Τη χρονιά που πέρασε, η Τουρκία "σημαδεύτηκε" από μια σειρά γεγονότα, που έχουν ως κοινό χαρακτηριστικό ότι πρόκειται να επηρεάσουν και το μέλλον της γειτονικής χώρας. Γεγονότα, που συνέβησαν σε όλα τα επίπεδα: Το πολιτικό, το οικονομικό, το κοινωνικό...

Στην αρχή ήταν το πρόγραμμα λιτότητας. Στα μέσα Φλεβάρη, η κυβέρνηση συνασπισμού, της οποίας ηγείται η Τανσού Τσιλέρ, δέχεται από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) οδηγίες περί των αναγκαίων μέτρων για τη βελτίωση της οικονομίας. Η κυβέρνηση δε λέει όχι... Το πρόγραμμα λιτότητας που επιβλήθηκε χαρακτηρίστηκε το πιο σκληρό των τελευταίων χρόνων. Απίστευτες αυξήσεις σε είδη πρώτης ανάγκης, "πάγωμα" μισθών, υποτίμηση του εθνικού νομίσματος.

Οι κοινωνικές αντιδράσεις υπήρξαν σφοδρές, αλλά ο τουρκικός κυβερνητικός σχηματισμός δεν είχε στην πραγματικότητα πολλά περιθώρια ελιγμών. Για την ακρίβεια, δεν είχε καθόλου...

Το Μάρτη, τα φώτα της δημοσιότητας "κερδίζει" δικαιωματικά ο στρατός. Η εισβολή στο Βόρειο Ιράκ περισσότερων από 30.000 στρατιωτών, υποστηριζόμενων από αεροπορικές δυνάμεις, για την κατάπνιξη του κουρδικού κινήματος, προκάλεσε αντιδράσεις από τη διεθνή κοινότητα (κυρίως τη Γερμανία), που όμως γρήγορα έσβησαν. Ουσιαστικά, η επιχείρηση - "σκούπα" κατά του Εργατικού Κόμματος των Κούρδων (ΡΚΚ) δικαιώθηκε. Εστω κι αν μαζί με τα "ξερά" κάηκαν και μερικά "χλωρά". Για παράδειγμα, τα χωριά των άμαχων Κούρδων που βρέθηκαν μπροστά στο μένος των τουρκικών όπλων... Αλλά, μετά το Μάη, όταν αποχώρησαν οι τουρκικές δυνάμεις, τα έργα τους πέρασαν σε δεύτερη μοίρα.

Οι διώξεις οποιουδήποτε τολμά να εκφράσει απόψεις διαφορετικές από την επίσημη "γραμμή" όσον αφορά το Κουρδικό βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη. Δεκάδες έντυπα κλείνουν, δημοσιογράφοι καταδικάζονται σε βαρύτατες ποινές φυλάκισης, οι φυλακές δέχονται όλο και περισσότερους πολιτικούς κρατούμενους. Δεν αποτελεί εξαίρεση ο συγγραφέας Γιασάρ Κεμάλ, ο οποίος αντιμετώπισε επανειλημμένα τον περασμένο χρόνο την κατηγορία της "αυτονομιστικής προπαγάνδας"....

Τον Ιούνη, στο προσκήνιο επανήλθε η υπόθεση "εκδημοκρατισμού" της Τουρκίας, μια ιστορία που διαρκεί από το 1991. Τελικά, μετά από μακρές διαπραγματεύσεις, η Βουλή "πέρασε" μια περίπου μεσοβέζικη λύση για αλλαγή ορισμένων άρθρων του Συντάγματος, που μεγάλο μέρος της αποτελεί κατάλοιπο της χούντας του Εβρέν. Η ψήφιση των συνταγματικών τροποποιήσεων επιτεύχθηκε τον Σεπτέμβρη.

Στις 17 Οκτώβρη, η ως τότε υποβόσκουσα πολιτική κρίση της Τουρκίας έλαβε απροσδόκητη τροπή. Ο Ντενίζ Μπαϊκάλ έρχεται σε ρήξη με την Τανσού Τσιλέρ, για μια σειρά θεμάτων. Απεργίες ξεσπούν στα μεγάλα αστικά κέντρα της Τουρκίας. Η κυβέρνηση χάνει την εμπιστοσύνη του Κοινοβουλίου κι η πρωθυπουργός υποβάλλει την παραίτησή της.

