Περιβαλλοντικά θέματα προκύπτουν όχι μόνο από τις πολεμικές ενέργειες (απεμπλουτισμένο ουράνιο στη Γιουγκοσλαβία και αλλού), όσο και από στρατιωτικές εν γένει πράξεις καθημερινής πρακτικής, όπως τα γυμνάσια με επικίνδυνα όπλα (ραδιενέργεια στο πεδίο βολής Κρήτης και αλλού, βυθισμένοι ραδιενεργοί κώνοι στο Αιγαίο από ασκήσεις του Πολεμικού Ναυτικού, κίνδυνοι για τους εργαζομένους σε στρατιωτικά εργοστάσια και βάσεις από οπλικά συστήματα κ.ά.). Σημειώνεται ότι δεν είναι μόνο οι βόμβες απεμπλουτισμένου ουρανίου που εγκυμονούν κινδύνους, αλλά και πλήθος άλλων υλικών που χρησιμοποιούνται, όπως το κλοφέν και πολλά άλλα. Να προσθέσουμε ότι όχι μόνο στη στρατιωτική, αλλά και στην πολιτική ζωή δημιουργούνται σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως εκείνα με τη χρήση καρκινογόνων χημικών για τη διάλυση των διαδηλώσεων, μπροστά στα οποία τα μέχρι τώρα γνωστά δακρυγόνα είναι απλώς... κρεμμυδάκια. Μεταξύ των άλλων, στους πολέμους αναζητούνται χώρες - χωματερές για την αποθήκευση των τοξικών αποβλήτων των μεγάλων καπιταλιστικών χωρών (π.χ. πόλεμος στη Γιουγκοσλαβία).

Σε εποχές πολεμικών εντάσεων, είναι παρατηρημένο ότι προκαλούνται και καταστροφές πολιτιστικών στοιχείων. Αυτό δεν είναι τυχαίο, δεδομένου ότι μπορεί ο πόλεμος να έχει αφορμή και στόχο καθαρά οικονομικά θέματα, όμως ένα από τα μέσα κάμψης του αντιπάλου είναι και η καταστροφή (και μετά τον πόλεμο η εξαγορά, η ενσωμάτωση των πληθυσμών στον πολιτισμό του νικητή) και αντίστροφα, ένα από τα πεδία αντίστασης των ηττημένων είναι η συσπείρωση στις πολιτισμικές τους αξίες. Με βάση αυτά, έχουμε συνεχείς καταστροφές πολιτισμικών στοιχείων σε όλη τη διάρκεια της Ιστορίας, όπως: Η πυρπόληση του Ναού του Σολομώντα από τον Τίτο το 70 π.Χ. στην Ιερουσαλήμ. Η πυρπόληση της Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας από τους Αραβες. Η καταστροφή των βιβλιοθηκών και των μνημείων της Κωνσταντινούπολης από τους σταυροφόρους το 1204 και τους Οθωμανούς το 1453. Η καταστροφή της Δρέσδης το 1945 από την αμερικανική αεροπορία. Η καταστροφή των εκκλησιών και μοναστηριών στη Σερβία από τους αμερικανικούς βομβαρδισμούς κατά τη διάρκεια του βρώμικου πολέμου στη Γιουγκοσλαβία. Η καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς του Ιράκ τόσο στον πόλεμο του Κόλπου, όσο και στην πρόσφατη εισβολή και η λαφυραγώγησή της.

Η παράλογη χρήση του ΙΧ, αλλά και η χωρίς προδιαγραφές καύση των υδρογονανθράκων, π.χ., στη βιομηχανία, μολύνουν την ατμόσφαιρα και παράγουν το γνωστό «νέφος». Από την κατανάλωση υδρογονανθράκων κερδίζουν οι εταιρίες πετρελαιοειδών και οι αυτοκινητοβιομηχανίες. Το επιβεβαιώνουν οι αποτυχίες των παγκόσμιων συνδιασκέψεων του Ρίο, της Οζάκα, του Γιοχάνεσμπουργκ κ.ά., η πολιτική του ιμπεριαλισμού για πόλεμο στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ κλπ. Βασικές επιπτώσεις η κυκλοφοριακή συμφόρηση στις πόλεις, η αστική μόλυνση της ατμόσφαιρας με αύξηση των ποσοστών ανθρώπων που πάσχουν από άσθμα, καρδιοπάθειες και καρκίνους. Πέρα όμως από τις άμεσες επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων, η αύξηση των ποσοτήτων του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα έχει τρομακτικές μακροπρόθεσμες συνέπειες σε όλον τον πλανήτη, προκαλώντας το «φαινόμενο του θερμοκηπίου», με τις επιπτώσεις του (ερημοποίηση, λειψυδρία κλπ.).

