Εννοείται πως η κυβέρνηση της ΝΔ - όπως έκαναν όλα τα προηγούμενα χρόνια και οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ - θα προπαγανδίσει τη διεύρυνση των επιχορηγήσεων, επιδοτήσεων, φοροαπαλλαγών και άλλων προνομίων προς το μεγάλο κεφάλαιο, σαν φιλολαϊκά και αναπτυξιακά μέτρα. Θα ακούσουμε ξανά τα γνωστά επιχειρήματα πως τα νέα φορολογικά μέτρα συμβάλλουν στο «νοικοκύρεμα» και την ισχυροποίηση της οικονομίας στους κόλπους της ΕΕ ή στη μείωση της ανεργίας, της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού κλπ. Δεν είναι τυχαίο ότι οι δηλώσεις στελεχών του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης, που γίνονται κατά διαστήματα, υποστηρίζουν πως με το νέο φορολογικό νομοσχέδιο θα ενισχυθεί όχι μόνον η αναπτυξιακή πορεία της χώρας, αλλά και η «κοινωνική δικαιοσύνη»!

Ωστόσο, η διεθνής εμπειρία, αλλά και η ελληνική (με βάση τα λίγα απολογιστικά στοιχεία που έχουν δει μέχρι σήμερα το φως της δημοσιότητας για τα «αποτελέσματα» της εφαρμοζόμενης φορολογικής και αναπτυξιακής πολιτικής), είναι αποκαλυπτική. Αποδεικνύουν ότι, παρά την ενίσχυση της κερδοσκοπικής ασυδοσίας του μεγάλου κεφαλαίου με νέα μέτρα και ρυθμίσεις (στο όνομα αύξησης της ανταγωνιστικότητας, της παραγωγικότητας κλπ.), δεν έλυσαν, και δεν μπορούσαν άλλωστε, κανένα από τα μεγάλα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα, όπως η ανεργία, η φτώχεια, η ακρίβεια, τα ελλείμματα, το δημόσιο χρέος, η πλημμυρίδα των εισαγωγών και η διόγκωση του εμπορικού ελλείμματος κλπ., αφού όλ' αυτά τα μέτρα είναι για την ενίσχυση του κεφαλαίου. Την εκτίμηση αυτή, θα επιχειρήσουμε να τεκμηριώσουμε, στη συνέχεια, με την παράθεση στοιχείων από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Τα στοιχεία αυτά αποκαλύπτουν ότι αυτή η πολιτική αποσκοπεί στην ενίσχυση του κεφαλαίου και όχι των οικονομικά ασθενέστερων. Και πρέπει αυτό να το λάβουν υπόψη τους τα πλατιά λαϊκά στρώματα (οι εργαζόμενοι, οι αυτοαπασχολούμενοι αγρότες, ΕΒΕ κλπ.), προκειμένου να συντονίσουν τον αγώνα τους για μια ριζοσπαστική δημοκρατική φορολογική μεταρρύθμιση και, γενικότερα, για την ανατροπή της εφαρμοζόμενης αντιλαϊκής οικονομικής πολιτικής.

Οι κάθε είδους «διαμορφωτές της κοινής γνώμης» βομβαρδίζουν τους τελευταίους μήνες τον ελληνικό λαό, ότι η οικονομία δεν πάει καλά και πως για τη θεραπεία της θα χρειαστούν νέα μέτρα περιοριστικής πολιτικής! Στο πλαίσιο αυτά, έχουν επιστρατευτεί οι δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών (για τα «άδεια ταμεία») και οι διαπιστώσεις για τις υπερβάσεις των δαπανών για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, που καταλήγουν στην περίφημη «δημοσιονομική απογραφή» με τα μεγάλα ελλείμματα και το υπέρογκο δημόσιο χρέος. Στο ίδιο μοτίβο, αλλά από άλλη σκοπιά, κινείται και η επιχειρηματολογία του ΠΑΣΟΚ, η ηγεσία του οποίου δεν αμφισβητεί την ύπαρξη του δημοσιονομικού προβλήματος, αλλά κατηγορεί την κυβέρνηση ότι ετοιμάζει αντιλαϊκά μέτρα λιτότητας.

