ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Παρασκευή 13 Δεκέμβρη 1996
Σελ. /36
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Οι ρυθμίσεις που προτείνονται

Τα συγκεκριμένα μέτρα του σχεδίου νόμου, όπως περιέχονται στην εισηγητική έκθεση

Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις, όπως περιέχονται στα 17 άρθρα της εισηγητικής έκθεσης της πρότασης νόμου έχουν ως εξής:,

Αρθρο 1

Στο άρθρο αυτό προβλέπονται:

1. Η φορολόγηση των εισοδημάτων που αποκτήθηκαν το 1996 με φορολογική κλίμακα όπου τα κλιμάκια, αλλά και οι μειώσεις φόρου για τα τέκνα που βαρύνουν τον φορολογούμενο, είναι αυξημένα κατά 60%. Η αύξηση αυτή εναρμονίζεται σε μεγάλο βαθμό με τη συνολική επίσημη αύξηση του δείκτη τιμών καταναλωτή για την περίοδο 1993 - 1996 (που ξεπέρασε το 50%), διάστημα κατά το όποιο δεν έγινε τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας.

2. Προσθήκη δύο φορολογικών κλιμακίων, ώστε τα φορολογικά κλιμάκια να γίνουν οκτώ και προοδευτική αύξηση του φορολογικού συντελεστή όσο αυξάνεται το εισόδημα, με καταληκτικό συντελεστή 60% για εισοδήματα πάνω από 24.000.000.

3. Για τα εισοδήματα του 1996, καθορισμός αφορολόγητου ποσού (πρώτο κλιμάκιο με μηδενικό φορολογικό συντελεστή) ίσου με 2.000.000 δραχμές, όσες δηλαδή είναι για το 1996 οι μέσες συνολικές ετήσιες αποδοχές του ανειδίκευτου εργάτη.

4. Ειδικά, πάλι για το 1996, για τα εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις προβλέπεται αύξηση του αφορολόγητου ποσού κατά είκοσι τοις εκατό (20%).

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου, η φορολογική κλίμακα διαμορφώνεται ως εξής:

Αρθρο 2

Για τη φορολόγηση των εισοδημάτων που θα αποκτώνται από την 1η Ιανουαρίου 1997 και μετά, θα εφαρμόζεται κάθε χρόνο αυτόματη τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας και των μειώσεων του φόρου για τα τέκνα που βαρύνουν τον φορολογούμενο. Επίσης, το αφορολόγητο ποσό για εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις θα είναι κάθε φορά κατά 20% αυξημένο σε σχέση με το αφορολόγητο ποσό για εισοδήματα από κάθε άλλη πηγή.

Αρθρο 3

1. Εκπτωση της δαπάνης για καταβολή ενοικίου μέχρι 50.000 δραχμές το μήνα για κύρια κατοικία του φορολογουμένου και της οικογένειάς του.

Επίσης, έκπτωση της δαπάνης για καταβολή ενοικίου μέχρι 20.000 δραχμές το μήνα για μίσθωση κατοικίας για παιδιά που σπουδάζουν.

2. Αύξηση της δαπάνης που εκπίπτει για ασφάλιστρα ασφάλισης ζωής κλπ. από τις 200.000 στις 320.000 δραχμές.

3. Αύξηση της δαπάνης που εκπίπτει για παράδοση κατ' οίκον ιδιαίτερων μαθημάτων από 150.000 δραχμές σε 240.000 για κάθε παιδί.

4. Εκπτωση όλων των εξόδων νοσοκομειακής περίθαλψης των τέκνων του φορολογουμένου που είναι άτομα που πάσχουν από ανίατη ασθένεια ή άτομα με ειδικές ανάγκες.

5. Αύξηση της δαπάνης που εκπίπτει για την αμοιβή δικηγόρου από τις 200.000 στις 320.000 δραχμές.

