Σαν σήμερα πριν ένα χρόνο, ο μεγάλος μας ποιητής, ο δημιουργός του "Αξιον Εστί", Οδυσσέας Ελύτης,άφησε την τελευταία του πνοή. Φέτος, το διήμερο που πέρασε ήταν γεμάτο από τη μνήμη του. Την Κυριακή στο Α' Νεκροταφείο έγινε από τους δικούς του το ετήσιο μνημόσυνό του. Χτες, σε μια σεμνή τελετή, στην πλατεία Δεξαμενής,έγιναν τα αποκαλυπτήρια του ανδριάντα του, που φιλοτέχνησε, σε φυσικό μέγεθος, ο γλύπτης Γιάννης Παππάς,ώστε "οι επόμενες γενιές να έχουν την εικόνα της φυσικής παρουσίας του ποιητή", όπως είπε η σύντροφός του Ιουλίτα Ηλιοπούλου.Και συμπλήρωσε "το έργο είναι εξαιρετικό, λιτό, διασώζει την κίνηση της ψυχής του και το ήθος του".Ο υπουργός Πολιτισμού, Ευ. Βενιζέλος,συμπλήρωσε: "με τον τρόπο αυτό, η αιωνιότητα του ποιητή, που την ήθελε ιδιωτική, η ιδιωτική του αιωνιότητα όπως έλεγε, μετατρέπεται σε δημόσιο πράγμα". Ενώ ο δήμαρχος Αθηναίων Δ. Αβραμόπουλος τόνισε ότι "η ποίηση του Ελύτη ίσως δεν μπορεί να αλλάξει τον κόσμο, μπορεί όμως να αλλάξει τις συνειδήσεις".

Απόψε (8.30μμ), εξάλλου, περισσότεροι από 30 ποιητές θα απαγγείλουν Οδυσσέα Ελύτη στη "Στοά του Βιβλίου",σε εκδήλωση που διοργανώνουν το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου και το Τρίτο Πρόγραμμα.Ανάμεσά τους οι: Θ. Φραγκόπουλος, Ε. Κακναβάτος, Γ. Δάλλας, Κ. Αγγελάκη - Ρουκ, Μ. Μουντές, Χ. Λιοντάκης, Γ. Κοντός, Γ. Χρονάς, Κ. Παπαγεωργίου, Α. Παγουλάτος κ.ά. Η Ντόρα Μπακοπούλου θα ερμηνεύσει στο πιάνο μουσικά έργα που αγαπούσε ο Οδυσσέας Ελύτης. Η εκδήλωση θα μεταδοθεί απευθείας από το Τρίτο Πρόγραμμα.

• Ο ένας χρόνος από το θάνατο του ποιητή συνοδεύεται και με εκδόσεις έργων του ή περί το έργο του. Με την ευκαιρία αυτή, τα "Ελληνικά Γράμματα" κυκλοφόρησαν το βιβλίο της Μαριλένας Πρώιμου - Ερηνάκη "ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ. Η αθέατη πλευρά του κόσμου και η καθαρότητα του φωτός" (253 σελ.). Πρόκειται για διασκευή της διδακτορικής διατριβής της συγγραφέως με τίτλο "Φως και Οραση στην ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη", (υποστηρίχτηκε το 1995, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών).

Η μελέτη στηρίχτηκε στην άποψη ότι δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί το βαθύτερο νόημα του έργου του Ελύτη και ότι "δεν είναι εύκολα προσπελάσιμο για κάθε αναγνώστη, λόγω του ερμητικού τρόπου έκφρασης ενός πλήθους ιδεών που το χαρακτηρίζουν". Ο Ελύτης έλεγε: "Ο κόσμος έμεινε αμετάβλητος για μένα μέχρι σήμερα". Η συγγραφέας διερευνά τι "έμεινε αμετάβλητο σ' αυτόν τον κόσμο", στην κοσμοθεώρηση του ποιητή, αλλά και μελετά (για πρώτη φορά) το δοκιμιακό και το ποιητικό έργο του, σε αντιπαραβολή, ιδιαίτερα για τις δύο πρώτες περιόδους (1935 - 1943, 1944 - 1959).

Το θέμα της διάσωσης και προστασίας των μνημείων της Ηπείρου και ειδικότερα του αρχαίου θεάτρου της Δωδώνης θέτουν οι βουλευτές του ΚΚΕ,Αποστόλης Τασούλας και Σταύρος Παναγιώτου,σε Ερώτησή τους προς τον υπουργό Πολιτισμού.

Συγκεκριμένα αναφέρουν: "Για την αναστήλωση, διάσωση και προστασία των αρχαίων μνημείων της Ηπείρου είχαν εγκριθεί από το ΥΠΠΟ επί Μελίνας Μερκούρη 7,9 δισ.,τα οποία ουδέποτε δόθηκαν. Πριν από δύο περίπου μήνες η αρμόδια επιτροπή του ΥΠΠΟ ενέκρινε την ένταξη του αρχαίου θεάτρου σε εκείνα τα έργα που χρηματοδοτούνται από το εθνικό σκέλος του Β ΚΠΣ με 623 εκατ., ξεχνώντας τελείως τα 7,9 δισ. Ομως, όπως φαίνεται, ο εμπαιγμός δε σταματάει εδώ. Σύμφωνα με πληροφορίες, σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στις 13 Ιανουαρίου από τη Διεύθυνση Αναστήλωσης προτάθηκε να μη χρηματοδοτηθεί η αναστήλωση λόγω δυσκολιών στη μελέτη.Ετσι, το έργο θα εξακολουθεί να είναι ενταγμένο στο εθνικό σκέλος, ώστε να μην υπάρξουν αντιδράσεις από τους φορείς της Ηπείρου, αλλά και γενικότερα, χωρίς όμως ποτέ να υλοποιηθεί.

Αυτή η τακτική θα δώσει το τελειωτικό χτύπημα στο μεγαλύτερο αρχαίο μνημείο της Ηπείρου και αποτελεί μία ακόμη απόδειξη του πώς αντιλαμβάνεται η κυβέρνηση τη διάσωση και ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς".

Οι βουλευτές ρωτούν τον υπουργό Πολιτισμού: "Εάν το ΥΠΠΟ θα αναθεωρήσει την πολιτική του όσον αφορά στην αναστήλωση, διάσωση και προστασία των αρχαίων μνημείων της Ηπείρου και ιδιαίτερα για το αρχαίο θέατρο της Δωδώνης και αν θα παρθούν συγκεκριμένα μέτρα και θα δοθούν τα αναγκαία κονδύλια, ώστε να προχωρήσουν άμεσα τα έργα αναστήλωσής του".

Να σημειωθεί ότι ο υπουργός Πολιτισμού, Ευάγγελος Βενιζέλος, σε συνέντευξη Τύπου στις 27/2, απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με τη Δωδώνη αναφέρει: "Η Δωδώνη έχει πρόβλημα διότι η αναστήλωση που είχε γίνει στη δεκαετία του '70 είναι όλη εσφαλμένη, διότι χρησιμοποιήθηκαν οι κερκίδες του άνω διαζώματος για να γίνει η αναστήλωση του κάτω διαζώματος". Στην Ερώτηση - παρατήρηση ότι υπάρχει μελέτη, απαντάει "υπάρχει νέα μελέτη, η οποία για να εφαρμοστεί προϋποθέτει την πλήρη αποδόμηση και του ήδη αναστηλωμένου τμήματος, γιατί έχει αναστηλωθεί με μάρμαρα του πάνω διαζώματος...".Και παρακάτω "είναι έργα που απαιτούν μία ειδική τεχνική και γι' αυτό σας μίλησα προηγουμένως για μία παρέμβαση στη νομοθεσία περί αναστηλωτικών μελετών και αναστηλωτικών έργων" (βλέπε ανάδοχοι - εργολάβοι).

Η Κατερίνα Κούκα, ο Γιάννης Σπανός και η Τασούλα Θωμαϊδου παρουσιάζουν ζωντανά τα τραγούδια του νέου τους δίσκου από σήμερα (9.30μ.μ.) στη "Μέδουσα" (Διονυσίου Αρεοπαγίτου και Μακρή 2)

Γεννήθηκε στις αρχές του αιώνα στη Βιέννη. Σπούδασε νομικά, αλλά τελικά τον κέρδισε ο κινηματογράφος, τον οποίο υπηρέτησε με συνέπεια για 40, περίπου, χρόνια, δημιουργώντας στην οθόνη έναν κόσμο αφιερωμένο στα όνειρα και στις επιθυμίες των απλών ανθρώπων, που έρχονται αντιμέτωπα με τα σκληρά αδιέξοδα της κοινωνικής πραγματικότητας. Λέμε για τον σπουδαίο σκηνοθέτη Φρεντ Τσίνεμαν,που πέθανε την περασμένη Παρασκευή στο Λονδίνο, ύστερα από καρδιακή κρίση, σε ηλικία 89 χρόνων.