Το σκηνικό, για την «αναγκαιότητα» να σφίξουν οι εργαζόμενοι κι άλλο το ζωνάρι, το διαμορφώνουν οι θέσεις που διατυπώνουν ο πρωθυπουργός και το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, κάθε φορά που μιλούν σε εκπροσώπους του μεγάλου κεφαλαίου (γενική συνέλευση του ΣΕΒ, βραβεία ΕΒΕΑ, οικονομικά συμπόσια - συνέδρια και ημερίδες στην Ελλάδα ή το εξωτερικό). Παρόμοιες θέσεις έχουν διατυπώσει ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, στελέχη της Ευρωπαϊκής Ενωσης (με τις διάφορες εκθέσεις και εκθεσάρια λιτότητας), καθώς και η ηγεσία των εμποροβιομηχάνων.

Και ενώ όλοι μιλούν για «άδεια ταμεία» ή το οξύτατο δημοσιονομικό πρόβλημα, την ίδια ώρα γίνεται σαφές πως η κυβέρνηση ετοιμάζεται να ικανοποιήσει τις αξιώσεις του μεγάλου κεφαλαίου για νέα φορολογικά και άλλα προνόμια. Και τέτοια προνόμια αναμένεται να θεσμοθετηθούν, τόσο με το φορολογικό και αναπτυξιακό νόμο, όσο και με τη ρύθμιση για τα «πανωτόκια», τις ιδιωτικοποιήσεις κλπ.

Παρά το ότι η κυβέρνηση μιλά για δημοσιονομικό πρόβλημα (για το οποίο έγιναν και «συστάσεις από τις Βρυξέλλες), ετοιμάζεται να προχωρήσει:

• Στη μείωση των συντελεστών φορολογίας για τα κέρδη των επιχειρήσεων κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες (στις ΑΕ και ΕΠΕ) και 5 μονάδες στις μικρές (ΟΕ και ΕΕ), στη μείωση του φόρου για τις επιχειρήσεις που θα συγχωνεύονται, καθώς και άλλα φορολογικά προνόμια. Στην ουσία, δηλαδή, ετοιμάζεται να ικανοποιήσει τις«προτάσεις» της ηγεσίας του ΣΕΒ, που, ούτε λίγο - ούτε πολύ, αξιώνει πλήρη φορολογική ασυλία για τα κέρδη των μεγάλων επιχειρήσεων και γενικότερα το μεγάλο κεφάλαιο. Για τη φορολογία των κερδών, ο ΣΕΒ ζητά, εκτός των άλλων, να μειωθεί ο συντελεστής από 32,5%, που είναι σήμερα, γύρω στο ...14-15%, που είναι ο μέσος συντελεστής της φορολογίας των κερδών στις 3 χώρες - μέλη της ΕΕ με το χαμηλότερο φορολογικό συντελεστή (Λετονία, Εσθονία και Ιρλανδία)!
• Στην ενίσχυση των κρατικών επιχορηγήσεων, επιδοτήσεων και κοινοτικών κονδυλίων, που θα δίνονται στις μεγάλες - κυρίως - εμποροβιομηχανικές και άλλες επιχειρήσεις, σαν κίνητρα για να κάνουν επενδύσεις, να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας, να αυξήσουν τις εξαγωγές κλπ.

