ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 8 Ιούνη 1997
Σελ. /60
ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΒΙΒΛΙΟ

Λογοτεχνία διά της κριτικής

Η κριτική της λογοτεχνίας στον τόπο μας "ασκήθηκε" κατά καιρούς και από δημιουργούς της. Κατά το παρελθόν, μάλιστα, και από ορισμένους κορυφαίους της. Στη χορεία των σημερινών σημαντικών κριτικών λογοτεχνίας (ελληνικής και ξένης) υπολογίζεται και ο ποιητής Παντελής Μπουκάλας,η πένα του οποίου διακρίνεται και για τις υψηλού επιπέδου επιφυλλίδες πολιτικοκοινωνικού σχολιασμού στην "Καθημερινή". Η σχέση του Π. Μπουκάλα με την ποίηση είναι παλιά και είναι σχέση πάθους (πρωτοδημοσίευσε ποίησή του το 1980). Η σχέση του με την κριτική της λογοτεχνίας άρχισε το 1989, από την εφημερίδα "Πρώτη", σαν "άσκηση" λογοτεχνικού λόγου πάνω στο λόγο άλλων, με την αίσθηση ότι αυτή η άσκηση "ενδεχομένως" αξίζει και ωφελεί. Μια άσκηση, κυρίως, με την αντίληψη ότι η κριτική είναι μια, "ενδεχομένως", "πιθανώς" ορθή "ανάγνωση" του κρινόμενου λογοτεχνικού αντικειμένου, η οποία επίσης κρίνεται. Με αυτή την αντίληψη - αντίληψη που πηγάζει από το ποιητικό "είναι" του και τη συναίσθησή του για τη δημιουργική "βάσανο" των ομοτέχνων του - εξέδωσε ο Π. Μπουκάλας έναν τόμο με επιλεγμένα κριτικά του κείμενα, δημοσιευμένα από το 1989 μέχρι τις αρχές του 1995 (τα περισσότερα δημοσιευμένα στην "Καθημερινή"). Αυτή η αντίληψη υπογραμμίζεται άμεσα με τον τίτλο του τόμου, "Ενδεχομένως",και έμμεσα με τον υπότιτλο "Στάσεις στην ελληνική και ξένη τέχνη του Λόγου" (κυκλοφόρησε από την "Αγρα",της οποίας τις εκδόσεις επιμελείται).

Με αίσθημα ευθύνης, ο Π. Μπουκάλας προτάσσει των 90 κριτικών του (36 για ποίηση, 35 για πεζά, 8 για γλωσσικά θέματα, 11 για μεταφράσεις και θέματα που αφορούν σε αρχαία έργα) τρία κείμενά του "περί κριτικής", αναπτύσσοντας την άποψή του για το ρόλο, το νόημα, το ήθος που επιβάλλεται να έχει η κριτική, συνεπικουρώντας και όχι κατατροπώνοντας το δημιούργημα και το δημιουργό του. Και μόνο γι' αυτά τα τρία κείμενα αξίζει να διαβαστεί το "εύφορο" γλωσσικά και κριτικά βιβλίο. Βιβλίο, από το οποίο παρελαύνουν και κορυφαίοι νεκροί και ζώντες της λογοτεχνίας μας, ιδιαίτερα χρήσιμο στους ασχολούμενους με τη λογοτεχνία, πολύ περισσότερο με την κριτική όποιας μορφής τέχνης, ανεξάρτητα από παρατηρήσεις ή και διαφωνίες που "ενδεχομένως" να προκύψουν από τον αναγνώστη.

Αρ. ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ

Μια "πολύ συνεργάσιμη" κυβέρνηση Σημίτη

Αν διατηρούσατε οποιεσδήποτε αμφιβολίες για το ρόλο που έρχεται να παίξει ο "μάγος" Ρ. Χόλμπρουκ στην περιοχή μας, φρόντισε να τις διαλύσει ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Ούτε λίγο ούτε πολύ ο Ν. Μπερνς άφησε σαφέστατα να εννοηθεί ότι ο Χόλμπρουκ δε θα έρθει μόνο για το Κυπριακό αλλά και για τις υπόλοιπες εκκρεμότητες (διάβαζε Αιγαίο). Είπε συγκεκριμένα: "Οι ΗΠΑ έχουν δύο πολύ σημαντικούς ΝΑΤΟικούς συμμάχους στην Ανατ. Μεσόγειο, την Τουρκία και την Ελλάδα και πιστεύουμε ότι είναι πολύ σημαντικό να εργαστούμε στο μείζον πολιτικό πρόβλημα της περιοχής - αυτό το πρόβλημα είναι η Κύπρος- και σ' άλλα συναφή ζητήματα, όπως τα ελληνοτουρκικά ζητήματα".

Ιδιαίτερα "αποκαλυπτικός" ήταν για το ρόλο της κυβέρνησης Σημίτη στην εξεύρεση των λύσεων που επιδιώκουν οι ΗΠΑ: "Τώρα έχουμε μια ευκαιρία με την κυβέρνηση Σημίτη στην Ελλάδα, που είναι πολύ ρεαλιστική και πολύ συνεργάσιμη κυβέρνηση και επίσης με την κυβέρνηση στην Τουρκία... και με τη θετική και πολύ χρήσιμη σχέση που έχουμε με τον Πρόεδρο Κληρίδη".

Δεν πρέπει, επίσης, να διαφεύγει ότι ο Ν. Μπερνς προαλείφεται για την πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα... Ας λέει ο Δ. Ρέππας, ότι ο Χόλμπρουκ δεν έρχεται για τα ελληνοτουρκικά.

"Οικογενειακές παροχές" αντί επιδόματα!

Ακούστε κι αυτό, που είπε μεταξύ άλλων σε προχτεσινές του δηλώσεις ο υφυπουργός Οικονομικών Ν. Χριστοδουλάκης, σχετικά με το τι πρόκειται να γίνει με τα οικογενειακά επιδόματα μετά την απόφαση του Αρείου Πάγου. Ενώ απέφευγε εντέχνως να απαντήσει επί της ουσίας, αρκούμενος σε δηλώσεις του τύπου "η κυβέρνηση εξετάζει το θέμα" κλπ., κάποια στιγμή φαίνεται του ξέφυγε και είπε: Αλλωστε στο νέο μισθολόγιο για τους δημοσίους υπαλλήλους δεν υπάρχει πια ο όρος οικογενειακό επίδομα, αλλά οικογενειακή παροχή! Φυσικά, δημιούργησε εύλογες απορίες για την επισήμανση, χωρίς ωστόσο να κάνει τον κόπο να δώσει περαιτέρω εξηγήσεις! Λέτε, τα "λαγωνικά" του δημοσίου που σκοπεύουν να προσφύγουν στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο για το ζήτημα των οικογενειακών επιδομάτων, να επικαλεστούν την παραπάνω "εννοιολογική διαφορά" ως επιχείρημα για να μην εφαρμόσουν την απόφαση του Αρείου Πάγου;

Απολυταρχία και "κοινωνική αναστάτωση"

Προσέξτε την παρακάτω φράση: "Η αποτυχία των απολυταρχικών δυνάμεων στον κόσμο, να κατευνάσουν την κοινωνική αναστάτωση και να βελτιώσουν τις συνθήκες διαβίωσης, είχε σαν αποτέλεσμα κλπ., κλπ.". Η δήλωση ανήκει στον Κ. Σημίτη και περιλαμβάνεται στην ομιλία του κατά τη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος.

Αλήθεια, καταλαβαίνει τι λέει, ώρες ώρες ο άνθρωπος; Πράγματι πιστεύει ότι μια "απολυταρχική δύναμη" θα μπορούσε ποτέ να "βελτιώσει" τις συνθήκες διαβίωσης και να "κατευνάσει" τις κοινωνικές αναστατώσεις; Πράγματι πιστεύει ότι μια "απολυταρχική δύναμη" θα μπορούσε ποτέ να μην "αποτύχει", σε σχέση με τις ανάγκες της κοινωνίας;

Ανεπιθύμητοι

Μακριά

απ' του Αιγαίου

τα νερά

μεσάζοντες,

μεσίτες

και "προστάτες",

έξω αυτοί

που μας "πουλάνε"

σταθερά,

μην τρέφουμε

ακόμη

αυταπάτες!

Μακριά

απ' του Αιγαίου

τις γραμμές,

διαιτητές

"εταίροι"

και "μεγάλοι",

ας διδαχτούμε,

επιτέλους,

απ' το χτες,

να μη χτυπάμε

πάλι

το κεφάλι!

Ο οίστρος

Οι ρυθμοί και τα ... όνειρα

Οι μεγάλοι ρυθμοί της οικονομικής ανάπτυξης, της αύξησης της παραγωγικότητας της εργασίας, κλπ., δεν αρκούν από μόνοι τους, για να βελτιωθούν οι συνθήκες της ζωής και της εργασίας των εργαζομένων, σημείωνε η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, στην πρόσφατη προ ημερήσιας διάταξης συζήτηση στη Βουλή, για την οικονομία. Αν τα οφέλη των προαναφερόμενων μεγάλων ρυθμών τα καρπώνονται οι πολυεθνικές και το μεγάλο κεφάλαιο, οι φτωχοί και περισσότεροι θα γίνονται και φτωχότεροι.

Θυμηθήκαμε την παρατήρηση, διαβάζοντας μια είδηση από τη Σιγκαπούρη. Μια χώρα, που θεωρείται γοργά αναπτυσσόμενη και παράδεισος για το πολυεθνικό κεφάλαιο. Σύμφωνα, λοιπόν, με την είδηση αυτή, η οικονομική ανάπτυξη της χώρας αυτής θα ξεπεράσει φέτος το 7%, η παραγωγικότητα θα αυξηθεί περισσότερο απ' ό,τι στις ΗΠΑ και τη Γερμανία, ενώ το κατά κεφαλήν Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν θα ξεπεράσει το "όριο" των 30.000 δολαρίων ή των 8.500.000 περίπου δραχμών. Ελα, όμως, που για τη συντριπτικά μεγάλη πλειοψηφία των εργαζόμενων της Σιγκαπούρης το τελευταίο αυτό νούμερο - ακόμη και ένα μικρό υποπολλαπλάσιό του - αποτελεί όνειρο θερινής νυκτός...

Οι σοσιαλιστές της "παγκοσμιοποίησης"

Τελικά είχε αποτελέσματα η σύνοδος των Ευρωπαίων σοσιαλιστών στη Σουηδία. Τα συνόψισε με πολύ χαρακτηριστικό τρόπο ο Κ. Σημίτης μετά το τέλος των επαφών και των συνεδριάσεων. Πρώτο: Τα σοσιαλιστικά κόμματα πρέπει "να αναμορφώσουν έτσι την πολιτική τους ώστε να την προσαρμόσουν στις εξελίξεις του παγκοσμιοποιημένου περιβάλλοντος και ιδίως στην παγκοσμιοποιημένη οικονομία". Δεύτερο, ξεκαθάρισε ότι τα σοσιαλιστικά κόμματα πρέπει να αποκτήσουν "πιο σύγχρονη και αποτελεσματική πολιτική και ιδεολογία", η οποία βέβαια πρέπει να υπηρετεί την παγκοσμιοποιημένη οικονομία. Τρίτο, τα σοσιαλιστικά κόμματα όλα, συμφωνούν στην ευρωπαϊκή πορεία. Μπορεί να υπάρχουν "διαφορετικές απόψεις στο τι ακριβώς πρέπει να επιδιώξουμε, αλλά δεν υπάρχουν αμφιβολίες ότι τα εθνικά θέματα αυτή τη στιγμή χρειάζονται υπερεθνικές λύσεις".

