μέσο οικογενειακό εισόδημα για το 2001 διατηρήθηκε στα πολύ χαμηλά επίπεδα των 4,2 εκατ. δρχ.

Από τα στοιχεία της ΓΓΠΣ για το σύνολο των 4,85 εκατ. δηλώσεων που εκκαθαρίστηκαν, προκύπτουν τα εξής:

• Τα χρεωστικά εκκαθαριστικά φτάνουν στο 28% του συνόλου των δηλώσεων. Σε μέσους όρους, κάθε φορολογούμενος θα πληρώσει πρόσθετο φόρο ύψους 1.842 ευρώ (περίπου 627.700 δρχ.).
• Τα πιστωτικά εκκαθαριστικά αποτελούν το 35% των δηλώσεων και η μέση επιστροφή φόρου ανά φορολογούμενο είναι μόλις 402 ευρώ (περίπου 137.000 δρχ.).
• Το ισοζύγιο της εκκαθάρισης αποβαίνει θετικό για τα δημόσια ταμεία. Ετσι, το καθαρό ποσό (μετά τις επιστροφές φόρου) φτάνει σε 1,8 δισ. ευρώ (613,3 δισ. δρχ).
• Τέλος, τα μηδενικά εκκαθαριστικά, για τα οποία δεν προκύπτει ούτε επιστροφή ούτε πρόσθετη καταβολή, φτάνουν στο 37% του συνόλου των δηλώσεων.

Να καταργηθεί η συνάφεια τριετίας (εξωλογιστικός προσδιορισμός) και το φορολογικό σύστημα να είναι σταθερό για τουλάχιστον μια πενταετία, είναι τα κύρια σημεία της προχτεσινής απόφασης του ΔΣ της Ομοσπονδίας Επαγγελματιών Εμπόρων Θεσσαλονίκης. Η απόφαση πάρθηκε ενόψει της επικείμενης ψήφισης από τη Βουλή του νέου φορολογικού νομοσχεδίου.

Η απόφαση της Ομοσπονδίας Επαγγελματιών Εμπόρων Θεσσαλονίκης περιλαμβάνει και τα παρακάτω αιτήματα:

• Να αυξηθεί το αφορολόγητο στο επίπεδο κάλυψης των βασικών αναγκών της οικογένειας.
• Να καταργηθεί το 35% των συνεταιρισμών και το 25% των ΟΕ και ΕΕ.
• Η εισαγωγή του λογιστικού προσδιορισμού των κερδών να συνδέεται με την αναγνώριση του κύρους των βιβλίων και έκπτωση όλων των εξόδων.
• Να αναγνωρίζονται οι φορολογικές δηλώσεις και το κύρος των βιβλίων με το τεκμήριο της ειλικρίνειας.
• Να αλλάξει η σχέση έμμεσων - άμεσων φόρων.
• Να καθιερωθεί το αφορολόγητο αποθεματικό για τις ΜΜΕ.
• Να μην έχουν αναδρομική ισχύ οι δυσμενείς φορολογικοί νόμοι και ρυθμίσεις.
• Να αυξηθεί στα 20.000.000 ευρώ η απαλλαγή του τεκμηρίου για επενδύσεις παγίων νέων επιχειρήσεων.

Το ΔΣ της Ομοσπονδίας αποφάσισε επίσης την πραγματοποίηση κινητοποιήσεων πριν την ψήφιση του νομοσχεδίου και του προϋπολογισμού, για την αγωνιστική διεκδίκηση των παραπάνω αιτημάτων της.

Την ίδια στιγμή που η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ στέκεται «ανοιχτοχέρα» στο μεγάλο κεφάλαιο, με κάθε είδους φοροελαφρύνσεις και άλλου είδους «διευκολύνσεις», έρχεται να επιβάλει τη χρήση ταμειακών μηχανών στους πλανόδιους μικροπωλητές. Με αυτή την έννοια η φορολογική πολιτική της κυβέρνησης προκαλεί τις δίκαιες αντιδράσεις ολοένα και ευρύτερων λαϊκών στρωμάτων, που καλούνται να αναπληρώσουν τις απώλειες φορολογικών εσόδων από το μεγάλο κεφάλαιο, ακόμη και από τις διάφορες υπεράκτιες (οφσόρ) εταιρίες, για τις οποίες η κυβέρνηση κάνει τα «στραβά μάτια».

Σε αυτό το πολύ συγκεκριμένο πλαίσιο ήρθε χτες η προκλητική υπουργική απόφαση που επιβάλλει τη χρήση ταμειακών μηχανών στους πλανόδιους λιανοπωλητές βιοτεχνικών και βιομηχανικών ειδών στις λαϊκές αγορές και στα παζάρια. Είναι φανερό ότι σκοπεύουν να γενικεύσουν τη χρήση των ταμειακών μηχανών σε όλους τους λιανοπωλητές. Προκειμένου να περιορίσουν τις αντιδράσεις, αναφέρουν ότι «δεν υποχρεούνται στη χρήση ταμειακών μηχανών οι παραγωγοί και οι έμποροι οπωρολαχανικών, νωπών αλιευμάτων και λοιπών αγροτικών προϊόντων στις λαϊκές αγορές, ούτε απασχολεί τέτοιο θέμα το υπουργείο Οικονομίας».

Η υπουργική απόφαση που δημοσιοποιήθηκε χτες προβλέπει τα εξής:

• Από την 1 Γενάρη του 2003 αποδείξεις με ταμειακή μηχανή είναι υποχρεωμένοι να εκδίδουν οι λιανοπωλητές βιομηχανικών και βιοτεχνικών ειδών στις λαϊκές αγορές, στα παζάρια και γενικά στο πλανόδιο εμπόριο.
• Οσοι δεν μπορέσουν να προμηθευτούν ταμειακή μηχανή μέχρι την 1η Γενάρη 2003, υποχρεώνονται τουλάχιστον να την έχουν παραγγείλει μέχρι την ημερομηνία αυτή και να το αποδείξουν στην Εφορία με θεωρημένο δελτίο παραγγελίας.
• Την 1η Μάρτη 2003 λήγει η «μεταβατική περίοδος» και ξεκινούν τα χαράτσια της Εφορίας.