ΒΑΡΣΟΒΙΑ (ανταπόκριση του Δ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ).-

Η πρακτορολογία είναι πλέον η καθημερινότητα της Πολωνίας. Και γύρω από αυτή ασχολείται με ένταση τόσο ο πολιτικός κόσμος όσο και ο απλός πολίτης. Τα πυρά της αντιπολίτευσης κατευθύνονται κατά του πρωθυπουργού Γιόζεφ Ολέκσι και κατά του Κόμματος της Σοσιαλδημοκρατίας. Οι αλλεπάλληλες δηλώσεις των πολιτικών δημιούργησαν μια πολιτική κρίση που είναι δύσκολο να ξεπεραστεί χωρίς επιπτώσεις. Και ενώ ακόμα η στρατιωτική Εισαγγελία δεν έχει εκδώσει απόφαση (αναμένεται την επόμενη βδομάδα) εάν θα προβεί σε κατηγορία κατά του Πολωνού πρωθυπουργού ή όχι, ενώ ακόμα η έκτακτη ειδική κοινοβουλευτική επιτροπή συνεχίζει τις έρευνές της με ακροάσεις υπευθύνων πολιτικών, τα κόμματα της αντιπολίτευσης προσπαθούν να προσεταιριστούν το Αγροτικό Κόμμα για τη διάσπαση της κυβερνητικής συνεργασίας, την πτώση της κυβέρνησης και δημιουργίας νέας χωρίς την Ενωμένη Αριστερά.

Ο πρόεδρος του Αγροτικού Κόμματος, Βαλντεμάρ Πάβλακ, τηρεί με τις δηλώσεις του μια στάση διφορούμενη, με πολλές εναλλακτικές λύσεις, όπως με συνέχιση της κυβερνητικής συνεργασίας, αφού γίνει αλλαγή πρωθυπουργού (ήδη ανέφερε το πρόσωπο που θα ήθελε να αναλάβει την πρωθυπουργία) ή και συνεργασία με τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Παράλληλα, αυτή τη βδομάδα αναμένεται να συνεχιστούν οι συνομιλίες Αγροτικού Κόμματος - Κόμματος Σοσιαλδημοκρατίας για τη λύση της κρίσης. Ωστόσο, χτες το βράδυ, ο Πάβλακ προειδοποίησε τους συμμάχους του στον κυβερνητικό συνασπισμό ότι "αν δεν υπάρξει μια θετική αντίδραση... ενώ αν συνεχίσει να βαθαίνει η κρίση στη χώρα, οι ηγέτες του κόμματός μας θα προσπαθήσουν να βρουν μια λύση μέσα από το σημερινό Κοινοβούλιο", αφήνοντας να εννοηθεί ότι θα συνεργαστούν με την αντιπολίτευση.

Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός Ολέκσι δήλωσε ότι αν υπάρξει κατηγορία εκ μέρους της στρατιωτικής εισαγγελικής αρχής, αμέσως θα τεθεί στη διάθεσης του κυβερνητικού συνασπισμού.

Εντύπωση προκάλεσε η δημοσίευση της Δευτέρας της ανοιχτής επιστολής των γνωστών ηγετών της "Αλληλεγγύης" και των μελών του Κόμματος "Ενωση Ελευθερίας", Γιάσεκ Κουρόν και Κάρολ Μοτζελέφσκι. Ζητούν την παραίτηση του πρωθυπουργού, τάσσονται κατά των προσπαθειών τής αντιπολίτευσης που θέλουν (κατηγορούν) το Κόμμα της Σοσιαλδημοκρατίας σαν πράκτορα της Ρωσίας, καταδικάζουν τις μεθόδους των οργάνων της Κρατικής Ασφάλειας.

Στο μεταξύ, αναγγέλλονται στο Τύπο κατηγορίες κατά του αρχισυντάκτη (διευθυντή) του εβδομαδιαίου περιοδικού "WPROST" που δημοσίευσε απόρρητα έγγραφα της Κρατικής Ασφάλειας κατά του Ολέκσι και άλλων πρακτόρων που δεν κατονόμασε. Παράλληλα, η εφημερίδα "Dziennik Poznanski" κατηγόρησε ότι ο διευθυντής του παραπάνω περιοδικού είναι πράκτορας της Κρατικής Ασφάλειας από πολλά χρόνια και ότι υπάρχουν ντοκουμέντα γι' αυτό.

Η πρακτορολογία, οι αμοιβαίες κατηγορίες, τα υπονοούμενα για δραστηριότητες σ' αυτή την επιχείρηση του πολύ γνωστού Βαχόφσκι (υπ' αριθ'2 μετά το Βαλέσα πρόσωπο στην τέως προεδρία), οι καθυστερούμενες έρευνες, η μη λήψη άμεσων αποφάσεων, εντείνουν το κλίμα της νευρικότητας και σιγοντάρουν τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης στο αίτημά της για κυβέρνηση Εθνικής Σωτηρίας.

Αγνωστες παραμένουν οι εξελίξεις. Παρατηρείται σχετική υποχώρηση του Κόμματος της Σοσιαλδημοκρατίας για ανασυγκρότηση της κυβέρνησης. Αναμένεται ομιλία του πρωθυπουργού μετά την έκδοση της απόφασης της στρατιωτικής Εισαγγελίας.

Στο μεταξύ, ο Πρόεδρος της χώρας, Αλεξάντρ Κβασνιέβσκι, επέδωσε προσχέδιο νόμου στον πρόεδρο της Βουλής για δημοσίευση των απορρήτων φακέλων της Κρατικής Ασφάλειας. Η αντιπολίτευση τάσσεται κατά της δημοσίευσης. Επίσης, τάσσεται και κατά της διεξαγωγής πρόωρων κοινοβουλευτικών εκλογών για τη λύση της κρίσης. Κι αυτό γιατί, σύμφωνα με όλες τις τελευταίες δημοσκοπήσεις το Κόμμα της Σοσιαλδημοκρατίας έρχεται πρώτο με μεγάλη διαφορά και πτώση των άλλων κομμάτων, εξαφάνιση δύο κομμάτων από τη σημερινή Βουλή. Σ' αυτή τη δημιουργημένη κατάσταση από τον απελθόντα Βαλέσα, τους υπουργούς του και την Κρατική Ασφάλεια (κράτος εν κράτει) πολλά εξαρτώνται από τη σθεναρά στάση της Ενωμένης Αριστεράς και του Αγροτικού Κόμματος, μα και την ψυχραιμία της αντιπολίτευσης.

ΜΟΣΧΑ (ανταπόκριση Ν. ΓΚΑΡΙΦΟΥΛΙΝΑ). -

Εκκληση προς την αντιπολίτευση να ενωθεί και να προτείνει κοινό υποψήφιο για τις προεδρικές εκλογές στη Ρωσία, που θα διεξαχθούν στις 16 Ιούνη 1996, έκανε ο πρόεδρος της Ενωσης Κομμουνιστικών Κομμάτων - ΚΚΣΕ (ΕΚΚ - ΚΚΣΕ) Ολέγκ Σένιν. Μιλώντας στο "Ρ" για τα συμπεράσματα της Ολομέλειας της ΚΕ του Κομμουνιστικού Κόμματος Ρωσικής Ομοσπονδίας και των βουλευτικών εκλογών στη Ρωσία, τόνισε ότι η Ολομέλεια καθόρισε συνολικά μια σωστή αντίληψη: οι κομμουνιστές, όλες οι αριστερές και πατριωτικές δυνάμεις, όσοι ενδιαφέρονται πραγματικά για τα συμφέροντα της χώρας και του λαού, οφείλουν να διεξαγάγουν διαπραγματεύσεις και να εξασφαλίσουν την ανάδειξη κοινού υποψηφίου για τις προεδρικές εκλογές. Ο Σένιν υποστηρίζει αυτή την ιδέα με βάση τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών για την Κρατική Δούμα. Συνολικά υπέρ των κομμουνιστών - ΚΚΡΟ και συνασπισμός "Κομμουνιστές - Εργαζόμενη Ρωσία - Για τη Σοβιετική Ενωση" - ψήφισαν περίπου 22.000.000 άτομα. Αλλοι συνασπισμοί, που έχουν παρόμοια προγράμματα, τάσσονται υπέρ της διατήρησης της ακεραιότητας της Ρωσίας και της ανασύστασης του ενιαίου ενωσιακού κράτους, δηλαδή οι πατριωτικοί συνασπισμοί έλαβαν 13.000.000 ψήφους. Επομένως, κομμουνιστές και πατριώτες, που τάσσονται υπέρ της αλλαγής της πολιτικής στη χώρα και της ανασυγκρότησης του ενιαίου κράτους υποστηρίχτηκαν από 35.000.000 ψηφοφόρους. Μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι η δραστηριότητα των πολιτών ενόψει των προεδρικών εκλογών θα είναι, οπωσδήποτε, πιο ανεβασμένη σε σύγκριση με τις βουλευτικές εκλογές. Αν, λοιπόν, τον Ιούνη προσέλθει στις κάλπες έστω και το ίδιο 65% των ψηφοφόρων, που συμμετείχε στις εκλογές του Δεκέμβρη, ο αριθμός τους θα αντιστοιχεί στα 68.000.000 άτομα. Για να νικήσει στον πρώτο γύρο, ο υποψήφιος πρέπει να λάβει 34.000.000 ψήφους. Αυτό είναι ελπιδοφόρο, διότι οι βουλευτικές εκλογές έδειξαν ότι το εκλογικό σώμα της αριστερής και πατριωτικής αντιπολίτευσης διαμορφώνεται στα 35.000.000 ψηφοφόρους, οι οποίοι τάσσονται υπέρ της ριζικής αλλαγής των συντελούμενων στο έδαφος του κράτους.

"Το συμπέρασμα είναι ένα: η αντιπολίτευση οφείλει να συσπειρωθεί, να κάνει διαβουλεύσεις και να ενωθεί. Ναι, σε κάποιους αρέσει ή δεν αρέσει, αλλά τώρα πρέπει να παραμερίσουν τα πάντα και να καταλήξουν σε κοινή απόφαση", τόνισε ο Σένιν.

- Αναφέρονται, όμως, ήδη, ονόματα πολλών υποψηφίων από τους αριστερούς και πατριωτικούς πολιτικούς σχηματισμούς. Το ΚΚΡΟ προτείνει τους Γκενάντι Ζιουγκάνοφ, Αμάν Τουλέγεφ και Πιοτρ Ρομάνοφ, που έχουν εκλεγεί με την κομματική λίστα του κόμματος. Πώς εκτιμάτε αυτήν την περίπλοκη κατάσταση; "Η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΡΟ", είπε ο Σένιν, "ενέκρινε πρόταση ομάδας πρωτοβουλίας για την υποψηφιότητα του Γκενάντι Ζιουγκάνοφ για τη θέση του προέδρου και ανέθεσε στις κομματικές οργανώσεις να συγκεντρώσουν υπογραφές. Ταυτόχρονα ανέθεσε στην κομματική ηγεσία να διεξαγάγει διαπραγματεύσεις με όλα τα κομμουνιστικά και πατριωτικά κόμματα και κινήματα για την ανάδειξη κοινού υποψηφίου. Πριν λίγες μέρες δημοσιεύτηκε στην "Πράβντα" έκκληση της ΚΕ του Κομμουνιστικού Εργατικού Κόμματος Ρωσίας να πάνε αυτά στις εκλογές σε ευρύ ενωμένο μέτωπο. Είναι αναμφισβήτητο ότι στις συνθήκες της επικείμενης καταστροφής, με μεγάλη σύνεση οφείλουν να ενεργήσουν πρώτ' απ' όλα οι κομμουνιστές. Γι' αυτό και οι ηγεσίες του ΚΚΡΟ και του ΚΕΚΡ πρέπει να αρχίσουν αμέσως διαβουλεύσεις για την ενωτική διαδικασία. Θα μπορούσε να συγκληθούν Ολομέλειες των δυο ΚΕ, να πάρουν απόφαση, να εργαστούν από κοινού και μετά μαζί να πάνε στη Συνδιάσκεψη, που το ΚΚΡΟ όρισε για τις 15 Φλεβάρη και να μετατρέψουν σε ενωτική αυτή τη συνδιάσκεψη. Απ' αυτό θα κερδίσουν όλοι, προπαντός ο λαός. Επομένως, πρέπει να γίνει το παν να πραγματοποιηθεί η ενότητα της αριστερής και πατριωτικής αντιπολίτευσης. Αυτός που θα λάβει στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών 34.000.000 ψήφων, αυτός θα είναι πρόεδρος. Ο δεύτερος γύρος, είναι πολύ επικίνδυνος: το καθεστώς θα κάνει άνω - κάτω όλη τη χώρα για να εξασφαλίσει τη νίκη του. Οι κομμουνιστές και οι πατριώτες, πρέπει να ενωθούν για να πετύχουν τη νίκη στον πρώτο γύρο. Αλλος δρόμος δεν υπάρχει".

Ο Σένιν σημείωσε, επίσης, ότι η Πολιτική Εκτελεστική Επιτροπή του Συμβουλίου της ΕΚΚ - ΚΚΣΕ είναι έτοιμη να συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις.

ΜΟΣΧΑ.-

Πρόεδρος του Συμβουλίου της Ομοσπονδίας (Ανω Βουλή) με 149 ψήφους υπέρ και 19 κατά εκλέχτηκε ο 58χρονος Γεγκόρ Στρόγεφ, ο οποίος στο παρελθόν διατέλεσε μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΡΟ επί Μιχαήλ Γκορμπατσόφ.

Στο μεταξύ, ο Πρόεδρος Μπορίς Γιέλτσιν, ανοίγοντας χτες το πρωί τις εργασίες της Ανω Βουλής, δήλωσε ότι είναι αποφασισμένος να καταστείλει την αντίσταση των Τσετσένων αυτονομιστών, αποκλείοντας κάθε διαπραγμάτευση με τον Τζοχάρ Ντουντάγεφ. Τόνισε ότι είναι έτοιμος να συνομιλήσει με όλες τις πλευρές που ενδιαφέρονται για εποικοδομητική επίλυση της τσετσενικής κρίσης, αλλά προειδοποίησε ότι θα συντρίψει τις "ένοπλες συμμορίες" και θα διαλύσει τις βάσεις των Τσετσένων αυτονομιστών. "Οι δυνάμεις που πρόσκεινται στον Ντουντάγεφ αποτελούν την κύρια απειλή για την ειρήνη, την ηρεμία και τη σταθερότητα στη ρωσική επικράτεια", είπε ο Γιέλτσιν.

Από την άλλη μεριά, οι Τσετσένοι ανέβαλαν την απελευθέρωση των ομήρων, που έπρεπε να γίνει χτες. Ο αρχηγός των τσετσενικών στρατιωτικών δυνάμεων Ασλάν Μοσχάντοφ δήλωσε ότι οι όμηροι θα απελευθερωθούν την Τετάρτη στη γειτονική Δημοκρατία του Νταγκεστάν, χωρίς να διευκρινίσει, γιατί έγινε η αναβολή. Ο αρχηγός των Τσετσένων κομάντος, που είχαν συλλάβει ομήρους στην πόλη Κιζλιάρ και στη συνέχεια στην κοινότητα Περβομάισκαγια του Νταγκεστάν, Σαλμάν Ραντούγεφ δήλωσε, σύμφωνα με το Ρόιτερ, ότι οι Τσετσένοι είναι έτοιμοι να αγωνιστούν για 10 χρόνια, "αν οι ομοσπονδιακές δυνάμεις και η ρωσική κυβέρνηση δεν κάνουν συγκεκριμένα βήματα για την αναγνώριση της ανεξαρτησίας της Τσετσενίας".

• Τριήμερη επίσκεψη στη Μόσχα άρχισε χτες ο ανώτατος διοικητής των στρατιωτικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ, αμερικανός στρατηγός Τζορτζ Τζούλουαν. Θα συναντηθεί με τον υπουργό Αμυνας της Ρωσίας στρατηγό Πάβελ Γκρατσόφ και τον αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Στρατού στρατηγό Μιχαήλ Κολέσνικοφ. Θα συζητήσουν το θέμα της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ (στην οποία η Ρωσία αντιτίθεται σθεναρά) και της ειρηνευτικής επιχείρησης στη Βοσνία, όπου η Ρωσία μετέχει με μια στρατιωτική δύναμη 1.500 ανδρών.

Ξεπερνούν τους 35 οι νεκροί των τελευταίων ημερών από την κακοκαιρία που πλήττει τις ανατολικές περιοχές στις ΗΠΑ, προκαλώντας τεράστιες καταστροφές και επίσης τροφοδότησε τις πολιτικές διχογνωμίες για το ποιος θα κληθεί να πληρώσει για την αποκατάσταση των ζημιών