Δάνειο περίπου 1,5 δισ. δραχμών χορηγεί τις ημέρες αυτές η Τράπεζα Πίστεως προς την εταιρία ΕΛΛΑΣΚΟΜ ΑΕ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ, προκειμένου η τελευταία να προχωρήσει στην εκτέλεση των συμβάσεων που έχει υπογράψει με τους εθνικούς τηλεπικοινωνιακούς οργανισμούς της Λιθουανίας και της Αρμενίας.

Ούτε βέβαια το (μικρό) ποσό του δανείου, αλλά ούτε και η ανάληψη έργου από μια ελληνική εταιρία τηλεπικοινωνιών στις χώρες αυτές, μπορούν από μόνες τους να αποτελέσουν δημοσιογραφική - πολιτική είδηση. Η είδηση, για το πλατύ κοινό, που δεν παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, βρίσκεται αλλού. Στο ότι η ΕΛΛΑΣΚΟΜ αποτελεί θυγατρική εταιρία του ΟΤΕ, που συστάθηκε από κοινού με ιδιωτικές ελληνικές και ξένες εταιρίες. Στο μετοχικό της κεφάλαιο συμμετέχει ο Οργανισμός με ποσοστό 58,6%, η ΙΝΤΡΑΚΟΜ (του Ομίλου Κόκκαλη) με 14% και με 14% η ΖΗΜΕΝΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΑΕ, θυγατρική της γερμανικής πολυεθνικής ΖΗΜΕΝΣ. Οι τρεις αυτοί φορείς είναι και οι κυριότεροι μέτοχοι. Η δημιουργία της ΕΛΛΑΣΚΟΜ αποτελεί μια ακόμη πλευρά για την πολυσυζητημένη πολιτική, που ακολουθεί και η τωρινή κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ - μετά την κυβέρνηση της ΝΔ και τη... μη "εκσυγχρονιστική" του ΠΑΣΟΚ - που αφού υπονόμευσαν με όλους τους τρόπους την ανάπτυξη του ΟΤΕ στην ουσία τώρα τον σπρώχνουν να κάνει μπίζνες με ιδιωτικές εταιρίες και με όρους - σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις - που τις περισσότερες φορές υπαγορεύονται από τα συμφέροντά τους. Δείχνει παράλληλα, το πώς μια ιδιωτική εταιρία, στην οποία το δημόσιο εξασφαλίζει μεγάλες δουλιές, αργά ή γρήγορα γίνεται σχεδόν μοναδικός του... εταίρος, απολαμβάνοντας σίγουρα και αστρονομικά υπερκέρδη. Παράλληλα, αποτελεί τη μορφοποίηση των σχεδίων της αστικής τάξης της χώρας, για τη "διείσδυση" της τελευταίας στις χώρες της Βαλκανικής και τις πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες, με τη συνδρομή και την αποφασιστική ενίσχυση του κράτους. Οι κρατικές επιχειρήσεις - στα πλαίσια της κρατικομονοπωλιακής ρύθμισης - δεν αποτελούν μόνο μέσο άντλησης υπερκερδών από τον ιδιωτικό τομέα στην εσωτερική αγορά (ο πιο συνήθης τρόπος είναι οι κρατικές προμήθειες, ο προϋπολογισμός των οποίων το 1996 ανήλθε στο 1 τρισ. δραχμές). Ο ευρύτερος δημόσιος τομέας σήμερα χρησιμοποιείται σαν εφαλτήριο πάνω στο οποίο στηρίζονται οι μεγάλες ιδιωτικές επιχειρήσεις της χώρας, προκειμένου να εισέλθουν στην κερδοφόρα μεν, αλλά με πολλούς κινδύνους αγορά των πρώην σοσιαλιστικών χωρών. Και είναι ευνόητο, βέβαια, ότι το μεν αστικό κράτος προσφέρει το κύρος του και τις εγγυήσεις για την ανάληψη έργων στις αγορές αυτές, ο δε ιδιωτικός τομέας συμμετέχει δυσανάλογα στην απολαβή των άμεσων ή και μεσοπρόθεσμων κερδών.

Είναι, βέβαια, κατανοητό ότι καμία ή σχεδόν καμία ιδιωτική επιχείρηση δε θα αναλαμβάνει το ρίσκο να ανοιχτεί στις αναδυόμενες αυτές αγορές για μια σειρά λόγους. Η συσσώρευση κεφαλαίου, στην οποία επιδίδεται η νεόδμητη αστική τάξη των χωρών αυτών, έχει ληστρικά χαρακτηριστικά, καθώς προχωρεί μέσα από εκποίηση και τη διάλυση ολόκληρων παραγωγικών κλάδων, οι οποίοι κυριολεκτικά ξεπουλιούνται αντί πινακίου φακής σε ξένες επιχειρήσεις. Σε όσους έχουν συναλλαγές με τις χώρες αυτές είναι γνωστό πλέον ότι η μαφία συμμετέχει ενεργά τόσο στην επιχειρηματική δραστηριότητα, ενώ απαιτεί "μερίδιο" και από τους ξένους επιχειρηματίες. Η μίζα, τα "δωράκια", η εξαγορά κρατικών λειτουργών (υπουργών, ακόμη και πρωθυπουργών) των χωρών αυτών από Δυτικούς επιχειρηματίες είναι γνωστές πλέον ειδήσεις, οι οποίες γίνονται αντικείμενο σχολιασμού των δυτικών Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, όπως γνωστή είναι και η αφερεγγυότητα των πολιτικών και οικονομικών αυτών παραγόντων, στις "συμφωνίες" που συνάπτουν. Με λίγα, δηλαδή, λόγια, οι αγορές των χωρών αυτών για τους Δυτικούς επιχειρηματίες θεωρούνται επικίνδυνες... Και ένας από τους βασικούς λόγους που ο Ομιλος Κόκκαλη προωθεί τη συνεργασία με τον ΟΤΕ, είναι η ανάληψη από τον τελευταίο των κινδύνων αυτών. Το ερώτημα, βέβαια, είναι γιατί ο ΟΤΕ να κάνει "κολιγιά" με ιδιώτες, αφού διαθέτει εμπειρία, τεχνογνωσία, και τα απαραίτητα κεφάλαια ώστε να προχωρήσει μόνος του; Μα ακριβώς γιατί η "διαπλοκή" οικονομικής ολιγαρχίας και κράτους δεν αποτελεί εξωγενές και τυχαίο φαινόμενο, αλλά συστατικό στοιχείο του σύγχρονου κρατικομονοπωλιακού καπιταλισμού.

Θ. Κ.

Εγκλημα τεραστίων διαστάσεων σε βάρος της χώρας, που συνδέεται με τα συμφέροντα του μεγαλοεπιχειρηματία Κοπελούζου, διαφόρων εταίρων σε καίριες θέσεις και της ρωσικής εταιρίας "Γκας-Προμ" βρίσκεται σε εξέλιξη στον ενεργειακό τομέα της χώρας. Η απαρχή του σκανδάλου βρίσκεται στο ελληνορωσικό πρωτόκολλο συνεργασίας που υπέγραψε ο Κ. Σημίτης ως υπουργός Βιομηχανίας το 1993 και είναι γνωστό ως Πρωτόκολλο Σημίτη - DAVITOF. Το πρωτόκολλο αποτελεί, στην ουσία, υιοθέτηση και νομιμοποίηση της επαναδιαπραγμάτευσης που είχε κάνει λίγο καιρό πριν η κυβέρνηση Μητσοτάκη, παρά το γεγονός ότι, όταν στην κυβέρνηση ήταν η ΝΔ, ο Κ. Σημίτης χαρακτήριζε τους νέους όρους ιδιαίτερα επαχθείς. Και σωστά, αφού επρόκειτο για την αποδοχή εκ μέρους της ελληνικής πλευράς αξιώσεων για ιδιαίτερα δυσμενείς παραχωρήσεις και κύρια για την παραχώρηση του δικαιώματος χρήσης των ελληνικών δικτύων της ΔΕΠΑ από τρίτους. Η διάταξη ήταν φωτογραφική, αφού στην πραγματικότητα αφορούσε μόνον τον Κοπελούζο, ο οποίος βάσει της συμφωνίας έχει το αποκλειστικό δικαίωμα μεταφοράς - για λογαριασμό του - του ρωσικού Φυσικού Αερίου.