Μετά την αποδοχή της παραίτησης της Τ. Τσιλέρ από τον Πρόεδρο Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, η αρχηγός του Κόμματος του Ορθού Δρόμου ανέστειλε με διάταγμά της τις απεργιακές κινητοποιήσεις αρκετών δεκάδων χιλιάδων εργαζομένων του δημοσίου τομέα και κατέθεσε νομοσχέδιο περί πρόωρων εκλογών στις 24 του Δεκέμβρη. Και ο Πρόεδρος Ντεμιρέλ της έδωσε εντολή σχηματισμού νέας κυβέρνησης με τους Σοσιαλδημοκράτες, κυβέρνησης που ουσιαστικά είχε αποστολή της την προετοιμασία των εκλογών...

Δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι του δημοσίου τομέα διαδηλώνουν στην Αγκυρα, την Κωνσταντινούπολη και τη Σμύρνη, ζητώντας ουσιαστικές αυξήσεις και την αναγνώριση των εργατικών τους δικαιωμάτων. Στις απεργιακές κινητοποιήσεις και τις διαδηλώσεις, συμμετείχαν με μονοήμερη στάση εργασίας και οι δημόσιοι υπάλληλοι. Τα αιτήματα των 500.000 περίπου δημοσίων υπαλλήλων δεν περιορίζονται στις αυξήσεις, αλλά και στη διεκδίκηση του δικαιώματος στην απεργία και τη συλλογική διαπραγμάτευση.

Η αναστολή διατάχθηκε με το επιχείρημα ότι οι εργατικές κινητοποιήσεις "διαταράσσουν την εθνική ασφάλεια και τη δημόσια υγεία". Η Τσιλέρ επέβαλε τη λύση της απεργίας, με σκοπό να κατασιγάσει τις αντιδράσεις των εξαγωγέων και μεγαλεμπόρων της χώρας.

Η υπό παραίτηση πρωθυπουργός κατέθεσε στο Κοινοβούλιο νομοσχέδιο, με το οποίο ζήτησε από το Σώμα να εγκρίνει τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών στις 24 του Δεκέμβρη και, λίγα λεπτά αργότερα, ο Πρόεδρος της χώρας Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ της έδωσε εντολή για το σχηματισμό νέας κυβέρνησης, βασισμένη στην αναβίωση της παλιάς κυβερνητικής συμμαχίας μεταξύ του Ορθού Δρόμου και του Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος του Ντενίζ Μπαϊκάλ, που είχε ανακοινωθεί από την ίδια την Τσιλέρ.

Αμέσως μετά τη λήψη της εντολής, όμως, και μολονότι, αν ήθελε, θα μπορούσε εύκολα να εξασφαλίσει πια την ψήφο εμπιστοσύνης του τουρκικού Κοινοβουλίου για να εξαντλήσει τη θητεία της, που λήγει επισήμως το ερχόμενο φθινόπωρο, η Τανσού Τσιλέρ ανακοινώνει πως "θα διεξαγάγει κανονικά πρόωρες εκλογές, στις 24 του Δεκέμβρη".

Η Τσιλέρ, στη συνέχεια, επιχείρησε να αξιοποιήσει πλήρως τα πλεονεκτήματά της με βάση τη διαμορφωθείσα κατάσταση. Ενόψει της ψηφοφορίας για την επικύρωση της Τελωνειακής Ενωσης με την Ευρωπαϊκή Ενωση, επιδίδεται το Νοέμβρη και το Δεκέμβρη σε μια άνευ προηγουμένου "επιχείρηση" για να πείσει τους Ευρωπαίους πολιτικούς ηγέτες να στηρίξουν την ίδια και την κυβέρνησή της. Κραδαίνει επί κεφαλών δικαίων και αδίκων την απειλή του "ισλαμικού φουνταμενταλισμού", τον οποίο προσωποποιεί στον ηγέτη του Κόμματος της Ευημερίας και κυριότερο αντίπαλό της στην προεκλογική κούρσα.

Το προεκλογικό παιχνίδι χοντραίνει, ενώ η πολιτικοθρησκευτική βία εντείνεται. Οι ηγέτες των κομμάτων επιστρατεύουν πιθανές κι απίθανες σοφιστείες, προκειμένου να προσελκύσουν ψηφοφόρους...

Η Ευρωπαϊκή Ενωση τελικά επικυρώνει, παρά τις επιφανειακές της επιφυλάξεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη χώρα, την Τελωνειακή Ενωση την 13η Δεκέμβρη, αλλά η Τανσού Τσιλέρ αποτυγχάνει να εξαργυρώσει αυτό το "χαρτί" στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό. Και ο Δεκέμβρης κλείνει με τις καθοριστικές βουλευτικές εκλογές, που δεν κρίνουν μόνο το ποιος θα κυβερνήσει τα επόμενα χρόνια, αλλά και τις πολιτικές της επιλογές το ερχόμενο χρονικό διάστημα...