Μια άνευ προηγουμένου κοροϊδία για δεκάδες χιλιάδες θύματα των τραπεζών αποδεικνύεται τελικά η περιβόητη ρύθμιση για τα «πανωτόκια», η οποία ταυτόχρονα επιδιώκεται να αποτελέσει το άλλοθι για νέες παραχωρήσεις προς τους τραπεζίτες. Χτες ανακοινώθηκε το κείμενο της τροπολογίας, που πρόκειται να κατατεθεί στη Βουλή, το οποίο αποτελεί αντικείμενο συμφωνίας κυβέρνσης - τραπεζών και το οποίο περιλαμβάνει ρυθμίσεις που αφήνουν έκθετο και υπόλογο τον ίδιο τον πρωθυπουργό, που πριν λίγες μέρες είχε κάνει λόγο για «τακτοποίηση» εκκρεμοτήτων μιας τουλάχιστον 20ετίας...

Το κυριότερο σημείο ασφαλώς της ρύθμισης δεν είναι αυτό που προβάλλεται εδώ και μέρες και σύμφωνα με το οποίο τα πρόστιμα και οι τόκοι υπερημερίας δεν μπορούν να υπερβαίνουν ένα πολλαπλάσιο του χρέους αλλά το γεγονός ότι:

• Αποκλείονται από οποιαδήποτε «διευκόλυνση» οι δεκάδες χιλιάδες δανειοδοτηθέντες που είχαν ληξιπρόθεσμα χρέη και στη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών δέχτηκαν, υπό το φόβο και τους εκβιασμούς των τραπεζών, να υπογράψουν κάθε είδους ρύθμιση, μέσω της οποίας ουσιαστικά κεφαλαιοποιούνταν «πανωτόκια» δεκάδων εκατομμυρίων δραχμών. Οι ρυθμίσεις, αναφέρεται χαρακτηριστικά στην τροπολογία «δεν επηρεάζουν όσα είτε κρίθηκαν, οποτεδήποτε, τελεσίδικα είτε ρυθμίστηκαν με διάταξη νόμου ή με συμβιβασμό, αναγνώριση χρέους ή άλλη συμφωνία μεταξύ των πιστωτικών ιδρυμάτων και οφειλετών για συμβάσεις δανείων ή πιστώσεων».
• Αποκλείεται οποιαδήπτε περίπτωση επιστροφής, προς τους λεηλατηθέντες πελάτες των τραπεζών, ποσών που αφορούν «πανωτόκια», ανεξάρτητα από το μέγεθος της ληστείας που έχει επιβληθεί. «Καταβληθέντα οποτεδήποτε ποσά, ανεξαρτήτων ύψους (...) δεν αναζητούνται σε καμιά περίπτωση και για καμιά αιτία».

Ενδεικτικό της συναλλαγής που έγινε ανάμεσα στους εκπροσώπους της κυβέρνησης και τους τραπεζίτες είναι το γεγονός ότι ο ελληνικό δημόσιο:

• Αναλαμβάνει την υποχρέωση να καταβάλει στις τράπεζες το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών που αφορούν στεγαστικά δάνεια εργατικής κατοικίας με έκδοση ισόποσων ομολόγων.
• Χορηγεί στις τράπεζες για τρία χρόνια φοροαπαλλαγές για το ποσό των τόκων που πιθανά διαγράφουν από τα λογιστικά τους βιβλία κατά την εφαρμογή της ρύθμισης.

Από εκεί και πέρα, ρύθμιση για τα πανωτόκια μπορεί να θεωρηθεί το γενικό που είχε αναφέρει θριαμβολογώντας ο πρωθυπουργός και το οποίο προβλέπει ότι «η συνολική οφειλή από τόκους σε καθυστέρηση (...) δε δύναται να υπερβεί το πιο κάτω αναφερόμενο πολλαπλάσιο της απαίτησης, όπως αυτή είχε διαμορφωθεί κατά το χρόνο της καταγγελίας της σύμβασης ή (...) από τότε που η απαίτηση κατέστη εν όλω ή εν μέρει ληξιπρόθεσμη» και το οποίο είναι:

• το τετραπλάσιο για περιστατικά που συνέβησαν μέχρι την 31/12/85,
• το τριπλάσιο για περιστατικά που συνέβησαν από το τέλος του 1985 μέχρι την 31/12/90,
• το διπλάσιογια περιπτώσεις από 1/1/ 91 μέχρι και 15/4/1998.

Ανάμεσα στα άλλα η σχετική συμφωνία προβλέπει ακόμα ότι, μέχρι και τις 30 Απρίλη του 2000 οι τράπεζες δε θα λογίζουν τόκους για τη συνολική οφειλή, που θα προκύψει από τη ρύθμιση, ενώ μέχρι τις 31/10/2000 θα σταματήσουν οι διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης ( πλειστηριασμοί). Οι τράπεζες απελευθερώνονται από τις δεσμεύσεις αυτές από 1/11/2000.

Οπως σημειώνουμε και παραπάνω στη ρύθμιση δεν υπάγονται οι περιπτώσεις, οι οποίες έχουν ήδη ρυθμιστεί με διατάξεις νόμου ή με συμβιβασμό, αναγνώριση χρέους ή με άλλη συμφωνία μεταξύ των Τραπεζών και των οφειλετών για συμβάσεις δανείων ή πιστώσεων μέχρι τη δημοσίευση της τροπολογίας. Δεν υπάγονται επίσης οφειλές επιχειρήσεων, για τις οποίες έχουν εκδοθεί ατομικές ή γενικές Υπουργικές Αποφάσεις για τη ρύθμισή τους με ειδικούς όρους, καθώς και οφειλές που έχουν υπαχθεί ή διέπονται από διαφόρους νόμους. Εξαιρούνται επίσης δάνεια Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δίκαιου και του ΟΑΕ που χορηγήθηκαν με την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου.

• Η ρύθμιση προκάλεσε την επικριτική δήλωση του επιτίμου προέδρου της ΝΔ Κωσταντίνου Μητσοτάκη, ο οποίος επισήμανε ότι «δυσκολεύομαι να πιστέψω πως το κείμενο το οποίο περιήλθε στας χείρας μου είναι κείμενο που εκφράζει κυβερνητική άποψη. Είναι προφανές ότι είναι οι θεσεις των τραπεζών και κατά ακραίο τρόπο διατυπωμένες. Εάν, πάντως, αυτή είναι η θέση της κυβερνήσεως, αυτό που έχω να πω είναι ότι πρόκειται περί εμπαιγμού. Είναι ο δεύτερος εμπαιγμός εις βάρος των θυμάτων της τραπεζικής τοκογλυφίας, τον οποίο είμαι βέβαιος ότι δεν μπορεί να ευλογήσει η Βουλή».

Νέα, πολύπλοκα δεδομένα, αλλά και πολλά ερωτηματικά δημιουργεί η χτεσινή υπογραφή μελέτης σκοπιμότητας για την κατασκευή μονάδας ηλεκτρικής ενέργειας ισχύος από 400 - 600 μεγαβάτ από την ENELCO AE (θυγατρική του Κοπελούζου και της ιταλικής ENEL), την τουρκική GAMA και από θυγατρική της αμερικανικής πολυεθνικής EXXON. Αν και δεν έχει αποσαφηνιστεί ακόμα πού θα πραγματοποιηθεί η επένδυση στην περίπτωση που η μελέτη αποβεί θετική, ο Δ. Κοπελούζος ισχυρίζεται ότι η μονάδα θα κατασκευαστεί στη Βόρειο Ελλάδα, με πιθανότερο σημείο τη Θράκη. Η συγκεκριμένη κίνηση δημιουργεί πληθώρα ερωτηματικών, αφού φαινομενικά προκύπτει ότι αλλάζει ο ενεργειακός προσανατολισμός της χώρας, όπως αυτός έχει διαμορφωθεί από τις εξελίξεις των τελευταίων χρόνων, υποκύπτοντας για ακόμη μια φορά στα ιδιωτικά, αλλά και ξένα πολυεθνικά συμφέροντα. Να σημειωθεί ότι στη χτεσινή φιέστα - που απλώς ανακοινώθηκε η υπογραφή για την έναρξη μελέτης σκοπιμότητας - παραβρέθηκαν, μεταξύ άλλων, πλήθος υπουργών της κυβέρνησης, ο υπουργός Ανάπτυξης, στελέχη της αντιπολίτευσης, ο δήμαρχος Αθήνας, ο... αρχιεπίσκοπος κ. Χριστόδουλος, ο οποίος ευλόγησε τις υπογραφές και ο ανθύπατος Ν. Μπερνς!