Τον επαχθή αυτό όρο για τα ελληνικά συμφέροντα - όπως ο σημερινός πρωθυπουργός χαρακτήριζε στη Βουλή, μέχρι να τον κάνει ο ίδιος νόμο του κράτους - εκμεταλλεύονται ήδη οι Ρώσοι και ο Κοπελούζος, που από κοινού είναι έτοιμοι να μπουν στην ελληνική αγορά, μετά και την επικείμενη απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας, που προωθείται από την Ευρωπαϊκή Ενωση και υλοποιείται από την ελληνική κυβέρνηση. Μια "είσοδος", που θα τους καταστήσει ανταγωνιστές - και μάλιστα με άνισους όρους - σε βάρος της ΔΕΠΑ και της ΔΕΗ. Στην προοπτική αυτή αναφέρθηκε μάλιστα πρόσφατα, κατά την τελετή των εγκαινίων του έργου του Φυσικού Αερίου, και ο πρόεδρος της "Γκας-Προμ",ο οποίος αναφέρθηκε και σε συγκεκριμένα σχέδια, τα οποία η κυβέρνηση, μέσω της υπουργού Ανάπτυξης, Β. Παπανδρέου, φέρεται να διευκολύνει.

Σήμερα αποκαλύπτεται ότι οι παραχωρήσεις της ελληνικής πλευράς μέσω του Πρωτοκόλλου Σημίτη - DAVITOF του 1993, αποτελούν μέρος ενός καθ' όλα καλοστημένου επιχειρηματικού σχεδίου του Κοπελούζου και των εταίρων του, σε βάρος των εθνικών συμφερόντων. Είναι ένα σχέδιο στο οποίο φαίνεται να συμμετέχουν και οι Ιταλοί, στο σκέλος που αφορά το έργο της καλωδιακής διασύνδεσης Ελλάδας - Ιταλίας, μέσω υποθαλάσσιου ηλεκτρικού καλωδίου.

Οι μέχρι τώρα επιχειρηματικές επιλογές των Ρώσων με τον Κοπελούζο - που ουσιαστικά ενισχύονται από την κυβερνητική πολιτική - φαίνεται να έχουν άμεση σύνδεση με το σχέδιο της αποκαλούμενης "ενεργειακής παραεγνατίας". Πρόκειται για σχέδιο που σκοπεύει στην παράκαμψη των ενεργειακών αγωγών της χώρας για τη μεταφορά ενεργειακών πόρων προς την Ευρώπη (όπως προβλεπόταν αρχικά να γίνει με τον κεντρικό αγωγό φυσικού αερίου) και το οποίο μεθοδεύεται να υλοποιηθεί, μέσω παράλληλου αγωγού Σκοπίων - Δυρραχίου - Ιταλίας. Το σχέδιο "παραεγνατία", όπως είναι κατανοητό, τινάζει στον αέρα και προκαλεί τεράστιες ζημιές στη χώρα μας και στο πρόγραμμα "ενεργειακή Εγνατία", βάσει του οποίου έχουν σχεδιαστεί και υλοποιούνται όλα τα ενεργειακά έργα. Ενδεχόμενα, με όλα τα παραπάνω, να μην είναι άσχετη και η κωλυσιεργία από πλευράς των Ιταλών στην υλοποίηση του έργου, με υπαρκτό τον κίνδυνο ακόμη και να ακυρωθεί, γεγονός που, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, ανάγκασε τον πρωθυπουργό να πραγματοποιήσει ο ίδιος ταξίδι - αστραπή στην Ιταλία, τον προηγούμενο Νοέμβρη.

