Δυο μέρες μετά τον τραγικό θάνατο του 22χρονου εργάτη, η διεύθυνση της «ΤΣΙΠΙΤΑ» δήλωνε άμοιρη ευθυνών. «Πέταξε το μπαλάκι» στον εργολάβο απ' το ιδιωτικό συνεργείο καθαριότητας. Ωστόσο, σύμφωνα με τις μαρτυρίες των εργαζομένων της εταιρίας, οι εργασιακές συνθήκες, που επιβάλλει η εργοδοσία, κυοφορούν δεκάδες παρόμοια εργοδοτικά εγκλήματα. Οταν μια φορά κάποιος ζήτησε από το γιατρό Εργασίας να παρέμβει για τις αφόρητες συνθήκες (υψηλές θερμοκρασίες, συνεχή ορθοστασία, ανεπαρκή διαλείμματα), όπως μας είπαν εργαζόμενοι, εκείνος απάντησε: «Και τι θέλεις; Να πω εγώ στον εργοδότη πώς να δουλέψει; Αφού έτσι θέλει να δουλέψει...».

Σε περίπτωση εργατικού ατυχήματος, όπως π.χ. έχει τύχει συχνά κάποιος να κόψει το δάχτυλό του, απλά βάζουν τον εργαζόμενο σ' ένα αυτοκίνητο και τον πάνε στο νοσοκομείο. Οι επαγγελματικές ασθένειες θερίζουν: «Δεν τους ενδιαφέρει αυτούς άμα είμαι άρρωστη εγώ... Εμένα άμα δεις τα πόδια μου είναι λες και έχω φίδι απάνω, απ' το φλεβίτη... Αλλά δεν ενδιαφέρει κανέναν. Θα βρει άλλον άμα πεθάνω εγώ... Αυτό που ενδιαφέρει την εταιρία, είναι πόσες παλέτες θα βγουν...». «Ο άνθρωπος πεθαίνει, η παραγωγή δε σταματά...».

Οι περισσότεροι εργαζόμενοι υποφέρουν από αυχενικό. Η ίδια κίνηση γίνεται ξανά και ξανά, για οχτώ ολόκληρες ώρες. Οι επιπτώσεις που μπορεί να έχει στην υγεία των εργατών η εισπνοή των αλεύρων (όπως αλλεργίες κτλ.) όχι μόνο δεν αναγνωρίζονται ως επαγγελματικές ασθένειες, αλλά ούτε καν έχουν εντοπιστεί από το ΙΚΑ. Αλλωστε, σπανίζουν οι επιστημονικές έρευνες για την εξακρίβωση των συνεπειών που έχουν στην υγεία του εργαζόμενου οι σύγχρονες εργασιακές συνθήκες. «Κανείς στην "ΤΣΙΠΙΤΑ" δεν παίρνει επίδομα βαρέων και ανθυγιεινών... Ολοι πληρώνονται σα να είναι ανειδίκευτοι εργάτες. Είσαι 40 χρόνια ανειδίκευτος εργάτης...».

Στους χώρους με τους φούρνους, η θερμοκρασία μπορεί να ξεπεράσει και τους 40 βαθμούς Κελσίου.

«Είναι κάτι κορδόνια, ζυμάρι, που βγαίνουν από μια μηχανή. Οι δύο γυναίκες "πλέκουν", κι η γυναίκα που είναι από κάτω, το βάζει στη λαμαρίνα. Αυτή η γυναίκα που "πλέκει", "πλέκει" 33 κορδόνια το λεπτό. Είναι οι ρυθμοί που σε πνίγουν, εγώ φτιάχνω 32.400 στο 8ωρο», λέει μια εργάτρια στο «Ρ». Μιλά με περηφάνια για τη δουλιά της. Είναι εργάτρια, κι απ' τα χέρια της παράγεται ο πλούτος. Μόνο που τον καρπώνονται άλλοι... Οταν αρχίζει να λέει για τα αποτελέσματα που έχουν στο κορμί της οι βάρβαρες εργασιακές συνθήκες, το πρόσωπό της συνοφρυώνεται:

«Ερχεται στιγμή που δεν μπορείς να κουνηθείς ούτε από δω ούτε από κει... Τα πόδια παθαίνουν αγκύλωση... Δηλαδή κάθεσαι εδώ, και δουλεύουν τα χέρια σου... Δεν μπορείς να γυρίσεις το κεφάλι σου... Παίρνεις το κορδόνι, το κάνεις, το γυρίζεις εδώ... Αυτή η δουλιά...».

