ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 6 Γενάρη 1996
Σελ. /48
ΔΙΕΘΝΗ
ΤΟΥΡΚΙΑ
Λιτότητα, αναταραχές και Τελωνειακή Ενωση

Τη χρονιά που πέρασε, η Τουρκία "σημαδεύτηκε" από μια σειρά γεγονότα, που έχουν ως κοινό χαρακτηριστικό ότι πρόκειται να επηρεάσουν και το μέλλον της γειτονικής χώρας. Γεγονότα, που συνέβησαν σε όλα τα επίπεδα: Το πολιτικό, το οικονομικό, το κοινωνικό...

Στην αρχή ήταν το πρόγραμμα λιτότητας. Στα μέσα Φλεβάρη, η κυβέρνηση συνασπισμού, της οποίας ηγείται η Τανσού Τσιλέρ, δέχεται από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) οδηγίες περί των αναγκαίων μέτρων για τη βελτίωση της οικονομίας. Η κυβέρνηση δε λέει όχι... Το πρόγραμμα λιτότητας που επιβλήθηκε χαρακτηρίστηκε το πιο σκληρό των τελευταίων χρόνων. Απίστευτες αυξήσεις σε είδη πρώτης ανάγκης, "πάγωμα" μισθών, υποτίμηση του εθνικού νομίσματος.

Οι κοινωνικές αντιδράσεις υπήρξαν σφοδρές, αλλά ο τουρκικός κυβερνητικός σχηματισμός δεν είχε στην πραγματικότητα πολλά περιθώρια ελιγμών. Για την ακρίβεια, δεν είχε καθόλου...

Το Μάρτη, τα φώτα της δημοσιότητας "κερδίζει" δικαιωματικά ο στρατός. Η εισβολή στο Βόρειο Ιράκ περισσότερων από 30.000 στρατιωτών, υποστηριζόμενων από αεροπορικές δυνάμεις, για την κατάπνιξη του κουρδικού κινήματος, προκάλεσε αντιδράσεις από τη διεθνή κοινότητα (κυρίως τη Γερμανία), που όμως γρήγορα έσβησαν. Ουσιαστικά, η επιχείρηση - "σκούπα" κατά του Εργατικού Κόμματος των Κούρδων (ΡΚΚ) δικαιώθηκε. Εστω κι αν μαζί με τα "ξερά" κάηκαν και μερικά "χλωρά". Για παράδειγμα, τα χωριά των άμαχων Κούρδων που βρέθηκαν μπροστά στο μένος των τουρκικών όπλων... Αλλά, μετά το Μάη, όταν αποχώρησαν οι τουρκικές δυνάμεις, τα έργα τους πέρασαν σε δεύτερη μοίρα.

Οι διώξεις οποιουδήποτε τολμά να εκφράσει απόψεις διαφορετικές από την επίσημη "γραμμή" όσον αφορά το Κουρδικό βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη. Δεκάδες έντυπα κλείνουν, δημοσιογράφοι καταδικάζονται σε βαρύτατες ποινές φυλάκισης, οι φυλακές δέχονται όλο και περισσότερους πολιτικούς κρατούμενους. Δεν αποτελεί εξαίρεση ο συγγραφέας Γιασάρ Κεμάλ, ο οποίος αντιμετώπισε επανειλημμένα τον περασμένο χρόνο την κατηγορία της "αυτονομιστικής προπαγάνδας"....

Τον Ιούνη, στο προσκήνιο επανήλθε η υπόθεση "εκδημοκρατισμού" της Τουρκίας, μια ιστορία που διαρκεί από το 1991. Τελικά, μετά από μακρές διαπραγματεύσεις, η Βουλή "πέρασε" μια περίπου μεσοβέζικη λύση για αλλαγή ορισμένων άρθρων του Συντάγματος, που μεγάλο μέρος της αποτελεί κατάλοιπο της χούντας του Εβρέν. Η ψήφιση των συνταγματικών τροποποιήσεων επιτεύχθηκε τον Σεπτέμβρη.

Στις 17 Οκτώβρη, η ως τότε υποβόσκουσα πολιτική κρίση της Τουρκίας έλαβε απροσδόκητη τροπή. Ο Ντενίζ Μπαϊκάλ έρχεται σε ρήξη με την Τανσού Τσιλέρ, για μια σειρά θεμάτων. Απεργίες ξεσπούν στα μεγάλα αστικά κέντρα της Τουρκίας. Η κυβέρνηση χάνει την εμπιστοσύνη του Κοινοβουλίου κι η πρωθυπουργός υποβάλλει την παραίτησή της.

Μετά την αποδοχή της παραίτησης της Τ. Τσιλέρ από τον Πρόεδρο Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, η αρχηγός του Κόμματος του Ορθού Δρόμου ανέστειλε με διάταγμά της τις απεργιακές κινητοποιήσεις αρκετών δεκάδων χιλιάδων εργαζομένων του δημοσίου τομέα και κατέθεσε νομοσχέδιο περί πρόωρων εκλογών στις 24 του Δεκέμβρη. Και ο Πρόεδρος Ντεμιρέλ της έδωσε εντολή σχηματισμού νέας κυβέρνησης με τους Σοσιαλδημοκράτες, κυβέρνησης που ουσιαστικά είχε αποστολή της την προετοιμασία των εκλογών...

Δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι του δημοσίου τομέα διαδηλώνουν στην Αγκυρα, την Κωνσταντινούπολη και τη Σμύρνη, ζητώντας ουσιαστικές αυξήσεις και την αναγνώριση των εργατικών τους δικαιωμάτων. Στις απεργιακές κινητοποιήσεις και τις διαδηλώσεις, συμμετείχαν με μονοήμερη στάση εργασίας και οι δημόσιοι υπάλληλοι. Τα αιτήματα των 500.000 περίπου δημοσίων υπαλλήλων δεν περιορίζονται στις αυξήσεις, αλλά και στη διεκδίκηση του δικαιώματος στην απεργία και τη συλλογική διαπραγμάτευση.

Η αναστολή διατάχθηκε με το επιχείρημα ότι οι εργατικές κινητοποιήσεις "διαταράσσουν την εθνική ασφάλεια και τη δημόσια υγεία". Η Τσιλέρ επέβαλε τη λύση της απεργίας, με σκοπό να κατασιγάσει τις αντιδράσεις των εξαγωγέων και μεγαλεμπόρων της χώρας.

Η υπό παραίτηση πρωθυπουργός κατέθεσε στο Κοινοβούλιο νομοσχέδιο, με το οποίο ζήτησε από το Σώμα να εγκρίνει τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών στις 24 του Δεκέμβρη και, λίγα λεπτά αργότερα, ο Πρόεδρος της χώρας Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ της έδωσε εντολή για το σχηματισμό νέας κυβέρνησης, βασισμένη στην αναβίωση της παλιάς κυβερνητικής συμμαχίας μεταξύ του Ορθού Δρόμου και του Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος του Ντενίζ Μπαϊκάλ, που είχε ανακοινωθεί από την ίδια την Τσιλέρ.

Αμέσως μετά τη λήψη της εντολής, όμως, και μολονότι, αν ήθελε, θα μπορούσε εύκολα να εξασφαλίσει πια την ψήφο εμπιστοσύνης του τουρκικού Κοινοβουλίου για να εξαντλήσει τη θητεία της, που λήγει επισήμως το ερχόμενο φθινόπωρο, η Τανσού Τσιλέρ ανακοινώνει πως "θα διεξαγάγει κανονικά πρόωρες εκλογές, στις 24 του Δεκέμβρη".

Η Τσιλέρ, στη συνέχεια, επιχείρησε να αξιοποιήσει πλήρως τα πλεονεκτήματά της με βάση τη διαμορφωθείσα κατάσταση. Ενόψει της ψηφοφορίας για την επικύρωση της Τελωνειακής Ενωσης με την Ευρωπαϊκή Ενωση, επιδίδεται το Νοέμβρη και το Δεκέμβρη σε μια άνευ προηγουμένου "επιχείρηση" για να πείσει τους Ευρωπαίους πολιτικούς ηγέτες να στηρίξουν την ίδια και την κυβέρνησή της. Κραδαίνει επί κεφαλών δικαίων και αδίκων την απειλή του "ισλαμικού φουνταμενταλισμού", τον οποίο προσωποποιεί στον ηγέτη του Κόμματος της Ευημερίας και κυριότερο αντίπαλό της στην προεκλογική κούρσα.

Το προεκλογικό παιχνίδι χοντραίνει, ενώ η πολιτικοθρησκευτική βία εντείνεται. Οι ηγέτες των κομμάτων επιστρατεύουν πιθανές κι απίθανες σοφιστείες, προκειμένου να προσελκύσουν ψηφοφόρους...

Η Ευρωπαϊκή Ενωση τελικά επικυρώνει, παρά τις επιφανειακές της επιφυλάξεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη χώρα, την Τελωνειακή Ενωση την 13η Δεκέμβρη, αλλά η Τανσού Τσιλέρ αποτυγχάνει να εξαργυρώσει αυτό το "χαρτί" στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό. Και ο Δεκέμβρης κλείνει με τις καθοριστικές βουλευτικές εκλογές, που δεν κρίνουν μόνο το ποιος θα κυβερνήσει τα επόμενα χρόνια, αλλά και τις πολιτικές της επιλογές το ερχόμενο χρονικό διάστημα...

ΝΟΤΙΑ ΚΟΡΕΑ
Παραπομπή δύο πρώην προέδρων στη Δικαιοσύνη

Αδιάκοπες φοιτητικές κινητοποιήσεις

Μπορεί η πολιτική ηγεσία της Νότιας Κορέας να θέλησε κάποια περίοδο να "ξεχάσει" τα μοιραία σφάλματα των στρατηγών του παρελθόντος, όχι όμως και ο λαός. Οι μαχητικές φοιτητικές πορείες των τελευταίων χρόνων, με βασικό αίτημα την παραπομπή δύο πρώην προέδρων και απόστρατων στρατηγών στη Δικαιοσύνη για το πριν από 10 χρόνια αιματοκύλισμα λαϊκής διαδήλωσης στην πόλη Κουαντζού, δικαιώθηκαν μέσα στο τελευταίο δίμηνο του 1995 διά "της πλαγίας οδού". Η ίδια χρονιά σημαδεύτηκε από δύο πολύνεκρα συμβάντα που οφείλονταν, κατά κύριο λόγο, στις σοβαρές παραλείψεις που έγιναν στο παρελθόν στους κανόνες δόμησης ή δημόσιας ασφάλειας...

Στις 28 Απρίλη, διαρροή σε αγωγό υγραερίου προκαλεί αλυσιδωτές εκρήξεις στην πόλη Ταεγού, με αποτέλεσμα το θάνατο τουλάχιστον 103 ατόμων. Στις 29 Ιούνη,πενταώροφο εμπορικό πολυκατάστημα καταρρέει στη Σεούλ, σκοτώνοντας 501 άτομα και τραυματίζοντας 910. Καθόλο αυτό το διάστημα μέχρι τον Οκτώβρη, δεκάδες χιλιάδες φοιτητές γέμιζαν τους δρόμους της χώρας και συγκρούονταν με τις αστυνομικές δυνάμεις, ζητώντας να παραπεμφθούν στη Δικαιοσύνη οι δύο πρώην πρόεδροι, Ρο Τάε Βου και Τσου Ντου Χουάν. Το αποτέλεσμα αυτών των μαχητικών κινητοποιήσεων άργησε, αλλά τελικά ήρθε. Ο Πρόεδρος της χώρας, Κιμ Σουνγκ Σαμ, αποφασίζει να ανάψει το "πράσινο φως" για την "κάθαρση" της πολιτικής ζωής, αναιρώντας τις προηγούμενες δηλώσεις του ότι τα σφάλματα των δύο απόστρατων στρατηγών και προκατόχων του "θα κριθούν από την Ιστορία"... Η ευκαιρία δεν αργεί να δοθεί, καθώς από την ημέρα που ο πρώην πρόεδρος Ρο Τάε Βου ομολογεί στην τηλεόραση πως δωροδοκήθηκε στο παρελθόν με 654 εκατομμύρια δολάρια από επιχειρηματικούς κολοσσούς της Ν. Κορέας αρχίζει η αντίστροφη μέτρηση για τον εγκλεισμό του στις φυλακές στις 16 Νοέμβρη,μέχρις ότου αρχίσει η νοτιοκορεατική έκδοση της "δίκης του αιώνα"...

Ο Ρο Τάε Βου, που ήταν στρατηγός κατά τη διάρκεια της αιματηρής καταστολής των λαϊκών δημοκρατικών διαδηλώσεων στο Κουαντζού πριν από περίπου δέκα χρόνια, κατηγορείται επιπλέον από τον ανώτατο εισαγγελέα της Σεούλ, Αν ΚανγκΜιν, ότι βρέθηκε ένοχος και για τη διοχέτευση του ποσού των 42.000.000 δολαρίων σε συγγενείς του, οι οποίοι τα χρησιμοποίησαν για την αγορά διάφορων πολυτελών ακινήτων στη Σεούλ. Μέχρι το τέλος του Νοέμβρη, σε ανακρίσεις υποβάλλονται, επίσης, και περίπου 40 Νοτιοκορεάτες επιχειρηματίες, οι οποίοι κατηγορούνται πως έχουν δωροδοκήσει τον Ρο Τάε Βου κατά τη διάρκεια της προεδρικής του θητείας. Την 1η Δεκέμβρη έρχεται και η σειρά του άλλου πρώην προέδρου της Νότιας Κορέας, Ντου Τσου Χουάν, οπότε του απαγορεύεται η έξοδος από τη χώρα... Νωρίτερα, οι εισαγγελικές αρχές της νοτιοκορεατικής πρωτεύουσας είχαν αποφασίσει τη συγκρότηση ειδικής ανακριτικής επιτροπής για τη διενέργεια ερευνών, σχετικά με την ανάμειξη του δύο πρώην προέδρων στο στρατιωτικό πραξικόπημα του 1979 και τη σφαγή τουλάχιστον 200 πολιτών στο Κουαντζού ένα χρόνο μετά. Τελικά, στις 21 Δεκέμβρη, οι διωκτικές αρχές απήγγειλαν το επίσημο κατηγορητήριο σε βάρος των Ρο Τάε Βου και Ντου Τσου Χουάν για τη σφαγή εκατοντάδων πολιτών στο Κουαντζού.

Δύο μέρες νωρίτερα, στις 19 Δεκέμβρη, τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου υποβάλλουν ομαδικά τις παραιτήσεις τους στον πρωθυπουργό Λι Σου Σουνγκ. Με τον τρόπο αυτό, δίνεται η ευκαιρία στον Πρόεδρο Κιμ να προχωρήσει στις 20 Δεκέμβρη σε ανασχηματισμό της κυβέρνησης, σε μία προσπάθεια να ανανεώσει "το πρόσωπο" της παράταξής του, ενόψει των προγραμματισμένων για τον ερχόμενο Απρίλη γενικών εκλογών...

ΡΩΣΙΑ
Ελπίδες για απαρχή της αντίστασης

Το σημαντικότερο γεγονός στην πολιτική ζωή της Ρωσίας είναι, αναμφισβήτητα, η διεξαγωγή των βουλευτικών εκλογών για την Κρατική Δούμα και η νίκη των κομμουνιστών και άλλων αριστερών δυνάμεων, η οποία σημειώθηκε μέσα σε δύσκολες συνθήκες. Η χρονιά αυτή υπήρξε μια παρατεταμένη προεκλογική περίοδος, στην οποία έγιναν πολλές ανακατατάξεις των πολιτικών δυνάμεων, δημιουργήθηκαν νέα κόμματα και σχηματισμοί, κυρίως στον κεντροδεξιό χώρο. Υπήρξε μια περίοδος διένεξης εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας. Οι προτάσεις δυσπιστίας προς την κυβέρνηση που υιοθέτησε η Κρατική Δούμα απορρίφθηκαν από τον Πρόεδρο Μπορίς Γιέλτσιν. Με πρωτοβουλία της ΚΟ του ΚΚΡΟ, είχε ξεκινήσει η συγκέντρωση υπογραφών των βουλευτών της Κρατικής Δούμας για την απομάκρυνση του Γιέλτσιν από το προεδρικό αξίωμα, αλλά το καλοκαίρι αρρώστησε και η διαδικασία σταμάτησε. Αξιοσημείωτο γεγονός του 1995 αποτέλεσαν οι εκδηλώσεις για τα 50 χρόνια της Αντιφασιστικής Νίκης. Εκατομμύρια λαού σε όλες τις πρώην Δημοκρατίες της ΕΣΣΔ συμμετείχαν στους γιορτασμούς, όπου κυριάρχησε το κόκκινο χρώμα της νίκης του σοβιετικού λαού ενάντια στο γερμανικό φασισμό. Από τις εκδηλώσεις αυτές δεν έλειψαν οι ταπεινωτικές ξένες επεμβάσεις, που έδειξαν ότι τα σχέδια υποταγής δεν έχουν εγκαταλειφθεί. Οι Δυτικοί ηγέτες, ύστερα από επίμονη πρόταση του καγκελάριου Χ. Κολ, αρνήθηκαν να παραστούν στη στρατιωτική παρέλαση.

Συνεχής επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης

Η κοινωνικο-οικονομική κατάσταση της χώρας εξακολούθησε να επιδεινώνεται και το 1995, όσο κι αν η κυβέρνηση και η επίσημη στατιστική υπηρεσία προσπαθούν να πείσουν την κοινωνία για κάποια "σταθεροποίηση", ενώ στην πραγματικότητα οι άνθρωποι ζούνε κάθε χρόνο και χειρότερα. Ετσι, σαν αποτέλεσμα των "μεταρρυθμίσεων" προς την οικονομία της αγοράς και την καπιταλιστικοποίηση, η βιομηχανική παραγωγή συνέχισε την πτωτική της πορεία κατά 3%, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Κατά 4% ήταν μικρότερο το ποσοστό του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος. Τρομερή είναι η κατάσταση στην ελαφρά και επισιτιστική βιομηχανία. Η παραγωγή κρέατος και γάλακτος μειώθηκε κατά 22%, των παραγώγων κρέατος - γάλακτος κατά 28%. Η παραγωγή ηλεκτρενέργειας στους θερμοηλεκτρικούς σταθμούς μειώθηκε κατά 3%, στους ατμοηλεκτρικούς κατά 1%. Πτώση σημειώθηκε και στη βιομηχανία εξόρυξης πετρελαίου για βιομηχανικές και οικιακές ανάγκες, ενώ στην εξόρυξη άνθρακα κυμαίνεται από 4-14% σε διάφορα ορυχεία. Χειροτερεύει συνεχώς η κατάσταση στον κλάδο των μηχανοκατασκευών. Πτώση κατά 25% σημείωσε η υφαντουργική βιομηχανία.

Στο φόντο της γενικής αποσύνθεσης της οικονομίας, το βιοτικό επίπεδο του πληθυσμού πέφτει συνεχώς, ενώ οι τιμές των καταναλωτικών προϊόντων και των υπηρεσιών ακολουθούν ορμητική άνοδο. Δεν είναι, όμως, μόνο οι τιμές των προϊόντων που προκαλούν σοκ. Οι δημόσιες υπηρεσίες κάθε μήνα ανεβάζουν τις τιμές στις προσφερόμενες υπηρεσίες, οι οποίες αυξήθηκαν κατά 4,8 φορές. Κατά 16 φορές το αέριο, η υδροδότηση και η αποχέτευση κατά 4,6 φορές, η ηλεκτρενέργεια κατά 3,1 φορές. Τα ενοίκια αυξήθηκαν κατά 3,9 φορές, η παραμονή σε ξενοδοχείο κατά 2,3 φορές. Ολο και απρόσιτη γίνεται η απόκτηση κατοικίας. Οι τιμές στα εισιτήρια τρένων ακρίβαιναν κατά 3,5 φορές, στις αστικές συγκοινωνίες κατά 2,8 φορές.

Επομένως, τίποτα πλέον το παράξενο, που σαν αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης εμφανίζονται κάθε μήνα στη χώρα όλο και περισσότεροι φτωχοί άνθρωποι. Ο αριθμός των Ρώσων με έσοδα κάτω από το ελάχιστο όριο επιβίωσης έφτασε στα 37.000.000 άτομα, ή το 1/4 του πληθυσμού! Η κυβέρνηση έχει αφαιρέσει πολλές κοινωνικές κατακτήσεις επί σοσιαλισμού των εργαζομένων.

Η γενική καταστροφή του οικονομικού ιστού οδηγεί στην αύξηση της ανεργίας, κυρίως στους νέους και τις γυναίκες. Επίσημα είναι καταγραμμένοι 2.100.000 άνεργοι, ή το 2,9% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού. Αν υπολογιστούν, όμως, και όσοι βρίσκονται σε συνεχή αναζήτηση εργασίας, και η λανθάνουσα ανεργία, ο αριθμός αυτός φτάνει στα 5.900.000 άτομα (8,1%). Πάνω από 6.000 βιομηχανικές μονάδες έχουν κλείσει φέτος.

Κινητοποιήσεις των εργαζομένων

Μπροστά σ' αυτήν την κατάσταση, που δημιούργησε η αντιλαϊκή πολιτική της κυβέρνησης, οι διάφορες κατηγορίες εργαζομένων εντείνουν τις απεργιακές κινητοποιήσεις και πικετοφορίες διαμαρτυρίας για την υπεράσπιση των συμφερόντων τους. Το 1995 απέργησαν οι εργαζόμενοι σε 5.949 επιχειρήσεις και οργανισμούς (514 το 1994). Στις κινητοποιήσεις αυτές, έλαβαν μέρος πάνω από 400.000 άτομα. Κύρια οικονομικά και θεσμικά αιτήματα, που συσπείρωσαν τη διανόηση και τους ανθρακωρύχους και βιομηχανικούς εργάτες, είναι: Αύξηση και κανονική πληρωμή των μισθών, κοινωνική δικαιοσύνη, εξασφάλιση ενός αξιοπρεπούς βιοτικού επιπέδου, αποτροπή της καταστροφής ολόκληρων κλάδων της οικονομίας κ.ά. Κατά 10% μειώθηκε ο πραγματικός μισθός των εργαζομένων. Οι εργαζόμενοι σε όλες τις περιοχές της Ρωσικής Ομοσπονδίας, εκτός από τα οικονομικά, έθεσαν και πολιτικά αιτήματα, όπως παραίτηση της κυβέρνησης και του Προέδρου Μπορίς Γιέλτσιν, πρόωρες προεδρικές εκλογές.

Εξωτερική πολιτική

Στις 10 Μάη, έγινε στη Μόσχα η Συνάντηση Κορυφής των Προέδρων της Ρωσίας και των ΗΠΑ, Μπορίς Γιέλτσιν και Μπιλ Κλίντον, χωρίς να γίνουν ιδιαίτερα βήματα στις ρωσοαμερικανικές σχέσεις. Οι ΗΠΑ είχαν συντάξει ολόκληρο κατάλογο θεμάτων και απαιτήσεων, με σκοπό να αποσπάσουν υποχωρήσεις και να δέσουν περισσότερο τη Μόσχα στο άρμα τους: Διεύρυνση του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς, στην οποία αντιδρά έντονα η Ρωσία, αντιδράσεις των ΗΠΑ στη συνεργασία Ρωσίας - Ιράν στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας, συνεργασία στα πλαίσια του ΝΑΤΟικού προγράμματος "Συνεταιρισμός για την Ειρήνη", επανεξέταση της Συνθήκης για τον Περιορισμό των Συμβατικών Οπλων κλπ. Η Ρωσία δε συμφωνεί με την άποψη να δημιουργηθεί νέο σύστημα ασφάλειας στην Ευρώπη στη βάση του ΝΑΤΟ και μάλιστα ζήτησε τη διάλυσή του. Η αντιπολίτευση επέκρινε δριμύτατα τη φιλοδυτική εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης που θίγει τα συμφέροντα της Ρωσίας, κυρίως στα ζητήματα των Βαλκανίων και της Γιουγκοσλαβίας, που δέχτηκε να παίξει έναν υποδεέστερο ρόλο στην ειρηνευτική διαδικασία. Τα ρωσικά στρατεύματα που θα σταλούν εκεί θα είναι υπό τη διοίκηση των Αμερικανών. Φραστικές ήταν οι αντιδράσεις στις βάρβαρες επιδρομές των ΝΑΤΟικών αεροπλάνων κατά των Σέρβων της Βοσνίας.

