ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Τρίτη 25 Μάρτη 1997
Σελ. /28
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΚΚΕ ΓΙΑ ΤΟ '21 ΚΑΙ ΤΟΝ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ
"Μεθύστε με τ' αθάνατο κρασί του '21"

Η ομιλία του Θόδωρου Τζιατζή, μέλους του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ

"Αγαπητοί φίλοι, σύντροφοι και συντρόφισσες,

Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας,τιμά σήμερα τα 176 χρόνια από την Επανάσταση του 1821.Τιμούμε, σήμερα, την ηρωική γενιά του Μεγάλου Ξεσηκωμού,που όρθωσε το ανάστημά της για να ζήσει ελεύθερη, και πέτυχε την εθνική απελευθέρωση και τη δημιουργία του νεοελληνικού κράτους.Στο πρόσωπο εκείνων των αγωνιστών, τιμάμε το διαχρονικό μήνυμα της λαϊκής αντίστασης.Το μήνυμα της λαϊκής εξέγερσης,της επανάστασης απέναντι στους δυνάστες.Γιατί, όπως λέει και ο Μακρυγιάννης,"Τούτη η χώρα δε λευτερώθη με παραμύθια. Λευτερώθη με τη θυσία και το αίμα του λαού".

Για τη ζωή, τη δράση και την προσφορά του Στρατηγού Μακρυγιάννη, σε όλη τη διάρκεια του εθνικοαπαλευθερωτικού αγώνα, δε θα αναφερθούμε. Αυτό θα γίνει στη συνέχεια της εκδήλωσης, από τους συντελεστές της. Εμείς, θα συμφωνήσουμε με την εκτίμηση του μεγάλου μας διανοητή, Αγγελου Σικελιανού,για τον πατριωτικό χαρακτήρα που έχουν τα κείμενα, που μας άφησε κληρονομιά ο Μακρυγιάννης. Η ανακάλυψή τους, στα υπόγεια του σπιτιού του, στους πρώτους χρόνους του αιώνα μας, αποτελεί μια μεγάλη εθνική παρακαταθήκη.Απ' αυτά ο λαός και η νεολαία μπορούν να βγάλουν χρήσιμα συμπεράσματα, όχι μόνο για το τότε, αλλά και για το σήμερα. Να διδαχτούν από τον πατριωτισμό, τη δύναμη της λαϊκής ψυχής και της λαϊκής περηφάνιας".

"Αγαπητοί φίλοι και σύντροφοι,

Η ιστορία που γράφεται, εκ των υστέρων, από ορισμένους ειδικούς, συχνά αντιφάσκει με την ιστορία, που γράφεται με το αίμα των αγωνιστών του λαού.Είναι νομοτέλεια, θα λέγαμε, όταν υπάρχουν και συγκρούονται διαφορετικές ταξικές δυνάμεις, οι νικητές να έχουν τον τελευταίο λόγο και να γράφονται ανακρίβειες. Να γίνονται παραποιήσεις,έτσι, που ακόμα και αστοί ιστορικοί στη χώρα μας, να διατυπώνουν την άποψη ότι "Είναι ανάγκη να ξαναγράψουμε απ' την αρχή την ιστορία μας".

Πρέπει να θυμηθούμε ότι μαρξιστές ιστορικοί στη χώρας μας,από τις αρχές του αιώνα ακόμα, άρχισαν να ξαναγράφουν την ιστορία.Παρά τις όποιες μεθοδολογικές ελλείψεις, έκαναν σημαντικά βήματα προς τα μπρος, αναγνωρίζοντας, ως κύριο γνώρισμα της εξέλιξης, την πάλη των κοινωνικών τάξεων και στρωμάτων. Αναδείχνοντας, τελικά, τις λαϊκές μάζες, ως κύριους δημιουργούς των υλικών αγαθών και της Ιστορίας.

Ετσι, μέσα στους πολλούς παράγοντες που συντέλεσαν στην επανάσταση του '21, (όπως η παρακμή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η ανάπτυξη του ελληνικού κεφαλαίου), σαν κύριος λόγος, αναδείχνονται οι όροι ζωής των λαϊκών μαζών.Η κύρια αιτία βρισκόταν στην αγανάκτηση, την αντίσταση και στον ένοπλο αγώνα των λαϊκών αγωνιστών, που δεν αντέχουν τα βάσανα, το χαράτσι, τις ταπεινώσεις από τους αγάδες, τις φορολογίες, τη συγκέντρωση της γης σ' όλο και λιγότερα χέρια γαιοκτημόνων και επιδιώκουν την Εθνική Απελευθέρωση, μαζί με το σπάσιμο της φεουδαρχικής εκμετάλλευσης καταπίεσης".

"Φίλοι και σύντροφοι,

Κύριος κορμός, και αιμοδότης της επανάστασης, στάθηκε η αγροτιά, οικολίγοι και μικροϊδιοκτήτες.Ο κλεφτοπόλεμος που έκαναν και ο οποίος κράτησε δεκαετίες, ήταν το προοίμιο για το πέρασμα στην ένοπλη εξέγερση.Ηαγροτιά πάλευε, όχι μόνο ενάντια στον Τούρκο κατακτητή, αλλά είχε στόχο και το μοίρασμα της γης.Από την άλλη, η κλεφτουργιά,οι κλεφτοκαπεταναίοι, στενά δεμένοι με την αγροτιά, αλλά και για τη δική τους προοπτική, δε στρέφονταν μόνο κατά των Τούρκων, αλλά αμφισβητούσαν, ανοιχτά, και την εξουσία των κοτζαμπάσηδων.

Οι κοτζαμπάσηδες,που από την οικονομική τους θέση βρίσκονταν κοντά στους Τούρκους κατακτητές και συνεργάζονταν μαζί τους στον κρατικό μηχανισμό, έτρεμαν μπροστά στο λαϊκό κίνημα και στην ιδέα της ένοπλης εξέγερσης, που απειλούσε και τα δικά τους συμφέροντα και προνόμια.Για το λόγο αυτό, απ' τις αρχές του 19ου αιώνα, συμμαχούν ανοιχτά με τους Τούρκους, για να εξοντώσουν το κίνημα των κλεφτών. Σαμποτάρουν το έργο της "Φιλικής Εταιρείας" και προσχωρούν σε αυτήν μόνο για να εμποδίσουν τα επαναστατικά γεγονότα, ή, αν δεν το καταφέρουν, να πάρουν αυτοί την ηγεσία της επανάστασης, για να πάρουν, έτσι, τα κτήματα και τη θέση των Τούρκων.Με την έναρξη της επανάστασης, πρόβαλε αμέσως το ζήτημα της εξουσίας.Το ζήτημα, δηλαδή, της τάξης που θα ηγηθεί, ή των τάξεων που θα μοιραστούν την εξουσία, όπως σε όλες τις επαναστάσεις. Την πιο χαρακτηριστική επισήμανση αυτού του προβλήματος, μας υπενθυμίζει ο Ζέβγος,τη δίνει ο ίδιος ο κοτζάμπασης Σωτήρης Χαραλάμπης.

Στις 7 Φλεβάρη του 1820 μαζεύονται στο Αίγιο,στο σπίτι του Λόντου,οι δύο Ζαϊμηδες,ο Λόντος,ο Χαραλάμπης,ο Παπαδιαμαντόπουλος,ο Θεοχαρόπουλος και τρεις δεσποτάδες και καλούν εκεί και τον Παπαφλέσσα.Τον φοβερίζουν ότι θα τον φυλακίσουν, αν δε σταματήσει την επαναστατική του δράση.Ενας από τους κορυφαίους κοτζαμπάσηδες, ο Σωτήρης Χαραλάμπης,εκφράζοντας την αγωνία των κοτζαμπάσηδων λέει: "Αφού σκοτώσουμεν τους Τούρκους, εις ποίον θα παραδοθώμεν; Ποίον θα έχομεν ανώτερον;" Και συνεχίζει: "Ο ραγιάς ευθύς αφού πάρει τα όπλα δε θα μας ακούει και δε θα μας σέβεται και θα πέσωμεν στα χέρια εκείνου, ο οποίος προ ολίγου δεν ημπορούσε να κρατήσει το πιρούνι να φάει", και έδειξε τον αδελφό του Παπαφλέσσα.

Σ' αυτά, λοιπόν, τα πλαίσια, όπως είναι γνωστό, και το Πατριαρχείο αφορίζει την κλεφτουριά το 1806 και διευκολύνει τη σουλτανική εξουσία, ώστε να την πολεμήσει.Και στα 1821, πάλι, αφορίζει επίσης την επανάσταση μόλις ξέσπασε.

Με όσα, σύντομα, αναφέρθηκαν παραπάνω φαίνεται καθαρά ότι διαφορετική ήταν η θέση των διάφορων τάξεων και στρωμάτων του ελληνικού έθνους απέναντι στην αναπτυσσόμενη εθνικοαπελευθερωτική επανάσταση.Επομένως, η ιδεαλιστική άποψη της αστικής ιστοριογραφίας,που παρουσιάζει όλες τις κοινωνικές τάξεις, στρώματα και ομάδες να ενδιαφέρονται το ίδιο για την επανάσταση, δεν ανταποκρίνεται στην ιστορική αλήθεια.

Ο συμβιβασμός στην εξουσία, της ανερχόμενης της εμπορικής αστικής τάξης με τον ισχυρό κοτζαμπασισμό, επέδρασε πολύ αρνητικά στις κατοπινές εξελίξεις του τόπου. Ο αστικοτσιφλικάδικος συνασπισμός πρόσδεσε το νεοϊδρυμένο κράτος οικονομικά και πολιτικά στις Μεγάλες Δυνάμεις και κυρίως στην Αγγλία.Εγκαθίδρυσε μια ξένη μοναρχία κι εμπόδισε, έτσι, την οικονομική, πολιτική, κοινωνική και πνευματική ανάπτυξη του λαού και της χώρας. Το πρόβλημα της γης, που, με την εξάλειψη των φεουδαρχικών σχέσεων στην αγροτική οικονομία, θα μετέτρεπε τους καλλιεργητές σε ελεύθερους εμποροπαραγωγούς, παρέμεινε άλυτο για έναν ολόκληρο αιώνα.

Χρειάστηκαν ασταμάτητοι αγώνες των λαϊκών δυνάμεων και σειρά από επαναστατικά κινήματα, για να αποσπάσει ο λαός μερικά Συνταγματικά Δικαιώματα: ένα κομμάτι γης, μια ορισμένη αξιοποίηση των πλουτοπαραγωγικών πηγών του τόπου, για την ανάπτυξη της ελληνικής κοινωνίας να φύγει από τη θεωρία της "Ψωροκώσταινας", που ζητά ελεημοσύνη και προστασία".

"Αγαπητοί φίλοι και σύντροφοι,

Κάθε λαός έχει τις ιδιομορφίες του, τις ιστορικές του παραδόσεις. Για μας, ωστόσο, τους μαρξιστές, εκείνο που έχει μεγάλη σημασία είναι ότι όλες εκείνες οι μεγάλες εσωτερικές και εξωτερικές δυσκολίες δεν εμπόδισαν το λαό και τους πρωτοπόρους εκείνους λαϊκούς αγωνιστές να ξεσηκωθούν. Να συγκρουστούν με όλες τις αναποδιές και τις δυσκολίες. Να δώσουν σημαντική ώθηση στην κοινωνική εξέλιξη.

Σήμερα, το ρόλο της "Ιεράς Συμμαχίας", της αντίδρασης, του "χωροφύλακα" των λαών, τον παίζουν οι ΗΠΑ, ο "πλανητάρχης" Κλίντον και η νέα "Ιερά Συμμαχία" του ΝΑΤΟ, και της ΕΕ.Εκσυγχρονισμένος, ανακυκλώνεται ο σύγχρονος ραγιαδισμός - του ατομικού βολέματος, της ηττοπάθειας και της υποταγής στο δίκαιο του ισχυρού - από τους πολιτικούς εκπροσώπους της αστικής τάξης που φοβούνται το λαϊκό κίνημα.

Ομως, η ιστορία του λαού μας, οι αγωνιστικές παραδόσεις του, οι παρακαταθήκες της "Φιλικής Εταιρείας", του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ, του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, δε σβήνουν.Ούτε συμβιβάζονται με τη Νέα Ιμπεριαλιστική Τάξη.Οι σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες δε συμβιβάζονται, ούτε ταιριάζουν με το "κάτσε φρόνιμα να γίνεις νοικοκύρης".Ταιριάζουν, όμως, με τους στίχους του μεγάλου μας διανοητή, του Κωστή Παλαμά,με το κάλεσμά του σε δύσκολες ώρες, το 1940:

"Τούτο το λόγο θα σας πω,

δεν έχω άλλον κανένα,

μεθύστε με τ' αθάνατο

κρασί του εικοσιένα"".


"... Η αλήθεια είναι πικρή"

Με λόγο, μουσική και τραγούδι, "αναστήθηκε" ο Μακρυγιάννης

"Φίλους εγώ είχα τους τίμιους ανθρώπους, εχθρούς πάντοτε τους πουλημένους και άρπαγες και προδότες της πατρίδας και της θρησκείας μου. Πατρίς να μακαρίζεις όλους τους Ελληνες ότι εθυσιάστηκαν διά σένα να σε αναστήσουν, να ξαναειπωθείς άλλη μια φορά ελεύθερη πατρίδα, όπου ήσουν χαμένη και σβησμένη από τον κατάλογο των εθνών".

25η Μάρτη 1997. Τα λόγια του Μακρυγιάννη πάντοτε επίκαιρα. Στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε, την Κυριακή στην αίθουσα Συνεδρίων του Κόμματος, στα πλαίσια του Δίμηνου Πολιτιστικών Εκδηλώσεων που διοργανώνει το Πολιτιστικό Τμήμα της ΚΕ του ΚΚΕ και η Οργάνωση Αθήνας της ΚΝΕ, οι πολύτιμες, καίριες, αληθινές λέξεις του στρατηγού, του ανθρώπου, του αγωνιστή Μακρυγιάννη "μίλησαν" για την 176η επέτειο. "Εγώ την αλήθεια θα ειπώ γυμνή",έλεγε. Τα λόγια του, τα τραχιά και "απελέκητα", αποδίδουν την πραγματικότητα των ξεσηκωμένων Ελλήνων καλύτερα από κάθε άλλη μεταγενέστερη εξιστόρηση.

Πρώτα ο Θόδωρος Τζιαντζής,μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, μίλησε για το νόημα της 25ης Μάρτη.

Στη συνέχεια, ο Βασίλης Κολοβός "μίλησε" για τον Μακρυγιάννη, διαβάζοντας χειρόγραφα των "Απομνημονευμάτων" του, που έμειναν δεκαετίες στο σκοτάδι.

Σημειώνει ο ίδιος: "Και για να μην τρέχω στους καφενέδες και σε άλλα τοιαύτα δεν τα συνηθώ (ήξερα ολίγον γράψιμον, ότι δεν είχα πάγη εις δάσκαλο από τα αίτια οπού θα ξηγηθώ, μην έχοντας τους τρόπους) περικαλούσα τον έναν φίλο και τον άλλον και μ' έμαθαν κάτι περισσότερο εδώ εις το Αργος, όπου κάθομαι άνεργος. Αφού λοιπόν καταγίνηκα ένα δύο μήνες να μάθω ετούτα τα γράμματα όπου βλέπετε, εφαντάστηκα να γράψω τον βίον μου...".

Τα χειρόγραφα, η μοναδική γραπτή πηγή εκείνης της ιστορικής περιόδου, δεν εκδόθηκαν όσο ζούσε ο Μακρυγιάννης. Χρειάστηκαν η ευφυία και το πάθος τουΓιάννη Βλαχογιάννη για να ανακαλυφθούν περίπου μισόν αιώνα μετά.

Αλλά οι καημοί και τα βάσανα των αγωνιστών γίνονταν μουσική και τραγούδια και μοιρολόι. Η Γιώτα Βέη τραγούδησε μοιρολόγια προεπαναστατικά, επαναστατικά και δημοτικά τραγούδια. Το κλαρίνο και η φλογέρα του Κυριάκου Κατσούλου "έκλαιγαν" για τους καημούς και "μοιρολογούσαν" γι' εκείνους που χάθηκαν και μαζί το λαούτο του Βασίλη Κατράκου.

"...να λέμε εμείς"

Για τον Μακρυγιάννη, όμως, μίλησε και ο Γιώργος Σεφέρης.Ο Β. Κολοβός διαβάζει: "είναι ο πιο σημαντικός πεζογράφος της νεοελληνικής λογοτεχνίας, αν όχι ο πιο μεγάλος, γιατί έχουμε τον Παπαδιαμάντη".

