ΒΑΓΔΑΤΗ.--

Τρόπους αποκλιμάκωσης της έντασης μεταξύ σουνιτών και σιιτών αναζητούν από χτες θρησκευτικοί εκπρόσωποι των δύο κοινοτήτων, αν και ορισμένοι από αυτούς είχαν ήδη προλάβει να ανταλλάξουν ανοιχτά κατηγορίες. Η κατάσταση σε ολόκληρη τη χώρα παρέμενε τεταμένη αλλά σαφώς ηρεμότερη. Κατά πολλούς, τη διαφορά έκανε η επιβολή απαγόρευσης της κυκλοφορίας, σχεδόν όλες τις ώρες της ημέρας, στις περισσότερες «κρίσιμες» περιοχές. Από την Πέμπτη έχουν σκοτωθεί περισσότεροι από 130 άνθρωποι.

Μια πρώτη συνάντηση είχαν χτες εκπρόσωποι του σιίτη ακραίου ηγέτη Μουκτάντα Σαντρ και της ισχυρότατης σουνιτικής Ενωσης Μουσουλμάνων Ουλεμάδων. Νέος γύρος επαφών προγραμματίστηκε για σήμερα, προκειμένου να συνταχθεί ένα κοινό κείμενο το οποίο θα καλεί όλους τους Ιρακινούς σε αυτοσυγκράτηση και αδελφοσύνη.

Ο Σαντρ, νωρίτερα, κάλεσε τους οπαδούς του να σταματήσουν τις επιθέσεις κατά σουνιτών, τονίζοντας ότι «απαγορεύεται από το Ισλάμ να σκοτώνονται μουσουλμάνοι μεταξύ τους». Οι δηλώσεις αυτές έρχονται σε αντίθεση με την αρχική αντίδραση του Σαντρ, μετά την επίθεση στο Χρυσό σιιτικό τέμενος της Σαμάρα, οπότε είχε καλέσει τους οπαδούς του να «εκδικηθούν τους σουνίτες». Πιθανώς, γι' αυτό ένοπλοι του (στρατός του Μεχντί) συγκρούστηκαν, επί ώρες, στη νότια Βαγδάτη, με ενόπλους σουνίτες, παρά το πρωινό κήρυγμα.

Διαλλακτικότερος εμφανίστηκε και ο Αμπντούλ Αζίζ αλ Χακίμ, επικεφαλής της ισχυρότερης σιιτικής οργάνωσης, του Ανώτατου Συμβουλίου για την Ισλαμική Επανάσταση στο Ιράκ, που αποτελεί και τον κορμό της παράταξης «Ενωτική Ιρακινή Συμμαχία» που επικράτησε στις τελευταίες εκλογές. Ο αλ Χακίμ, σε τηλεοπτικό του μήνυμα, ζήτησε άμεσο τερματισμό των επιθέσεων κατά σουνιτών, εκτιμώντας ότι «όσοι έπληξαν το Χρυσό τέμενος στη Σαμάρα δεν έχουν καμία σχέση με τους σουνίτες συμπατριώτες μας». Αξίζει, πάντως, και εδώ να υπενθυμιστεί ότι πολλοί άνδρες των Ταξιαρχιών Μπαντρ, του ένοπλου σκέλους της οργάνωσης του Χακίμ, ενοχοποιούνται για βασανιστήρια και εκτελέσεις σουνιτών από τη θέση των ανδρών των σωμάτων ασφαλείας που κατέχουν σήμερα.

Η «Ενωση Μουσουλμάνων Ουλεμάδων» ανακοίνωσε ότι στόχος επίθεσης έχουν γίνει τουλάχιστον 168 σουνιτικά τεμένη, τα τελευταία 2 24ωρα, και ζήτησε επίσης αυτοσυγκράτηση. Ανάλογη έκκληση απηύθυνε και το Συμβούλιο που είναι αρμόδιο για τη λειτουργία των σιιτικών τεμενών, που ζήτησε να γίνουν σεβαστά τα τεμένη όλων των δογμάτων.

Ο πρωθυπουργός Τζαφάρι, με έκτακτο διάγγελμά του, απαγόρευσε τις διαδηλώσεις ενόπλων και την οπλοφορία χωρίς ειδική άδεια σε ολόκληρη την επικράτεια, ενώ επιβεβαίωσε ότι θα παραμείνουν και θα ενισχυθούν τα μέτρα ασφαλείας που έχουν ληφθεί, δηλαδή οδοφράγματα και απαγόρευση κυκλοφορίας σε αρκετές περιοχές καθόλη τη διάρκεια της ημέρας. Επίσης, αστυνομικές και στρατιωτικές δυνάμεις έχουν αναπτυχθεί μεταξύ των σιιτικών και των σουνιτικών συνοικιών.