Το διάλειμμα είναι μισή ώρα: «Δέκα λεπτά λένε για τουαλέτα και είκοσι για κολατσιό...». Ο εργοδότης, στην... ανάγκη του για υψηλή παραγωγικότητα, δε διστάζει ακόμα και να εξευτελίσει τον εργαζόμενο: «Τώρα τελευταία, λένε, μια φορά τη μέρα τουαλέτα. "Ρυθμίστε το", λένε...».

Το εργοστάσιο παράγει 24 ώρες το 24ωρο. «Οταν πήγα εγώ, μας έβαλαν να υπογράψουμε αν θέλουμε νύχτα. Και τι; Μπορείς να πεις δε θέλω; Δε θα σε πάρουν...», συμπληρώνει μια δεύτερη εργάτρια. Κάποτε, η νομοθεσία απαγόρευε τη νυχτερινή εργασία για τη γυναίκα. Για την προστασία της μητρότητας. Τώρα, κι αυτό το μέτρο καταργήθηκε, ακόμα και τυπικά, στο όνομα δήθεν της «ισοτιμίας». «Εγώ ξεσκαρτίζω τα σκάρτα κομμάτια. Πρέπει να σκουπίσω, να μαζέψω σκουπίδια, ν' αλλάξω γυναίκες για τουαλέτα ή για διάλειμμα, να πάω να πλύνω τα εξαρτήματα, ένας άνθρωπος για όλες τις δουλιές...».

Οι περικοπές στο προσωπικό που έγιναν τα τελευταία χρόνια έχουν οξύνει το πρόβλημα της πολυειδικότητας. Π.χ., η γυναίκα που παλιά ήταν τραπεζοκόμος, σήμερα πρέπει να ετοιμάσει την τραπεζαρία, να πάει μετά να καθαρίσει τις τουαλέτες, κι ύστερα να μπει στην παραγωγή. Σήμερα, δουλεύουν στο εργοστάσιο της Λαμίας 853 άτομα. Κάποτε, μόνο στην παραγωγή, ήταν περίπου 1.200 εργαζόμενοι.

Ακόμα και για τους εργαζόμενους που ανήκουν στο μόνιμο προσωπικό της εταιρίας, δεν υπάρχει εξασφαλισμένο μεροκάματο. Κι αυτό επειδή, αν η παραγωγή βγει σε λιγότερο από πέντε μέρες, η διεύθυνση της επιχείρησης ενημερώνει τους εργάτες να μην πάνε για δουλιά. «Την κλείνει τη γραμμή και σου λέει "κάτσε στο σπίτι". Αν σε χρειαστεί κάπου θα σε πάρει, ειδεμή είναι τρία τα μεροκάματα τη βδομάδα...». Το 5ήμερο και το 40ωρο δεν είναι δεδομένα, όπως δεδομένος δεν είναι και ο μισθός του μήνα. Υπάρχει όμως κι η εξής «καινοτομία»: Εργαζόμενοι υπογράφουν συμβάσεις αορίστου χρόνου «για ένα μεροκάματο τη βδομάδα. Αν όμως η εταιρία τούς χρειάζεται, μπορεί να τους απασχολήσει και πέντε. Αλλά το μίνιμουμ είναι ένα τη βδομάδα». Αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να «στήνονται» πάνω απ' το τηλέφωνο, δεν ξέρουν σε ποια βάρδια θα πάνε. Κάνουν οκτώ - εννιά μεροκάματα το μήνα.