Ενα από τα σοβαρότερα ερωτηματικά που προκύπτει, είναι αυτό που ισχυρίζεται ο Δ. Κοπελούζος. Δηλαδή, ότι η μονάδα ηλεκτρικής παραγωγής, που η ισχύς της υπολογίζεται γύρω στα 400 - 600 μεγαβάτ, θα έχει καθαρά εξαγωγικό χαρακτήρα, αφού θα διοχετεύει την ενέργεια στην Τουρκία. Ωστόσο, η εν λόγω κοινοπραξία δεν έχει υπογράψει καμία συμφωνία με την τουρκική εταιρία ηλεκτρισμού TEAS για την απορρόφηση της ηλεκτρικής ενέργειας. Το ότι, όπως ισχυρίστηκε ο κ. Κοπελούζος, θα κλείσει το Κοζλοντούι και η Τουρκία θα χρειαστεί ηλεκτρική ενέργεια, δε σημαίνει ότι τις ποσότητες θα τις πάρει από την Ελλάδα, αλλά στηρίζει την υποψία ότι η μονάδα προορίζεται για την εγχώρια τροφοδοσία.

Ο Δ. Κοπελούζος σε ενημέρωση που έκανε στους δημοσιογράφους, ανέφερε ότι στο επενδυτικό σχήμα έχουν κληθεί να συμμετάσχουν η ΔΕΗ και η ΔΕΠΑ. Στα ίδια πλαίσια όμως επισήμανε ότι υπάρχει το ενδεχόμενο να προταθεί στη ΔΕΗ να εξάγει αυτή ηλεκτρική ενέργεια στην Τουρκία από τον υπό κατασκευή σταθμό της Κομοτηνής και η μονάδα του Κοπελούζου να διοχευτεύει την ενέργεια στη Νότιο Ελλάδα, γεγονός που ενισχύει την υποψία ότι η μονάδα - αν κατασκευαστεί - θα απευθυνθεί στην ελληνική αγορά.

Η νέα μονάδα στην περίπτωση που θα κατασκευαστεί, θα λειτουργεί με φυσικό αέριο που θα προέρχεται από τη Ρωσία και το οποίο θα παρέχει η «Προμηθέας GAS». Υπό αυτή την εξέλιξη, μένουν μετέωρες οι συμφωνίες της ΔΕΠΑ για την εισαγωγή φυσικού αερίου από την Ιταλία, μέσω του σχεδιαζόμενου υποθαλάσσιου αγωγού. Πρέπει να σημειωθεί ότι, η πρώην υπουργός Ανάπτυξης Βάσω Παπανδρέου, είχε πρωτοστατήσει στη δημιουργία αυτού του υποθαλάσσιου αγωγού, ενώ τώρα φαίνεται τώρα ότι το υπουργείο Ανάπτυξης υπό την ηγεσία του Ε. Βενιζέλου , υπονομεύει το έργο.

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, ήταν στους στόχους της ΔΕΠΑ η κατασκευή μεγάλης μονάδας (1.200 μεγαβάτ) ηλεκτροπαραγωγής στη Θράκη, που θα εξήγαγε ενέργεια στην Τουρκία, με φυσικό αέριο που θα προερχόταν από την Ιταλία. Τώρα φαίνεται πως ο σχεδιασμός ναυαγεί. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, είχε αποφασιστεί συνάντηση μεταξύ του Ε. Βενιζέλου και των ομολόγων του υπουργών της Τουρκίας και της Ιταλίας για να συζητηθεί το θέμα. Η συνάντηση ωστόσο, για κάποιους λόγους, δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ.