6. Αύξηση της δαπάνης που εκπίπτει βάσει αποδείξεων από τις 300.000 στις 360.000 δραχμές και κατάργηση της διάταξης που περιορίζει τη μείωση του φόρου από την εφαρμογή της παραπάνω έκπτωσης στις 45.000 δραχμές και για τους δύο συζύγους.

7. Διπλασιασμός του ποσού της δαπάνης που εκπίπτει χωρίς δικαιολογητικά, όταν ο ίδιος ο φορολογούμενος ή τα πρόσωπα που συνοικούν με αυτόν και τον βαρύνουν είναι ανάπηροι με αναπηρία 67%, τυφλοί, νεφροπαθείς, πάσχοντες από μεσογειακή αναιμία, θύματα πολέμου και συνταξιούχοι που συνταξιοδοτούνται ως ανάπηροι ή θύματα της Εθνικής Αντίστασης και του εμφυλίου πολέμου.

Αρθρο 4

1. Στο άρθρο αυτό προτείνονται ρυθμίσεις για τον τρόπο που θα γίνεται από 1-1-97 η παρακράτηση του φόρου για αμειβόμενους με μηνιαίο μισθό, με ημερομίσθιο, συνταξιούχους κλπ.

Αρθρο 5

Με το άρθρο αυτό καταργούνται οι διατάξεις που καθορίζουν το αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού του καθαρού εισοδήματος από εμπορικές επιχειρήσεις και από ελεύθερα επαγγέλματα, επειδή η εφαρμογή του παραπάνω συστήματος οδήγησε στη φορολόγηση ανύπαρκτου εισοδήματος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, και των μικρών εισοδημάτων ελεύθερων επαγγελματιών, ενώ αντίθετα ευνόησε τους μεγάλους και πραγματικούς φοροφυγάδες.

Αρθρο 6

Η φορολόγηση των καθαρών κερδών των προσωπικών εταιριών, κοινωνιών του αστικού κώδικα και κοινοπραξιών, καθώς επίσης και η φορολόγηση των κερδών των ΕΠΕ θα γίνεται με το σύστημα της κατανομής τους μεταξύ των εταίρων και των μελών αυτών ανάλογα με τη συμμετοχή τους στις παραπάνω εταιρίες και θα φορολογούνται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις περί φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων.

Αρθρο 7

Με το ισχύον σύστημα, οι συνεταιρισμοί που έχουν συσταθεί νόμιμα φορολογούνται στο σύνολο των καθαρών τους κερδών (διανεμόμενων και μη διανεμόμενων) πριν από την αφαίρεση των χορηγούμενων εκπτώσεων στα μέλη τους. Τα διανεμόμενα κέρδη και οι χορηγούμενες εκπτώσεις στα μέλη λαμβάνονται από το υπόλοιπο των κερδών, που απομένει μετά την αφαίρεση του αναλογούντος φόρου εισοδήματος. Επιπλέον τα κέρδη των συνεταιρισμών φορολογούνται με υψηλό συντελεστή (35%), όσος είναι ο φορολογικός συντελεστής για τα κέρδη των ημεδαπών ανωνύμων εταιριών που έχουν μετοχές εισηγμένες στο Χρηματιστήριο.

Ο παραπάνω τρόπος φορολόγησης των συνεταιρισμών λειτουργεί ως αντικίνητρο στη σύστασή τους, αν και οι συνεταιρισμοί, που συνιστώνται σε προσωπική βάση, αποτελούν τη συλλογική μορφή δραστηριότητας που πρέπει κατά τη γνώμη μας να ενισχυθεί. Για τους παραπάνω λόγους στο άρθρο αυτό της πρότασης νόμου προτείνουμε νέο τρόπο φορολόγησης των κερδών των συνεταιρισμών. Ειδικότερα προτείνονται:

1. Φορολόγηση στο όνομα των συνεταιρισμών μόνο των αδιανέμητων καθαρών κερδών με φορολογικό συντελεστή 15%, ύστερα από την αφαίρεση των διανεμομένων κερδών και των χορηγουμένων στα μέλη των συνεταιρισμών εκπτώσεων.

2. Φορολόγηση των διανεμόμενων καθαρών κερδών στο όνομα των μελών των συνεταιρισμών, ανάλογα με τις συνεταιριστικές τους μερίδες, σύμφωνα με τις διατάξεις περί φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων.

Αρθρο 8

Στο άρθρο αυτό προβλέπονται:

1. H φορολόγηση των μη διανεμόμενων κερδών όλων των ημεδαπών ανωνύμων εταιριών με ενιαίο φορολογικό συντελεστή 45%, ανεξάρτητα από το αν οι μετοχές τους είναι ή όχι εισηγμένες στο χρηματιστήριο.

2. Τα διανεμόνενα στους μετόχους όλων των ημεδαπών ανωνύμων εταιριών κέρδη κατανέμονται ανάμεσα στους μετόχους ανάλογα με τη μετοχική συμμετοχή του καθενός στην ανώνυμη εταιρία και, προστιθέμενα στο ατομικό τους εισόδημα, φορολογούνται σύμφωνα με τις διατάξεις για τη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων.

3. Η ονομαστικοποίηση του συνόλου των μετοχών όλων των ημεδαπών ανωνύμων εταιριών, μέχρι φυσικού προσώπου, μέσα σε δύο μήνες από τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

4. Ο παραπάνω τρόπος φορολόγησης των κερδών όλων των ημεδαπών ανωνύμων εταιριών ισχύει για τα κέρδη των εταιριών αυτών που αποκτώνται από την 1η Ιανουαρίου 1997 και εφεξής, καταργούμενης κάθε αντίθετης διάταξης.

Αρθρο 9

Προτείνεται η φορολόγηση των καθαρών κερδών των αλλοδαπών επιχειρήσεων που λειτουργούν με τη μορφή ανωνύμων εταιριών με συντελεστή 45% αντί του 35% που ισχύει σήμερα.

Για τις υπόλοιπες - εκτός ΑΕ επιχειρήσεων - προτείνεται να φορολογούνται κατά τον ίδιο τρόπο που προβλέπεται από τις διατάξεις του παρόντος νόμου για τις ημεδαπές εταιρίες αντίστοιχου τύπου (ΕΠΕ, ΟΕ, ΕΕ κλπ.).

Αρθρο 10

1. Παρά το γεγονός ότι τα τεκμήρια δεν αποκαθιστούν τη φορολογική δικαιοσύνη, ούτε μπορούν να εξαφανίσουν τη φοροδιαφυγή, στις σημερινές συνθήκες, κάτω από προϋποθέσεις, μπορούν να συμβάλουν, στη διεύρυνση της φορολογούμενης ύλης απ' αυτούς που φοροδιαφεύγουν. Σ' αυτά τα πλαίσια προτείνεται να θεωρείται τεκμήριο, η κατοχή επιβατικού αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσης ή του ενοικίου που πληρώνουν αλλοδαποί που μένουν στη χώρα, ή ημεδαπό προσωπικό που διαμένει μόνιμα στο εξωτερικό και απασχολείται αποκλειστικά σε επιχειρήσεις, η δαπάνη που καταβάλλεται για την αγορά κτηματικών ομολόγων του Δημοσίου, για την αγορά δημόσιων κτημάτων, ομολόγων και εντόκων γραμματίων του Δημοσίου, ή τίτλων εταιριών στις οποίες μετέχει το Δημόσιο κατά ποσοστό 50%, ή για την αγορά μετοχών εισηγμένων στο Χρηματιστήριο ή μετοχών που έχει εγκριθεί η εισαγωγή τους σε αυτό, ή για την αγορά αμοιβαίων κεφαλαίων, καθώς και για την αγορά κάθε άλλου τίτλου που είναι διαπραγματεύσιμος στο Χρηματιστήριο.

Αρθρο 11

Στο άρθρο αυτό προβλέπεται η κατάργηση της φορολόγησης της αποζημίωσης που καταβάλλεται στους εργαζόμενους (μη θεωρούμενη πλέον εισόδημα), για τη με οποιονδήποτε τρόπο διακοπή της εργασιακής τους σχέσης.

