Αλμα προς τα πίσω, με ευθέως ομολογημένο στόχο την εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης χωρίς να πληρώνει δραχμή το κεφάλαιο, κάνει η κυβέρνηση με το νομοσχέδιο που παρουσίασε χτες ο υπουργός Εργασίας, Δ. Ρέππας.

Με την προώθηση στη Βουλή του νέου εργασιακού νομοσχεδίου η κυβέρνηση συνεχίζει ακάθεκτη στον κατήφορο των γενναίων επιδοτήσεων προς το μεγάλο κεφάλαιο, της εξασφάλισης φτηνής έως δωρεάν εργατικής δύναμης και της προώθησης της απεριόριστης ευελιξίας στην αγορά εργασίας.

Με τα δύο πρώτα άρθρα-«φωτιά» η κυβέρνηση καταργεί επί της ουσίας το επίδομα ανεργίας, το οποίο μετατρέπει σε μισθό που θα πληρώνει ο ΟΑΕΔ αντί για τον βιομήχανο. Εξαναγκάζει τους επιδοτούμενους ανέργους να παρέχουν την εργατική τους δύναμη με αντίτιμο μόνον το επίδομα, ενώ ταυτόχρονα απαλλάσσει, εξ ολοκλήρου ή εν μέρει, τους εργοδότες από την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών με το πρόσχημα της ενίσχυσης της απασχόλησης.

Συγκεκριμένα, με το νομοσχέδιο που φέρει και τον προκλητικό τίτλο «Μέτρα για την αντιμετώπιση της ανεργίας και άλλες διατάξεις» προβλέπεται η υποχρέωση του επιδοτούμενου ανέργου να τοποθετηθεί «σε θέση εργασίας με πλήρη ή μερική απασχόληση για όσο χρόνο διαρκεί η επιδότηση ανεργίας». Η αμοιβή του προσλαμβανόμενου βαρύνει τον ΟΑΕΔ κατά το ύψος του επιδόματος ανεργίας. Ο εργοδότης θα επιβαρυνθεί μόνο στην περίπτωση που απασχολήσει τον άνεργο πέραν αυτού - με τα σημερινά δεδομένα πάνω από τις 4 ώρες εργασίας - ενώ θα έχει την ευθύνη της ασφαλιστικής του κάλυψης. Σε περίπτωση που ο άνεργος δε δεχτεί να δουλέψει ακόμα και μερική απασχόληση με το νέο καθεστώς, τότε του διακόπτουν το επίδομα ανεργίας.

Πρόκειται για το πιο σκληρό, το πιο αντεργατικό νομοσχέδιο των τελευταίων ετών, το οποίο βάζει στο στόχαστρο όχι μόνον τους ανέργους αλλά όλους τους εργαζόμενους. Η κατάργηση του επιδόματος ανεργίας - γιατί περί αυτού πρόκειται - και η σύνδεσή του με την υποχρεωτική προσφορά εργασίας ανοίγουν διάπλατα την πύλη του εργασιακού μεσαίωνα που το κεφάλαιο θέλει να επιβάλει. Συγκροτούν μια ιδιότυπη μάζα «εργαζομένων» που θα δουλεύουν και θα αμείβονται με τους όρους που επιδοτούνται οι άνεργοι. Ταυτόχρονα, αυτή η μάζα «ανέργων-εργαζομένων», οι τζάμπα εργάτες δηλαδή, αντικειμενικά διαμορφώνουν μια νέα πραγματικότητα στην αγορά εργασίας, με άμεση και πιο πασίδηλη συνέπεια τη μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης για το σύνολο της εργατικής τάξης.

Μετά τις πάσης φύσεως επιδοτήσεις και επιχορηγήσεις, φοροαπαλλαγές και απαλλαγές προς το μεγάλο κεφάλαιο, φαίνεται ότι ήρθε η ώρα, η κυβέρνηση να του εξασφαλίσει και τζάμπα εργάτες. Το ίδιο το επίδομα, από ένδειξη αλληλεγγύης των υπόλοιπων εργαζομένων προς τους ανέργους, μετατρέπεται σε κεφάλαιο εξαγοράς εργατικής δύναμης, και μάλιστα με τους χειρότερους όρους.

Οι εισφορές των εργαζομένων προς τον ΟΑΕΔ, αντί να πηγαίνουν στους ανέργους, θα πηγαίνουν στην εργοδοσία, η οποία και θα απασχολεί τζάμπα δεκάδες χιλιάδες εργάτες. Η ασφαλιστική κάλυψη του άνεργου σε καμιά περίπτωση δεν αλλάζει αυτή την αντεργατική εκτροπή. Το «αγκίστρι» είναι πολύ μικρό για να αντέξει το βάρος μιας τέτοιας βάρβαρης πράξης.

Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι σε αντίθεση με τα άλλα προγράμματα επιδότησης των επιχειρήσεων από τον ΟΑΕΔ προκειμένου να απασχολήσουν ανέργους, όπου έμπαινε ο όρος για έξι μήνες να συνεχίζουν να εργάζονται χωρίς να επιδοτείται η επιχείρηση, εδώ τέτοιος όρος δεν υπάρχει. Επιπλέον λύνει τα χέρια της εργοδοσίας να κάνει απολύσεις προσωπικού ακόμα και όταν έχει στη δούλεψή της επιδοτούμενους ανέργους. Συγκεκριμένα, ο νόμος προβλέπει ότι «ο εργοδότης υποχρεούται κατά τη διάρκεια ισχύος της σχέσης εργασίας με τον προσληφθέντα ή τοποθετηθέντα να μην προβαίνει σε απόλυση εργαζομένων από την επιχείρησή του, χωρίς τη συνδρομή σπουδαίου λόγου...». Δηλαδή όταν ο εργοδότης επικαλεστεί τη «συνδρομή σπουδαίου λόγου» μπορεί να κάνει απολύσεις. Αμφιβάλλει κανείς ότι η εργοδοσία θα βρει όχι έναν αλλά εκατό «σπουδαίους λόγους» για να προβαίνει σε απολύσεις. Αμφιβάλλει κανείς ότι με το παραθυράκι αυτό, ανοίγει ο δρόμος ώστε οι εργοδότες να προσλαμβάνουν τζάμπα εργάτες από τον ΟΑΕΔ και να απολύουν τους δικούς τους;

Το σίριαλ των γενναίων επιδοτήσεων προς τους εργοδότες δε σταματά. Με το άρθρο 2 του νομοσχεδίου απαλλάσσονται εξ ολοκλήρου ή μειώνονται κατά 50% των ασφαλιστικών εισφορών. Συγκεκριμένα, προβλέπεται ότι σε περίπτωση πρόσληψης ανέργων μητέρων με τουλάχιστον δύο τέκνα, ο εργοδότης θα επιδοτείται με το σύνολο των εργοδοτικών εισφορών προς τα ταμεία και τους οργανισμούς. Η επιδότηση θα διαρκεί επί ένα έτος για κάθε παιδί.

Αντίστοιχα δε θα πληρώνουν ασφαλιστικές εισφορές, αν στη θέση εργαζόμενης που πήρε άδεια κύησης ή λοχείας προσληφθεί άνεργος για όσο διαρκεί η άδεια.

Επιπλέον, οι εργοδότες θα επιδοτούνται με το 50% των εργοδοτικών εισφορών ως κίνητρο για την πρόσληψη ανέργων ηλικίας μέχρι 25 ετών κατά τον πρώτο χρόνο πρόσληψής τους. Κίνητρο -δηλαδή χρήμα - δίνεται και για την πρόσληψη μακροχρόνιων ανέργων ηλικίας 55 ετών και άνω, οι οποίοι έχουν συμπληρώσει 6.000 μέρες εργασίας. Και σε αυτή την περίπτωση η κυβέρνηση ανοίγει παραθυράκι στους εργοδότες να κάνουν απολύσεις. Αν η επιχείρηση επικαλεστεί «τη συνδρομή σπουδαίου λόγου», τότε θα μπορεί ενώ από τη μια πόρτα προσλαμβάνει ανέργους χωρίς την ασφαλιστική επιβάρυνση, από την άλλη να απολύει εργάτες για τους οποίους πληρώνει εισφορές.

Ενώ δηλαδή, η κυβέρνηση ωρύεται για την ανασφάλιστη εργασία, η ίδια ανοίγει την πόρτα στην εργοδοτική αυθαιρεσία, δίνει τη δυνατότητα στους εργοδότες να αντικαθιστούν εργάτες για τους οποίους πληρώνουν ασφαλιστικές εισφορές με άλλους για τους οποίους δε θα πληρώνουν. Μόνο που αυτή η «ανασφάλιστη εργασία» θα είναι νόμιμη ανασφάλιστη εργασία. Η πρόβλεψη ότι οι εργοδοτικές εισφορές θα καλύπτονται από τον κρατικό προϋπολογισμό - αν και αυτό είναι προς απόδειξη - σε τίποτα δεν αλλάζει το γεγονός ότι και πάλι οι εργαζόμενοι, ως φορολογούμενοι πλέον, θα ενισχύουν τις επιχειρήσεις.

Με το άρθρο 3 του νομοσχεδίου η κυβέρνηση επεκτείνει το θεσμό των δουλεμπορικών γραφείων εργασίας. Ετσι, δίνει τη δυνατότητα και στα Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης να λαμβάνουν άδεια λειτουργίας Ιδιωτικού Γραφείου Συμβούλων Εργασίας. Εκτός, λοιπόν, από τις επιδοτήσεις για την κατάρτιση ανέργων θα μπορούν να εξασφαλίζουν και πρόσθετα έσοδα ως μεσίτες για την ανεύρεση εργασίας. Με αυτόν τον τρόπο οι εταιρίες δουλέμποροι πολλαπλασιάζονται, οι μεσίτες που εμπορεύονται τον πόνο της ανεργίας αυγαταίνουν μαζί εννοείται και το δουλεμπόριο.

Σε τουλάχιστον 7 χρόνια από τώρα η κυβέρνηση σκοπεύει να αποδώσει στο ΙΚΑ τα 500 δισ. δραχμές, με τα οποία ο Οργανισμός θα καλύψει τις υποχρεώσεις του (μη αποδοθέντα έσοδα) προς τον ΟΑΕΔ, τον ΛΑΕΚ τον ΔΛΟΕΜ, τον ΟΕΚ και τον ΟΕΕ. Ομως, και εδώ η κυβέρνηση δεν καλύπτει ολόκληρο το ποσό που εισπράττει το ΙΚΑ για λογαριασμό των παραπάνω οργανισμών και το παρακρατεί. Η ρύθμιση αφορά το διάστημα μέχρι 31/12/2000. Τα ποσά που έχουν συσσωρευτεί μετά από το 2000 και πάλι δεν καλύπτονται από το Δημόσιο. Ετσι, ενώ οι εργαζόμενοι πληρώνουν εισφορές για συγκεκριμένους σκοπούς (εργατική κατοικία, ανεργία κλπ.) οι εισφορές τους παρακρατούνται από το ΙΚΑ, για να πληρώνονται οι συντάξεις. Κατά τ' άλλα, η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι με το 1% έχει εξασφαλίσει τους αναγκαίους πόρους για την Κοινωνική Ασφάλιση. Στην πραγματικότητα συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο.