Για το σύνολο των βαθμίδων εκπαίδευσης προκύπτει ότι το 92,4% των μαθητών -σπουδαστών σπουδάζει στα δημόσια εκπαιδευτικά ιδρύματα και το 7,6% καταφεύγει στην ιδιωτική εκπαίδευση. Η κατάσταση μεταβάλλεται άρδην στα ΙΕΚ και τις Ανώτερες Σχολές, όπου η ιδιωτική Παιδεία έχει αποσπάσει - μέχρι στιγμής - το 42,9% των σπουδαστών. Αν συνυπολογίσουμε ότι φέτος ένας ακόμα μεγαλύτερος αριθμός αποφοίτων του Λυκείου μένει εκτός ανώτατης εκπαίδευσης λόγω της «βάσης του 10», μπορούμε να συμπεράνουμε ότι το ποσοστό στα ιδιωτικά ΙΕΚ και άλλα κέντρα κατάρτισης θα αυξηθεί ακόμα περισσότερο, αφού δεν υπάρχει ένα σύστημα δημόσιων επαγγελματικών σχολών υψηλού επιπέδου μετά το Λύκειο. Είναι, δηλαδή, απόλυτα φανερό το γεγονός ότι η δημόσια εκπαίδευση είναι λειψή και κουτσουρεμένη κατά τέτοιο τρόπο ώστε να εκχωρεί ζωτικό χώρο στους καραδοκούντες ιδιώτες.

Αναλυτικά τα στοιχεία της ΕΣΥΕ εμφανίζουν τα παρακάτω:

• Στο σύνολο των μαθητών και σπουδαστών το 92,4% φοιτά στη δημόσια εκπαίδευση και το 7,6% στην ιδιωτική
• Στην προσχολική εκπαίδευση τα δημόσια σχολεία κατέχουν μερίδιο 84,8% και τα ιδιωτικά 15,2%
• Στο Δημοτικό διαμορφώνονται σε 84,8% (δημόσια) και 15,2% (ιδιωτικά)
• Στα Γυμνάσια η δημόσια εκπαίδευση κατέχει το 95,5% και η ιδιωτική το 4,5%, στα Ενιαία Λύκεια σε 91,2% και 8,8% και στα ΤΕΕ σε 97,1% και 2,9% αντίστοιχα
• Στα ΙΕΚ και τις Ανώτερες Σχολές η ιδιωτική Παιδεία απογειώνεται, με τους ιδιώτες σχολάρχες να έχουν αποσπάσει το 42,9% των σπουδαστών έναντι 57,1% των δημόσιων σχολών.

Τα φτωχά λαϊκά στρώματα της χώρας, όπως αυτά ταξινομούνται από την ΕΣΥΕ - βρίσκονται δηλαδή κάτω και από τα επίσημα όρια της φτώχειας - ξοδεύουν μόλις το 38,8% της σχετικής δαπάνης των λοιπών νοικοκυριών. Ετσι τα φτωχότερα λαϊκά στρώματα αναγκάζονται να εξαντλήσουν τα κονδύλια εκπαίδευσης των παιδιών τους σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Και σε αυτό το επίπεδο κάνουν την εμφάνισή τους οι ταξικοί φραγμοί στη μόρφωση.

Η πορεία προς τη συνταγματική αναθεώρηση έδωσε ακόμη μια ευκαιρία στο ΣΕΒ να παρέμβει με όρους «διαλόγου» και να δημοσιοποιήσει τις απαιτήσεις του, σε μια προσπάθεια να τις καταστήσει αναμφισβήτητο και υπολογίσιμο μέρος του συλλογικού πολιτικού προβληματισμού, της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Ωστόσο, οι βασικές του θέσεις είναι τόσο ακραίες και... συμφέρουσες προς το κεφάλαιο, που συναντούν την αυθόρμητη αντίδραση και αντιπάλων και... συμμάχων. Σε συζήτηση που πραγματοποίησε χτες, στο πλαίσιο του «ανοιχτού φόρουμ», η κεντρική ιδέα που προέκυψε τόσο από την τοποθέτηση του νέου προέδρου των βιομηχάνων, Δ. Δασκαλόπουλου, όσο και από τις εισηγήσεις και τις τοποθετήσεις πολλών στα «στρογγυλά τραπέζια», ήταν ότι το νέο, αναθεωρημένο Σύνταγμα θα πρέπει να προβλέπει την ενίσχυση της «ιδιωτικής πρωτοβουλίας» και της «ανταγωνιστικότητας»!!!