Αρθρο 12

Στο άρθρο αυτό προβλέπεται η κατάργηση ορισμένων φοροαπαλλαγών που ισχύουν για ορισμένα νομικά πρόσωπα. Ιδιαίτερα προτείνεται η κατάργηση φοροαπαλλαγών και επομένως η φορολόγηση των εξής εισοδημάτων:

1. Των κερδών από την εκμετάλλευση πλοίων υπό ξένη σημαία, που αποκτώνται από ημεδαπές ΑΕ, συνεταιρισμούς ή ενώσεις τους.

2. Των κερδών από την εκμετάλλευση πλοίων υπό ξένη σημαία και αεροσκαφών που πραγματοποιούν στην Ελλάδα οι αλλοδαπές επιχειρήσεις.

3. Των εισοδημάτων από τόκους εκ τίτλων και καταθέσεων που απαλλάσσονται μέχρι σήμερα από το φόρο, σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ.3 ν.2238/94.

4. Των εισοδημάτων των εταιριών επενδύσεων χαρτοφυλακίου και των αμοιβαίων κεφαλαίων.

5. Των εισοδημάτων που απαλλάσσονται της φορολογίας με βάση σύμβαση που κυρώθηκε με νόμο.

Αρθρο 13

Ο ισχύων τρόπος φορολόγησης των πλοίων είναι σκανδαλώδης και επιτρέπει στους πλοιοκτήτες, αλλά κύρια στους εφοπλιστές, να απολαμβάνουν τεράστια αφορολόγητα κέρδη, μιας και δε φορολογούνται αυτά, αλλά το πλοίο, με βάση τη χωρητικότητά του και μάλιστα με πολύ χαμηλό συντελεστή.

Είναι πραγματικά εξωφρενικό να φορολογείται το ίδιο για παράδειγμα ο κάτοχος μιας θαλαμηγού αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων δραχμών με τον κάτοχο ενός πλοιαρίου πολύ μικρότερης αξίας, με μόνο κριτήριο ότι τα δύο αυτά σκάφη έχουν την ίδια χωρητικότητα.

Είναι το ίδιο προκλητικό να μην φορολογούνται οι εφοπλιστές για τα τεράστια κέρδη τους, π.χ. από την εκμετάλλευση των πλοίων, όπως π.χ. από την εκμετάλλευση δεξαμενόπλοιων, που επιφέρουν τεράστια κέρδη.

Ομως, δυστυχώς, φρόντισε ο συνταγματικός νομοθέτης (ουσιαστικά τα κόμματα της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, που προώθησαν ως κυβερνήσεις τις συνταγματικές αναθεωρήσεις του 1975 και 1985) να χορηγήσει αυξημένη τυπική ισχύ στον παραπάνω τρόπο φορολόγησης των πλοίων, περιλαμβάνοντάς τον σε συνταγματική διάταξη (άρθρο 107 του Συντάγματος)

Παρ' όλα αυτά, με έναν κοινό νόμο είναι δυνατόν να καταργηθούν ορισμένες φοροαπαλλαγές των ναυτιλιακών επιχειρήσεων και αυτό επιχειρούμε με το παρόν άρθρο. Ειδικότερα προτείνεται η κατάργηση των παρακάτω φοροαπαλλαγών:

1. Για το εισόδημα που αποκτάται από γραφεία ή υποκαταστήματα αλλοδαπών ναυτιλιακών επιχειρήσεων στην Ελλάδα, όπως και για το εισόδημα από συμβάσεις, εισπράξεις και γενικά οποιεσδήποτε πράξεις που διενεργούνται από τα γραφεία ή υποκαταστήματα ή για λογαριασμό των αντιπροσωπευομένων επιχειρήσεων κατά την άσκηση των εργασιών ή την παροχή υπηρεσιών. Επίσης καταργείται η φοροαπαλλαγή για το εισόδημα που δημιουργείται από την εκμετάλλευση πλοίου στο εξωτερικό.

2. Για το εισόδημα που προκύπτει από κληρονομιά πλοίων χωρητικότητας άνω των 1.500 κόρων, μεριδίων πλοίων, μετοχών ημεδαπών ή αλλοδαπών εταιριών που είναι πλοιοκτήτριες και τέτοιων πλοίων.

3. Για τα τέλη κυκλοφορίας και από το εφάπαξ πρόσθετο ειδικό τέλος που ισχύει για τα υπό ξένη σημαία τουριστικά πλοία και πλοιάρια επαγγελματικής και ιδιωτικής χρήσης. Επίσης καταργείται η φοροαπαλλαγή για το εισόδημα που αποκτάται από εταιρίες χαρτοφυλακίου που κατέχουν αποκλειστικά μετοχές εταιριών πλοιοκτητριών που βρίσκονται υπό ελληνική σημαία. Ακόμα καταργείται η φοροαπαλλαγή της ναυτικής εταιρίας, εφόσον είναι πλοιοκτήτρια και αφορά στη διανομή κερδών, στην ανάληψη κεφαλαίου και σε άλλες πράξεις που αναφέρονται στο άρθρο 58 του ν.959/1979

Αρθρο 14

Με διάφορες συμβάσεις που κατάρτισε το ελληνικό Δημόσιο με ορισμένες μεγάλες ιδιωτικές επιχειρήσεις και τις οποίες συμβάσεις φρόντισαν οι διάφορες κυβερνήσεις να κυρώσουν με νόμο, παραχωρήθηκε στις επιχειρήσεις αυτές σκανδαλωδώς φορολογική ασυλία.

Δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η φορολογική ασυλία που απολαμβάνουν η ΠΕΤΡΟΛΑ και η εταιρία που ανέλαβε το έργο της κατασκευής του ΜΕΤΡΟ στην Αθήνα.

Με το παρόν άρθρο καταργούνται οι σκανδαλώδεις αυτές φοροαπαλλαγές που παραχωρήθηκαν στις δύο παραπάνω εταιρίες.

Αρθρο 15

Με το άρθρο 9 του ν. 4171/1961 παραχωρήθηκε σε αλλοδαπές τεχνικές επιχειρήσεις μιας τεράστιας έκτασης φοροαπαλλαγή, η οποία τώρα με το άρθρο αυτό της πρότασης νόμου καταργείται.

Αρθρο 16

Με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο υποβάλλονται σε φορολογία οι τόκοι καταθέσεων στις τράπεζες, το ταμιευτήριο, το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και οι τόκοι τίτλων εκδιδομένων από τις τράπεζες και μάλιστα με φορολογικό συντελεστή 15%.

Είναι γνωστό ότι τέτοιας μορφής καταθέσεις ή τίτλους κατέχουν και όχι για μεγάλα ποσά, μεταξύ άλλων, κυρίως άτομα ή οικογένειες προερχόμενες από τα φτωχότερα λαϊκά στρώματα που αποταμιεύουν, όταν έχουν κάποιο μικρό περίσσευμα, για μια δύσκολη στιγμή.

Η φορολόγηση αυτή σε συνδυασμό με τη συνεχή πτώση των επιτοκίων, αλλά και τη μακρόχρονη εφαρμογή της πολιτικής της λιτότητας, τείνει να εξαφανίσει αυτές τις αποταμιεύσεις.

Αντίθετα δε φορολογούνται οι τόκοι από μια σειρά καταθέσεις και από τίτλους που βρίσκονται κυρίως στα χέρια των τραπεζών αλλά και άλλων μεγάλων κεφαλαιούχων.

Ετσι δε φορολογούνται για παράδειγμα οι τόκοι των καταθέσεων σε ξένο νόμισμα, οι τόκοι καταθέσεων τραπεζών σε άλλες τράπεζες, οι τόκοι των εντόκων τίτλων του Δημοσίου κ.ά.

