Η πρώτη σελίδα της πρώτης συμφωνίας

Το άρθρο 2 διευκρινίζει ότι ο όρος «στρατηγική πληροφορία», «περιλαμβάνει αλλά δεν περιορίζεται σε: Πράξεις επιβολής που μπορεί να είναι χρήσιμες στην αντιμετώπιση παραβάσεων και, ιδιαιτέρως, ειδικά μέσα για την καταπολέμηση προσβολών. Νέες μεθόδους που χρησιμοποιούνται στη διενέργεια παραβάσεων. Τάσεις και εξελίξεις στις μεθόδους που χρησιμοποιούνται για τη διενέργεια παραβάσεων. Παρακολουθήσεις και ευρήματα προερχόμενα από την επιτυχή εφαρμογή νέων βοηθημάτων επιβολής και τεχνικών. Αξιολογήσεις του κινδύνου και εκθέσεις κατάστασης εγκλήματος» κλπ. Αυτό το περί «ευρημάτων εκ νέων βοηθημάτων» παραπέμπει ευθέως στο ηλεκτρονικό, βιομετρικό - γενετικό φακέλωμα, το οποίο προωθείται παντοιοτρόπως στην ΕΕ και τις ΗΠΑ.

Στο κείμενο συμπληρώνεται ότι ο όρος «τεχνική πληροφορία», «περιλαμβάνει αλλά δεν περιορίζεται σε: Μέσα ενδυνάμωσης των δομών διοίκησης και επιβολής στα πεδία που καλύπτονται από αυτή τη συμφωνία. Αστυνομικές μεθόδους εγκληματολογίας και διαδικασίες έρευνας. Μεθόδους εκπαίδευσης των εμπλεκόμενων αξιωματούχων» κλπ.

Στο άρθρο 3, παρ. 1, ξεκαθαρίζεται ότι η Συμφωνία αφορά και «τα εγκλήματα που διαπράττονται ή που είναι πιθανό να διαπράττονται («likely to be commited» στο πρωτότυπο) στην εξέλιξη τρομοκρατικών πράξεων ενάντια στη ζωή, όργανα του νόμου, ατομική ελευθερία ή περιουσία». Εισάγεται εδώ το στοιχείο της ...πιθανολογίας, ιδιαίτερα χρήσιμο στις αρχές καταστολής για την ανακάλυψη υπόπτων.

Η παρ. 2 καλύπτει τις «σχετιζόμενες παραβάσεις», οι οποίες προσδιορίζονται ως τα «εγκλήματα που γίνονται προκειμένου να παρέχουν τα μέσα για τη διενέργεια των εγκληματικών πράξεων που αναφέρονται στην παρ. 1, εγκλήματα που γίνονται για να διευκολύνουν ή να διεξάγουν τέτοιες ενέργειες, και εγκλήματα με σκοπό να εξασφαλίσουν την ατιμωρησία τέτοιων ενεργειών». Υπάρχει δηλαδή έτοιμο το πλαίσιο να φακελωθεί και να κατηγορηθεί όποιος τολμήσει να συγκεντρώσει ρούχα, τρόφιμα και χρήματα για τον παλαιστινιακό λαό, όπως αυτός που αγωνίζεται ενάντια στην ισραηλινή κατοχή.

Το άρθρο 5, παρ. 3, καθορίζει ότι «οι πληροφορίες που ανταλλάσσονται με βάση αυτή τη συμφωνία, θα χρησιμοποιούνται για τους σκοπούς αυτής της συμφωνίας και στην έρευνα, τη δίωξη και την πρόληψη εγκληματικών προσβολών και σε αγωγές σχετιζόμενες με εγκληματικές υποθέσεις. Οποτε ένα από τα μέλη της συμφωνίας ζητήσει τη χρήση τέτοιων πληροφοριών για άλλους σκοπούς, θα ζητήσει την προηγούμενη γραπτή συγκατάθεση του μέλους που χορήγησε την πληροφορία». Ο δρόμος πάντως είναι ανοιχτός για να χρησιμοποιηθεί η πληροφορία κατά το δοκούν από τις αμερικανικές μυστικές πληροφορίες.

Στην παρ. 5 σημειώνεται ότι «το μέλος που χορηγεί την πληροφορία μπορεί να ζητήσει ώστε (σ.σ: αυτή) να χρησιμοποιηθεί υπό όρους. Αν το μέλος που έλαβε την πληροφορία, δεν μπορεί να συμμορφωθεί με το αίτημα, θα ενημερώσει το παρέχον την πληροφορία μέλος, το οποίο θα αποφασίσει αν παρ' όλα αυτά θα χορηγήσει την πληροφορία (...)». Δηλαδή ο δρόμος είναι διάπλατος ώστε να χορηγηθεί η πληροφορία, ακόμα και αν δεν ικανοποιούνται ούτε καν τυπικοί όροι που θέτει η Europol.

Στο άρθρο 10 υπογραμμίζεται ότι ΗΠΑ και Europol «θα ξεκινήσουν διαβουλεύσεις για ενδεχόμενες τροποποιήσεις ή προσθήκες σε αυτή τη Συμφωνία κατόπιν αιτήματος οποιουδήποτε από τους δύο. Ειδικότερα, θα εξεταστούν πρόσθετες προβλέψεις σχετικά με την ανταλλαγή προσωπικών δεδομένων».

Η πρώτη σελίδα της δεύτερης συμφωνίας

Στον πρόλογό της, τα δύο υπογράφοντα μέλη (Γιουροπόλ και ΗΠΑ) κάνουν καθαρό ότι βασίστηκαν στα «ανοιχτά ενδεχόμενα» που άφηνε η προηγούμενη: «Παίρνοντας υπόψη ότι η Συμφωνία της 6ης/12/2001 (...) σχεδιάζει μεταγενέστερη συμπλήρωση, προκειμένου να επιληφθεί της ανταλλαγής προσωπικών δεδομένων, παίρνοντας υπόψη ότι είναι προς το συμφέρον τους να επεκτείνουν τη συνεργασία τους, μεταξύ άλλων, στην ανταλλαγή προσωπικών δεδομένων (...), παίρνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο της ΕΕ εξουσιοδότησε την Europol, να προχωρήσει σε διαπραγματεύσεις συμπεριλαμβανομένης της ανταλλαγής προσωπικών στοιχείων και να συμφωνήσει στις ακόλουθες πρόνοιες με τις ΗΠΑ (...) συμφώνησαν» κλπ.

Το άρθρο 2 είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς ορίζει:

• «"Προσωπικά δεδομένα" σημαίνει κάθε πληροφορία («any information» στο αγγλικό κείμενο) σχετιζόμενη με ένα αναγνωρισμένο ή αναγνωρίσιμο φυσικό πρόσωπο».
• «"Αναγνωρίσιμο φυσικό πρόσωπο" σημαίνει ένα φυσικό πρόσωπο που μπορεί να αναγνωριστεί, άμεσα ή έμμεσα, ιδιαιτέρως με αναφορά σε έναν αριθμό ταυτότητας, ή σε έναν ή περισσότερους συγκεκριμένους παράγοντες για τη σωματική, φυσιολογική, πνευματική, οικονομική, πολιτιστική ή κοινωνική ταυτότητά του («physical, physiological, mental, economic, cultural or social identity» στο αγγλικό κείμενο)».
• «"Επεξεργασία προσωπικών δεδομένων" σημαίνει κάθε επιχείρηση ή σύνολο επιχειρήσεων («any operation or set of operations») που γίνεται επί τέτοιων δεδομένων, με ή χωρίς αυτόματα μέσα, όπως συλλογή, μαγνητοσκόπηση, οργάνωση, αποθήκευση, διασκευή ή τροποποίηση, ανάκτηση, συνδυασμό, χρήση, γνωστοποίηση με αναμετάδοση, διάδοση ή αλλιώς διάθεσή τους, ευθυγράμμιση ή συνδυασμό, φραγή, διαγραφή ή καταστροφή».

