Η περίπτωση της νεοασφαλισμένης Ελένης Κουμπενάκη, αποκαλύπτει τον κοινωνικό μεσαίωνα που θέλουν για όλους
Μόλις έχει πατήσει τα 20, η πρώτη της δουλιά, το δικό της μεροκάματο. Το μέλλον είναι όλο μπροστά. Εκεί πάνω στο μεροκάματο, το αίμα ρέει. Εργατικό ατύχημα, αναπηρία, το μέλλον σκιάζεται. Οι νόμοι, τα άψυχα χαρτιά που έφτιαξε η ΝΔ και εφάρμοσε το ΠΑΣΟΚ, που κρύβουν τόσο αρνητική δύναμη, έρχονται να δώσουν ένα δεύτερο καθοριστικό χτύπημα, επιδιώκοντας να αφαιρέσουν κάθε περιθώριο αξιοπρεπούς ζωής. Ο λόγος για την Ελένη Κουμπενάκη, 25 χρονών σήμερα, που η προσωπική της ιστορία έρχεται να αποκαλύψει την εικόνα της κοινωνίας που έχουν ετοιμάσει οι κρατούντες για τους νεοασφαλισμένους και ετοιμάζουν για όλους. Μιας κοινωνίας που την αποκαλούν παραπλανητικά «κοινωνικό Μάαστριχτ» για να κρύψουν πως πρόκειται για τον πιο απάνθρωπο κοινωνικό μεσαίωνα.
Η Ελένη έπιασε δουλιά το '94 σε ένα κρεοπωλείο, σαν ταμίας. Ομως ταυτόχρονα την έβαζε ο εργοδότης να κάνει και ό,τι δουλιά υπήρχε. Μια μέρα η μηχανή του κιμά, της πιάνει το ένα χέρι. Ηταν Μάρτης του '95. Εμεινε στο νοσοκομείο αρκετό καιρό, αλλά το χέρι το έχασε. Τον Δεκέμβρη του ίδιου χρόνου κάνει αίτηση για αναπηρική σύνταξη. Η πρώτη υγεινονομική επιτροπή αποφαίνεται πως έχει 80% αναπηρία.
Το ΙΚΑ Πειραιά εξέδωσε απόφαση και πήρε αναπηρική σύνταξη, 89.550 δρχ. Λίγο καιρό αργότερα το ΙΚΑ εξέδωσε μια νέα απόφαση που μείωσε τη σύνταξη στις 47.620 δρχ. Ο λόγος ήταν ότι στην πρώτη απόφαση δεν είχε ληφθεί υπόψη, ότι η Ελένη ήταν νεοασφαλισμένη, είχε ένσημα δηλαδή, μετά τον Γενάρη του '93. Στην ίδια απόφαση αναφερόταν πως τα επιπλέον ποσά σύνταξης που είχε πάρει στο μεταξύ, αποφασίστηκε «να μην αναζητηθούν ως καλοπίστως ληφθέντα».
Η Ελένη είναι υποχρεωμένη να περνά κάθε 2 χρόνια από υγεινομική επιτροπή του ΙΚΑ, για να εγκρίνεται παράταση της σύνταξης. Η κυβέρνηση με εγκυκλίους και αποφάσεις δίνει κατεύθυνση περικοπών για τις αναπηρικές συντάξεις, προκειμένου να πιάσει τα κριτήρια της ΟΝΕ. Ετσι, η τρίτη υγεινομική επιτροπή του ΙΚΑ, μειώνει από 80% σε 67% το βαθμό αναπηρίας της Ελένης.
Ο πατέρας της Ελένης, συνδικαλιστής της ΠΑΣΚΕ στη ΔΕΗ και ήδη συνταξιούχος, ο Εμ. Κουμπενάκης, φέρνει το θέμα στην επιφάνεια, μέσα από δημοσιεύματα στον Τύπο. Στη Βουλή ο υπουργός Εργασίας, απαντώντας σε σχετική αναφορά βουλευτή, υπόσχεται πως «στις προθέσεις του υπουργείου είναι η αντιμετώπιση του προβλήματος μαζί με τα άλλα που έχουν προκύψει από την εφαρμογή του ισχύοντος συστήματος»!!!
Η ... αντιμετώπιση ήταν το άρθρο 64 που περιλήφθηκε στο νέο αντιασφαλιστικό νόμο 2676/99, που αναπροσάρμοζε το ποσό της αναπηρικής σύνταξης κατά 50%. Η κυβέρνηση το παρουσίασε πανηγυρικά και μάλιστα αυτό μαζί με το ΕΚΑΣ ήταν τα κύρια προπαγανδιστικά ατού για το δήθεν κοινωνικό ενδιαφέρον της.
Η Ελένη παίρνει σήμερα 65.000 δρχ. σύνταξη. Αυτή είναι η «ευαισθησία» της κυβέρνησης, που φτάνει μέχρι το να αφαιρεί το δικαίωμα σε μια αξιοπρεπή ζωή. Ακόμα και αυτή η εξευτελιστική σύνταξη αφορά μόνο αναπηρία που οφείλεται σε εργατικό ατύχημα ή επαγγελματική ασθένεια. Για τους υπόλοιπους, έχει και χειρότερα.
Η μεταρρύθμιση στο ΕΣΥ θα εξεταστεί παράλληλα με το ασφαλιστικό, ανακοίνωσε χτες ο υπουργός Υγείας Λ. Παπαδήμας, επιχειρώντας να απαντήσει, δήθεν, στις προτάσεις της ΝΔ για τη δημόσια υγεία
Οταν οι δημοσιογράφοι ζήτησαν απ' τον υπουργό Υγείας να συγκεκριμενοποιήσει την προχτεσινή εξαγγελία του Κ. Σημίτη για τη «μεταρρύθμιση του ΕΣΥ», ο Λ. Παπαδήμας είπε: «Αυτή η μεταρρύθμιση θα εξεταστεί παράλληλα με το ασφαλιστικό σύστημα».
Κι ενώ στη συνέχεια προσπαθούσε να αποφύγει ...παρεξηγήσεις -με την έννοια του «πόσα χρήματα θα πάρει το ΕΣΥ απ' τα Ταμεία» - ο υπουργός, αφ' ενός, απαριθμούσε τα μέτρα που πήρε η κυβέρνηση για την αφαίμαξη των Ταμείων και, ταυτόχρονα, έδινε το παζλ των επερχόμενων αλλαγών στα δημόσια νοσοκομεία, παρότι ορκιζόταν στο δημόσιο χαρακτήρα του ΕΣΥ.
Ετσι, λοιπόν, όταν τέθηκε απ' το «Ρ» το θέμα, αν στη χρηματοδότηση των δημόσιων νοσοκομείων θα θεσμοθετηθεί και η ιδιωτική ασφάλιση, όπως συζητείται για το ασφαλιστικό ζήτημα, ο υπουργός απάντησε: «Πιστεύω ότι δεν μπορεί κανείς να έχει αντίρρηση το να νοσηλεύουν τα νοσοκομεία όλους τους Ελληνες, επομένως και αυτούς που καλύπτονται από ιδιωτική ασφάλιση. Ασφαλώς, το νοσοκομείο όταν θα έχει κάποιον νοσηλευόμενο που έχει ασφάλιστρο σε ιδιωτική εταιρία, ασφαλώς θα εισπράξει και το ανάλογο αντίτιμο».
Ασφαλώς, ο υπουργός έλεγε ότι θα εφαρμοστεί η ρύθμιση αυτή - δηλαδή, η είσπραξη απ' τα νοσοκομεία νοσηλίων απ' τις ασφαλιστικές εταιρίες - που υπάρχει και στο νόμο 2519/97 που ψήφισε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ. Το θέμα είναι ότι για την εφαρμογή του χρειάζεται η αλλαγή του νομικού καθεστώτος των νοσοκομείων και η υπογραφή συμβάσεων με τα νοσοκομεία.
Ο Λ. Παπαδήμας είπε ότι η μεταρρύθμιση του ΕΣΥ που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός δεν περιλαμβάνει την αλλαγή της νομικής μορφής των νοσοκομείων και θα παραμείνουν ΝΠΔΔ. Ωστόσο, όμως - όπως έγραψε και χτες ο «Ρ» - το σχέδιο των επιτελών του πρωθυπουργού περιλαμβάνει τη λειτουργία των 15 μεγαλύτερων νοσοκομείων στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη -συμπεριλαμβανομένων και των πανεπιστημιακών στα Γιάννενα, στην Πάτρα και το Ηράκλειο - υπό μορφήν Ανωνύμων Εταιριών - άλλωστε είναι αυτά τα νοσοκομεία, στα οποία η κυβέρνηση ετοιμάζεται να τοποθετήσει τους μάνατζερ.
Επειτα το ίδιο σχέδιο προβλέπει την εκχώρηση - δηλαδή την επινοικίαση - σε ασφαλιστικές εταιρίες ορισμένων κρεβατιών απ' τα δημόσια νοσοκομεία. Φαίνεται, δηλαδή, ότι τα 700 κρεβάτια που ανακαινίστηκαν σε πέντε νοσοκομεία του Λεκανοπεδίου - και συγκροτούν «ένα νοσοκομείο» - θα είναι με βάση το νοσήλιο της αγοράς, που αυτή τη στιγμή τιμάται σε 190.000 - 200.000 δραχμές τη μέρα.
Πυροτέχνημα μετους πανεπιστημιακούς
Ο Λ. Παπαδήμας παρουσίασε ακόμα τα εξής σημεία από τη «μεταρρύθμιση του ΕΣΥ»:
«Οι πανεπιστημιακοί γιατροί, είπε ο υπουργός, έχουν σήμερα τη δυνατότητα να ασκούν και ιδιωτικό έργο. Αυτό σημαίνει ότι με το ένα πόδι βρίσκονται μέσα στο δημόσιο νοσοκομείο και με το άλλο πόδι βρίσκονται στο χώρο της ιδιωτικής υγείας. Και αυτός ο χώρος της ιδιωτικής υγείας μπορεί να είναι διαγνωστικό κέντρο, ιδιωτική κλινική, ιδιωτικό θεραπευτήριο. Αυτό το καθεστώς θα πάψει. Οι πανεπιστημιακοί θα πρέπει να βρίσκονται μέσα στο νοσοκομείο και να ασκούν αποκλειστικά το έργο τους μέσα στο νοσοκομείο».
Ωστόσο, όμως, και αυτή η ανακοίνωση αποδείχτηκε ένα προεκλογικό πυροτέχνημα για να διεγείρει παλιά αντανακλαστικά κάποιων, ενώ στην ουσία είναι ενταγμένη στη «μεταρρύθμιση του ΕΣΥ», όπως την εξήγγειλε ο Κ. Σημίτης. Οτι, δηλαδή, οι πανεπιστημιακοί - όπως εξηγούσε η γγ του υπουργείου Υγείας Ι. Πανοπούλου μετά τη συνέντευξη - θα έχουν το δικαίωμα της άσκησης απογευματινού ιατρείου -όπως προβλέπει ο νόμος 2519/97 και θα πληρώνουν τα ασφαλιστικά ταμεία ή ο ασφαλισμένος.
Τα ίδια, άλλωστε, έλεγε και ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθήνας Κ. Δημόπουλος από το περασμένο καλοκαίρι, που καλούσε τους καθηγητές της Ιατρικής να πάνε στο Νοσοκομείο Χαϊδαρίου, όπου θα έχουν τη «δυνατότητα της ενδονοσοκομειακής επαγγελματικής απασχόλησης».
Στις 27.1.2000 ανακοινώθηκε η λειτουργία του νοσοκομείου Χαϊδαρίου ως αμιγώς πανεπιστημιακού, ενώ προχτές ο Γ. Παπαντωνίου ανακοίνωσε την επαναφορά στο Πανεπιστήμιο και του Λαϊκού Νοσοκομείου.
Μ' άλλα λόγια, η κυβέρνηση φαίνεται να ευνοεί την επέκταση του Πανεπιστημίου σε βάρος του εναπομείναντος ΕΣΥ. Πάντως, χτες, ο Λ. Παπαδήμας επανέλαβε ότι και στα πανεπιστημιακά νοσοκομεία θα διορίζονται οι διοικήσεις, όπως και στα άλλα νοσοκομεία.
Πολλά είπε χτες ο Λ. Παπαδήμας για τις θέσεις της ΝΔ όσον αφορά στα δημόσια νοσοκομεία.
Περίσσεψε όμως η υποκρισία. Ετσι, λοιπόν, μεταξύ των άλλων, έκανε κριτική γιατί η ΝΔ υποσχέθηκε την αναπροσαρμογή των νοσηλίων, λέγοντας ότι δεν ανέφερε ποιος θα την πληρώσει, ενώ πρόσθεσε: «Επί υπουργίας του κ. Σούρλα τα νοσήλια αυξήθηκαν 600% και στο "παραπέντε" αποφεύχθηκε το κραχ των ασφαλιστικών ταμείων. Ξέχασε ο κ. Καραμανλής ότι το μέτρο εφαρμόστηκε απ' το κόμμα του και απέτυχε;».