Τα τελευταία χρόνια, διοχετεύονται στην ελληνική αγορά προϊόντα που φτάνουν από παραγωγικές μονάδες του εξωτερικού, όπως π.χ. από τη Βουλγαρία. Στην ίδια κατεύθυνση «αξιοποιούνται» και οι επιδοτήσεις που κατά καιρούς δίνει το κράτος: Η εταιρία αγοράζει μηχανές, τις δοκιμάζει εδώ κι έπειτα μεταφέρει γραμμές της παραγωγής στο εξωτερικό, όπου η εργατική δύναμη είναι φθηνότερη. Οπως μεταφέρθηκε μια «γραμμή» BAKE ROLLS στη Ρωσία. Αλλωστε, η ίδια η συνθήκη του Μάαστριχτ διασφαλίζει «ελευθερία κίνησης» στις επιχειρήσεις. Με τις «ευλογίες» των κομμάτων του ευρωμονόδρομου, της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΝ που την ψήφισαν στη Βουλή.

«Τώρα έκαναν μια πολυγραμμή που κάνει πάρα πολλά προϊόντα κι αυτή λέει θα τη βγάλει και θα την πάει έξω...».

Κάθε εργοδότης αναζητά το χαμηλότερο «κόστος παραγωγής», με ό,τι κι αν αυτό συνεπάγεται για τους εργαζόμενους. Μόλις προχτές, κυκλοφόρησε στο εργοστάσιο κείμενο που ουσιαστικά καλεί τους εργαζόμενους σε «εθελούσια έξοδο». Για να χρυσώσει μάλιστα το χάπι της απόλυσης, η επιχείρηση ανακοινώνει ότι, σε όσους από το μόνιμο προσωπικό επιλέξουν να φύγουν, θα δώσει - πέρα από την αποζημίωση - και 2.500 ευρώ...

«ΘΕΛΟΥΜΕ ΔΟΥΛΙΑ ΚΑΙ ΟΧΙ ΑΝΕΡΓΙΑ. ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ ΝΑ ΠΛΗΡΩΣΕΙ Η ΟΛΙΓΑΡΧΙΑ». Το πανό του σωματείου των εργαζομένων στη «ΣΟΥΛΗΣ» αποδίδει τις ευθύνες σ' εκείνους που ανήκουν. Η εργοδοσία κήρυξε πτώχευση, όχι γιατί η «ΣΟΥΛΗΣ» έπαψε να είναι παραγωγική, αλλά επειδή δεν είναι «ανταγωνιστική». Δηλαδή δε διασφαλίζει στους ιδιοκτήτες τα προσδοκώμενα υπερκέρδη.

Για τους 250 εργαζόμενους, το αδιέξοδο της ανεργίας πλησιάζει όλο και πιο απειλητικά. Είναι όμως αποφασισμένοι: Να μη χαθεί καμιά θέση δουλιάς. Κάθε μέρα διασχίζουν την πύλη του εργοστασίου. Κάθε μέρα «χτυπούν» την κάρτα τους.

Η οργή τους ξεχειλίζει. «Πώς θα τα βγάλουμε πέρα; Με τα 340 ευρώ που δίνει το Ταμείο Ανεργίας;» «Αλλοι έχουν πάρει δάνειο, άλλοι έχουν φροντιστήρια να πληρώσουν... Οι οικογένειές μας έχουν αναστατωθεί...».

«Μας έχουν αφαιρέσει το δικαίωμα να ζούμε...».

Η εμπειρία επιτρέπει να βγουν πλούσια συμπεράσματα. Στην περιοδεία που έκανε πρόσφατα ο βουλευτής του ΚΚΕ Τάκης Τσιόγκας σε εργασιακούς χώρους της Φθιώτιδας, βρέθηκε και πάλι κοντά στους εργαζόμενους του «ΣΟΥΛΗΣ». «Υπάρχει η οικονομία των εργατών κι υπάρχει κι η οικονομία των βιομηχάνων...», εξήγησε μιλώντας με τους εργάτες. Τα επιχειρήματα για την «ανταγωνιστικότητα της αγοράς», αφορούν στην «ελεύθερη οικονομία». «Για μας υπάρχει άλλη οικονομία, η λαϊκή...».