Αποτελεί κοινό μυστικό ότι η ικανοποίηση των παραπάνω αξιώσεων θα οξύνει το δημοσιονομικό πρόβλημα, αφού το κράτος θα εισπράττει λιγότερους φόρους από τα κέρδη και υπερκέρδη των επιχειρήσεων, ενώ παράλληλα θα δαπανήσει μεγαλύτερα ποσά για κρατικές επιχορηγήσεις και επιδοτήσεις. Ωστόσο, κυβέρνηση, διευθυντήριο των Βρυξελλών, βιομήχανοι κλπ., τα θεωρούν αναγκαία αυτά τα μέτρα για το ...καλό της οικονομίας. Ταυτόχρονα, όμως, θεωρούν «αναγκαίο κακό», τον ετεροχρονισμό των κυβερνητικών δεσμεύσεων απέναντι στους εργαζόμενους, καθώς και την επιβολή νέων φορομπηχτικών μέτρων σε βάρος των πλατιών λαϊκών στρωμάτων. Στα πλαίσια αυτά, «ψήνονται» η κατάργηση των φοροαπαλλαγών, σενάρια αύξησης της φορολογίας στα ακίνητα και στους φόρους κατανάλωσης (σε ποτά - τσιγάρα κλπ.), καθώς και ο σφαγιασμός των κρατικών επιχορηγήσεων και επιδοτήσεων σε κοινωνικούς φορείς και για κοινωνικούς σκοπούς.

Θα πιστεύατε, αν σας έλεγαν ότι η φορολογική επιβάρυνση των εργαζομένων στην Ελλάδα είναι υπερδιπλάσια από τη φορολογική επιβάρυνση του κεφαλαίου, ενώ, αντίθετα, η μέση φορολογική επιβάρυνση του κεφαλαίου στην Ελλάδα είναι η ...μισή από εκείνη που ισχύει στην ΕΕ; Φαντάζει απίστευτο. Αν υπήρχε ίχνος ειλικρίνειας στις υποσχέσεις των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ (που κατέθεσαν και ψήφισαν στη Βουλή δεκάδες φορολογικά νομοσχέδια, με στόχο - υποτίθεται - την ενίσχυση της «φορολογικής δικαιοσύνης»), κάτι τέτοιο δεν μπορεί να ευσταθεί. Δυστυχώς, όμως, αυτή είναι η πικρή αλήθεια. Μια αλήθεια, η οποία αποτυπώνεται στην τελευταία μελέτη της Eurostat (δημοσιοποιήθηκε πέρσι στις Βρυξέλλες), στο πλαίσιο των ερευνών για την εναρμόνιση της φορολογικής νομοθεσίας σε όλες τις χώρες - μέλη της ΕΕ.

Ενδεικτικά, παραθέτουμε δύο μόνον από τα στοιχεία της Eurostat, που μαρτυρούν ότι το φορολογικό σύστημα στην Ελλάδα εξακολουθεί να παραμένει το πιο αντιλαϊκό και το πιο φιλομονοπωλιακό φορολογικό σύστημα, στο σύνολο των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) και της Ευρωζώνης.

Πρώτον, στην Ελλάδα η φορολόγηση της εργασίας αυξήθηκε κατά 2,1 μονάδες του ΑΕΠ και ανήλθε το 2001 στο 36,5% (από 34,4% το 1995). Αντίθετα, στην ΕΕ, η φορολόγηση της εργασίας στην ίδια περίοδο μειώθηκε κατά 0,5 μονάδα και ανήλθε το 2001 στο 37% από 37,5% το 1995.

Δεύτερον, η φορολόγηση του κεφαλαίου στην Ελλάδα είναι η μικρότερη μεταξύ των κρατών - μελών της ΕΕ (αντιπροσωπεύει μόλις το 50% του μέσου κοινοτικού όρου). Συγκεκριμένα, στην Ελλάδα, η φορολογία κεφαλαίου ανέρχεται στο 15,5%, έναντι 29,8% που ήταν ο μέσος κοινοτικός όρος για το 2001. Σημειώνεται ότι το 1995 η έμμεση φορολόγηση του κεφαλαίου στην Ελλάδα ήταν επίσης μικρότερη (10,8%), έναντι 24,5% που ήταν κατά μέσο όρο στην ΕΕ. Και ενώ στην ΕΕ η φορολογία του κεφαλαίου στην περίοδο από το 1995 έως το 2001 αυξήθηκε (σαν ποσοστό του ΑΕΠ) κατά 5,3 ποσοστιαίες μονάδες, στην Ελλάδα η αύξηση ήταν μόλις 4,7 ποσοστιαίες μονάδες. Αξίζει, μάλιστα, εδώ να σημειωθεί ότι η αύξηση της φορολογίας του κεφαλαίου οφείλεται αποκλειστικά στα «αντικειμενικά» κριτήρια και άλλα χαράτσια, που επέβαλαν τα τελευταία χρόνια οι κυβερνώντες στους αυτοαπασχολούμενους ΕΒΕ και αγρότες, καθώς, ενώ την ίδια περίοδο ψηφίστηκαν μια σειρά νόμοι και διατάξεις που μείωσαν παραπέρα τη φορολογική επιβάρυνση για το μεγάλο κεφάλαιο.