Το πρόβλημα εκτείνεται από την κερδοσκοπική μανία του μεγάλου κεφαλαίου να καταστρέψει τα δάση της Αφρικής για ξυλεία πολυτελείας, του Αμαζονίου για αμφισβητούμενης απόδοσης καλλιέργειες και άλλων, μέχρι την καταστροφή στη χώρα μας των περιαστικών δασών και των δασών των τουριστικά αξιοποιήσιμων ορεινών όγκων που προσφέρονται για οικοπεδοποίηση ή άλλου είδους εκμεταλλεύσεις (Λάτσης, Λαμπράκης, Κωτσόβολος για τα μεγάλα βουνά και τις παραλίες και κάθε μικρομεγάλος καταπατητής για τα περιαστικά δάση). Οι συνέπειες γνωστές: Υποβάθμιση του κλίματος στις πόλεις με όλα τα επακόλουθα (καύσωνες, πλημμύρες κ.ά.).

Αφορά αφ' ενός στη ληστρική εκμετάλλευση από μεγάλες κατασκευαστικές και επενδυτικές επιχειρήσεις του αστικού χώρου, με αποτέλεσμα την εξαφάνιση των τελευταίων χώρων πρασίνου στις πόλεις και την τσιμεντοποίησή τους και αφ' ετέρου στην κερδοσκοπία των μικρομεσαίων, που γλείφοντας τα κόκαλα από το μεγάλο τραπέζι της αστικής κερδοσκοπίας ή δεμένοι στο άρμα της συγκεκριμένης ανάπτυξης της χώρας μας, που βασίζεται στην οικοδομή και σε άλλες μη παραγωγικές δραστηριότητες, καταστρέφουν το αστικό περιβάλλον (μέσα στο οποίο ζουν και οι ίδιοι τις περισσότερες φορές) με τη δόμηση με υψηλούς συντελεστές εκμετάλλευσης και την επίσης εξαφάνιση κάθε χώρου πρασίνου και κάθε ελεύθερου χώρου, την εφιαλτική κατάσταση της ατμόσφαιρας και ακόμη και την αλλαγή του κλίματος στις πόλεις. Παράλληλα, στην καταστροφή του περιβάλλοντος στις πόλεις συμβάλλουν η καταστροφή των δενδροστοιχιών, η τσιμεντόστρωση των πλατειών για να δοθούν βορά στην ιδιωτική εκμετάλλευση, το στένεμα των πεζοδρομίων, οι «φαλακρές» αυλές των σχολείων που μοιάζουν με συρματοπλεγμένες ερήμους.

Αφορούν: α) Στα αέρια στην ατμόσφαιρα (πέρα από τα προϊόντα καύσης που αναφέρθηκαν) όπως ειδικά χημικά, ανάλογα με τη βιομηχανία, ή ακόμα και σκόνη λεπτού διαμερισμού, όπως η τσιμεντόσκονη ή ο αμίαντος. β) Στα υγρά απόβλητα που μολύνουν το έδαφος και τον υδροφόρο ορίζοντα, τους ποταμούς και τις λίμνες. γ) Στα απόβλητα της παραγωγικής διαδικασίας, πολλά από τα οποία είναι άκρως επικίνδυνα (ραδιενεργά, καρκινογόνα, χημικά και άλλα) και τα οποία αποθηκεύονται παράνομα και χωρίς μέτρα προστασίας στη γη, στη θάλασσα, σε παλιά μεταλλεία, χωματερές.