Η Ουάσιγκτον, από την άλλη, διά στόματος Προέδρου Μπους, Κοντολίζα Ράις αλλά και υπερπρέσβη Κχαλιζάντ, εξέφρασε ανησυχίες. Ολοι χαρακτήρισαν «κρίσιμη και σοβαρή» την κατάσταση αλλά εξέφρασαν αισιοδοξία για το τελικό αποτέλεσμα, πιέζοντας εκ νέου τους Ιρακινούς να προχωρήσουν σε σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας. Χτες, πάντως, δεν πραγματοποιήθηκαν συνομιλίες μετά την αποχώρηση των σουνιτών, την Πέμπτη, από τις κυβερνητικές διαπραγματεύσεις λόγω της έντασης.

ΡΙΑΝΤ.--

Δύο τζιπ με ενόπλους προσπάθησαν να εισέλθουν χτες το μεσημέρι στη μονάδα διύλισης αργού πετρελαίου στο Αμπκάιμπ, στην ανατολική επαρχία Νταμάρ, με βάση την επίσημη σαουδαραβική εκδοχή. Οι ένοπλοι φρουροί άνοιξαν πυρ και τα δύο τζιπ ανατινάχτηκαν, καθώς ήταν παγιδευμένα με εκρηκτικά. Προκλήθηκε μικρής έκτασης πυρκαγιά, που δεν επηρέασε τη λειτουργία της μονάδας και κατασβέστηκε πολύ γρήγορα. Οι ίδιες πηγές υποστηρίζουν ότι δύο από τους φρουρούς της μονάδας έχουν χάσει τη ζωή τους, ενώ δε δίνεται καμία πληροφορία για τον αριθμό των επιτιθέμενων.

Επίσης αναφέρθηκε και μια δεύτερη εκδοχή, ότι τα δύο τζιπ που επιχείρησαν την επίθεση έφεραν το σήμα της πετρελαϊκής εταιρίας του βασιλείου, «Aramco».

Πάντως, η τιμή του αργού πετρελαίου, άμεσης παράδοσης, αμέσως μετά τη γνωστοποίηση του συμβάντος, εκτοξεύτηκε προς στιγμήν τόσο στη Νέα Υόρκη όσο και στο Λονδίνο, παρουσιάζοντας αύξηση της τάξης του 1,80 - 2,30 δολαρίων το βαρέλι, και αγγίζοντας τα 62,41 και 62,85 δολάρια αντιστοίχως, για να υποχωρήσει ελαφρά αργότερα.

Το διυλιστήριο του Αμπκάιμπ είναι ένα από τα μεγαλύτερα της Σαουδικής Αραβίας και από τα πιο σύγχρονα του κόσμου. Είναι οχυρωμένο με 3 διαφορετικά επίπεδα φράκτη ασφαλείας, ενώ φυλάσσεται τόσο από ενόπλους φρουρούς της «Aramco» όσο και άνδρες των ειδικών σαουδαραβικών δυνάμεων. Εκεί διυλίζονται τα 2/3 της ημερήσιας παραγωγής της χώρας και παράγονται καθημερινά 5-7 εκατομμύρια βαρέλια, εκ των οποίων το 93% προορίζεται για εξαγωγή.

Καμία οργάνωση δεν είχε αναλάβει μέχρι χτες βράδυ την ευθύνη για την απόπειρα. Οι υποψίες, όμως, των σαουδαραβικών αρχών στρέφονται κατά ισλαμιστικών πυρήνων που φέρονται να σχετίζονται με την οργάνωση - φάντασμα της «αλ Κάιντα». Το 2004, πετρελαϊκές εταιρίες είχαν γίνει στόχος επιθέσεων, με χειρότερη την επιδρομή ενόπλων σε γραφεία στο Κχομπάρ, το Μάη, η οποία, τελικά, μετά από ώρες ομηρίας, έληξε με το θάνατο 22 ανθρώπων, εκ των οποίων οι 19 ήταν ξένοι υπάλληλοι.

Η Σαουδική Αραβία, με επιβεβαιωμένα πετρελαϊκά αποθέματα 260 εκατομμυρίων βαρελιών, είναι η πρώτη πετρελαιοπαραγωγός χώρα στον κόσμο και ο κύριος προμηθευτής των Ηνωμένων Πολιτειών. Η καθημερινή της παραγωγή κυμαίνεται μεταξύ 10,5-11 εκατομμύρια βαρέλια και η σαουδαραβική ηγεσία υποστηρίζει ότι έχει, με ευκολία, τη δυνατότητα να αυξήσει την παραγωγή στα 15 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως.