Τι έμεινε στους Ηπειρώτες μετά το τέλος της περιοδείας του πρωθυπουργού Κ. Σημίτη στην περιοχή; Πόσο αλλάζουν τα 700 δισ. που δήλωσε ότι μοιράζει ο πρωθυπουργός την εικόνα της επισήμως φτωχότερης περιοχής της Ευρωπαϊκής Ενωσης.Με αυτά τα ερωτήματα αρχίσαμε χτες τη συζήτησή μας με το βουλευτή του ΚΚΕ στην περιοχή, τον Αποστόλη Τασούλα.

- "Πριν απαντήσουμε τι έμεινε στους Ηπειρώτες, ας δούμε κι εμείς τι είδε ο πρωθυπουργός τις τρεις μέρες που αλώνιζε τους 4 νομούς της Ηπείρου", απαντά ο συνομιλητής μας και συνεχίζει: "Είδε την ερήμωση της υπαίθρου, είδε την αποδιάρθρωση της παραγωγικής βάσης, όπως είναι το κλείσιμο του εργοστασίου των Φιλιατών, των μαρμαράδικων κ.ά.

Είδε το μαράζωμα και το ξεκλήρισμα των κτηνοτρόφων από την πολιτική που ασκεί η κυβέρνησή του και επιβάλει η ΕΕ. Είδε την κακή συγκοινωνιακή κατάσταση της περιοχής και την κακή αεροπορική σύνδεσή της, την ανυπαρξία σιδηροδρομικής γραμμής, την έλλειψη προοπτικής να φτάσει και εδώ το φυσικό αέριο.

Είδε τα υψηλά ποσοστά ανεργίας, πάνω από 20% και ακόμα πιο ψηλά σε νέους και γυναίκες.

Είδε την υπερεκμετάλλευση των εργαζομένων με τα σπασμένα 8ωρα και τις σπασμένες εργασιακές σχέσεις, με μειωμένες τις αποδοχές και χωρίς ασφάλιση.Είδε την κακή κυκλοφοριακή κατάσταση στις μεγάλες πόλεις. Είδε ανολοκλήρωτα έργα, όπως αυτό της Εγνατίας, του Ακτιου και άλλα. Είδε αναξιοποίητα έργα που έχουν τελειώσει, αλλά δεν έχουν δοθεί σε λειτουργία, όπως η σήραγγα του Μετσόβου.

Είδε την ανυπαρξία της δημόσιας πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. Είδε εγκαταλειμμένα και κλειστά σχολεία στην ύπαιθρο, στοιβαγμένους μαθητές στις πόλεις.

Με άλλα λόγια είδε την τελευταία περιφέρεια της Ευρώπης και ο κατάλογος θα μπορούσε να γεμίσει πολλές σελίδες".

- Και τι απάντησε για όλα αυτά;

- "Αφού τα είδε όλα αυτά, το μόνο που βρήκε να πει είναι ότι φτιάχνουν μεγάλα έργα, για να αρθεί η απομόνωση της Ηπείρου. Είπε ότι έχουν προβλεφτεί 700 δισ., αυτά που προβλέπει το ΠΕΠ από το '94 μέχρι το 2000. Και λέμε αλίμονο για αυτήν την εξαγγελία, γιατί ήδη πέρασε πολύς χρόνος από την αρχική εξαγγελία και με τα όποια δισ. έχουν ήδη διατεθεί, η Ηπειρος το μόνο που κατάφερε είναι να βρεθεί από την προτελευταία θέση της ΕΕ, στην τελευταία".

- Υπονοείτε κάτι μ' αυτήν την τελευταία επισήμανση;

- "Λέμε το φόβο μας. Οτι η πραγματικότητα είναι άλλη. Βλέπουμε να δίνονται τα όποια χρήματα σε πολλές μελέτες - και ξέρουμε ότι πολλοί τις αγαπούν τις "μελέτες" - σε έργα που από μόνα τους δεν μπορούν να βοηθήσουν. Τα μεγάλα έργα όπως η Εγνατία και ο δρόμος Ρίου - Κακαβιάς δεν μπορούν να είναι χρήσιμα μόνα τους αν δε στηριχτεί η παραγωγή, η αγροτική οικονομία, η βιομηχανία και η βιοτεχνία στην περιοχή. Αλλα η βιομηχανία δεν μπορεί να αναπτυχθεί ακόμα και με τους περίφημους νόμους της αγοράς, αφού το φυσικό αέριο δε θα φτάσει ποτέ στην περιοχή και άρα το κόστος για όποιον επενδύσει εδώ, θα είναι μεγαλύτερο.

Θέλουμε, πρόσθετα, να σημειώσουμε ότι οι μεγάλες κατασκευαστικές εταιρίες αγαπούν τα χωματουργικά έργα και σκίζουν στα δυο ολόκληρα βουνά για να εισπράξουν τα δισ., όπως στο δρόμο από Καλπάκι προς Κακαβιά... Και τέλος, αφού ψάχνουμε να βρούμε τι μας έμεινε, μας έμεινε μόνο η διαπίστωση μιας διαφοράς του σημερινού πρωθυπουργού από τους άλλους που πέρασαν πριν απ' αυτόν. Και εκείνοι τα ίδια σχεδόν είχαν πει για τα έργα. Αυτός το μόνο που δεν είπε και σ' αυτό διαφέρει, είναι ότι ο παππούς του και ο πατέρας του είτε κατάγονται, είτε πολέμησαν στην Ηπειρο...".

- Παρ' όλα αυτά η τηλεόραση έδειξε πλήθη να πανηγυρίζουν.

- "Κάποιοι, αλήθεια, πανηγύριζαν και ακολουθούσαν από κοντά την κυβερνητική κουστωδία. Είναι άνθρωποι συνδεδεμένοι με διαφόρους τρόπους με το φαγοπότι που γίνεται στα όποια δισ. υπάρχουν. Και γίνονται βασιλικότεροι του βασιλέα στην προπαγάνδιση της κυβέρνησης και της ΕΕ".

- Πώς αντιμετωπίζουν τα αποτελέσματα της περιοδείας οι άνθρωποι με τους οποίους εσείς συναναστρέφεστε;

- "Οι απλοί άνθρωποι διακατέχονται από σκεπτικισμό. Φάνηκε από τις πρώτες κι όλας μέρες της περιοδείας ότι σκέφτονται να αντιδράσουν. Οι κινητοποιήσεις, στα Γιάννενα, των εργαζομένων, η διαμαρτυρία των 107 κοινοταρχών, τα ψηφίσματα και οι απαιτήσεις που διατυπώθηκαν από τον κόσμο ακόμα και στις τελετές υποδοχής του πρωθυπουργού, οι συζητήσεις που είχαμε και εμείς με τον απλό κόσμο δείχνουν ότι ο λαός μας, οι εργαζόμενοι στην Ηπειρο, δεν έχουν αποφασίσει να πεθάνουν με σταυρωμένα χέρια. θα αντιδράσουν, θα αγωνιστούν, θα οργανωθούν καλύτερα, θα αντεπιτεθούν και θα κερδίσουν τη ζωή που τους ανήκει".

- Θέλω ένα τελευταίο σχόλιό σας για την εκτός επισήμου προγράμματος συνάντηση, που έγινε πάνω στην παραμεθόριο, του πρωθυπουργού με 50 κοινοτάρχες και άλλους προύχοντες χωριών της Αλβανίας.

- "Πράγματι, είναι μια ιδιαίτερη πλευρά της επίσκεψης του πρωθυπουργού. Δεν πέρασε απαρατήρητη. Ρωτάμε κι εμείς: Αραγε δεν είναι ανευθυνότητα, τουλάχιστον ανευθυνότητα, αυτή η συνάντηση στη συνοριακή γραμμή της Πόβλας με τους κοινοτάρχες των χωριών που βρίσκονται εκείθεν των συνόρων; Θα ήθελε ο πρωθυπουργός να συμβεί κάτι τέτοιο με κοινοτάρχες της δικής μας χώρας και πρωθυπουργό ξένης χώρας, λίγα μέτρα έξω από τα σύνορά μας;

Εμείς δε θα τον ρωτήσουμε τι του είπαν και τι τους είπε. θέλουμε να του θυμίσουμε ότι είναι πρωθυπουργός της Ελλάδας και οφείλει να σέβεται τα κυριαρχικά δικαιώματα των άλλων χωρών, τόσο όσο ορκίζεται ότι θα υπερασπίζεται τα κυριαρχικά δικαιώματα της δικής μας χώρας.

Τέτοιες ενέργειες είναι βέβαιο ότι δε συμβάλλουν στις καλές και φιλικές σχέσεις ανάμεσα στις δυο χώρες".

Θ. Λ.

Οι Κουκλιοί είναι ένα μικρό χωριό, χαμένο κάπου κοντά στο Καλπάκι. Τα κτήματα της κοινότητας φτάνουν μέχρι τον ποταμό Κάλαμο και οι δύο κάμποι που διαθέτει μπορούν να θρέψουν πολλούς περισσότερους από τους 350 κατοίκους τους χωριού. Ομως, οι εξευτελιστικές τιμές στο γάλα και το καλαμπόκι καθιστούν σχεδόν απαγορευμένο κάθε όνειρο ανάπτυξης για την περιοχή. Στο πρόβλημα των τιμών έρχονται να προστεθούν τα προβλήματα ρύπανσης του ποταμού από φυτοφάρμακα και η ανυπαρξία έργων ύδρευσης στον πάνω κάμπο, έργων που συνεχώς εξαγγέλλονται κι όλο στο σχεδιασμό μένουν. Η χαριστική βολή φαίνεται να δίνεται στο χωριό, με τη διάλυση του συνεταιρισμού στο Καλπάκι. Από κοντά, ο χαρακτηρισμός καλλιεργήσιμων εκτάσεων ως δασικών, γιατί έμειναν χέρσα για μερικά χρόνια, περιορίζει τις δυνατότητες καλλιέργειας.

Μιλώντας στην πλατεία του χωριού με τον πρώην πρόεδρο της κοινότητας, τον Χρήστο Λιούρα, και τον κτηνοτρόφο Χρήστο Νάση μάς εντοπίζουν και οι δυο το γεγονός ότι δεν υπάρχει στο χωριό κτηνοτρόφος κάτω από 40 χρόνων. "Να δεις όταν μπει και η Τουρκία στην Ευρωπαϊκή Ενωση που θα πέσει η τιμή του γάλατος", σχολιάζει ο Χρήστος Νάσης. Κι όταν τον ρωτάμε τι προοπτικές βλέπει, λέει μόνο: "Να συντομεύσουν όσο πιο γρήγορα το έργο της άρδευσης, μήπως και μείνει κανένας νέος στο χωριό". Μέσα σε λίγες κουβέντες, οι άνθρωποι λένε το πρόβλημά τους, δείχνουν τη λύση: Υποδομή για να υπάρχει παραγωγή και τιμές για να αμείβεται ο μόχθος τους. Πράγματα απλά, που όμως απαιτούν άλλη πολιτική. Διαμετρικά αντίθετη από αυτήν που επανέλαβε ότι θα συνεχίσει να υλοποιεί ο Κ. Σημίτης. Γι' αυτό κι όταν αυτός μίλαγε απ' το μπαλκόνι για τα δισ. που θα δώσει στους εργολάβους, ο κόσμος κούναγε το σκυμμένο του κεφάλι...

Ο Ωρωπός είναι ένα σχετικά νέο χωριό κοντά στην Πρέβεζα, που προέκυψε από την εθελοντική συνένωση τεσσάρων άλλων χωριών σε ανύποπτη εποχή. Από τις πρώτες απαντήσεις του προέδρου της Κοινότητας, του Κώστα Βουλισιώτη, καταλαβαίνεις ότι οι άνθρωποι του χωριού είναι αυτό που λέμε "προκομμένοι". Κι αυτό έχει την εξήγησή του. "Μια ζωή διωγμένοι, λέει ο πρόεδρος, δεν έχουμε τίποτα να περιμένουμε από το ρουσφέτι. Ετσι αντί να κυνηγάμε τους πολιτευτάδες να μας βολέψουν κάπου, τρέχουμε εμείς να βρούμε δουλιά όπου μπορεί να υπάρχει". Το όνειρο του χωριού επικεντρώνεται σε δυο - τρία απλά πράγματα. Ενα, για παράδειγμα, είναι τα λεγόμενα έργα Λάζαρης,αρδευτικά έργα τα οποία εξαγγέλλονται από το 1967! "Το χωριό είναι παραγωγικό, βγάζει τα πάντα. Πορτοκάλια, βαμβάκι, κηπευτικά. Ομως αρδεύσιμα είναι μόνο τα κτήματα που βρίσκονται κάτω απ' το δρόμο. Αν δε γίνει και φέτος το έργο, παραδινόμαστε!", λέει ο πρόεδρος. "Τα περιθώρια, συνεχίζει ο ίδιος, στενεύουν, καθώς κοντά στα προβλήματα με την αγροτική παραγωγή ήρθε και η κρίση στην οικοδομή (σ.σ. το χωριό έχει 100 οικοδόμους). Από κοντά έρχονται και τα ναρκωτικά. Παιδιά με οξυμένα ψυχολογικά προβλήματα από την ανεργία, πέφτουν εύκολα εκεί...". Οπως αναφέραμε και παραπάνω, το χωριό έχει διάθεση να ζήσει. Θέλει να αξιοποιήσει κάθε δυνατότητα γι' αυτό. Μόνο που δε βρίσκεται μέσα στις κυβερνητικές προτεραιότητες. Ετσι, μία αίθουσα πολιτισμού 600 τετραγωνικών μέτρων μένει αναξιοποίητη, αφού θέλει 10 εκατομμύρια για να λειτουργήσει κι αυτά δεν υπάρχουν. Οι κάτοικοι θέλουν επίσης να φτιάξουν τα σπίτια τους, καθώς 30 χρόνια μετά το χτίσιμο του χωριού με προκάτ σπίτια, μένουν ακόμα στα ίδια. "Το χειμώνα ψυγεία, το καλοκαίρι φούρνος", λέει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος. "Και μας ζητούν, συνεχίζει, 300.000 δρχ. για έκδοση άδειας για την ανακατασκευή της σκεπής". Προβλήματα απλά, που έχουν όμως να κάνουν με τη διάθεση του κόσμου να μείνει στον τόπο του. Ούτε σ' αυτά απάντησε με τις εξαγγελίες του ο πρωθυπουργός. Η Ελεούσα είναι επίσης ένα ζωντανό χωριό, δίπλα στα Γιάννενα. Εχει όμως ορισμένα θλιβερά προνόμια: Το χωριό διασχίζεται από τον εθνικό δρόμο που ενώνει τα Γιάννενα με την Ηγουμενίτσα, αλλά και όλη την Ανατολή με την κατ' ευφημισμό πύλη της Ευρώπης. Εκατοντάδες νταλίκες κάνουν καθημερινά κόλαση τη ζωή εκεί. Ενα άλλο πρόβλημα είναι η μόλυνση των πηγών που τροφοδοτούν με πόσιμο νερό την κοινότητα. Οι λόγοι είναι εξωγενείς και ήδη φαίνεται να έχουν εκλείψει. Ο κόσμος όμως και δικαίως πίνει ακόμα εμφιαλωμένο, καθώς ο φόβος φυλάει τα έρμα. Η λύση βρίσκεται σε νέες ασφαλείς γεωτρήσεις, αλλά αυτό κοστίζει. Η κοινότητα είναι χρεωμένη. Με 120 εκατομμύρια που έκλεισε ο περσινός ισολογισμός, φέτος χρειάζεται 300 για τα έργα που έχει ανάγκη. Κι από κοντά ήρθε και η ΔΕΗ να κόψει το ρεύμα από τις γεωτρήσεις που έδιναν νερό στα κτήματα. Αφορμή κάποιοι λογαριασμοί, που έμειναν απλήρωτοι μέσα στο γενικό κλίμα ανέχειας του αγροτικού πληθυσμού. Κι εδώ υπάρχει λύση. Στο Καλαρίτικο ποτάμι που με δημιουργία δεξαμενών μπορεί να ποτίσει τον κάμπο. Θεωρείται έργο ζωής για την περιοχή, αλλά δε χρηματοδοτείται από την κυβέρνηση. Η σχετική συζήτηση σ' ένα από τα καφενεία του χωριού, με το σύνολο των παρατάξεων που εκπροσωπούνται στο κοινοτικό συμβούλιο, καταλήγει στην ερώτηση: Για ποια ανάπτυξη μιλάμε μ' αυτήν την πολιτική;