Υπομονή και άφθονες υποσχέσεις για σταδιακή αποκατάσταση των ζημιών στα έργα υποδομής, αλλά και τις συνήθεις ανεπαρκείς αποζημιώσεις έταξε η κυβέρνηση στους πληγέντες, που συνεχώς αυξάνονται, από την πρόσφατη κακοκαιρία, αμέσως μετά την έκτακτη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε χτες υπό τον πρωθυπουργό Κ. Σημίτη στο Μέγαρο Μαξίμου.

Επίσημα οι ζημιές εκτιμώνται ότι φτάνουν στα 600 εκατ. ευρώ, από τα οποία, σύμφωνα με πληροφορίες, τα 155,5 εκατ. ευρώ αφορούν στον αγροτοκτηνοτροφικό τομέα. Στο ποσό όμως αυτό δεν περιλαμβάνονται οι καταστροφές στα νησιά των Κυκλάδων, αυτές που εξακολουθούν να σημειώνονται στην Εύβοια, αλλά και τα κονδύλια που θα απαιτηθούν για την αποκατάσταση των τεράστιων κατολισθήσεων και καθιζήσεων στο οδικό δίκτυο Κορίνθου - Τρίπολης - Καλαμάτας. Φυσικά, το λογαριασμό για τα «χάρτινα» αυτά έργα θα κληθεί να ξαναπληρώσει ο ελληνικός λαός...

Σε δηλώσεις τους μετά το τέλος της σύσκεψης οι υπουργοί Οικονομίας, Εσωτερικών και ΠΕΧΩΔΕ -Ν. Χριστοδουλάκης, Κ. Σκανδαλίδης και Β. Παπανδρέου αντίστοιχα- έκαναν λόγο για «πρωτοφανή καιρικά φαινόμενα» και επιχείρησαν να εμφανίσουν την εικόνα μιας κυβέρνησης και ενός κρατικού μηχανισμού που βρίσκεται σε εγρήγορση. Κι όλα αυτά χωρίς να βρουν ούτε μια λέξη αυτοκριτικής για τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν και επιτάθηκαν, όχι βέβαια εξαιτίας των «καιρικών φαινομένων», αλλά στην εγκληματική πολιτική που ακολούθησαν, προωθώντας την αλόγιστη τσιμεντοποίηση δασών, ρεμάτων, βουνών και λαγκαδιών προς όφελος των κερδοσκόπων της γης και χωρίς να εκτελεστούν τα αναγκαία έργα υποδομής, ενώ όπου αυτά κατασκευάστηκαν έγιναν με γνώμονα την εξυπηρέτηση των συμφερόντων των εργολάβων και γι' αυτό μετατράπηκαν σε «σουρωτήρι». Κι όχι μόνο αυτό, την ίδια στιγμή που συμβαίνουν όλα αυτά τα φαινόμενα, η κυβέρνηση αμετανόητη ετοιμάζεται να νομιμοποιήσει και να χαρίσει τις δασικές και δημόσιες εκτάσεις στους... καταπατητές, προετοιμάζοντας το έδαφος και για νέες «φυσικές καταστροφές»!

Οσον αφορά την αποκατάσταση των ζημιών του εθνικού και επαρχιακού δικτύου, αλλά και την αποζημίωση των πληγέντων, ο Ν. Χριστοδουλάκης δήλωσε ότι «ο προϋπολογισμός είναι έτοιμος να στηρίξει αυτή την προσπάθεια». Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι για έκτακτες δαπάνες στον κρατικό προϋπολογισμό του 2003 (Τακτικός και Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων) προβλέπονται μόνο 30 και 70 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, δηλαδή 100 εκατ. ευρώ συνολικά, και είναι άγνωστο από πού η κυβέρνηση θα αντλήσει τα υπόλοιπα χρήματα, πέραν αυτών που, ενδεχομένως, λάβει από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Ο Ν. Χριστοδουλάκης δήλωσε συγκεκριμένα ότι θα ζητηθεί και η συνδρομή της ΕΕ επειδή η έκταση των καταστροφών είναι πρωτοφανής.

Ειδικότερα για τα νησιά του νομού Κυκλάδων που επλήγησαν τις τελευταίες μέρες αποφασίστηκε η εφαρμογή σχεδίου έκτακτης ανάγκης για την αποκατάσταση των υποδομών και για το σκοπό αυτό την ερχόμενη βδομάδα θα πραγματοποιηθεί σύσκεψη των υπουργών Οικονομίας, Εσωτερικών και ΠΕΧΩΔΕ. Πάντως, σύμφωνα με δηλώσεις της υπουργού ΠΕΧΩΔΕ, Β. Παπανδρέου, αν και η κυβέρνηση παραδέχεται ότι η κατάσταση στα νησιά είναι κρίσιμη και ότι η αποκατάσταση στις υποδομές τους θα πρέπει να γίνει γρήγορα ενόψει και της τουριστικής κίνησης που θα αρχίσει σε λίγους μήνες, ωστόσο παραδέχτηκε ότι οι καταγραφές των ζημιών δεν έχουν ολοκληρωθεί και δεν είναι δυνατόν ούτε καν να υπολογιστεί το κονδύλι που θα απαιτηθεί... Οπως επίσης ανακοινώθηκε, αύριο κυβερνητικό κλιμάκιο που θα απαρτίζεται από τους υπουργούς Εσωτερικών, Γεωργίας και Αιγαίου θα επισκεφθεί τη Νάξο, την Πάρο, τη Σύρο και την Τήνο.

Η γενικότερη εμπειρία βέβαια από ανάλογες περιπτώσεις στο παρελθόν οδηγεί σε συμπεράσματα πολύ διαφορετικά από την εικόνα... ετοιμότητας που επιχειρεί να δώσει η κυβέρνηση, καθώς μόλις σβήσουν τα φώτα της ράμπας, μόλις δηλαδή το γεγονός φύγει από την επικαιρότητα, οι πληγέντες εγκαταλείπονται στην τύχη τους.

Σε σχετική ανακοίνωση από το Γραφείο του πρωθυπουργού αναφέρεται ότι σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις το ύψος των απαιτούμενων πόρων ανέρχεται στα 600 εκατ. ευρώ και από σήμερα μπορούν να εκταμιεύονται όσα ποσά απαιτούνται...

Σύμφωνα πάντα με την ίδια ανακοίνωση, τα χρήματα θα διατεθούν:

• Στην αποκατάσταση του εθνικού οδικού δικτύου μέσω του ΥΠΕΧΩΔΕ.
• Στην αποκατάσταση του νομαρχιακού, επαρχιακού δικτύου μέσω των περιφερειών.
• Στην αποκατάσταση των δικτύων ύδρευσης, αποχέτευσης, εσωτερικής οδοποιίας μέσω των Δήμων.
• Στην αποζημίωση των γεωργικών καταστροφών μέσω του ΕΛΓΑ.
• Στην άμεση βοήθεια σε νοικοκυριά, σπίτια, επιχειρήσεις μετά από συνεργασία των υπουργείων Εσωτερικών, Οικονομικών, Ανάπτυξης, Πρόνοιας και ΠΕΧΩΔΕ. Για την τελευταία αυτή περίπτωση και για τις περιοχές που κηρύσσονται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης αποφασίστηκε να εφαρμοστούν τα συνήθη και ανεπαρκέστατα μέτρα που υλοποιήθηκαν στους σεισμούς της Αθήνας και στις πλημμύρες στον Κηφισό: Εκτακτο βοήθημα των 200.000 δραχμές. Στεγαστική συνδρομή κατά 70% άτοκο δάνειο και 30% δωρεάν επιχορήγηση. Για τις αποδεδειγμένα πληγείσες επιχειρήσεις παρέχονται επιπλέον διευκόλυνση από τις Τράπεζες, τις Εφορίες και τους Δημόσιους Οργανισμούς.
• Στην πρόσληψη έκτακτου προσωπικού για να ανταποκριθούν οι Δήμοι στις έκτακτες ανάγκες.
• Για όσους τα σπίτια έχουν καταστραφεί ολοσχερώς και παραμένουν άστεγοι, η κυβέρνηση αποφάσισε να εφαρμόσει τα μέτρα που λαμβάνονται αντίστοιχα για τους σεισμοπαθείς. Στην κυβερνητική ανακοίνωση δε διευκρινίζεται τι ακριβώς σημαίνει αυτό, αλλά προφανώς στα μέτρα περιλαμβάνεται η (προσωρινή, υποτίθεται) παραμονή σε κοντέινερς και η επιδότηση ενοικίου.

Εικόνες βιβλικής καταστροφής. Ανθρωποι παγωμένοι, ανίσχυροι μπροστά στο «θέαμα» και στο μέλλον. Βουτηγμένοι, τόσες μέρες τώρα, μέχρι τη μέση στη λάσπη, μήπως και μπορέσει να σωθεί το ελάχιστο. Απελπισία, πόνος, οργή για όλα όσα θα 'πρεπε να γίνουν και δεν έγιναν. Πρόσωπα βουβά. Δρόμοι, που θυμίζουν χείμαρρο. Καλλιέργειες πνιγμένες απ' τη λάσπη και την αδιαφορία. Υποσχέσεις, που δεν μπορούν πλέον να τους αγγίξουν. Και τώρα τι; Αυτό είναι το μέγα ερώτημα των κατοίκων στις Κυκλάδες, που ξέρουν πως πρέπει ξανά να παλέψουν για όλα όσα χάθηκαν μέσα σε λίγες μέρες...

Απ' την περασμένη Τρίτη, και άγνωστο για πόσο καιρό ακόμα, εξακολουθούν να βρίσκονται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης τα νησιά Νάξος, Πάρος, Σίφνος, Σέριφος, Τήνος, Σύρος, Ανδρος, Μύκονος και Ιος. Το κόστος των ζημιών από τις καταστροφές, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, υπολογίζεται ότι ξεπερνά τα 2 δισ. ευρώ! Το σοβαρότερο πρόβλημα έχει δημιουργηθεί στο οδικό δίκτυο των μεγαλύτερων σε έκταση νησιών, με αποτέλεσμα πολλά χωριά να παραμένουν αποκλεισμένα. Ενδεικτικά, κυριολεκτικά στα δύο έχει κοπεί η Σέριφος, αφού το κεντρικό οδικό της δίκτυο «σμπαραλιάστηκε». Αποκλεισμένοι ...μεταξύ τους είναι και οι κάτοικοι της Ιου, ενώ στην Πάρο και την Τήνο η κατάσταση είναι τραγική.

Τη χειρότερη εικόνα, ωστόσο, παρουσιάζει η Νάξος. Σύμφωνα με πληροφορίες των Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Δρυμαλλίας της ορεινής Νάξου, το ύψος των ζημιών ξεπερνά τα 25 δισ. δραχμές! Αλλο τόσο περίπου εκτιμώνται και οι ζημιές στην περιφέρεια του νησιού. Το σύνολο των αγροτικών δρόμων έχει σχεδόν καταστραφεί, ενώ το επαρχιακό δίκτυο έχει υποστεί σημαντικές ζημιές από κατολισθήσεις, υποχωρήσεις οδοστρωμάτων και καταστροφή των τεχνικών έργων. Σημαντικά προβλήματα παρουσιάζονται και στις καλλιέργειες, αφού παραπάνω απ' το 50% των πεζουλιών, που συνιστούν το σύνολο σχεδόν της καλλιεργήσιμης γης της ορεινής Νάξου (κυρίως αμπέλια και ελιές), έχει ολοσχερώς καταστραφεί, αλλοιώνοντας συγχρόνως δραματικά τη μορφολογία του εδάφους. Μεγάλος αριθμός ζώων έχει πνιγεί, ιδιαίτερα στο Φιλώτι. Πλήθος κατοικιών και καταστημάτων πλημμύρισαν, σε πολλά απ' αυτά η στάθμη του νερού έφτασε μέχρι και τα δύο μέτρα! Σημαντικές ζημιές εντοπίζονται και στα δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης, κυρίως της Κωμιακής.

Τα παραπάνω διαπίστωσε η ΚΟΒ Νάξου του ΚΚΕ, εκπρόσωποι της οποίας περιόδευσαν χθες στους τόπους της καταστροφής. Στην ανακοίνωσή της δε, ζητά την άμεση αποκατάσταση των πληγέντων και υπόσχεται πως θα σταθεί στο πλευρό τους και θα αγωνιστεί για την αποκατάσταση της υποδομής του νησιού.

Με απόφαση του υπουργείου Αιγαίου, χρηματοδοτήθηκαν με 100.000 ευρώ οι Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις Αιγαίου, «προκειμένου να πραγματοποιήσουν τις επείγουσες παρεμβάσεις, που απαιτούνται για την ανακούφιση των περιοχών που επλήγησαν».

Ο Βαγγέλης Σιγάλας, επικεφαλής της «Νομαρχιακής Αγωνιστικής Συνεργασίας» Κυκλάδων, επισημαίνει πως όλα τα οδικά δίκτυα αυτών των νησιών έχουν γίνει με προχειρότητα, και από πλευράς εργολάβων και από πλευράς τεχνικής επίβλεψης των έργων. «Πώς να έχουμε στις Κυκλάδες σωστά έργα, όταν και στα πέντε Επαρχεία μας - όπου υπάρχουν Τεχνικές Υπηρεσίες - δεν υπάρχει ο απαιτούμενος αριθμός μηχανικών; Ποιοι θα επιβλέψουν τα όποια έργα γίνονται στον τόπο μας, όταν, για παράδειγμα, στη Σύρο υπάρχουν μόλις τρεις μηχανικοί, απ' τους 15 που απαιτούνται, ή στη Σαντορίνη μόνον ένας και παραμένουν επί χρόνια κενές οι υπόλοιπες πέντε οργανικές θέσεις;», διερωτάται χαρακτηριστικά.