Με λίγα λόγια οι Ευρωπαίοι σοσιαλιστές επαναβεβαίωσαν, άλλη μια φορά, ότι έχουν ξεκάθαρη νεοφιλελεύθερη ιδεολογία και πολιτική, ότι παραμένουν οι "αποτελεσματικοί" διαχειριστές των συμφερόντων των πολυεθνικών, φιλοδοξώντας ταυτόχρονα να ενσωματώσουν και τις "κοινωνικές εντάσεις". Βρίσκονται στην πρώτη γραμμή ενάντια στα συμφέροντα των λαών.

Πρόσωπο

Πρόσωπο Λιαμίν Ζερουάλ

Οι εκλογές στην Αλγερία, των οποίων το αποτέλεσμα περίμενε με αγωνία ο δυτικός κόσμος, ολοκληρώθηκαν. Η προσπάθεια "εκσυγχρονισμού" του χρόνια σπαρασσόμενου ισλαμικού μεσογειακού κράτους ευοδώθηκε προς το παρόν. Ο Πρόεδρος Λιαμίν Ζερουάλ, που συγκατατέθηκε στην ανατροπή του εκλογικού αποτελέσματος των πρώτων πολυκομματικών εκλογών πριν πέντε χρόνια και τη βίαιη ανατροπή του προηγούμενου καθεστώτος, αποτελεί τον αδιαμφισβήτητο νικητή. Μόνο που μεσολάβησε η σφαγή 60.000 ανθρώπων...

Ο Πρόεδρος Ζερουάλ και το κόμμα του, ο Εθνικός Δημοκρατικός Συναγερμός που σχηματίστηκε μόλις πριν από τρεις μήνες με εξέχοντα μέλη του υπουργούς της κυβέρνησης, κέρδισε τις εκλογές με ισχυρή πλειοψηφία στη Νέα Εθνοσυνέλευση. Ο ίδιος δήλωσε ότι το εκλογικό αποτέλεσμα είναι "ισχυρό πλήγμα για τους ισλαμιστές αντάρτες". Σύσσωμη όμως η αντιπολίτευση κατηγόρησε ευθέως τον Ζερουάλ και το Υπουργικό του Συμβούλιο ότι η διαφορά δεν αντανακλά το αποτέλεσμα. Στην πολύπαθη αυτή χώρα τα πάντα είναι τόσο ρευστά που κανείς ως την ύστατη ώρα δεν μπορεί να είναι σίγουρος. Αυτό όμως που παραμένει είναι ότι η διαφθορά σε όλα τα κλιμάκια των κυβερνώντων είναι το βασικό συστατικό της πολιτικής ζωής. Η ανεργία παραμένει στο 28% και οι νέοι που πλήττονται ιδιαίτερα χωρίς ελπίδες για το μέλλον τους, παρά τα τεράστια αποθέματα του μαύρου χρυσού και των πρώτων υλών.

X. Μ.

Σουηδία η... αναχρονιστική!

"Συνεπώς, εάν η σουηδική κυβέρνηση κρίνει πως θα πρέπει να αναβάλει την απόφασή της (σ.σ.: για την ένταξη στην ΟΝΕ), διότι, κατά τη γνώμη της απαιτούνται ως προς αυτό το θέμα δημοψήφισμα ή εκλογές, αυτός είναι και ο σωστός τρόπος αντιμετώπισης του προβλήματος"... Ποιος τα λέει αυτά; Μα ο Ελληνας πρωθυπουργός. Δηλαδή, αυτός που πρώτος από όλους αρνείται τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος στην Ελλάδα για το ίδιο θέμα! Αλλά είπαμε. Αλλο Ελλάδα και άλλο Σουηδία. Εκεί δεν έχουν "εκσυγχρονιστεί" ακόμα...



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