Και ο Μακρυγιάννης, με τη σειρά του, προσδιορίζει καθαρά τις προθέσεις του έργου του: "Εγώ την αλήθεια θα την ειπώ γυμνή. Οτι έχω το μερίδιό μου σ' αυτείνη την πατρίδα, που θα ζήσω εγώ και τα παιδιά μου".Και αλλού "Θα σημειώσω γυμνή την αλήθεια και χωρίς πάθος. Αλλά η αλήθεια είναι πικρή... Κι όσα σημειώνω, τα σημειώνω γιατί δεν υποφέρνω να βλέπω το άδικον να πνίγη το δίκιον. Διά 'κείνο έμαθα γράμματα εις τα γεράματα και κάνω αυτό το γράψιμον το απελέκητον... Ενα πράμα μόνον με παρακίνησε κι εμένα να γράψω, ότι τούτην την πατρίδα την έχομεν όλοι μαζί, και σοφοί κι αμαθείς και πλούσιοι και φτωχοί και πολιτικοί και στρατιωτικοί και οι πλέον μικρότεροι άνθρωποι... Το λοιπόν δουλέψαμεν όλοι μαζί, να τη φυλάμεν κι όλοι μαζί και να μη λέγη ο δυνατόν "εγώ", ούτε ο αδύνατος. Ξέρετε πότε να λέγη ο καθείς "εγώ"; Οταν αγωνιστή μόνος του και φκιάση, ή χαλάση, να λέγη "εγώ", όταν όμως αγωνίζονται πολλοί και φκιάνουν, τότε να λέμε "εμείς"...".

Η προσωπικότητα του Μακρυγιάννη

Το πορτρέτο του στρατηγού μας το δίνει ο Γιάννης Βλαχογιάννης: "Εκτοτε διέμενε εν την οικία αυτού, διερχόμενος μεν πάσα την ημέραν εν τω κήπω και γευματίζων μόνος εντός της σπηλιάς, τη δ' εσπέραν επιστρέφων εις την οικίαν και την οικογένειαν. Σκυθρωπός, ουδέποτε γελών ή μειδιών, μόνην παρηγορίαν εύρισκεν εν τη μετά των μικροτέρων αυτού τέκνων ανατροφή. Η όψις αυτού εκ του γήρατος και των παθημάτων είχε προσλάβει έκφρασιν τινά εγκαρτερούντος ερημίτου ή μάρτυρος. Αλλ' όμως υψηλός και λεπτός ως ήτο, ευλύγιστος και ευθύς πάντοτε παρά την ηλικίαν, μη κάμψασαν το σώμα αυτού μέχρι θανάτου, απλούστατα ενδυόμενος, κομψώς φέρων τη λευκήν φλοκάταν, αχώριστον επ' αυτού, τον αέρα της λεβεντιάς της ουδέποτε γηρασκούσης, αλλά θαλλούσης πάντοτε. Τα αποστεωθέν αυτού πρόσωπον, οι οφθαλμοί οι βαθέως κοίλοι και πάντοτε αποστράπτοντες, ελαφρώς καστανοί το χρώμα, η γενειάς η κατάλευκος και η κόμη η οπίσω μέχρι των ώμων καταπίπτουσα, τα φαλακρόν μέτωπον μετά της βαθείας πληγής...".

Μα, και ο Οδυσσέας Ελύτης έγραψε: "η καρδιά του Μακρυγιάννη μίλησε είτε γράφοντας τα Απομνημονεύματα είτε καθοδηγώντας τον Παναγιώτη Ζωγράφο να εικονίσει μάχες και εικόνες για τους αγράμματους αγωνιστές. Η δημιουργικότητα του Μακρυγιάννη, αναπόσπαστη από την αισθητική μιας μακραίωνης και σοφής παράδοσης, ήταν ένα από τα κυριότερα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς του...".

Και ο Γιώργος Σεφέρης, μιλώντας το 1944 στους Ελληνες του Καϊρου, έλεγε "μία από τις χάρες του Μακρυγιάννη, που γεμίζει αγαλλίαση την ψυχή είναι το συναίσθημα που δεν παύει ποτέ να μας δίνει. Το συναίσθημα πως έχουμε στο πλάι μας έναν οδηγό - τόσο ανθρώπινο - που είναι το μέτρο των πραγμάτων και των όντων. Αυτό το ίδιο συναίσθημα, που είναι ζυμωμένο με κάθε ελληνική ιδιοσυγκρασία, από τους παμπάλαιους καιρούς που ο Οιδίποδας κατάργησε τη Σφίγγα και τον εφιαλτικό κόσμο της, λέγοντας μόνο μια λέξη "άνθρωπος"".

Την εκδήλωση για τον Μακρυγιάννη παρακολούθησαν, μεταξύ άλλων, ο Δημήτρης Γόντικας,μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, οι ιστορικοί δήμαρχοι Καισαριανής Παναγιώτης Μακρής και Βύρωνα Δημήτρης Νικολαϊδης.

Να σημειώσουμε ότι οι εκδηλώσεις του Πολιτιστικού Διμήνου συνεχίζονται στις 30/3 με τον Μιχάλη Μουστάκη και τους συνεργάτες του, που θα παρουσιάσουν τη δουλιά "Μύθοι".



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