Η υπερκατανάλωση, τα μη ανακυκλώσιμα υλικά, η έλλειψη διαχείρισης φιλικής προς το περιβάλλον, η έλλειψη ανακύκλωσης στην πηγή, οι αυθαίρετες χωματερές, η καύση που παράγει διοξίνες και άλλα τοξικά απόβλητα, η έλλειψη πολιτικής για τη διαχείριση επικίνδυνων υλικών, όπως μπαταρίες, κλπ., συνθέτουν τη συμβολή των απορριμμάτων στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος.

Τεράστια προβλήματα δημιουργεί η απόρριψη απορρυπαντικών, μη διασπώμενων υλικών, αλλά και άλλων επικίνδυνων ουσιών, όπως ο υδράργυρος, στα δίκτυα αποχέτευσης των πόλεων, σε συνδυασμό με τα βιομηχανικά απόβλητα που ρίχνονται σ' αυτά, που εμποδίζουν ή περιορίζουν σοβαρά το βιολογικό καθαρισμό, όταν βέβαια δεν απορρίπτονται ανεξέλεγκτα, με καταστροφικές επιπτώσεις, απευθείας στη θάλασσα, στη γη, στα ποτάμια.

Πρόβλημα είναι αφ' ενός η υπερκατανάλωση (με τεράστια κέρδη των αντίστοιχων βιομηχανιών) προκαλώντας μόλυνση του εδάφους με επικίνδυνα χημικά και απειλώντας με ευτροφισμό τους υδάτινους αποδέκτες (φωσφορικά, νιτρικά λιπάσματα κλπ.). Η χρήση λιπασμάτων με ορμονικά παρασκευάσματα δημιουργεί σοβαρότατα προβλήματα στην ποιότητα των προϊόντων και στην υγεία των καταναλωτών.

Ιδιαίτερα τοξικά και καρκινογόνα πρώτης επικινδυνότητας, συνήθως μη διασπώμενα, πολλές φορές και μη αποτελεσματικά, αλλά που αφήνουν μεγάλα κέρδη στις βιομηχανίες. Είναι χαρακτηριστικά τα αυξημένα ποσοστά καρκίνων σε αγρότες που κυρίως εργάζονται σε κλειστούς χώρους (θερμοκήπια) και τα χρησιμοποιούν. Σημειώνεται ότι υπάρχουν καταγγελίες ότι απαγορευμένα στις ΗΠΑ φυτοφάρμακα κυκλοφορούν στην ΕΕ, όπως και απαγορευμένα στην ΕΕ κυκλοφορούν στην Ελλάδα και, φυσικά, στον Τρίτο Κόσμο. Πέραν των επιπτώσεων στη δημόσια υγεία προκαλούν και μόλυνση των εδαφών και των υδάτινων αποδεκτών (έχουν αναφερθεί και μολύνσεις πηγών με ομαδικές δηλητηριάσεις από μόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα, ομαδικοί θάνατοι ψαριών κ.ά.).

Πέρα από το πρόβλημα των «τρελών αγελάδων» και των διοξινών, που έγινε γνωστό λόγω της έντασής του, υπάρχει και δρα ύπουλα μόνιμο πρόβλημα δημόσιας υγείας λόγω των καρκινογόνων αυξητικών ορμονών (απαγορευμένων στη Γερμανία, αλλά που παράγονται από τους γερμανικούς χημικούς κολοσσούς και διοχετεύονται στην Ολλανδία και στην Ελβετία σε φάρμες γερμανικών συμφερόντων και φυσικά σε περιφερειακές χώρες και στον Τρίτο Κόσμο), όσο και των αντιβιοτικών με τα οποία ταΐζουν τα ζώα και τα πουλερικά, τα οποία καταλήγοντας στους καταναλωτές αποδυναμώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα ή εθίζουν τον οργανισμό στην αντιβίωση εν αγνοία του και χωρίς τη θέλησή του με πολύ αρνητικές συνέπειες στην υγεία του ανθρώπου.

Παράγονται από χημικούς κολοσσούς, με επιπτώσεις αγνώστου μεγέθους στη δημόσια υγεία και στο περιβάλλον.

Τεράστια προβλήματα δημιουργούν στην υγεία των ανθρώπων τα ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία από τις γραμμές μεταφοράς ρεύματος υψηλής τάσης και χαμηλής συχνότητας, τα οποία έχουν γίνει ευρύτερα γνωστά μόνον τα τελευταία χρόνια. Το πρόβλημα εντοπίζεται σε εναέριες γραμμές των 380.000 volt και στους μετασχηματιστές που καταλήγουν.