Και στο επόμενο άρθρο (3), παρ. 1, προσθέτει: «Τα μέλη μπορούν να ανταλλάσσουν πληροφορίες, συμπεριλαμβάνουν προσωπικών δεδομένων, μεταξύ τους, συμφώνως με τις προβλέψεις αυτής της Συμφωνίας».

Στην παρ. 3 τονίζεται ότι «αυτή η Συμφωνία αποσκοπεί αποκλειστικά στη συνεργασία μεταξύ των μελών. Οι προβλέψεις αυτής της Συμφωνίας δε θα δώσουν το δικαίωμα σε οποιονδήποτε ιδιώτη να αποκτήσει, αποκρύψει ή αποκλείσει όποιο στοιχείο, ή να εμποδίσει την εφαρμογή αιτήματος, ούτε θα τη φαλκιδεύσουν από όποιο προϋπάρχον δικαίωμα ιδιώτη να κάνει τα προηγούμενα». Εμποδίζουν, δηλαδή, κάθε άνθρωπο που θέλει να προστατέψει τα «πιστεύω» του, τις προσωπικές του επιλογές, από το να τα κρατήσει μακριά από το δίχτυ των κατασταλτικών μηχανισμών.

Το άρθρο 4, παρ. 4: «Κάθε μέλος μπορεί χωρίς προηγούμενο αίτημα, να προωθήσει στο άλλο μέρος πληροφορία, όταν κρίνει ότι η γνωστοποίηση μιας τέτοιας πληροφορίας μπορεί να βοηθήσει το μέρος που τη δέχεται». Δηλαδή, η ανταλλαγή πληροφοριών γίνεται ακόμα και χωρίς αίτημα.

Το άρθρο 5, παρ. 1 ορίζει ότι η αναμετάδοση πληροφοριών και η παραπέρα επεξεργασία τους από το μέλος της Συμφωνίας που τις δέχεται, θα γίνεται με σκοπό την πρόληψη, τον εντοπισμό, την καταστολή, την έρευνα και τη δίωξη κάθε συγκεκριμένης εγκληματικής ενέργειας και κάθε «συγκεκριμένων αναλυτικών σκοπών» («any specific analytical purposes»), με τους οποίους σχετίζονται αυτές οι πληροφορίες.

Το άρθρο 6, με τίτλο «Αναμετάδοση ειδικών κατηγοριών προσωπικών δεδομένων» έχει τεράστια σημασία: «Προσωπικά δεδομένα που αποκαλύπτουν φυλή, πολιτικές απόψεις, ή θρησκευτικά ή άλλα πιστεύω, ή που αφορούν υγεία και σεξουαλική ζωή, μπορούν να παρέχονται μόνο με τον καθορισμό από το μέλος που τα μεταδίδει ότι τέτοια στοιχεία είναι ιδιαιτέρως σχετικά με ένα σκοπό όπως περιγράφεται στο άρθρο 5 παρ. 1».

Τι αναφέρουν εδώ; Οτι προσωπικά δεδομένα που αφορούν ακόμα και τις πολιτικές πεποιθήσεις ή τις σεξουαλικές προτιμήσεις μπορούν να άγονται και να φέρονται πάνω από τον Ατλαντικό, αρκεί να «εξασφαλίζεται» ότι η ανταλλαγή αυτών των πληροφοριών καλύπτεται νομικά πίσω από το αυτό το τόσο γενικόλογο «με σκοπό την πρόληψη, τον εντοπισμό, την καταστολή, την έρευνα και τη δίωξη κάθε συγκεκριμένης εγκληματικής ενέργειας».