Στην υλοποίηση αξιώσεων του Κοπελούζου, πάντως, φαίνεται να εντάσσεται και η δεδηλωμένη πρόθεση της υπουργού Ανάπτυξης για επέκταση του αγωγού στη Δυτική Μακεδονία και ίδρυση σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της ΔΕΗ, με καύση Φυσικού Αερίου στην περιοχή. Κάτι τέτοιο εξυπηρετεί τα επιχειρηματικά του σχέδια, που αποβλέπουν στη δημιουργία μονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Αλβανία.

Το σχέδιο ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας - Ιταλίας σχεδιάστηκε τη δεκαετία του '80 και περιλαμβάνει δίδυμους υπόγειους υποθαλάσσιους αγωγούς συνεχούς ρεύματος, ισχύος περίπου 1.000 μεγαβάτ (2 επί 500 μεγαβάτ) που θα συνδέσουν τις δύο χώρες, μέσω του άξονα Ηγουμενίτσας - Καλαβρίας. Αποτελεί μέρος της "Ενεργειακής Εγνατίας", που επεκτείνεται οριζόντια μέχρι την Τουρκία και κάθετα στον άξονα Αλβανία - Σκόπια - Βουλγαρία. Οι Ιταλοί, σύμφωνα με όλα τα στοιχεία, έχουν αρχίσει όχι μόνο να "κάνουν νερά", αλλά επιζητούν πλέον ανεπίσημα τη συναινετική ακύρωση του σχεδίου ενεργειακής διασύνδεσης των δύο χωρών, με στόχο να βρουν την ευκαιρία να διασυνδεθούν μέσω Δυρραχίου Αλβανίας.

Σύμφωνα με αρμόδιους παράγοντες αυτό συμβαίνει κύρια για δύο λόγους. Ο πρώτος συνδέεται με το γεγονός ότι ανέκαθεν θεωρούσαν πως πολιτικά κάτι τέτοιο τους ευνοεί, αφού θα είναι η μόνη χώρα - μέλος της ΕΕ που θα παίζει κυρίαρχο ρόλο στην εκτός Ενωσης αγορά. Δεύτερον, επειδή, ελέω χειρισμών της ελληνικής κυβέρνησης, φέρονται να έχουν εξασφαλίσει από τον Κοπελούζο προμήθειες ηλεκτρικής ενέργειας πολύ φτηνότερη από την ελληνική. Είναι η ενέργεια που θα παράγει ο μεγαλοεπιχειρηματίας στην Αλβανία, με καύση Φυσικού Αερίου που θα προμηθεύεται από τους Ρώσους και θα μεταφέρει, μέσω του ελληνικού δικτύου στην Αλβανία. Το φτηνότερο για τον Κοπελούζο κόστος - και άρα η χαμηλότερη τιμή που προσφέρει στους Ιταλούς - εξασφαλίζεται μέσω των "ειδικών" σχέσεων που έχει ο εν λόγω επιχειρηματίας με τους Ρώσους, οι οποίες του έχουν παραχωρηθεί μέσω του Πρωτοκόλλου Σημίτη. Ετσι, ενώ η ΔΕΗ θα αγοράζει το Φυσικό Αέριο 14 - 15 δολάρια το γιγακαλορί, ο Κοπελούζος θα το εξασφαλίζει με 8,5 - 9,5 δολάρια, λόγω της άμεσης προμήθειας από την "Γκας-Προμ" και όχι από τη ΔΕΠΑ.

