Associated Press

Οι πάπιες στη Ρουμανία παραδίδονται στην πυρά...

• Η κοινή λογική και η ψυχραιμία, που έχουν ήδη απολεσθεί για ένα σημαντικό αριθμό Ευρωπαίων, όπως δείχνει η κατακόρυφη μείωση στην κατανάλωση πουλερικών (ακόμη και αυγών) και οι τρελές πωλήσεις των σημερινών αντιγριπικών εμβολίων, μολονότι αυτά δεν προστατεύουν καθόλου τον άνθρωπο από τον ιό Η5Ν1 της γρίπης των πουλερικών.
• Οι προϋπολογισμοί χωρών (πλούσιων και φτωχών), καθώς όλοι σπεύδουν σε κλίμα πανικού να αγοράσουν ή να εξασφαλίσουν μελλοντικές παραγωγές των αντιικών χαπιών «Ταμιφλού» της ελβετικής «Ρος», που αδυνατεί να αντεπεξέλθει στη ζήτηση αλλά ήδη έχει κάνει χρυσές δουλιές. (Μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2005 τα κέρδη της από την πώληση του συγκεκριμένου φαρμάκου αυξήθηκαν - σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο - κατά 357%!).
• Τα οικονομικά μικρών και μεγάλων πτηνοτροφικών μονάδων σε χώρες όπου αναφέρθηκαν επιβεβαιωμένα ή ύποπτα κρούσματα της γρίπης των πουλερικών, κύρια λόγω της θανάτωσης χιλιάδων πτηνών με την εφαρμογή μίας «προληπτικής» τακτικής που ξεπερνάει έως και το παράλογο του «πονάει κεφάλι, κόψει κεφάλι»... (Μην ξεχνάμε, πως σφαγιάζονται ανηλεώς και υγιή πουλερικά επειδή βρίσκονται σε ακτίνα κάποιων χιλιομέτρων από το σημείο αναφοράς ύποπτου κρούσματος!)

Associated Press

Η «γριποφοβία» αυγαταίνει τα κέρδη των φαρμακοβιομηχανιών

Ηδη, η κυβέρνηση της Ταϊλάνδης ανακοίνωσε την Τετάρτη πως ξεκίνησε τις κλινικές δοκιμές αντιγράφου φαρμάκου των χαπιών «Ταμιφλού», προβλέποντας πως η μαζική παραγωγή του φαρμάκου για εγχώρια και περιφερειακή κατανάλωση θα αρχίσει από τον Οκτώβρη του 2006. Ο υπουργός Δημόσιας Υγείας σημείωσε πως στην Ταϊλάνδη, η «Ρος» δεν έχει κατοχυρώσει πατέντα για το «Ταμιφλού», και πως ακόμη και εάν το επιχειρήσει, το εμπόδιο θα ξεπεραστεί με την εφαρμογή της νομοθεσίας περί παραγωγής αντιγράφων φαρμάκων από τον Εθνικό Φαρμακευτικό Οργανισμό σε έκτακτες καταστάσεις διακύβευσης της δημόσιας υγείας...

Στις 14 Οκτώβρη, ο Γιουσούφ Χαμίντ, πρόεδρος της τρίτης μεγαλύτερης φαρμακοβιομηχανίας στην Ινδία, «Σίπλα» (CIPLA), ανακοίνωσε πως η εταιρία του έχει τη δυνατότητα παραγωγής ενός πολύ φθηνότερου αντιγράφου φαρμάκου των χαπιών «Ταμιφλού» από τις αρχές του ερχόμενου Γενάρη! Αν και υπάρχει (σχετικώς) καινούρια νομοθεσία στην Ινδία, που επιτρέπει σε πολυεθνικές να μηνύουν ινδικές εταιρίες σε εγχώρια δικαστήρια εάν θεωρήσουν πως πλήττονται τα συμφέροντα αποκλειστικής εκμετάλλευσης, ο πρόεδρος της «Σίπλα» ξεκαθάρισε πως στην προκειμένη περίπτωση η «Ρος» δε θα δικαιωθεί, μπροστά στο ενδεχόμενο να αποφευχθούν οι θάνατοι εκατομμυρίων φτωχών Ινδών με την πώληση ενός αντιγράφου φαρμάκου σε συμβολική, «ανθρωπιστική», όπως είπε ο ίδιος, τιμή...

Παρόμοιες κινήσεις κάνουν εταιρίες και κυβερνήσεις και άλλων χωρών, όπως των Αργεντινής, Ταϊβάν κλπ. Στις ΗΠΑ, τώρα, η «Ρος» υποχρεώθηκε να δώσει την άδεια παραγωγής του «Ταμιφλού» σε εκεί εργοστάσιο, ενώ σκληρές διαπραγματεύσεις γίνονται για να δοθεί άδεια παραγωγής σε άλλα τέσσερα εργοστάσια (άραγε για την περίπτωση που κλείσουν τα σύνορα λόγω γενικευμένης καραντίνας - στρατιωτικού νόμου;)...

Μετά από τέτοιες εξελίξεις, αλλά και τις επιφυλάξεις αξιωματούχων δεκάδων κυβερνήσεων και της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας για τους βραδείς ρυθμούς παραγωγής των χαπιών «Ταμιφλού», η «Ρος» υποχρεώθηκε την Τετάρτη να αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο της αδειοδότησης παραγωγής του φαρμάκου «σε ξένες κυβερνήσεις και εταιρίες εάν της ζητηθεί»...

Επιπλέον, η «Ρος» αντιμετωπίζει προβλήματα - και από την εταιρία «Γκίλεαντ» (Gilead) που εφηύρε τα χάπια «Ταμιφλού» και παραχώρησε τα δικαιώματα στη «Ρος» το 1996 έναντι 50 εκατ. δολαρίων.

Η αμερικανική «Γκίλεαντ» έχει καταθέσει - από τον περασμένο Ιούνη, σύμφωνα με δημοσίευμα της ηλεκτρονικής έκδοσης «Κρόνικλ» - αγωγή στην ομοσπονδιακή Επιτροπή Ασφαλειών και Συναλλάγματος απαιτώντας ακόμη και την απόσυρση της συμφωνίας για τα δικαιώματα πατέντας, αφού η ελβετική «Ρος» κατηγορείται πως δεν τήρησε τη συμφωνία για την αξιόπιστη παραγωγή και προώθηση του φαρμάκου.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, σε χάπια «Ταμιφλού» που είχαν παραγγελθεί πριν τρία χρόνια από τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία βρέθηκαν «ίχνη άλλων φαρμάκων», γεγονός που οδήγησε στην απόσυρση των χαπιών. Τον Οκτώβρη του 2002, η «Ρος» απέτυχε να ανταποκριθεί στην παραγωγή φόρμουλας χαπιών «Ταμιφλού» για παιδιά για την ευρωπαϊκή αγορά μετά τον εντοπισμό θραυσμάτων γυαλιού σε μία παρτίδα.

Οσο για την ξέφρενη κούρσα έρευνας για τη δημιουργία αποτελεσματικού και αξιόπιστου εμβολίου, που θα εξοπλίζει τον άνθρωπο κατά της γρίπης των πουλερικών; Η «Σανόφι-Αβέντις» γαλλική φαρμακοβιομηχανία (η τρίτη μεγαλύτερη στον κόσμο) έχει ήδη ξεκινήσει κλινικές δοκιμές εμβολίου, όπως ανάλογα κάνουν ιατρικά ιδρύματα και εταιρίες στη Γερμανία.

Επιπλέον, στις 19 του μήνα ο υπουργός Υγείας της Ουγγαρίας, Τζένο Ρακτζ, φάνηκε αισιόδοξος για τη δημιουργία ενός αποτελεσματικού, όπως είπε, εμβολίου και για τον άνθρωπο και για τα ζώα κατά της γρίπης των πουλερικών, προσθέτοντας πως οι ενδείξεις από τις πρώτες κλινικές δοκιμές είναι ενθαρρυντικές... Πρόσθεσε δε, πως η χώρα του θα μπορεί να παράγει 500.000 δόσεις του εμβολίου ανά βδομάδα, «σε περίπτωση πανδημίας» και πως ήδη έχουν εκφράσει «ζωηρό ενδιαφέρον δεκάδες ξένες κυβερνήσεις».

Η αλήθεια είναι ότι μπροστά στην (τεχνητά φουσκωμένη) ζήτηση και εξαιτίας των προόδων της επιστήμης και της τεχνολογίας, είναι ζήτημα χρόνου να βρεθούν εμβόλια για ανθρώπους κατά της γρίπης των πουλερικών. Το ζήτημα είναι εάν θα είναι και ασφαλή, καθώς υπάρχει ο κίνδυνος να «συντομευτούν» - εξαιτίας του πανικού...- οι απαραίτητες κλινικές δοκιμές, που είθισται να διαρκούν τουλάχιστον μία πενταετία...

(Πρέπει να αναφερθεί ότι σε αυτή την απόφαση αντιστάθηκαν σταθερά οι ΗΠΑ, που έχουν τις μεγαλύτερες φαρμακοβιομηχανίες και δε θέλουν να σπάσει το μονοπώλιο που απολαμβάνουν. Τελικά όμως η πρόταση πέρασε, με τη διευκρίνιση ότι απαγορεύεται η επανεισαγωγή στις ΗΠΑ των φθηνών φαρμάκων που προορίζονται για εξαγωγή και ο κατάλογος των φαρμάκων για τον οποίο θα ισχύει η ρύθμιση θα είναι πολύ συγκεκριμένος και περιορισμένος - «BBC News»).

Επίσης πρέπει να αναδειχτεί το γεγονός ότι οι φαρμακοβιομηχανίες αντιλαμβάνονται ότι οι φτωχότερες χώρες με τους τεράστιους πληθυσμούς τους, για να αποτελέσουν κομμάτι της αγοράς των φαρμακοβιομηχανιών, θα πρέπει να μπορούν να αγοράζουν, γεγονός που απαιτεί να παράγονται και να εξάγονται και πιο φθηνά φάρμακα.

• Να μπορούν οι εταιρίες που θα αγοράσουν την άδεια αντιγραφής ενός προϊόντος να εξάγουν τα προϊόντα τους όχι μόνο σε χώρες που είναι μέλη του ΠΟΕ (όπως ορίζει η απόφαση του ΠΟΕ) αλλά και σε άλλες φτωχές χώρες.
• Να ελαστικοποιηθούν οι όροι (απαιτήσεις, δικαιολογητικά, να μην υπάρχει κρατικός έλεγχος σε βιβλία ποσοτήτων, βιβλία εξαγωγών κλπ) για να αγοραστεί το δικαίωμα παραγωγής αντιγράφων, διαφορετικά αν οι όροι είναι αυστηροί δε θα ενδιαφερθούν εταιρίες να επενδύσουν στην παραγωγή τέτοιων φαρμάκων.
• Να μπουν ρυθμίσεις που θα απαγορεύουν τον αθέμιτο ανταγωνισμό (π.χ. υπερπαραγωγή προϊόντος ή επανεισαγωγή των φαρμάκων στην ΕΕ σε πιο ακριβή τιμή από την τιμή πώλησης στις φτωχές χώρες).
• Να μπορούν οι Μη Κυβερνητικές (ΜΚΟ), διεθνείς και οργανώσεις του ΟΗΕ να αποτελέσουν τους συλλογικούς αγοραστές τέτοιων φαρμάκων για πολλές χώρες μαζί.
• Η αμοιβή για την αγορά της άδειας να καθορίζεται με βάση την οικονομική αξία της χρήσης που έχει επιτραπεί δυνάμει της άδειας στη σχετική χώρα.
• Μια χώρα της ΕΕ μπορεί να υποκαταστήσει την κυβέρνηση της χώρας που εισάγει τα φάρμακα, στην περίπτωση που πρέπει να διενεργηθεί έρευνα για να ακυρωθεί άδεια κάποιας εταιρίας.

Η επιτροπή Ανάπτυξης της ΕΕ σχολιάζει ότι οι κανόνες είναι αυστηροί, ενώ η επιτροπή ΔΥ, Ασφάλειας και Τροφίμων της ΕΕ αναφέρει ότι θα πρέπει να δίνεται το δικαίωμα στον κάτοχο της άδειας να εμπλέκεται περισσότερο ενεργά στον έλεγχο της χορήγησης της άδειας και στις άλλες διαδικασίες.

Η επιτροπή Νομικών Θεμάτων της ΕΕ επιπλέον αναφέρει ότι για να μη δημιουργηθεί πλεονέκτημα ανταγωνισμού στις εταιρίες που θα παράγουν πιο φθηνά φάρμακα και οι οποίες μπορεί να εκμεταλλευτούν την άδεια πάνω από τα χρονικά όρια που καθορίζονται, θα πρέπει κριτήριο ελέγχου να είναι όχι η εμπορική άδεια, αλλά η διαδικασία επιστημονικής γνώμης (;).

Εξάλλου είναι δικαίωμα κάθε χώρας και με την οικονομική στήριξη από διεθνείς οργανισμούς να μπορεί να κατέχει τις υποδομές, την τεχνογνωσία και το ανθρώπινο δυναμικό, που είναι απαραίτητο για την εσωτερική παραγωγή των ειδών πρώτης ανάγκης (όπως τα φάρμακα) και τα άλλα είδη πλατιάς λαϊκής κατανάλωσης. (Στον παρών κανονισμό δεν υπάρχει κανένας τέτοιος σχεδιασμός για την ενίσχυση ή ανάπτυξη υποδομών που θα βοηθούσαν τα φτωχές χώρες να μειώσουν - εξαλείψουν την εξάρτησή τους από τα μονοπώλια φαρμάκου, απλά γίνονται ρυθμίσεις για την εισαγωγή φθηνών - φαρμάκων. Το γεγονός αυτό το παραδέχεται μέσα από την αιτιολογική έκθεση και το ΕΚ).

Επιπλέον αποτελεί υποχρέωση του κράτους κάθε χώρας να φροντίζει και να προστατεύει την υγεία του λαού, όπως και η ρύθμιση των θεμάτων που την αφορούν. Το ΕΚ όμως φροντίζει να εμπλακούν πιο ενεργά, να είναι υπεύθυνες οι ΜΚΟ για στις αγοραπωλησίες, των φαρμάκων. Αυτό εξασφαλίζει ότι οι ΜΚΟ (πολλές φορές φερέφωνα κυβερνήσεων διαφόρων χωρών) να αποφασίζουν τον προμηθευτή των φαρμάκων και με αυτό τον τρόπο εξασφαλίζεται η κερδοφορία συγκεκριμένων εταιρειών. Ακόμα δίνεται η δυνατότητα για τις ΜΚΟ να επεμβαίνουν στις εμπορικές αλλά και εξωτερικές πολιτικές των κρατών - χωρών, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

«Ο πανικός δε δικαιολογείται», επισήμανε στο «Ρ» ο καθηγητής Μικροβιολογίας στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας Αλκιβιάδης Βατόπουλος και τόνισε την αναγκαιότητα για ένα ισχυρό σύστημα πρόληψης και προστασίας της δημόσιας υγείας.

-- Πόσο ορατός είναι ο κίνδυνος πανδημίας απ' τη γρίπη των πτηνών; Είναι δικαιολογημένη η ανησυχία;

-- «Απ' το 2003 κυρίως, είχε εμφανιστεί στην Απω Ανατολή στα πουλερικά ένας ιός γρίπης ο οποίος ήταν και ιδιαίτερα παθογόνος για τα κοτόπουλα και ιδιαίτερα μεταδοτικός από πουλερικό σε πουλερικό και περνώντας τα χρόνια έδειξε μια ιδιαίτερη ικανότητα να μεταλλάσσεται. Υπήρξαν περιστατικά μετάδοσης σε ανθρώπους τα οποία ήταν εξαιρετικά σπάνια, γύρω στα 100 άτομα σε όλη την Απω Ανατολή τα τελευταία τρία χρόνια, και αφορούσε άτομα που βρίσκονταν σε στενή επαφή, που σχεδόν ζούσαν μαζί με τα άρρωστα ζώα.