Θέμα που απ' ό,τι φαίνεται είναι έντονα επικίνδυνο, λόγω της εκπεμπόμενης ακτινοβολίας, εξ ου και οι μεγάλες κινητοποιήσεις που έχουν γίνει σε κατοικημένες περιοχές για τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας.

Προβλήματα στην υγεία, σύμφωνα με μελέτες, προκαλούν και πολλές ηλεκτρικές συσκευές, όπως φούρνοι μικροκυμάτων, στεγνωτήρες, τηλεοράσεις κλπ. Παρόμοια προβλήματα προκαλεί η πολύωρη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών, ακόμη κι αν έχουν ληφθεί τα προτεινόμενα σήμερα μέτρα ασφαλείας.

Πολλά προβλήματα προκαλούν, σύμφωνα με μελέτες, πολλά υλικά κατασκευών, όπως ο αμίαντος, βαφές κλπ., με σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία καταναλωτών και εργαζομένων στις βιομηχανίες που τα παράγουν.

Σοβαρότατες επιπτώσεις στο περιβάλλον και στην υγεία (καρκινογενέσεις κ.ά.) προκαλούνται από τις ατέλειες κατασκευής και λειτουργίας των πυρηνικών εργοστασίων.

Στους εργοστασιακούς χώρους είναι πολλαπλή η μόλυνση και εξαρτάται από τη συγκεκριμένη κάθε φορά βιομηχανία (με οργανικά καρκινογόνα συνήθως απόβλητα, με αέριους υδρογονάνθρακες, με θειώδη και άλλα αέρια, με φθόριο, με απόβλητα μολύβδου, σκόνης σε ιδιαίτερα λεπτό διαμερισμό, βαρέα μέταλλα, αμίαντο κλπ. Ακόμη, με την ύπαρξη ηλεκτρομαγνητικών πεδίων, ραδιενέργειας και ακτινοβολιών). Για κάθε περίπτωση υπάρχουν συγκεκριμένα προβλήματα και κανονισμοί (που συνήθως δεν τηρούνται).

Στους χώρους των γραφείων έχουμε κινδύνους που προέρχονται από τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία που εκπέμπονται από κάθε είδους συσκευές, τις ακτινοβολίες από τις οθόνες των ηλεκτρονικών υπολογιστών, τη μολυσμένη (πιο σωστά νοσηρή) ατμόσφαιρα λόγω των κλιματιστικών, με αποτέλεσμα τις διάφορες ιώσεις, η πιο επικίνδυνη από τις οποίες είναι η γνωστή «νόσος των λεγεωνάριων». Κίνδυνοι προέρχονται και από τους τρόπους κατασκευής των ίδιων των κτιρίων γραφείων, που βρίσκονται σε αντίθεση με το κλίμα της χώρας μας, συνθέτοντας το γνωστό φαινόμενο των «άρρωστων κτιρίων».

Αναφέρθηκε ήδη το πρόβλημα των θερμοκηπίων με τα γεωργικά φάρμακα. Υπάρχουν ακόμη μια σειρά παρόμοιων προβλημάτων που οφείλονται στη χρήση απαγορευμένων ουσιών ή στην υπερβολική ποσότητά τους, πέρα από τις προδιαγραφές ή στη μη τήρηση των κανονισμών ασφαλείας και κυρίως στη μη ύπαρξη μέτρων ασφαλείας.

Δε θα πρέπει να παραλείψουμε τα περιβαλλοντικά προβλήματα που προκύπτουν από την κατασκευή μεγάλων έργων, με τα οποία συχνά επέρχεται αλλαγή της οικολογικής ισορροπίας και με επιπτώσεις που ακόμη και σήμερα δεν έχουν αναλυθεί και εκτιμηθεί επαρκώς. Η αναγκαιότητα των έργων πρέπει να έχει ως βασικό κριτήριο τη στάθμιση της οικολογικής ισορροπίας που πρέπει να προστατεύεται και όχι να στηρίζεται στη βάση της εξυπηρέτησης του μεγάλου κεφαλαίου, όπως γίνεται με τις Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων των μεγάλων έργων στη χώρα μας.