Διαδικαστικά το ζήτημα μπήκε με τη μορφή ερωτημάτων, αλλά πίσω από τις λέξεις κρύβεται η σαφής άποψη του ΣΕΒ ότι η «επιχειρηματικότητα» πρέπει να αναδειχτεί σε κυρίαρχη οικονομική, πολιτική, κοινωνική αξία, ακόμα και συνταγματικά κατοχυρωμένη. Είναι φανερό πλέον ότι οι μεγαλοβιομήχανοι δεν μπορούν να αρκεστούν στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων τους από φιλικά προς αυτούς πολιτικά κόμματα και κυβερνήσεις που νομοθετούν ανάλογα, αλλά ταυτόχρονα είναι... επιρρεπή στις πιέσεις του μαζικού κινήματος. Απαιτούν μεγαλύτερες διασφαλίσεις και προσπαθούν να «ριζώσουν» τις θέσεις τους στην κοινωνία!

Η χτεσινή συζήτηση επιμερίστηκε σε τρεις ενότητες: Παιδεία, Περιβάλλον και Κράτος Δικαίου. Σ' αυτή την ενότητα μπήκε με έμφαση, αλλά και... πονηριά, το ζήτημα της σαφούς υποστήριξης από το Σύνταγμα της οικονομικής δραστηριότητας του ιδιωτικού τομέα. Στην εισήγηση από το δικηγόρο Π. Κανελλόπουλο, ξεκαθαρίστηκε ευθύς εξαρχής ότι η «ανάγκη» βελτίωσης της «ανταγωνιστικότητας» (ως προϋπόθεση ευημερίας) είναι «κοινός τόπος». Μια πλήρης αναφορά στις υπαρκτές αδυναμίες του σήμερα, στα προνόμια του κράτους στις διαφορές του με τους ιδιώτες, τη μη αποζημίωση, την πολυνομία, τη δικαστική κωλυσιεργία, και άλλα προβλήματα που πλήττουν κυρίως τον απλό κόσμο, χρησιμοποιήθηκε ως «βάση» για να αναπτυχθούν απόψεις σχετικά με τη νομοθέτηση, ανάλογα με την επίδραση στην «ανταγωνιστικότητα», τον περιορισμό του κράτους, την ανάδειξη της «Κοινωνίας των Πολιτών».

Ο Δ. Δασκαλόπουλος επισήμανε ότι «ο ΣΕΒ ως κατ' εξοχήν θεσμικός εκπρόσωπος της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, των δυνάμεων που παράγουν πλούτο και θέσεις εργασίας, δε νοείται να παραμείνει ουδέτερος παρατηρητής σε μια αναθεώρηση του Καταστατικού Χάρτη της χώρας», καθώς και ότι «η ανάπτυξη μέσα από την επίτευξη μιας ανταγωνιστικής οικονομίας σε συνδυασμό με κοινωνική συνοχή είναι στενά συνδεδεμένη με το πνεύμα και το γράμμα του Συντάγματος». Παρ' όλα αυτά ο ΣΕΒ επιθυμεί μετατροπές που θα συμβάλλουν στον «εκσυγχρονισμό» της χώρας. Τα άρθρα που συγκεντρώνουν τα «πυρά» είναι βασικά το 16 (Παιδεία), το 24 (Περιβάλλον - Ανάπτυξη) και το επίμαχο 106 (Κράτος και οικονομική δραστηριότητα, κρατικοποιήσεις κλπ), όμως υπάρχουν και άλλα... Οι τροποποιήσεις πρέπει να οδηγούν σε μια Παιδεία που θα εξυπηρετεί την απασχόληση και την «ανταγωνιστικότητα», οι διατάξεις για το Περιβάλλον να λαμβάνουν υπόψη τους την αρχή της «βιώσιμης ανάπτυξης» για να μην μπαίνουν εμπόδιο στην προσέλκυση επενδύσεων και το κράτος οφείλει να παρεμβαίνει όσο το δυνατόν λιγότερο στην οικονομία, εκτός και αν λειτουργεί υπέρ της... «ανταγωνιστικότητας».

Τη συμβολή τους στη συζήτηση πρόσθεσαν οι βουλευτές Ευ. Βενιζέλος του ΠΑΣΟΚ, Στ. Μάνος ανεξάρτητος και Α. Σπηλιωτόπουλος της ΝΔ. Ο πρώτος υπερασπίστηκε κυρίως το υφιστάμενο Σύνταγμα που είχε αναθεωρηθεί από το ΠΑΣΟΚ και τα προβλήματα τα απέδωσε στο «μοντέλο ανάπτυξης». Ο Στ. Μάνος πρότεινε πλήρη αναθεώρηση των άρθρων 16 και 106 και «στόλισε» με σκληρά λόγια την κυβέρνηση, ενώ ο Α. Σπηλιωτόπουλος συμφώνησε σε όλα με τον ΣΕΒ προσθέτοντας τις δικές του προτάσεις για το θέμα των σχέσεων Εκκλησίας - Κράτους, την απευθείας εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας κ.ά.