Επιπλέον, για να ανταλλάσσονται τέτοιες πληροφορίες, σημαίνει ότι κάπου φακελώνονται πρωτογενώς. Δηλαδή, οι ευρωπαϊκοί μηχανισμοί καταστολής φακελώνουν τους Ευρωπαίους πολίτες και οι αμερικανικοί του Αμερικανούς, και μετά παρέχουν ο ένας στον άλλον τους σύγχρονους ψηφιακούς «φακέλους».

Θυμίζουμε εδώ ότι η Eurojust (Γιουροτζάστ) - ο εισαγγελικός βραχίονας της ΕΕ, επιφορτισμένος να συνεργάζεται στενά με την Europol, να τη συνδράμει, όπως και τις εθνικές αντίστοιχες υπηρεσίες, με δικαστικού χαρακτήρα υποδείξεις, να συντονίζει δικαστικές και αστυνομικές έρευνες σε ένα ή περισσότερα κράτη της ΕΕ - ως υπηρεσία, βάσει του καταστατικού της αποσκοπεί στη «συλλογή», στο φακέλωμα και στην επεξεργασία προσωπικών στοιχείων, τα οποία αποκαλύπτουν ακόμα και τα πολιτικά φρονήματα, τις θρησκευτικές ή φιλοσοφικές πεποιθήσεις ή τη συμμετοχή σε συνδικαλιστικές οργανώσεις, καθώς και τα δεδομένα σχετικά με την υγεία και τη σεξουαλική ζωή. Δεν τους είναι, δηλαδή, ξένο ως αντίληψη και πρακτική.

Το άρθρο 7 ορίζει ότι οι πληροφορίες που παρέχει η Europol θα είναι «διαθέσιμες» στις «αρμόδιες» ομοσπονδιακές αρχές των ΗΠΑ, όπως και σε πολιτειακές και τοπικές. Αρα για τα πολιτικά «πιστεύω» του οποιουδήποτε «επικίνδυνου» Ευρωπαίου που ίσως επισκεφτεί τις ΗΠΑ, θα μπορεί να ζητήσει ενημέρωση και να την έχει, κι ο τελευταίος τυχάρπαστος σερίφης.

Επίσης, η Europol φροντίζει ώστε οι πληροφορίες που προέρχονται από τις ΗΠΑ να διατίθενται μόνο στις «αρμόδιες αρχές επιβολής του νόμου» των κρατών - μελών της ΕΕ, ή στο εσωτερικό της Europol. Προβλέπεται, πάντως, η δυνατότητα διάθεσης των πληροφοριών αυτών και σε τρίτα κράτη.

Το άρθρο 10 έχει επίσης ενδιαφέρον καθότι αφορά στην «πρόσβαση ιδιωτών ή φορέων» στα στοιχεία που φακελώνονται. Ή καλύτερα στο πώς θα εμποδιστεί ένας άνθρωπος να δει τι στοιχεία του έχουν συλλέξει και επεξεργαστεί.

Η παρ. 1 ορίζει ότι «όπου ένας ιδιώτης ή ένας φορέας ζητήσει από ένα μέλος πρόσβαση σε πληροφορίες που δέχτηκε από το άλλο μέλος της Συμφωνίας, οι οποίες δεν είναι ακόμα δημοσιοποιήσιμες, θα υπάρχει διαβούλευση με το μέλος που μετέδωσε τις πληροφορίες».

Και η παρ. 2: «Αν το μεταδίδον μέλος δε συναινεί στη δημοσιοποίηση της πληροφορίας, το μέλος που την αποδέχτηκε δε θα τη δημοσιοποιήσει. Αν η απόφαση να μη δημοσιοποιηθεί η πληροφορία αμφισβητηθεί διοικητικά ή δικαστικά, το μέλος που την αποδέχτηκε, με όλα τα νομικά μέσα που έχει στη διάθεσή του, θα συμβουλέψει, βοηθήσει, παρουσιαστεί και αντιπροσωπεύσει τα συμφέροντα του μεταδίδοντος μέλους σε σχέση με αυτό». Κι άντε βρες το δίκιο σου... Ή τον φάκελό σου;