Τα γεγονότα στην Τσετσενία

Στη χειροτέρευση και την όξυνση της κατάστασης στη χώρα, συντέλεσε ο πόλεμος στην Τσετσενία, η οποία, υπό τον Τζοχάρ Ντουντάγεφ, είχε κηρύξει το 1992 την απόσχισή της από τη Ρωσική Ομοσπονδία. Από τις 11 Δεκέμβρη 1994, που άρχισε η επέμβαση των ρωσικών ομοσπονδιακών δυνάμεων στη Δημοκρατία αυτή μέχρι σήμερα, σκοτώθηκαν πάνω από 2.000 Ρώσοι στρατιωτικοί. Χιλιάδες είναι τα θύματα ανάμεσα στον άμαχο πληθυσμό και οι πρόσφυγες, που κατέφυγαν στις γειτονικές με την Τσετσενία περιοχές του Καυκάσου. Η τρομοκρατική ενέργεια των Τσετσένων του Σαμίλ Μπασάγεφ στο Μπουντιόνοβσκ ανάγκασαν των πρωθυπουργό Βίκτορ Τσερνομίρντιν να προχωρήσει σε διαπραγματεύσεις υπό την αιγίδα του ΟΑΣΕ με τους Τσετσένους αυτονομιστές. Αν και στις 30 Ιούλη υπογράφηκε στρατιωτική συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, δε σταμάτησε εκεί η αιματοχυσία, προπαντός τις μέρες των προεδρικών και βουλευτικών εκλογών. Είναι σαφές ότι και στη Μόσχα υπάρχουν δυνάμεις, που είναι υπέρ των δυναμικών λύσεων στην Τσετσενία. Ο πόλεμος στην Τσετσενία έφερε αναστάτωση στην κοινωνία και στο στρατό, τον οποίο το γιελτσινικό καθεστώς οδήγησε σε θλιβερή κατάσταση. Η αντιπολίτευση (Εργαζόμενη Ρωσία κ.ά.) στη Μόσχα και σε άλλες πόλεις οργάνωσε αντιπολεμικές συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας.

Αύξηση της εγκληματικότητας

Ανησυχητικές διαστάσεις προσλαμβάνει η αύξηση της εγκληματικότητας. Το 1995 οι υπηρεσίες του υπουργείου Εσωτερικών έχουν καταγράψει 2.316.000 εγκληματικές πράξεις, οι περισσότερες έχουν οικονομικά κίνητρα. Ανησυχητικές διαστάσεις παίρνουν οι πληρωμένες δολοφονίες κατά παραγγελίαν και οι απαγωγές, καθώς και των εγκλημάτων που διαπράττουν ανήλικα παιδιά και νεολαίοι, τους οποίους χρησιμοποιούν οι οργανωμένες ομάδες της κοινωνικο-οικονομικής μαφίας, το έδαφος της οποίας το έστρωσαν καλά οι "μεταρρυθμιστές". Οι συγκρούσεις για ιδιοκτησιακά προβλήματα είναι συχνό φαινόμενο στη Ρωσία.

Το κομμουνιστικό κίνημα

Τη χρονιά αυτή, παρατηρήθηκε μια νέα ισχυρή αριστεροποίηση των κοινωνικών διαθέσεων και ανάπτυξη του κομμουνιστικού και εργατικού κινήματος. Στις 21-22 Γενάρη διεξήχθη το 3ο Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος Ρωσικής Ομοσπονδίας. Υιοθέτησε το Πρόγραμμα του κόμματος, στο οποίο αναφέρεται ότι το ΚΚΡΟ στηρίζεται στη μαρξιστικο-λενινιστική βάση, επιδιώκει την αναγέννηση της πραγματικής λαϊκής εξουσίας, την ανασύσταση, σε εθελοντική βάση, του ενιαίου ενωσιακού κράτους και μπορεί να υπάρχει μόνο πάνω στη βάση των αρχών του σοσιαλισμού. Εντονη δραστηριότητα ανέπτυξε η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΡΟ στην Κρατική Δούμα.