Οι μεταλλάξεις του ιού έκαναν τους ειδικούς να φοβούνται ότι μπορεί να οδηγήσουν στην τελική μετάλλαξή του σε έναν ιό που μπορεί να προσβάλει τους ανθρώπους. Ωστόσο, δε δικαιολογεί αυτός ο κίνδυνος αυξημένη ανησυχία στον πληθυσμό. Δικαιολογεί μια αυξημένη επαγρύπνηση των συστημάτων Υγείας στον πλανήτη, ώστε να παρακολουθούν την πορεία του ιού, δικαιολογεί μια αυξημένη επαγρύπνηση των κτηνιατρικών υπηρεσιών, διότι τυχόν μόλυνση των εκτροφών μπορεί να προκαλέσει μαζικό θάνατο των πουλερικών, εγρήγορση των κτηνοτρόφων και των πτηνοτροφικών μονάδων να προστατέψουν τα πουλερικά τους. Ο πανικός όμως δε δικαιολογείται. Ο μέσος άνθρωπος δε χρειάζεται να αλλάξει τη συμπεριφορά του σε κάτι. Αυτό όμως που μπορεί κάθε άνθρωπος να κάνει, είναι να απαιτήσει από τις κυβερνήσεις να διατηρήσει και να αναπτύξει τα συστήματα δημόσιας Υγείας τα οποία στα πλαίσια της υποβάθμισης του κράτους Πρόνοιας υποβαθμίζονται. Να απαιτήσει τη χρηματοδότηση του δημόσιου συστήματος Υγείας, τη στελέχωση με ανθρώπινο δυναμικό και υποδομές, ώστε να προστατεύεται αποτελεσματικά η δημόσια υγεία. Ενα σύστημα έγκαιρης διάγνωσης κρουσμάτων, το οποίο πρέπει να είναι συνεχώς σε εγρήγορση».

-- Πόσο ασφαλής είναι η κατανάλωση του κρέατος των πουλερικών;

-- «Τα ωμά κρέατα έτσι και αλλιώς μπορεί να φέρουν μικρόβια. Τα οποία όμως μικρόβια καταστρέφονται εφαρμόζοντας στοιχειώδεις κανόνες υγιεινής (πλύσιμο χεριών, σαπούνισμα του πάγκου και των σκευών αφού τα χρησιμοποιήσουμε, τοποθέτηση των ωμών κρεάτων στο κάτω μέρος του ψυγείου ώστε να μην στάζουν στα ωμά τρόφιμα) και με το μαγείρεμα. Γενικά τα μικρόβια και οι ιοί και προφανώς ο ιός της γρίπης των πουλερικών καταστρέφεται με το μαγείρεμα».

-- Μπορεί κανείς να προστατευτεί από τη γρίπη των πουλερικών κάνοντας το εμβόλιο της γρίπης ή αγοράζοντας κάποια φάρμακα;

-- «Δεν υπάρχει κανένας λόγος να έχουμε φάρμακα στο σπίτι μας αφού οι πιθανότητες πανδημίας είναι πολύ μικρές και η πιθανότητα να αρρωστήσει ο καθένας από μας που θα πληρώσει τα φάρμακα αυτά είναι ακόμα μικρότερες. Και έτσι και αλλιώς δεν μπορούμε να ξέρουμε ότι τα φάρμακα αυτά θα έχουν αποτελεσματικότητα. Και προφανώς δε λειτουργούν προληπτικά.

Εμβόλιο για τον ιό της γρίπης των πουλερικών δεν υπάρχει και το εμβόλιο της γρίπης που κυκλοφορεί πρέπει να το κάνουν μόνο οι ομάδες υψηλού κινδύνου. Δηλαδή, άτομα μεγάλης ηλικίας, ανοσοκατασταλμένοι ασθενείς, οι πάσχοντες από χρόνια νοσήματα του αναπνευστικού και του καρδιαγγειακού συστήματος, γιατροί και άλλοι επαγγελματίες Υγείας με στόχο την προστασία των ασθενών τους, οι απασχολούμενοι στην πτηνοτροφία (εκτροφείς, σφαγείς κλπ.) και πάντα μετά τη συμβουλή του γιατρού τους».