Το "Οσο υπάρχουν άνθρωποι", το "Ενας άνθρωπος για όλες τις εποχές", η "Τζούλια" είναι μερικές από τις δεκάδες ταινίες του, που τιμήθηκαν με 25 βραβεία Οσκαρ. Συνεργάστηκε με ηθοποιούς σαν τον Γκάρι Κούπερ, την Οντρεϊ Χέπμπορν, ενώ σε δική του ταινία έκανε το κινηματογραφικό του ντεμπούτο και ο Μάρλον Μπράντο. Ο Φρεντ Τσίνεμαν άφησε πίσω του ένα πλούσιο έργο, γεμάτο πίστη στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

Στα πλαίσια του προγράμματος "Δρώμενα - Μήνας Μουσικής",που διοργανώνει ο Πολιτιστικός Οργανισμός του Δήμου Αθηναίων,ξεκινούν την Πέμπτη οι εκδηλώσεις με τίτλο "Τα λουλούδια της άνοιξης".Συγκεκριμένα στο Αθηναϊκό Δημοτικό Θέατρο (Τιμοκρέοντος 6α - Αγ. Σώστης), φιλοξενούνται: "Τρίο Αθηνών" (20/3), "Τραγούδια της αγάπης" (21/3), "Σύνολο Κέλσος" (22/3), Συναυλία του Ωδείου Κέρκυρας (23/3), Συναυλία με τίτλο "Τα πολλά πρόσωπα ενός γίγαντα" (24/3), Φωνητικό σύνολο "Πολυφωνία" (25/3), "Τσαρντάς" (τσιγγάνικες μελωδίες 26/3), "Συναυλία με το κουαρτέτο σαξόφωνου του Θ. Κερκέζου (27/3), συναυλία με τίτλο "Λουλούδια της άνοιξης" (31/3). Τα "Δρώμενα Μουσικής" θα συνεχιστούν μέχρι τις 22/4.

Από τις υπόλοιπες εκδηλώσεις σημειώνουμε: Σήμερα (6μμ) στην αίθουσα τελετών του Πανεπιστημίου Αθηνών (Πανεπιστημίου 30), ο Πολιτιστικός Οργανισμός του Δήμου διοργανώνει εκδήλωση για τα 200 χρόνια από τη γέννηση του Μακρυγιάννη.Θα μιλήσει ο δήμαρχος Αθηναίων. Αποσπάσματα από τα "Απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη" θα διαβάσει ο Νικήτας Τσακίρογλου.Συμμετέχει η "Αθηναϊκή Φιλαρμονία".

Τέλος, αύριο (12μ) στο Δημαρχιακό Μέγαρο θα απονεμηθεί το βραβείο "Νικηφόρος Βρεττάκος" στον Διονύση Μαγκλιβέρα για το βιβλίο του "Η νεοελληνική κοινωνία του 20ού αιώνα μέσα από το μυθιστόρημα".

H δημιουργία διαύλων επικοινωνίας μεταξύ των λογοτεχνών όλης της χώρας και η ανάδειξη των προβλημάτων των συγγραφέων της περιφέρειας είναι ο στόχος του προγράμματος "Λογοτεχνική Ελλάδα",που εγκαινίασε το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου.Η αρχή έγινε με τη διήμερη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στις 15 και 16 του Μάρτη, με τη συμμετοχή 30 περίπου λογοτεχνών από όλη την Ελλάδα.

Στις εισηγήσεις, οι οποίες έγιναν από πανεπιστημιακούς, εκδότες, συγγραφείς, κριτικούς, δημοσιογράφους και άλλους θίχτηκαν ζητήματα όπως η Εκδοτική Παραγωγή και η δημιουργία μπεστ σέλερ,η σχέση των τοπικών και πανελλαδικών ΜΜΕ με τη λογοτεχνία,η προβολή του συγγραφέα και του έργου του,ο ρόλος της κριτικής κ. ά.

Η συνάντηση έληξε με προτάσεις για τη γεφύρωση του χάσματος Κέντρου - Περιφέρειας,την αξιοποίηση προς όφελος της λογοτεχνίας του μηχανισμού του μπεστ σέλερ και την αναβάθμιση της κοινωνικής θέσης του συγγραφέα.

Παράλληλα, προωθείται από το ΕΚΕΒΙ η σύνταξη ενός ηλεκτρονικού Περιφερειακού Πολιτιστικού Αρχείου,το οποίο θα περιλαμβάνει τους συγγραφείς, τις βιβλιοθήκες, τους εκδότες, τα βιβλιοπωλεία, τα περιοδικά και κάθε άλλη πολιτιστική δράση που αναπτύσσεται στην περιφέρεια.

Από την ταινία "Οσο υπάρχουν άνθρωποι"

• Ενα άλλο κομμάτι της εικαστικής προσφοράς του Σπ. Βασιλείου - εξίσου σημαντικό με τη ζωγραφική και χαρακτική δημιουργία του - παρουσιάζεται στην έκθεση που εγκαινιάστηκε χτες στο Β σχολικό συγκρότημα των εκπαιδευτηρίων "Ο Πλάτων" στην Κάντζα.Για πρώτη φορά παρουσιάζονται στο κοινό σκηνογραφικές μακέτες και κοστούμια, που φιλοτέχνησε ο καλλιτέχνης από το 1929. Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 22 του Μάρτη.