Το γενικό συμπέρασμα της μελέτης της Eurostat είναι πως παρά την αξιόλογη αύξηση της συνολικής φορολογικής επιβάρυνσης (σύνολο φορολογικών εσόδων μαζί με τις εισφορές για την Κοινωνική Ασφάλιση), η φορολογική επιβάρυνση στην Ελλάδα είναι χαμηλότερη σε σχέση με το μέσο κοινοτικό όρο. Αυτό, βέβαια οφείλεται - κάτι που αποφεύγουν να το σχολιάσουν οι συντάκτες της μελέτης - στο γεγονός ότι η φορολογική επιβάρυνση στο μεγάλο κεφάλαιο ήταν και παραμένει συμβολική, σε αντίθεση με τα λαϊκά εισοδήματα που υπερφορολογούνταν και εξακολουθούν να υπερφορολογούνται.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, η συνολική φορολογική επιβάρυνση στην Ελλάδα (δηλαδή το σύνολο των φόρων, που πληρώνουν στα ταμεία του κράτους οι πλούσιοι και φτωχοί, οι μικροί και μεγάλοι επιχειρηματίες, οι νομοταγείς και οι φοροφυγάδες ή φοροκλέφτες κλπ.) αναλογούσε το 2001 στο 36,8% του ΑΕΠ, έναντι 32,6% που ήταν το 1995. Στην ΕΕ των «15», η συνολική φορολογική επιβάρυνση αναλογούσε το 2001 στο 41,1%, του ΑΕΠ, έναντι 40,8% το 1995.

Είναι αξιοσημείωτο, πάντως, ότι η Ελλάδα εμφάνισε τη δεύτερη σημαντικότερη αύξηση μεταξύ των κρατών - μελών της ΕΕ ανάμεσα στο 1995 και το 2001, με τη Σουηδία να κατέχει την πρώτη θέση. Συγκεκριμένα, η συνολική φορολογική επιβάρυνση σαν ποσοστό του ΑΕΠ είχε διαμορφωθεί το 2001 σε 54,1% στη Σουηδία (από 49,1% το 1995) και 36,8% στην Ελλάδα (από 32,6% το 1995).

Με βάση τις πηγές προέλευσης της φορολογικής επιβάρυνσης στην Ελλάδα, το κύριο βάρος το σηκώνει η έμμεση φορολογία (με την οποία βαρύνονται κυρίως τα πλατιά λαϊκά στρώματα που ξοδεύουν όλο το εισόδημα τους), ενώ η άμεση φορολογία και οι κοινωνικές εισφορές (που είναι κοινωνικά πιο δίκαιες) υστερούν.

Οπως προκύπτει από τα αναλυτικά στοιχεία, η κατανομή του συνόλου των φορολογικών εσόδων (μαζί με τις κοινωνικές εισφορές) παρουσιάζει στην Ελλάδα την εξής εικόνα:

• Οι έμμεσοι φόροι αντιπροσώπευαν το 2001 το 40,8% του συνόλου των φόρων. Ηταν, δηλαδή, περίπου 7 μονάδες πάνω από το μέσο όρο της ΕΕ των «15», που αντιπροσώπευαν το 33,7% του συνόλου των φόρων.
• Οι άμεσοι φόροι το 28,3% (στην ΕΕ 34,9%).
• Οι κοινωνικές εισφορές το 30,9%, αντί 31,4% στην ΕΕ.

