Ο Μίλτος Κουντουράς στη μελέτη του με τίτλο "Κλείστε τα σχολεία", έχοντας υπόψη του τη συνδικαλιστική συνείδηση των δασκάλων του Μεσοπόλεμου είχε οδηγηθεί στις ακόλουθες διαπιστώσεις:

"Αλλά πού ηθικό, πού αψηλότερο φρόνημα για τέτοια πράγματα! Αν είχαν τόση ψυχή, θα μπορούσαν κι αλλιώς να προβούν θαρραλέα στη λύση του ζητήματός των. Γύρω τους βράζει η επανάσταση των συνειδήσεων και των ψυχών! Κι όμως πότε ύψωσαν περήφανα και μέχρις αυτοθυσίας το κεφάλι, για να ζητήσουν κι αυτοί τα δικαιώματά τους και να επιβάλουν τη γνώμη και τη θέλησή τους σ' έν' αφιλόστοργο και οπισθοδρομικό κράτος; Οι εργάτες και οι χαμάληδες, για τους οποίους αυτοί παραπονιούνται ότι κερδίζουν περισσότερα, ξέρουνε να χτυπούν στη γη το πόδι τους, ν' απεργούν και να φυλακίζονται για τα συμφέροντα της τάξης των. Οι δάσκαλοι πότε εδόνησαν αποτελεσματικά τον αέρα με μια φοβερή κραυγή; ".

Η Ελλη Αλεξίου στο κεφάλαιο με τίτλο "Απεργία και εκπαίδευση" του αυτοβιογραφικού της έργου "Βασιλική δρυς", αποκαλύπτει κάτι ανάλογο, ενισχύοντας έτσι τις διαπιστώσεις του Κουντουρά:

"Εμείς οι δάσκαλοι στις δύσκολες ώρες τα μαζεύαμε. Και μόνο οι ομάδες μας εξακολουθούσαν να κρατάνε την επαφή. Οι εργάτες όμως δεν υποχωρούσαν. Κατέβαιναν στις απεργίες τους όπως πρώτα. Οι δάσκαλοι ούτε λόγο κάνανε ποτέ γι' αυτόν τον τρόπο αντιμετώπισης της κατάστασης. Η απεργία στο στόμα της αριστοκρατίας, ισοδυναμούσε με το "πεζοδρόμιο". Και το πεζοδρόμιο με τη λέξη αλητεία. Στους δασκάλους είχε καλλιεργηθεί η αντίληψη πως, αν απεργήσουν, αυτό σημαίνει πως δεν πονούν τα παιδιά, πως με αλαφριά καρδιά, θα τα άφηναν να γυρίζουν στους δρόμους. Κι εγώ έβλεπα με πολύ σκεπτικισμό το μέτρο της απεργίας προκειμένου για δασκάλους".

Τεκμήρια ιστορίας, όπως τα προαναφερθέντα, που αποδεικνύουν τη σχέση υποτέλειας των δασκάλων με τους εξουσιαστικούς μηχανισμούς, υπάρχουν άφθονα, επισημάνθηκαν έγκαιρα και αποδοκιμάστηκαν ανεπιφύλακτα από τους πρωτοπόρους παιδαγωγούς του Μεσοπολέμου. Ο Δημήτρης Γληνός, για παράδειγμα, διαπιστώνοντας ότι "η εκπαίδευση ήταν πάντα στην Ελλάδα ένα από τα πιο πλούσια φέουδα του κομματισμού και πως ο δάσκαλος δεν είχε ύπαρξη έξω από κάποια φατρία", καλούσε τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης να σταματήσουν το κακό, χωρίς ωστόσο να τους θεωρεί ικανούς, αφού η ιστορία τους ως τις αρχές του Μεσοπολέμου δικαιολογούσε κάθε αμφιβολία για την επίτευξη τέτοιων στόχων. Σ' αυτό συνέβαλλαν, μεταξύ άλλων, "οι θορυβώδεις φιλοδοξίες ανίκανων και ανάξιων δασκάλων να βοηθήσουν τους πολιτικούς", ένα από τα κύρια μελήματα των οποίων ήταν να έχουν το δάσκαλο "δουλοπάροικο στα πολιτικά τους λιβάδια". (Δελτίο του εκπαιδευτικού Ομίλου, τομ. 9 (1921), σ. 94 - 98).

Η ανάλυση αυτή, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι δάσκαλοι του Δημοτικού σχολείου διακατέχονται μονίμως από μια τραγική κοσμοθεωρία. Αυτό σημαίνει ότι αντιμετωπίζουν κάθε πρόβλημά τους με την πεποίθηση ότι δεν μπορούν να ξεπεράσουν τις συνθήκες στις οποίες ζουν. Βρίσκονται συνήθως παγιδευμένοι σε μια κατάσταση όπου αδυνατούν να βρουν λύση στα προβλήματά τους. Είναι περικυκλωμένοι από πιέσεις και απαιτήσεις τις οποίες δέχονται παθητικά, με αποτέλεσμα να περιορίζεται η δυνατότητά τους για δράση και αλλαγή. "Ο σημερινός δάσκαλος έδειξε για κακή τύχη πως ακόμη δεν είναι σε θέση να διεκδικήσει τα δίκαια ούτε του σχολείου του ούτε του εαυτού του", υποστηρίζει μεταξύ άλλων ο Μανώλης Τριανταφυλλίδης στην "οργισμένη" μελέτη - καταγγελία του "Πριν καούν".

Ωστόσο οι μαρτυρίες αυτές συνιστούν τη μισή μόνο ιστορική αλήθεια. Η άλλη μισή προκύπτει, νομίζω, αβίαστα από τα ακόλουθα γεγονότα που αναφέρονται στη μεταπολεμική εποχή.

Κατά την περίοδο της Εθνικής Αντίστασης οι δάσκαλοι, απαλλαγμένοι από το βάρος του ασφυκτικού κοινωνικού ελέγχου, θα οικοδομήσουν μαζί με ένα σημαντικό κομμάτι του ελληνικού λαού το δικό τους ιστορικό συγκρότημα και θα υπερβούν ακόμη και τη συνείδηση που είχαν διαμορφώσει πριν από τον πόλεμο. Θα γράψουν έτσι την πιο λαμπρή σελίδα της ιστορίας τους, συμμετέχοντας συνειδητά και κυρίως μαζικά στον αγώνα για την εθνική ανεξαρτησία.

Η Ελλη Αλεξίου στο έργο της "Βασιλική δρυς", το οποίο έχει ήδη αναφερθεί, αφού παραθέτει έναν ανεξάντλητο κατάλογο με ονόματα δασκάλων και δασκαλισσών, που σκοτώθηκαν ή εκτελέστηκαν, που εξορίστηκαν ή αναγκάστηκαν να εκπατριστούν, τελειώνοντας, δικαιολογεί τον τίτλο του βιβλίου της ως εξής:

"Τώρα που πάω να κλείσω το βιβλίο, και μπορώ να δω στο σύνολό του το Γολγοθά που έχω μπροστά μου, λέω πως κι αν άλλοι κλάδοι βασανίστηκαν, ο δασκαλικός έχει το προβάδισμα. Αναμετρώντας τώρα την αλυσίδα των προσπαθειών, αγκαλιάζοντας με το μάτι το τεράστιο πεδίο της μάχης τους, το στρωμένο με τα κορμιά τους, το ποτισμένο με το αίμα τους, το γεμάτο πληγές και βογκητά... λέω πως η "Βασιλική δρυς", η "σιδερόκορμη" και "ουρανόφταστη" και "στην καρδιά της ριζοδεμένη" που τη λέει ο Δροσίνης, δε θα προσβληθεί που δώσαμε τ' όνομά της στους εκπαιδευτικούς... Αν αυτή γνώριζε τις θύελλες και τις καταιγίδες των δασκάλων, αν είχε δεχτεί στο κεφάλι της τ' αστροπελέκια που δέχτηκαν και δέχονται αυτοί, δε θα τα 'βγαζε πέρα τόσο παλικαρίσια, όσο εκείνοι".

Στους δασκάλους και στις δασκάλες της Αλεξίου πρέπει να προστεθεί και η Μαργαρίτα Περδικάρη, η μυθιστορηματική δασκάλα του ομώνυμου διηγήματος του Δημήτρη Χατζή από "Το τέλος της μικρής μας πόλης". Η ηρωίδα του Χατζή, πρόσωπο υπαρκτό αλλά και εμπνευσμένο "από τις πολλές Μαργαρίτες της Κατοχής που πέθαναν με τον ίδιο τρόπο", σύμφωνα με μαρτυρία του συγγραφέα της, μπροστά στο γερμανικό απόσπασμα δικαίωσε, εν τέλει, όλες τις δασκάλες και όλους τους δασκάλους στη συνείδηση του ελληνικού λαού.

Μετά από αυτή τη σύντομη ιστορική διαδρομή, καταλήγουμε στο "διά ταύτα": Οι δάσκαλοι του 1997, προβληματισμένοι, ίσως, και από τους καθηγητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, που εξακολουθούν να αντιστέκονται με σθένος, ποιο ιστορικό παράδειγμα θα ενστερνιστούν με τη στάση τους από δω και μπρος; Των συναδέλφων τους του Μεσοπολέμου, για τους οποίους ο Γιώργος Σεφέρης έγραψε: "Θυμότανε κανείς γέροντες δασκάλους που μας άφησαν ορφανούς" ή των συναδέλφων τους του Μεταπολέμου με τις αναρίθμητες θυσίες;

Στέλιος ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ,απεργός καθηγητής, Θεσσαλονίκη

Η ανάγκη να συνδεθούν μεταξύ τους οι αγώνες που αναπτύσσονται αυτό το διάστημα στη βάση των κοινών αιτιών που τους προκαλούν, τονίστηκε κατά τη χτεσινή εκδήλωση - συζήτηση που οργάνωσαν οι Πανσπουδαστικές Κινήσεις Συνεργασίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστήμιου της Αθήνας.

Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν και μίλησαν μεταφέροντας την εμπειρία τους από τις κινητοποιήσεις των εργαζομένων, ο Δήμος Σταματελάτος,στέλεχος της "Δημοσιοϋπαλλικής Ενότητας Εκπαιδευτικών" και μέλος της Κεντρικής Απεργιακής Επιτροπής των καθηγητών και ο Παναγιώτης Σοφός,γραμματέας του Εργατικού Κέντρου Αθήνας.

"Παρόλο που έχουμε ζήσει ξανά απεργίες των εκπαιδευτικών, αυτή η απεργιακή κινητοποίηση έχει κάτι το καινούριο και ποιοτικά αναβαθμισμένο στοιχείο", σημείωσε στην αρχή της ομιλίας του ο Δ. Σταματελάτος, τονίζοντας ότι από αυτόν τον απεργιακό αγώνα που βρίσκεται σε εξέλιξη έχει αναδειχτεί συνολικά το πρόβλημα της δημόσιας δωρεάν εκπαίδευσης.

Ο Δ. Σταματελάτος έκανε αναφορά στα αιτήματα του κλάδου των καθηγητών, για τη δίκαιη αξίωσή τους να μπορούν να ζουν από το μισθό τους, να γίνουν μαζικοί διορισμοί μονίμων καθηγητών από την επετηρίδα, σταματώντας επιτέλους η κυβέρνηση να προσλαμβάνει έκτακτους και ωρομίσθιους καθηγητές που δεν έχουν κανένα εργασιακό δικαίωμα, να μειωθεί ο αριθμός μαθητών ανά τάξη και να ενταχθεί η κατάρτιση και επαγγελματική ειδίκευση στο Λύκειο, μέσω της ίδρυσης ενός Ενιαίου Τύπου Λυκείου.

"Αρχίζει και γίνεται συνείδηση στους εκπαιδευτικούς, είπε ο Δ. Σταματελάτος, ότι αν δε συσπειρωθούν μαζί με όλους τους εκπαιδευτικούς φορείς και το εργατικό κίνημα δε θα μπορέσει ο αγώνας τους να βρει διέξοδο.Οι καθηγητές, συνέχισε, μπορεί να μπήκαν μπροστά στον αγώνα αυτό λόγω της θέσης τους μέσα στο εκπαιδευτικό σύστημα, αλλά και οι μαθητές, εσείς οι φοιτητές, οι γονείς, όλοι οι εργαζόμενοι πρέπει να μπουν σ' αυτό το κίνημα. Αυτός ο αγώνας πρέπει να γίνει αγώνας όλων όσοι βιώνουν σήμερα την υποβάθμιση της δημόσιας δωρεάν εκπαίδευσης".

Τα νέα ποιοτικά χαρακτηριστικά που προκύπτουν από τον απεργιακό αγώνα των καθηγητών, αλλά και από τις κινητοποιήσεις που αναπτύχθηκαν από αγρότες, ναυτεργάτες και άλλες κατηγορίες εργαζομένων το προηγούμενο διάστημα, υπογράμμισε ο Π. Σοφός στην ομιλία του. Οι αγώνες αυτοί, είπε ο Π. Σοφός, που είδαμε να αναπτύσσονται από τη βάση των κλάδων, κατάφεραν ή να παρασύρουν τις συνδικαλιστικές ηγεσίες ή - όταν αυτές έρχονταν σε αντίθεση με τη θέληση της βάσης - να τις απομονώσουν (βλ. ΓΕΣΑΣΕ, ΠΑΣΕΓΕΣ). Ενα ακόμη σημαντικό στοιχείο, ήταν ότι σε πλατιές μάζες αρχίζει να γίνεται κατανοητό πως τα προβλήματα σε κάθε κλάδο ξεχωριστά προκύπτουν από το ίδιο κέντρο, τη Νέα Τάξη Πραγμάτων, αυτήν την "ιερή συμμαχία" του διεθνούς κεφαλαίου που έχει βάλει στο στόχαστρό της κάθε λαϊκή κατάκτηση.

Ο Π. Σοφός πρόσθεσε ακόμη, ότι αυτές οι κινητοποιήσεις διέψευσαν όσους μιλούσαν για το τέλος των κοινωνικών αγώνων, το τέλος της ταξικής πάλης, ενώ υπογράμμισε και αυτός την ανάγκη να βρουν κοινό δρόμο το κίνημα παιδείας και το εργατικό κίνημα, αφού το ζήτημα "παιδεία" είναι παλλαϊκό ζήτημα.

Πέθανε την Τετάρτη 26.2.97 η αγωνίστρια

ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΔΑΚΗ

από το Παγκράτι και η κηδεία της έγινε την Πέμπτη 27.2.97 από το Νεκροταφείο Ζωγράφου.

Ευνοϊκή είναι η εισήγηση στο Εκλογοδικείο για τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, που είχαν διατελέσει γενικοί γραμματείς σε υπουργεία στην προηγούμενη κυβέρνησή του. Ο αρεοπαγίτης Π. Μαντζιάρας εισηγείται να απορριφθεί ως απαράδεκτη η ένσταση που έκανε εκλογέας κατά της εκλογής των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ Β. Τσιλίκα, Α. Βούλγαρη, Μ. Παπαϊωάννου, Ν. Σαλαγιάννη, Α. Διαμαντοπούλου και Γ. Κωνσταντινίδη και είχε ζητήσει να εκπέσουν του βουλευτικού τους αξιώματος, επειδή χρημάτισαν γενικοί γραμματείς.

Παράλληλα, ο αρεοπαγίτης Ε. Κρουσταλάκης προτείνει στο Εκλογοδικείο την αλλαγή της σειράς των επιλαχόντων βουλευτών στο νομό Λάρισας. Συγκεκριμένα, εισηγείται ότι ο τρίτος αναπληρωματικός Δ. Παπαβασιλείου είχε κώλυμα εκλογιμότητας και δεν έπρεπε να θέσει υποψηφιότητα, γιατί υπήρξε τακτικός καθηγητής στα ΤΕΙ Λάρισας.

Ο εισηγητής προτείνει να γίνει δεκτή σχετική ένσταση του τέταρτου αναπληρωτή Ι. Καραμπάσα, ενώ εισηγείται να απορριφθεί η ένσταση του ίδιου υποψηφίου κατά της εκλογής του δεύτερου επιλαχόντος στη Λάρισα Εκ. Νασιώκα, με το σκεπτικό ότι σ' αυτή την περίπτωση δε συντρέχει κώλυμα εκλογιμότητας.

Οι τελευταίες εξελίξεις στα ζητήματα της παιδείας και οι αγώνες των εκπαιδευτικών, είναι το θέμα συζήτησης που συνδιοργανώνουν η "Δημοσιοϋπαλληλική Ενότητα Εκπαιδευτικών" και η "Αγωνιστική Συνεργασία Εκπαιδευτικών", τη Δευτέρα στις 7.30 το απόγευμα στο ξενοδοχείο "Γαλαξίας" στην Καβάλα. Στην εκδήλωση θα μιλήσει ο Θ. Γκεσούλης, μέλος του ΔΣ της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδας και μέλος της Γραμματείας της "Δημοσιοϋπαλληλικής Ενότητας Εκπαιδευτικών".

• Τη Δευτέρα στο Περιστέρι,στις 7 μ.μ., μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικοί του δήμου θα προχωρήσουν σε συμβολική κατάληψη της γέφυρας Κολοκυνθούς.

• Το Παράρτημα ΓΛΥΦΑΔΑΣ της ΠΕΑΕΑ καλεί τους συναγωνιστές και φίλους στην ετήσια συνεστίασή του, σήμερα στις 8.30 μμ, στην ταβέρνα ΓΑΛΗΝΗ,οδός Ιασωνίδου 63, Σούρμενα - Ελληνικό. Πληροφ. τηλ.: 96.15.630, 96.14.043.
• Το Παράρτημα ΓΚΥΖΗ της ΠΕΑΕΑ κόβει την πρωτοχρονιάτικη πίτα του, την Τετάρτη 5 - 3 - 97 στις 5 μμ στα γραφεία του, Νικηφόρου Λύτρα 26 (πίσω από την εκκλησία του Αγίου Ελευθερίου).

