Τα νεοκλασικά αναπαλαιώνονται προς όφελος των ιδιωτών ιδιοκτητών τους...

Η Πάτρα Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2006 ξεκινά χωρίς να υπάρχει καμιά δημοτική υποδομή. Μάλιστα, προκρίθηκε από την Εκτελεστική Επιτροπή του θεσμού μεγάλος όγκος του προγράμματος να εκτελεστεί σε ιδιωτικούς χώρους (νεοκλασικά κτίρια), οι οποίοι - με χρήματα του ελληνικού λαού - θα ανακατασκευαστούν και αναπαλαιωθούν, ώστε να είναι ικανοί να φιλοξενήσουν τις όποιες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις για το 2006 και στη συνέχεια να αποδοθούν στους ιδιοκτήτες τους! Το σκάνδαλο γίνεται δε μεγαλύτερο από τη στιγμή που ανάλογοι τέτοιοι χώροι που ανήκουν στο δήμο κρίθηκαν... ακατάλληλοι!!! Παράλληλα, η συμμετοχή και ανάδειξη του πολιτισμού της πόλης και των φορέων τους - σύμφωνα με το πρόγραμμα των εκδηλώσεων του καλλιτεχνικού προγράμματος - είναι από ελάχιστη ως μηδαμινή.

Καταυλισμός Τσιγγάνων δίπλα στο Διακονιάρη.Πόσο «πολιτιστική»θα είναι η Πάτρα αυτές τις μέρες, γι' αυτούς τους ανθρώπους;

Το παραμύθι ξεκίνησε το 1998 με την ανάθεση στην Πάτρα του θεσμού της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης για το 2006, σύμφωνα με το οποίο, η Πολιτιστική θα ενίσχυε την ανάπτυξη της περιοχής και θα άλλαζε την όψη της πόλης. Μάλιστα στην «Εισήγηση Τεχνικού Προγράμματος Πάτρα Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης» από το Δήμο Πατρέων οι ψεύτικες διακηρύξεις και υποσχέσεις απογειώθηκαν: Το γεωγραφικό σημείο της πόλης, τα μνημεία της περιοχής, η πολιτιστική της παράδοση και οι υποδομές «δίνουν τη δυνατότητα στην Πάτρα να γίνει ένα τουριστικό και πολιτιστικό κέντρο της Ανατολικής Μεσογείου». (...) «Το 1998, η Δημοτική Αρχή με δήμαρχο τον Αντρέα Καράβολα και με στόχο η Πάτρα να αποκτήσει διεθνή τουριστική και πολιτιστική ταυτότητα και φυσιογνωμία, επιδίωξε να αναλάβει τη διεξαγωγή το 2006 των εκδηλώσεων της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης για να αποκτήσει η πόλη: α) Φήμη - Τουριστική διαφήμιση, β) Πολιτική ισχύ, γ) Πολιτιστική αναβάθμιση, δ) Εργα - πολιτιστικής ανάπτυξης, ε) Εργα - επίλυσης δημοτικών προβλημάτων, στ) Ανάπτυξη». Ο αστικός πολιτικαντισμός σε όλο του το μεγαλείο...

Ο θεσμός της «Πολιτιστικής Πρωτεύουσας», είναι μακριά από τις πραγματικές ανάγκες των κατοίκων της Πάτρας, όπως φαίνεται και στη φωτογραφία

- Κατασκευή Μεγάρου Μουσικής και Θεάτρου στο χώρο του Λαδόπουλου (τίποτα απολύτως).

- Ευρωμεσογειακό Πολιτιστικό Κέντρο στο χώρο του Λαδόπουλου, το οποίο όπως αναφέρεται «θα σηματοδοτεί "το αύριο της Πάτρας"». α) Το Κέντρο Εικονικής Πραγματικότητας (στις ελληνικές καλένδες), β) Καρναβαλικό Μουσείο Ομοιωμάτων - εργαστήρια καρναβαλικών στολών και αναμνηστικών (στις ελληνικές καλένδες), γ) Καλλιτεχνικά εργαστήρια (ομοίως), δ) Βιομηχανικό - Τεχνολογικό Μουσείο (ομοίως), ε) Μουσείο Τύπου και Μέσων Επικοινωνίας (ομοίως), στ) Εκθεσιακοί χώροι (ομοίως), καθώς κι αρκετά άλλα που δε θα γίνουν.

- Δημιουργία νέων δημοτικών πολιτιστικών υποδομών (τίποτα απολύτως).

Η κατάσταση συνεχίζεται με αρκετά έργα που ποτέ δεν πρόκειται να γίνουν, σε ελάχιστους χώρους όπως το Παλαιό Νοσοκομείο (προϋπήρχε) θα υπάρξουν βελτιώσεις, ενώ σε ορισμένα από τα έργα που αναγράφονται υπάρχει η διαβεβαίωση (;!) ότι θα γίνουν στα επόμενα χρόνια...

...και στις λαϊκές συνοικίες της πόλης, όπως η Αγία Κυριακή, υπάρχει παντελής ανυπαρξία οποιασδήποτε πολιτιστικής υποδομής

Στο διά ταύτα. Από τις δημοτικές υποδομές που έχουν επιλεγεί να φιλοξενήσουν ένα μικρό μέρος των εκδηλώσεων ουσιαστικά δεν έχει ξεκινήσει τίποτα. Το μόνο που βρίσκεται σε εξέλιξη - στο αρχικό του στάδιο - είναι η κατασκευή κλειστού λυόμενου θεάτρου. Στα ιδιόκτητα κτίρια, οι εργασίες έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί με χρήματα - επαναλαμβάνουμε - από τον κρατικό προϋπολογισμό και σε λίγο θα είναι έτοιμα προς χρήση. Συγκεκριμένα, το πρώην κτίριο Μαραγκόπουλου που ανήκει στον ξενοδόχο Τσιμάρα με 320.000 ευρώ, οι πρώην μύλοι του Αγίου Γεωργίου και συγκεκριμένα ο 6ος όροφος που ανήκει στο ΚΤΕΛ Αχαΐας με 250.000 ευρώ, η «Αχάια Κλάους» για κατασκευές διαμόρφωσης χώρου με 250.000 ευρώ και το Πτωχοκομείο, το οποίο έχει επινοικιαστεί στους αδελφούς Χριστόπουλου (ιδιοκτήτες νυχτερινών κέντρων) για τουλάχιστον δέκα χρόνια, με 350.000 ευρώ. Μάλιστα, ο ένας εκ των δύο αδερφών έχει δηλώσει πως με τη λήξη της Πολιτιστικής θα χρησιμοποιήσει το χώρο ως νυχτερινό κέντρο ή αλλιώς - για να είμαστε και στο πνεύμα του θεσμού - ως πολιτιστικό κέντρο!

Οταν ρωτήθηκε, πριν από ένα χρόνο περίπου, ο Θάνος Μικρούτσικος (προσφάτως παραιτηθείς), καλλιτεχνικός διευθυντής της Πολιτιστικής, ως αποκλειστικά υπεύθυνος για την επιλογή των συγκεκριμένων ιδιωτικών χώρων κι όχι άλλων που ανήκουν στο δήμο, απάντησε σχετικά πως «οι καλλιτεχνικές εκδηλώσεις που εγώ έχω εισηγηθεί για να παρουσιαστούν μπορούν να εκτελεστούν με αρτιότητα μόνο στους συγκεκριμένους ιδιωτικούς χώρους»...

Σε τραγική κατάσταση έχουν περιέλθει εκατοντάδες πολιτιστικοί φορείς της πόλης που κυριολεκτικά φυτοζωούν, χωρίς καμιά ουσιαστική μέριμνα και χρηματοδότηση από το κράτος, τη στιγμή που υποτίθεται ότι θα έπρεπε να είναι το ζωντανό κύτταρο της πολιτιστικής δημιουργίας της πόλης. Πέρα από την απουσία των κτιριακών υποδομών δε δίδονται ούτε τα στοιχειώδη για την εκτέλεση απλών καλλιτεχνικών εκδηλώσεων. Είναι χαρακτηριστικό ότι το χορευτικό τμήμα του Δήμου Πατρέων που λειτουργεί εδώ και 30 χρόνια και συμμετέχουν 700 περίπου νέοι δεν μπορεί να αγοράσει παραδοσιακές στολές για τις ανάγκες του χορευτικού προγράμματος. Επιπρόσθετα, 1.500 περίπου προτάσεις για πολιτιστικές δραστηριότητες από φορείς της Πάτρας απορρίφθηκαν ως μη συμβατικές με το πνεύμα της Πολιτιστικής. Ως φυσικό επακόλουθο, στο πρόγραμμα εκδηλώσεων, ελάχιστες θα είναι οι παρουσίες των πολιτιστικών φορέων της πόλης.

Εν κατακλείδι: Με όσα έχουν προηγηθεί αναφορικά με την Πολιτιστική, αποκαλύπτεται ότι οι μεγάλες προσδοκίες που συστηματικά καλλιεργήθηκαν από τη ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ, τη Νομαρχία Αχαΐας, το Δήμο Πατρέων, αλλά και τους υπόλοιπους εμπλεκόμενους φορείς για εκατό έργα, για επενδύσεις, για θέσεις εργασίας αποτελούν προπαγανδιστικό τρικ για να συσκοτίσουν ότι από τη διοργάνωσή της θα κερδίσουν οι εργολάβοι, οι έμποροι της τέχνης (αφού οι εκδηλώσεις είναι οι περισσότερες με εισιτήριο, όπως η πρώτη έκθεση έργων του Ντα Βίντσι που ξεκίνησε την Τρίτη). Επίσης κερδισμένοι θα είναι οι διάφοροι χορηγοί, οι μεγάλοι τουριστικοί όμιλοι και οι λοιποί χρυσοκάνθαροι και θα πληρώσει ακριβά το μάρμαρο ο λαός. Οι όποιες αντιπαραθέσεις κι διενέξεις υπήρξαν, με πιο πρόσφατη την παραίτηση Μικρούτσικου, σχετίζονται με το «διαχειριστικό» μέρος, αφού οι κυρίαρχες πολιτικές δυνάμεις στήριξαν και στηρίζουν το συγκεκριμένο θεσμό που είναι μακριά από τις λαϊκές ανάγκες.