Η εν λόγω μελέτη της ΕΕ αποκαλύπτει την ουσία της φορολογικής πολιτικής των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ και των «φορολογικών μεταρρυθμίσεων», που έκανε προς όφελος, υποτίθεται, των εργαζομένων. Η «καραμέλα» της «ισχυρής Ελλάδας», που «πιπιλούσε» επί σειρά ετών η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, αποδείχτηκε στην πράξη φορολογικός παράδεισος για το μεγάλο κεφάλαιο (ξένο και ντόπιο) και κόλαση για τους εργαζόμενους και τους οικονομικά αδύνατους και ανίσχυρους (αγρότες, επαγγελματοβιοτέχνες, κλπ.).

Ομως, και η ΝΔ - η ηγεσία της οποίας ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας στις 7 Μάρτη - δε δείχνει πρόθυμη να αλλάξει το πλαίσιο του αντιλαϊκού φορολογικού συστήματος, που ισχύει στην ΕΕ. Οι υποσχέσεις για αλλαγές στο φορολογικό πλαίσιο, με στόχο τη «δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών», σύντομα θα αποδειχτούν «κενό γράμμα». Το προδικάζει η πρόθεση της κυβέρνησης να ικανοποιήσει τις αξιώσεις του ΣΕΒ και άλλων φορέων του μεγάλου κεφαλαίου για ενίσχυση - και με τη διεύρυνση των φορολογικών προνομίων - της «ανταγωνιστικότητας» και της «παραγωγικότητας» των επιχειρήσεων. Αυτό, με απλά λόγια, σημαίνει ενίσχυση των φορολογικών προνομίων και των κερδών των μεγάλων επιχειρήσεων - με στόχο, υποτίθεται, το καλό της οικονομίας και των εργαζομένων - που θα είναι και πάλι σε βάρος των οικονομικά ασθενέστερων.

Στις 15 Ιούνη, η εφημερίδα «Ναυτεμπορική», φιλοξένησε στις σελίδες της μια είδηση από την Wall Street Journal, που είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτική για την αποτελεσματικότητα των φιλομονοπωλιακών ρυθμίσεων, που εφαρμόζει η αμερικανική κυβέρνηση. Ο τελευταίος φορολογικός νόμος που ψήφισε η κυβέρνηση Μπους, επιβάρυνε τον κρατικό προϋπολογισμό των ΗΠΑ με εκατοντάδες δισ. δολάρια, τα οποία διατέθηκαν στις μεγάλες αμερικανικές επιχειρήσεις με τη μορφή φορολογικών κινήτρων ή φοροαπαλλαγών. Παραμονές των εκλογών, ο πρόεδρος Μπους έστειλε στη Βουλή και νέα φορολογική διάταξη, που ευνοεί τις πολυεθνικές εταιρίες - φαρμακευτικές και άλλες - επιχειρήσεις. Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της φορολογικής πολιτικής που άρχισε να εφαρμόζει η κυβέρνηση Μπους, με στόχο - υποτίθεται - την ενίσχυση της ανάπτυξης της αμερικανικής οικονομίας και τη βελτίωση των συμφερόντων του εργαζόμενου αμερικανικού λαού, η εφημερίδα σημείωνε:

«Μεγάλες πολυεθνικές φαρμακευτικές και τεχνολογικές επιχειρήσεις στις ΗΠΑ έχουν εκδηλώσει τεράστιο ενδιαφέρον από διάταξη που περιλαμβάνεται σε φορολογικό νόμο και η οποία εφ' όσον εφαρμοστεί θα τους δώσει τη δυνατότητα να "επαναπατρίσουν" κέρδη τα οποία έχουν πραγματοποιήσει στο εξωτερικό, χωρίς να υποστούν ιδιαίτερα μεγάλη φορολογία. Η εν λόγω διάταξη, που ήδη οδεύει προς το αμερικανικό Κογκρέσο, δίνει τη δυνατότητα σε αμερικανικές επιχειρήσεις που αναπτύσσουν δραστηριότητα στο εξωτερικό να φέρουν στην πατρίδα κέρδη τα οποία μέχρι τώρα βρίσκονται εκτός ΗΠΑ, με φορολογικό συντελεστή 5,25%. Και, όπως είναι φυσικό, υπό τον ισχύοντα φορολογικό συντελεστή που φθάνει το 35%, οι επιχειρήσεις δεν έχουν ιδιαίτερο κίνητρο να επαναπατρίσουν κέρδη που έχουν πραγματοποιήσει στο εξωτερικό».

«Μεταξύ αυτών που θεωρούνται ότι θα είναι μεγάλοι κερδισμένοι - σημείωνε η εφημερίδα - συγκαταλέγονται φαρμακευτικές εταιρίες, όπως η Pfizer Inc. που έχει 38 δισ. δολάρια σε συσσωρευμένα κέρδη στο εξωτερικό, τα οποία και θα της δώσουν το δικαίωμα να έχει το χαμηλότερο φορολογικό συντελεστή, εφ' όσον τα φέρει στις ΗΠΑ. Επίσης, η Hewlett Packard Co. έχει 14,4 δισ. δολάρια και η General Motors Corp. έχει 11,6 δισ. δολάρια, σύμφωνα με τις τελευταίες οικονομικές καταστάσεις που έχουν γνωστοποιήσει στις αρμόδιες υπηρεσίες οι ενδιαφερόμενες εταιρίες».

Και δίνοντας το μέγεθος του οφέλους που θα έχουν οι αμερικανικές πολυεθνικές, εάν επαναπατρίσουν τα κέρδη τους στις ΗΠΑ, η εφημερίδα σημείωνε: «Συνολικά, υπολογίζεται ότι ποσό ύψους 650 δισ. δολαρίων θα είναι διαθέσιμο για τη διαδικασία επαναπατρισμού κερδών, εφ' όσον η σχετική διάταξη λάβει τελικά ισχύ νόμου, όπως επισημαίνει η J.P. Morgan Chase Bank. Εφ' όσον η διάταξη υιοθετηθεί, οι ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα ρευστά που θα επαναπατριστούν για επενδύσεις σε εγκαταστάσεις και δραστηριότητες στο εσωτερικό των ΗΠΑ».

Το μέγεθος των ωφελειών που είχαν οι εν λόγω πολυεθνικές ανέρχεται σε 195 εκατ. δολάρια (αντίστοιχες είναι οι απώλειες σε φόρους για το αμερικανικό δημόσιο) αφού οι εν λόγω επιχειρήσεις θα φορολογηθούν για τα κέρδη των 650 εκατ. δολαρίων (με συντελεστή 5%) μόλις με 32,5 εκατ. δολάρια, αντί 227,5 εκατ. δολαρίων (που θα πλήρωναν αν φορολογούνταν με συντελεστή 35%). Αυτός κι αν είναι μποναμάς...

Βέβαια, αυτά δε συμβαίνουν μόνο στις ΗΠΑ και τις άλλες ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες. Συμβαίνουν και στην... ισχυρή Ελλάδα. Παρόμοια νομοθετική ρύθμιση - που μειώνει δραστικά τη φορολογία στις εταιρίες οι οποίες θα επαναπατρίσουν τα κέρδη τους - ψηφίστηκε πέρσι από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και έγινε νόμος του κράτους. Δε γνωρίζουμε, αν η κυβέρνηση της ΝΔ θα καταργήσει ή θα διατηρήσει άθικτη τη συγκεκριμένη σκανδαλώδη ρύθμιση με τις προκλητικές φοροαπαλλαγές, που θεσπίστηκαν για τις επιχειρήσεις που θα «επαναπατρίσουν» τα κέρδη τους στην Ελλάδα.