Για λόγους ισονομίας προτείνεται με το παρόν άρθρο η φορολόγηση των τόκων και των παραπάνω καταθέσεων και τίτλων με τον ίδιο φορολογικό συντελεστή και με τον ίδιο τρόπο, που φορολογούνται οι λοιπές καταθέσεις.

Παραμένουν εκτός φορολόγησης μόνο οι τόκοι από τα ομολογιακά δάνεια της ΔΕΗ και του ΟΤΕ, από τους έντοκους τίτλους που εκδίδουν οι ΟΤΑ και από τις καταθέσεις στεγαστικού ταμιευτηρίου, εφόσον χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για εξασφάλιση στεγαστικών δανείων.

Πρέπει να σημειωθεί ότι δικαιότερη φορολόγηση του εισοδήματος από κινητές αξίες (τίτλους δημοσίου, αμοιβαία κεφάλαια κλπ.) θα επέβαλε την κλιμάκωση των φορολογικών συντελεστών και επομένως της φορολόγησης του παραπάνω εισοδήματος, ανάλογα με το ύψος των εισοδημάτων. Αυτό βέβαια προϋποθέτει ονομαστικοποίηση όλων των κινητών αξιών.

Αρθρο 17

Η ισχύς των διατάξεων του παρόντος νόμου αρχίζει από τη δημοσίευσή τους στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Παρέμβαση στήριξης στους "μη έχοντες"
  • Σχέδιο νόμου με μέτρα στην κατεύθυνση της δίκαιης κατανομής των φορολογικών βαρών, κατέθεσε χτες στη Βουλή το ΚΚΕ
  • Ρυθμίσεις για τη φορολογική ελάφρυνση των λαϊκών στρωμάτων και την επιβολή φορολογίας στο μεγάλο κεφάλαιο
  • Προτείνεται η αυτόματη τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας, η καθιέρωση αφορολόγητου ορίου στα 2 εκατ. δρχ., η σημαντική αύξηση των αφορολόγητων ποσών για τις οικογενειακές δαπάνες

Η άρση των προκλητικών ρυθμίσεων που οδηγούν σε όλο και μεγαλύτερη φορολογική επιβάρυνση των λαϊκών στρωμάτων, είναι ένας από τους βασικότερους στόχος του σχέδιου νόμου που κατέθεσε χτες στη Βουλή η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ.

Στην εισηγητική έκθεση γίνεται λεπτομερειακή και συγκεκριμένη αναφορά στο φορολογικό σύστημα που επί χρόνια ισχύει στη χώρα μας, στον τρόπο μέσα από τον οποίο οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ μεταφέρουν εισοδήματα και μέσω της φορολογίας προς το μεγάλο κεφάλαιο και αναλύεται η λογική των κομμουνιστών για την ανάγκη ριζικής αναμόρφωσης του φορολογικού συστήματος. Στο πρώτο μέρος της εισηγητικής έκθεσης ανάμεσα στ' άλλα αναφέρεται:

***

"Η χώρα μας διαθέτει αν όχι το αντιλαϊκότερο, τουλάχιστον ένα από τα πλέον άδικα και αντιλαϊκά φορολογικά συστήματα από όσα ισχύουν στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και τις άλλες αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες.

Η φοροδιαφυγή και η φοροκλοπή κύρια του μεγάλου κεφαλαίου, αλλά και η θεσμοθετημένη φορολογική ασυδοσία του τελευταίου, τα φαινόμενα του παράνομου πλουτισμού, του παρασιτισμού και της παραοικονομίας έχουν πάρει εκρηκτικές διαστάσεις. Αποτελούν βάναυση πρόκληση προς τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους και γενικότερα τα φτωχότερα λαϊκά στρώματα που μόνοι τους καλούνται να σηκώσουν τα βάρη μιας αντιλαϊκής πολιτικής, ενός άδικου φορολογικού συστήματος που μαζί με όλα τα άλλα διατηρεί μια τρομακτικά μεγάλη (65% για το 1996) αναλογία έμμεσων φόρων, που κυριολεκτικά ληστεύουν το εισόδημα των πλατιών λαϊκών στρωμάτων.