Οντως το 1992 το κλειστό νοσήλιο της Γ` θέσης αυξήθηκε από 2.480 δραχμές σε 8.000 δραχμές και το 1993 έφτασε στις 15.000 δραχμές (αύξηση 445,7%), που ίσχυσε μέχρι το 1997. Οι αυξήσεις αυτές - όπως έλεγε ο τότε υπουργός Υγείας της ΝΔ, Δ. Σιούφας - έγιναν για να βγουν τα Ταμεία απ' το λήθαργο.
Μέχρι το 1992 οι κλάδοι υγείας των ασφαλιστικών ταμείων ήταν πλεονασματικοί αλλά με αυτές τις αποφάσεις έγιναν ελλειμματικοί.
Κι ήρθε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με την κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Υγείας (3.2.1998), με την οποία καθιερώθηκε το ενοποιημένο κλειστό νοσήλιο, που συνοδευόταν και από τιμολόγιο με τη διατίμηση ορισμένων ιατρικών πράξεων. Με το ημερήσιο ενοποιημένο νοσήλιο υπήρξαν αυξήσεις από 29 έως 64% ανάλογα με τη θέση νοσηλείας, ενώ με το συνολικό ενοποιημένο νοσήλιο υπήρξε «διατίμηση» των ακριβών ιατρικών πράξεων (π.χ. καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις ή μεταμοσχεύσεις). Για τις επιπτώσεις αυτών των αυξήσεων και διατιμήσεων των νοσηλίων δεν έχουν δοθεί στοιχεία. Πάντως ο πρώην διοικητής του ΙΚΑ, Γρ. Σολωμός, στο βιβλίο του «Η Κοινωνική Ασφάλιση σε μετάβαση» υποστηρίζει ότι τα επόμενα χρόνια θα υπάρξει «αύξηση, της τάξης του 50-60% των δαπανών περίθαλψης του ΙΚΑ, λόγω της εφαρμογής του τιμολογίου νοσηλίων του νόμου 2519/97». Ηδη, χωρίς την εφαρμογή του τιμολογίου του νόμου 2519/97, οι δαπάνες νοσηλείας του ΙΚΑ έχουν αυξηθεί κατά 58,3%.
-Αφού οι αυξήσεις των νοσηλίων της περιόδου '92-'93 οδήγησαν σε κραχ τα ασφαλιστικά ταμεία, τότε γιατί επιβλήθηκαν οι αυξήσεις του '98, με αποτέλεσμα το ΙΚΑ να αντιμετωπίζει πρόβλημα ρευστότητας σήμερα; ρώτησε ο «Ρ» τον υπουργό Υγείας.
Και ο Λ. Παπαδήμας απάντησε: «Από ένα χρονικό σημείο μέχρι το 1998, που έγινε η αναπροσαρμογή του νοσηλίου, μεσολάβησαν αρκετά χρόνια και ασφαλώς πρέπει να υπάρχουν αναπροσαρμογές νοσηλίων, όπως θα υπάρξουν, και το έχουμε εξαγγείλει, αναπροσαρμογές των ιατρικών πράξεων».
Το ενδιαφέρον είναι ότι με αυτό τον τρόπο καλύφθηκαν οι λειτουργικές δαπάνες 46 νοσοκομείων και έγιναν ανταποδοτικά, όπως είπε ο υπουργός.
Στην ανταποδοτικότητα κατατείνουν όλες οι προσπάθειες της κυβέρνησης με τη μετάθεση των βαρών στα ασφαλιστικά ταμεία, ενώ η κριτική της στη ΝΔ είναι δι' άγραν ψήφων (Το ίδιο άλλωστε έκανε και η ΝΔ).
Ακόμα η κυβέρνηση έβαλε το ΙΚΑ να πληρώσει αναδρομικά 22 δισ. για ιατρικές πράξεις - πριν το 1998 - που κοστολογήθηκαν παραπάνω.
Επίσης τα νοσοκομεία μπορούν να πάρουν απ' το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους την επιχορήγηση των Ταμείων, σε περίπτωση που τα Ταμεία δεν μπορούν να πληρώσουν τα νοσήλιά τους.
Το αντιασφαλιστικό «έργο» της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ επισημαίνουν οι Ομοσπονδίες και καλούν σε καταδίκη στις εκλογές
Οπως σημειώνεται στην ανακοίνωση, ο Κ. Καραμανλής κάνει περιοδείες στα ΚΑΠΗ, οργάνωσε συγκέντρωση συνταξιούχων στο «Χίλτον» και δεν τσιγκουνεύεται προεκλογικών υποσχέσεων και παροχών, κάνοντας λόγο ακόμα και για κατώτερες συντάξεις 150.000 δρχ.
«Ομως - υπογραμμίζεται - είναι η ΝΔ που ψήφισε τους τρεις αντιασφαλιστικούς νόμους, με τους οποίους ανατράπηκαν βασικές κατακτημένες αρχές της κοινωνικής ασφάλισης, όπως η αποσύνδεση της κατώτερης σύνταξης από τα 20 ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη, η αύξηση των ποσοστών αναπηρίας για να πάρεις σύνταξη, η αύξηση του εργάσιμου χρόνου για θεμελίωση δικαιώματος συνταξιοδότησης, η αποσύνδεση της σύνταξης από το 80% των εν ενεργεία αποδοχών. Με τους ίδιους νόμους μπήκε το χαράτσι στις συντάξεις για το ΛΑΦΚΑ και πολλά άλλα που οι συνταξιούχοι πλήρωσαν ακριβά και συνεχίζουν να πληρώνουν με την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ».
Στο εκλογικό της πρόγραμμα το '90 - επισημαίνεται - η ΝΔ «εγγυόταν» την πραγματική αξία των συντάξεων και υποσχόταν αύξησή τους. «Η ΝΔ - τονίζεται - έκανε ακριβώς το αντίθετο για να χάσει ο κάθε συνταξιούχος το 25 - 30% των συντάξεών του, μιας και το ΠΑΣΟΚ βρήκε στρωμένο το έδαφος από τη ΝΔ». Στα αιτήματα - αναφέρεται - των συνταξιούχων, όταν εκλέχθηκε πρόεδρος της ΝΔ ο Κ. Καραμανλής απάντησε: «Δεν μπορώ να δεσμευτώ για ό,τι ζητάτε, γιατί δεν ξέρω τι θα μου στοιχίσετε όταν γίνω κυβέρνηση». Επίσης, από το Δεκέμβρη - σημειώνεται - έχει ζητηθεί συνάντηση μαζί του, αλλά «ακόμα αναμένουμε στο ακουστικό μας».
Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ - τονίζεται - στο Ελσίνκι, πρόσφατα στο ΕΚΟΦΙΝ και ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 23 - 24 του Μάρτη στη Λισαβόνα, έχει αναλάβει δεσμεύσεις για την ένταξη της χώρας στην ΟΝΕ και στο Ευρώ, που μια από αυτές είναι η ισοπέδωση της κοινωνικής ασφάλισης, που πολύ καθαρά περιέγραψε η Α. Διαμαντοπούλου, οι οποίες ταυτόχρονα είναι υποδείξεις - εντολές και του ΟΟΣΑ και του ΔΝΤ και του ΣΕΒ. Οπως επισημαίνεται και η ΝΔ, σαν πιστός εκφραστής της νεοφιλελεύθερης πολιτικής, αναλαμβάνει τις ίδιες δεσμεύσεις.
Τέλος, τονίζεται πως «οι συνταξιούχοι που έχουμε πικρή πείρα από τη ΝΔ, όχι μόνο για το ασφαλιστικό, αλλά και από τη γενικότερη πολιτική της, που τη γευτήκαμε σαν εργαζόμενοι και σαν Ελληνες πολίτες, δεν πρόκειται να πέσουμε στην παγίδα των προεκλογικών υποσχέσεων και θα την ανταμείψουμε κατάλληλα. Ανάλογη θα είναι η απάντησή μας και στο ΠΑΣΟΚ, που αναδείχτηκε καλύτερος διαχειριστής της βάρβαρης απάνθρωπης αντιλαϊκής πολιτικής».
Αντισυνταγματική έκρινε το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών με την 5565/1999 απόφασή του τη διάταξη που θεσπίζει όρια εισοδήματος για τη χορήγηση του επιδόματος και της σύνταξης στην πολύτεκνη μητέρα. Η διάταξη είχε κριθεί αντισυνταγματική και από το Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών.
Σε ανακοίνωσή της η Ανωτάτη Συνομοσπονδία Πολυτέκνων Ελλάδας (ΑΣΠΕ) ζητάει από την κυβέρνηση την άμεση κατάργηση της αντισυνταγματικής διάταξης, επισημαίνοντας ότι η κατάσταση του δημογραφικού προβλήματος στη χώρα μας είναι εφιαλτική και πως αν δε ληφθούν τα αναγκαία μέτρα για την ενίσχυση των πολύτεκνων οικογενειών η χώρα μας κινδυνεύει να μετατραπεί σε «χώρα γερόντων».