Η «Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης» θεσμοθετήθηκε το 1985 μετά από πρόταση της τότε υπουργού Πολιτισμού, Μελίνας Μερκούρη, με αρχικό τίτλο «Ευρωπαϊκή Πολιτιστική Πόλη». Μεταξύ των στόχων ήταν να «ανοίξουν στο ευρωπαϊκό κοινό ορισμένες πολιτιστικές πλευρές της συγκεκριμένης πόλης, περιοχής ή χώρας» με εκδηλώσεις που είχαν διάρκεια ένα χρόνο.

Αν και εξαρχής υπονοούνταν οι κυρίαρχες «πολιτιστικές πλευρές», δηλαδή οι «αξίες» της τότε ΕΟΚ, ωστόσο θα περνούσαν μερικά ακόμη χρόνια για να «αναβαθμιστεί» ο θεσμός σε ένα από τα «εργαλεία» ιδεολογικής χειραγώγησης των λαών της Ευρώπης, ακολουθώντας τις οργανωτικές «μεταλλάξεις» της ιμπεριαλιστικής Ενωσης, οι οποίες, με τη σειρά τους, αντανακλούν τις κάθε φορά προτεραιότητες του κεφαλαίου.

Ετσι το 1999 η «Ευρωπαϊκή Πολιτιστική Πόλη» μετονομάστηκε σε «Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης» (η ΕΟΚ είχε ήδη «βαφτιστεί» Ευρωπαϊκή Ενωση). Μέχρι και τότε ο θεσμός λειτουργούσε σε διακυβερνητική βάση, δηλαδή τα κράτη - μέλη επέλεγαν ομόφωνα τις Πολιτιστικές Πρωτεύουσες. Από τότε όμως η επιλογή γίνεται από επιτροπή, η οποία λαμβάνει υπόψη την άποψη άλλης κριτικής επιτροπής «εμπειρογνωμόνων».

Το καλοκαίρι του 2005 τέθηκαν οι βάσεις για ακόμη πιο ασφυκτικό ιδεολογικό - πολιτικό πλαίσιο, από το υπάρχον ήδη αντιδραστικό, για τις «Πολιτιστικές Πρωτεύουσες». H Ευρωπαϊκή Επιτροπή «πρότεινε» νέα διαδικασία επιλογής των Πολιτιστικών Πρωτευουσών με «σαφέστερα» κριτήρια, αυξάνοντας την «έμφαση σε μια ευρωπαϊκή διάσταση» του θεσμού. Δηλαδή, στην ικανοποίηση της ευρωπαϊκής κεφαλαιοκρατικής επιταγής για «ενιαία ευρωπαϊκή ταυτότητα».

Ο νέος κανονισμός ενισχύει το «ανταγωνιστικό στοιχείο της διαδικασίας επιλογής» μεταξύ των πόλεων (σ.σ. ποιος θα είναι περισσότερο «ευρωπαϊστής») και «αυξάνει το ρόλο της επιτροπής επιλογής». Προτείνεται μια «μεικτή» επιτροπή επιλογής που θα αποτελείται από τους «εμπειρογνώμονες» της ΕΕ και από τα ενδιαφερόμενα κράτη - μέλη. Συστήνεται και μια «ευρωπαϊκή ελεγκτική επιτροπή» που θα αποτελείται αποκλειστικά από τους «εμπειρογνώμονες» της ΕΕ και θα παρέχει στις πόλεις «την υποστήριξη και την καθοδήγηση» για τη διαμόρφωση του προγράμματός τους, έτσι ώστε να «εξασφαλίζεται» η «ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία του». Θα υπάρχει, μάλιστα, και βραβείο αν η πόλη ικανοποιήσει αυτά τα βασικά κριτήρια.

Για να «τσιμπήσουν» ακόμη περισσότερο οι πόλεις, η Επιτροπή λέει ότι «θα επέτρεπε μέχρι έναν τριπλασιασμό της κοινοτικής οικονομικής συμβολής». Η «πρόταση» θα τεθεί σε ισχύ από το 2007. Δηλαδή, οι πρώτες πόλεις που θα επιλεγούν με τη νέα διαδικασία θα υλοποιήσουν το θεσμό το 2013.