Δεν κατόρθωσαν να συμφωνήσουν τα κομμουνιστικά κόμματα της Ρωσίας (κυρίως το ΚΚΡΟ και το ΚΕΚΡ) και στο ζήτημα της συνεργασίας, ενόψει των βουλευτικών εκλογών. Πρώτη η Ολομέλεια του Κομμουνιστικού Εργατικού Κόμματος Ρωσίας κάλεσε το ΚΚΡΟ να συγκροτήσουν κοινό εκλογικό συνασπισμό. Το ΚΚΡΟ, όμως (στην Ολομέλειά του 924 Ιούνη), αποφάσισε να κατέβει αυτοτελώς στις εκλογές και πρότεινε στις άλλες κομμουνιστικές δυνάμεις να συμφωνήσουν με τη θέση αυτή, να ενταχθούν στο συνδυασμό του και με διαβουλεύσεις να εξεταστούν τα συγκεκριμένα ζητήματα. Οι διαβουλεύσεις δεν ευόδωσαν. Το Σεπτέμβρη το ΚΚΡΟ, στην Πανρωσική Συνδιάσκεψή του, υιοθέτησε την προεκλογική του πλατφόρμα και πρότεινε τους υποψηφίους του. Υστερα απ' αυτό, η Εργαζόμενη Ρωσία, το ΚΕΚΡ, το Κόμμα των Κομμουνιστών της Ρωσίας, η Οργάνωση του ΚΚΣΕ στη Ρωσία (πρώην Ενωση Κομμουνιστών της Ρωσίας του Αλεξέι Πριγκάριν), το Συνέδριο των Σοβιετικών Γυναικών πραγματοποίησαν το ενιαίο συνέδριο τους και συγκρότησαν το συνασπισμό "Κομμουνιστές - Εργαζόμενη Ρωσία - Για τη Σοβιετική Ενωση". Στις βουλευτικές εκλογές στις 17 Δεκέμβρη, το ΚΚΡΟ ήρθε πρώτο στις προτιμήσεις των ψηφοφόρων με πάνω από το 21,8% και κερδίζει 58 έδρες. Ο συνασπισμός "Κομμουνιστές - Εργαζόμενη Ρωσία - Για τη Σοβιετική Ενωση" πλησίασε πολύ το όριο του 5%, αλλά δεν κατόρθωσε να το περάσει και να μπει στο Κοινοβούλιο. Εκλέγει έναν βουλευτή από μονοεδρική περιφέρεια.

Επομένως, η νίκη των κομμουνιστών δεν μπορεί να θεωρηθεί απόλυτη, διότι, πρώτον, η Κρατική Δούμα δεν έχει, πρακτικά, αρμοδιότητες, δεύτερον, μπροστά στην πολιτική ζωή της Ρωσίας, είναι οι κρίσιμες προεδρικές εκλογές (16 Ιούνη 1996) και αν μέχρι τότε οι αριστερές δυνάμεις δε θα μπορέσουν να σχηματίσουν ενιαίο μέτωπο, θα χαθεί η ιστορική ευκαιρία. Τρίτον, δεν κατορθώθηκε να συσπειρωθεί το εργατικό κίνημα στη Ρωσία. Μια από τις αιτίες αυτού, είναι η συνεχιζόμενη διάσπαση του κομμουνιστικού κινήματος στη χώρα. Σοβαρό σταθμό στην ανασυγκρότηση και την παραπέρα ισχυροποίηση του κομμουνιστικού κινήματος στο έδαφος της πρώην ΕΣΣΔ αποτέλεσε το 30ό Συνέδριο της Ενωσης Κομμουνιστικών Κομμάτων - ΚΚΣΕ που πραγματοποιήθηκε στις 1/2 Ιούλη. Συμμετείχαν αντιπροσωπείες των 22 κομμουνιστικών κόμματων και κινημάτων που ανήκουν στη σύνθεση της ΕΚΚ - ΚΚΣΕ. Υιοθέτησε το νέο Πρόγραμμα και το Καταστατικό της ΕΚΚ - ΚΚΣΕ, που καθορίζει τη στρατηγική και την τακτική των κομμουνιστών των πρώην Δημοκρατιών της ΕΣΣΔ για την αποκατάσταση της εξουσία των εργαζομένων, του σοσιαλισμού και της ΕΣΣΔ. Επειδή προέκυψε διαφωνία για τη διατήρηση στον τίτλο του κόμματος της ονομασίας "ΚΚΣΕ", ο πρόεδρος Ολέγκ Σένιν έθεσε σε ψηφοφορία το θέμα αυτό. Υπέρ της διατήρησης του "ΚΚΣΕ, ψήφισαν 270 αντιπρόσωποι και 125 κατά (117 ήταν του ΚΚΡΟ).