Ενα επίσης μεγάλο ερωτηματικό που προκύπτει είναι ο ρόλος της συμμετοχής της αμερικανικής EXXON στο κοινοπρακτικό σχήμα. Και είναι ερωτηματικό, διότι είναι γνωστή η αντίθεση, αλλά και η υπονόμευση των ρωσικών ενεργειακών πρώτων υλών, αλλά και της παράκαμψης των ρωσικών ενεργειακών διόδων. Τώρα μία από τις κορυφαίες ενεργειακές επιχειρήσεις των ΗΠΑ εμφανίζεται να εκδηλώνει ενδιαφέρον στη συμμετοχή ενεργειακής μονάδας στην Ελλάδα που θα χρησιμοποιεί ρωσικό φυσικό αέριο, γνωρίζοντας ότι υπονομεύει τα ιταλική διείσδυση προς ανατολάς.

Πάντως, ό,τι και να κρύβεται πίσω από αυτή την υπόθεση, το μόνο σίγουρο είναι πως ο ενεργειακός σχεδιασμός της χώρας βρίσκεται στα χέρια των ιδιωτικών συμφερόντων και ανάλογα τοποθετείται και η κυβέρνηση, η οποία καλείται να τα ισορροπήσει, εκκολάπτοντας τεράστιους κινδύνους για την ενεργειακή επάρκεια της χώρας, κινδύνους που θα πληρώσει ο ελληνικός λαός.

Τέσσερις προσφορές υποβλήθηκαν στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, στα πλαίσια του διαγωνισμού για την επιλογή χρηματοοικονομικού συμβούλου, ο οποίος θα αναλάβει να «βοηθήσει» την κυβέρνηση να επιλέξει τους ιδιώτες, που θα κατασκευάσουν και θα εκμεταλλευτούν για μεγάλο χρονικό διάστημα μαρίνες. Ειδικότερα, οι τέσσερις προσφορές προέρχονται από τους εξής ομίλους:

• Τράπεζα EFG Eurobank ΑΕ, KANTOR Σύμβουλοι Επιχειρήσεων ΑΕ, ΤΡΙΤΩΝ Σύμβουλοι Μηχανικοί ΕΠΕ, Δικηγορικό Γραφείο Σ. Σαγιάς Συνεργάτες.
• Arthur Anderson Ορκωτοί Ελεγκτές (Σύμβουλοι Επιχειρήσεων ΑΕ), RCD Engineering, Δικηγορικό Γραφείο Παπακωνσταντίνου.
• CCF Charterhouse, Lamda, Parsons, Αρώνης - Δρέππας - Καρλαύτης (Σύμβουλοι Μηχανικοί) ΑΕ, Allen Overy, Δικηγορικό Γραφείο Μ Π Μπερνίτσα, JBR View ΑΕ, REMACO SA, Δικηγορικό Γραφείο Ηλία Σπ. Παρασκευά.
• Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος, Pricewaterhousecoopers.

Σε 146,5 δισ. δρχ. ανήλθαν τα εισπραχθέντα ασφάλιστρα των τεσσάρων ασφαλιστικών εταιριών του ομίλου της Interamerican» - Ζωής, Ζημιών, Βοήθειας και Οδική - το 1999, σημειώνοντας αύξηση έναντι του 1998 κατά 52%. Τα ενοποιημένα αποτελέσματα θα ξεπεράσουν τα 65 δισ. δρχ., παρουσιάζοντας αύξηση σε σύγκριση με το 1998 κατά 442%. Το ενεργητικό των αμοιβαίων κεφαλαίων «Interamerican» ανήλθε σε 1,3 τρισ. δρχ. σημειώνοντας αύξηση κατά 108% έναντι του 1998, ενώ το 2000 τα κέρδη της «Intertrust», της εταιρίας διαχείρισης αμοιβαίων κεφαλαίων του ομίλου, αναμένεται να ξεπεράσουν τα 22 δισ. δρχ.

Επίσης, όπως είπε χτες ο πρόεδρος του ομίλου Δ. Κοντομηνάς, η μετοχή της «Interamerican», που μπήκε στο Χρηματιστήριο το προηγούμενο καλοκαίρι, παρουσιάζει τρέχουσα απόδοση περί το 400%, ενώ μέχρι το καλοκαίρι πρόκειται να μπει στο Χρηματιστήριο και η εταιρία Γενικών κλάδων.