Η υπουργός Ανάπτυξης, Βάσω Παπανδρέου, έχει επανειλημμένα ανακοινώσει την πρόθεση της κυβέρνησης για επέκταση του αγωγού Φυσικού Αερίου στη Δυτική Μακεδονία και ίδρυση μονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στη ΔΕΗ με καύση Φυσικού Αερίου στην περιοχή, παρά το γεγονός ότι, σύμφωνα με μελέτη της ΔΕΗ, η επένδυση θεωρείται ασύμφορη. Εχει, μάλιστα, ήδη αναθέσει μελέτη για το σχετικό έργο από την οποία αναμένει, όπως η ίδια δήλωσε πρόσφατα, θετικά αποτελέσματα. Οπως έχει αποκαλύψει ο "Ρ" και παλαιότερα, η επέκταση του αγωγού στη Δυτική Μακεδονία εξυπηρετεί αποκλειστικά και μόνο τα σχέδια του Κοπελούζου για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στην Αλβανία και στη συνέχεια πώλησης στην Ιταλία, αλλά και στην Ελλάδα.Στην πραγματικότητα ο μεγαλοεπιχειρηματίας εξασφάλισε την εκτέλεση ενός έργου υποδομής με κονδύλια του δημοσίου και άρα των Ελλήνων φορολογουμένων, το οποίο, όμως, στοχεύει να εξυπηρετήσει μόνο τα δικά του επιχειρηματικά σχέδια. Σχέδια που θα διευρύνουν το εκ μέρους του "άρμεγμα" του κρατικού κορβανά, με απρόβλεπτες τις πολύπλευρα δυσμενείς επιπτώσεις για τη ΔΕΗ και τη ΔΕΠΑ. Σημειώνεται ότι η επέκταση του αγωγού στη Βόρεια Ελλάδα και η ύπαρξη μεγάλου καταναλωτή στο ενδιάμεσο της διαδρομής, είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη βιωσιμότητα της επένδυσης Κοπελούζου στην Αλβανία. Ο καταναλωτής αυτός δεν μπορεί παρά να είναι η ΔΕΗ, ενώ το όλο σενάριο φέρεται να έχει την υποστήριξη της κυβέρνησης, με το... ακριβώς αντίστροφο επιχείρημα. Οτι, δηλαδή, η μονάδα της Μακεδονίας εξυπηρετεί την ενεργειακή διασύνδεση Ελλάδας - Ιταλίας και τις σχετικές εξαγωγές της ΔΕΗ. Το "επιχείρημα", βέβαια, καταρρίπτεται, αφού πλέον στα πλαίσια της απελευθέρωσης της αγοράς της ενέργειας, οι Ιταλοί έχουν εξασφαλίσει το δικαίωμα να προμηθεύονται ηλεκτρική ενέργεια από την Αλβανία, δυνατότητα που δεν είχαν, όταν σχεδιαζόταν το έργο της ενεργειακής διασύνδεσης πριν από μια 15ετία. Αυτός είναι και ο λόγος, ο οποίος επιχειρούν να ακυρώσουν συναινετικά το έργο της διασύνδεσης.

Μια τέτοια εξέλιξη θα σημάνει ταυτόχρονα δυο πράγματα: Την ανυπολόγιστη και εγκληματικών διαστάσεων ζημιά για τη χώρα μας, τη ΔΕΗ και τη ΔΕΠΑ και τη μεγιστοποίηση των κερδών για τον όμιλο Κοπελούζου. Με την "εκσυγχρονιστική" εκδοχή της επιχειρηματικής δράσης, το ελληνικό δημόσιο θα κάνει τις όποιες κοστοβόρες επενδύσεις και ο επιχειρηματικός όμιλος θα τις εκμεταλλεύεται. Με τις ευλογίες της κυβέρνησης η χώρα θα απολέσει ουσιαστικά το δικαίωμα άσκησης εξωτερικής πολιτικής στον τομέα της ενέργειας, την οποία θα ασκεί στο εξής ο Κοπελούζος, με κριτήριο τα υπερκέρδη του και τις προοπτικές των επιχειρήσεών του...

Α. Ξ.