Βλαντίμιρ ΜΑΣΙΝ

ΙΑΠΩΝΙΑ
Σεισμοί, τρομοκρατία και οικονομικές κυρώσεις

Μία από τις πραγματικά δύσκολες χρονιές ήταν το 1995 για τη χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου. Από τον πρώτο μήνα του χρόνου μέχρι τον τελευταίο, μία σειρά ποικίλων πολιτικών, οικονομικών γεγονότων και φυσικών καταστροφών ήρθε στην επιφάνεια, κάνοντας τη ζωή ανυπόφορη για την πλειοψηφία των 124.000.000 Γιαπωνέζων.

Στις 17 Γενάρη, ο καταστροφικός σεισμός των 7,2 βαθμών Ρίχτερ σταματάει το ρολόι του χρόνου, σκορπίζοντας τη φρίκη και την καταστροφή στο Κόμπε, στο Κιότο και την Οζάκα. Ο χειρότερος σεισμός των τελευταίων πενήντα χρόνων προκαλεί το θάνατο 6.000 ανθρώπων, τον τραυματισμό χιλιάδων άλλων και οικονομικές ζημιές ύψους τουλάχιστον 85,5 δισ. δολαρίων. Δύο μήνες μετά, στις 20 Μάρτη,εκδηλώνεται διαρροή του τοξικού αερίου "σαρίν" στον ηλεκτρικό σιδηρόδρομο του Τόκιο, με αποτέλεσμα το θάνατο 12 ατόμων και τη μεταφορά 5.500 άλλων στα νοσοκομεία της ιαπωνικής πρωτεύουσας με σοβαρά αναπνευστικά προβλήματα. Στις 16 Μάη,οι αστυνομικές αρχές μετά από μαραθώνιες έρευνες και ανακρίσεις συλλαμβάνουν τον ψυχοπαθή Σόκο Ασαχάρα, αρχηγό της μυστικιστικής παραθρησκευτικής οργάνωσης "Υπέρτατη Αλήθεια", και δεκάδες στελέχη της οργάνωσης αυτής, με την κατηγορία της τρομοκρατικής δράσης, ως βασικούς υπεύθυνους για τη διαρροή του αερίου "Σαρίν" στο Τόκιο. Τον ίδιο μήνα, οι ΗΠΑ απειλούν την κυβέρνηση του Ιάπωνα πρωθυπουργού Τομιίτσι Μουραγιάμα με την επιβολή κυρώσεων, αυξάνοντας - σε πρώτη... δόση - τους δασμούς σε αυτοκίνητα πολυτελείας, προκαλώντας στις ιαπωνικές αυτοκινητοβιομηχανίες ζημιές ύψους περίπου 5,9 δισ. δολαρίων. Στις 28 Ιούνη,μόλις λίγες ώρες πριν την εκπνοή του αμερικανικού τελεσίγραφου για την επιβολή οικονομικών κυρώσεων, η Ιαπωνία ενδίδει και καταλήγει σε συμφωνία για το εμπόριο αυτοκινήτων.

Αρκετούς μήνες μετά, ο βιασμός μιας 12χρονης μαθήτριας από Αμερικανούς πεζοναύτες στο νησί Οκινάουα προκαλεί θύελλες αντιαμερικανικών εκδηλώσεων, βάζοντας σε νέες περιπέτειες τις σχέσεις ΗΠΑ - Ιαπωνίας, αυτή τη φορά στο στρατιωτικό πεδίο. Από τις 15 Οκτώβρη μέχρι τις 7 Νοέμβρη (οπότε αρχίζει η δίκη των Αμερικανών πεζοναυτών), χιλιάδες κάτοικοι της νήσου Οκινάουα κατακλύζουν τους δρόμους με βασικό αίτημα την απομάκρυνση των αμερικανικών στρατιωτικών βάσεων από την περιοχή τους. Στις 14 Νοέμβρη,οι Πρόεδροι της Κίνας και της Νότιας Κορέας, μετά από το τέλος της μεταξύ τους συνάντησης, προβαίνουν σε αυστηρές συστάσεις σε βάρος της Ιαπωνίας, κάνοντας λόγο για τον κίνδυνο αναβίωσης του ιαπωνικού μιλιταρισμού. Η σχετική αφορμή είχε δοθεί από τις δηλώσεις πρώην υπουργού της κυβέρνησης Μουραγιάμα, ο οποίος είχε ισχυριστεί ότι η Κορέα ωφελήθηκε κατά την περίοδο που η τελευταία ήταν αποικία της Ιαπωνίας!

Οι Κορεάτες φοιτητές αδιάκπα βρίσκονται σε κινητοποιήσεις, που πολλές

Οι Κορεάτες φοιτητές αδιάκοπα βρίσκονται σε κινητοποιήσεις, που πολλές φορές καταλήγουν σε σκληρές οδομαχίες με την Αστυνομία

Ο μικρός Ρώσος παίζει το ακορντεόν και ελπίζει κάποιος από τους περαστικούς να ρίξει λίγα καπίκια στην κούτα μπροστά του



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