• Το Παράρτημα ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗΣ - ΤΡΙΠΟΛΗΣ της ΠΕΑΕΑ οργανώνει εκδήλωση αύριο Κυριακή 2.3.97 στις 11.30 πμ,στη θέση Βίγλες Μεγαλόπολης, για να τιμηθεί η μνήμη των 212 πατριωτών, οι οποίοι εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς κατακτητές στις 24.2.1944. Τα Κεντρικά Γραφεία της Ενωσης δρομολογούν πούλμαν για τις Βίγλες την ίδια μέρα,που θα ξεκινήσουν από την πλατεία Κάνιγγος στις 7 πμ. Πληροφορίες τηλ.: 8222.952 - 8234.296 - 3844.853.
• Ο Δήμος ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ,η ΠΕΚΑΜ και το Παράρτημα ΠΕΑΕΑ σας προσκαλούν την Κυριακή 9 - 3 - 97 στις 10.30 πμ,στην εκδήλωση που θα γίνει στο χώρο του Μνημείου της Μακρονήσου, για τη συμπλήρωση 49 χρόνων από τα αιματηρά γεγονότα της Μακρονήσου και για τα 50χρονα του ΔΣΕ. Η ΠΕΚΑΜ δρομολογεί πούλμαν για το Λαύριο, που αναχωρούν από την πλατεία Κάνιγγος στις 8 πμ.Δηλώσεις συμμετοχής στο τηλέφωνο: 3824.461 από τις 10 πμ έως τη 1 μμ.

• Το Παράρτημα ΖΩΓΡΑΦΟΥ της ΠΕΑΕΑ πραγματοποιεί τη χρονιάτικη Απολογιστική Συνέλευσή του αύριο Κυριακή 2 - 3 - 97 στις 10 πμ,στα γραφεία του, Τραυλαντώνη 44.

Στο Μονομελές Πλημμελειοδικείο της Αθήνας παραπέμφθηκε να δικαστεί η δημοσιογράφος Ελλη Στάη, για ψευδή ανώμοτη κατάθεση, μετά την ολοκλήρωση της προκαταρκτικής εισαγγελικής έρευνας, που αφορούσε την άρνησή της να καταθέσει στην Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής για το καζίνο του Φλοίσβου στοιχεία του "πόθεν έσχες". Ηδη για το θέμα αυτό έχει αρθεί τόσο το εφοριακό όσο και το τραπεζικό της απόρρητο, έτσι ώστε η Επιτροπή να διαπιστώσει αν με δικά της κεφάλαια αγόρασε διαμέρισμα στο Κολωνάκι και αγροτεμάχια στη Μύκονο. Το ζητούμενο, στην προκειμένη περίπτωση, είναι αν οι αγορές των ακινήτων συνδέονται με πιθανή δωροδοκία του πρώην υπουργού Τουρισμού Διον. Λιβανού, σε σχέση με την ανάθεση του καζίνο του Φλοίσβου στην "Κοινοπραξία Καζίνο Αθηνών".

Εστειλε τη δημοτική αστυνομία ο δήμαρχος Γλυφάδας Θ. Σπονδυλίδης να απομακρύνει τα μπάζα από ένα οικόπεδο, προφανώς επειδή είχαν εκφραστεί παράπονα από τους περιοίκους, αλλά χτες το Μονομελές Πλημμελειοδικείο της Αθήνας τον καταδίκασε σε 5μηνη φυλάκιση για ηθική αυτουργία σε αυτοδικία.

Μηνύτρια ήταν η Μαρία Παπαδάκου, κάτοικος της περιοχής, η οποία ισχυρίστηκε ότι το οικόπεδό της, που βρίσκεται στη συμβολή των οδών Γούναρη και Υμηττού, ήταν περιφραγμένο και η επέμβαση της δημοτικής αστυνομίας της προξένησε ζημιά 200.000 δρχ.

Ληστεία με λεία 2,5 εκατομμύρια δραχμές έγινε χτες το πρωί σε υποκατάστημα των ΕΛΤΑ στον Αγ. Στέφανο. Τρεις άγνωστοι που επέβαιναν σε ΙΧ (ΥΙΤ - 6875), κρατώντας κοντόκαννες καραμπίνες, μπήκαν στο ταχυδρομείο (Κοιμήσεως Θεοτόκου 20) και πήραν τα χρήματα από το χρηματοκιβώτιο. Ξέφυγαν με αυτοκίνητο, το οποίο είχαν κλέψει από περιοχή της Αργυρούπολης. Το όχημα βρέθηκε στο 25ο χιλιόμετρο της Εθνικής Αθήνας - Λαμίας.