Την πραγματικότητα αυτή βέβαια τη γνωρίζουν όλοι. Γι' αυτό και οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ που κυβέρνησαν τα τελευταία 22 χρόνια υπόσχονταν πάντα μια δίκαιη αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος και τη φορολογική ελάφρυνση των φτωχότερων λαϊκών στρωμάτων. Σε αντίθεση όμως με τις παραπάνω υποσχέσεις τους, εφάρμοσαν μια φορολογική πολιτική που ουσιαστικά αποτέλεσε μηχανισμό μεταφοράς εισοδήματος από τα φτωχά λαϊκά στρώματα προς όφελος των οικονομικά ισχυρών, ιδιαίτερα του μεγάλου κεφαλαίου. Μέτρα προς την παραπάνω κατεύθυνση ήταν για παράδειγμα η μη τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας την τελευταία 5ετία (1992 - 1996), η συνεχής παροχή φορολογικών και άλλων κινήτρων προς το μεγάλο κεφάλαιο στο όνομα τάχα της προσέλκυσης επενδύσεων, που όμως αποδείχτηκαν αναποτελεσματικά, οι προκλητικές φοροαπαλλαγές στο μεγάλο, κύρια εφοπλιστικό κεφάλαιο, η επιβολή από το ΠΑΣΟΚ των λεγόμενων αντικειμενικών κριτηρίων φορολόγησης, που υποβάλλουν σε φορολόγηση τους επαγγελματοβιοτέχνες και τους μικρών και μεσαίων εισοδημάτων ελεύθερους επαγγελματίες για εισοδήματα που δεν αποκτούν, ενώ από την άλλη νομιμοποιούν τη φοροκλοπή και φοροδιαφυγή των μεγάλων εμπορικών επιχειρήσεων και των ελεύθερων επαγγελματιών με μεγάλα εισοδήματα, αφού οι τελευταίοι θεωρούνται ειλικρινείς αν δηλώσουν το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος που προβλέπει το θεσμοθετημένο κριτήριο, ενώ είναι γνωστό ότι εισπράττουν και κερδίζουν πολύ μεγαλύτερα ποσά.

Η ανυπαρξία μηχανοργάνωσης των φορολογικών υπηρεσιών, παρά τις περί του αντιθέτου διακηρύξεις όλων των μέχρι τώρα κυβερνήσεων, αποτελεί τελικά συνειδητή πολιτική επιλογή τους, που δείχνει πως δε θέλουν πράγματι να συλλάβουν τη μεγάλη φοροδιαφυγή, ιδιαίτερα του μεγάλου κεφαλαίου.

Η ανάλυση των επίσημων στοιχείων του ίδιου του υπουργείου των Οικονομικών για την τελευταία 15ετία επιβεβαιώνει την παραπάνω εκτίμησή μας για τον βαθιά ταξικό χαρακτήρα της φορολογικής πολιτικής των κυβερνήσεων που είχαν τη διακυβέρνηση της χώρας αυτό το διάστημα. Σύμφωνα με τα παραπάνω επίσημα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, στην περίοδο 1980 - 1995:

  • Υπερδιπλασιάστηκαν οι φορολογούμενοι που υποβάλλουν δήλωση και το 1985 έφτασαν τα 3.840.071. Η αύξηση αυτή οφείλεται στις αλχημείες των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ και ΝΔπου πήραν μέτρα στην κατεύθυνση:
  • Της διεύρυνσης της φορολόγησης ιδιαίτερα των μικρών και μεσαίων εισοδημάτων των αγροτών, ελεύθερων επαγγελματιών και επαγγελματοβιοτεχνών,
  • Της μη τιμαριθμοποίησης της φορολογικής κλίμακας τα τελευταία χρόνια και επομένως της καθήλωσης του αφορολόγητου ποσού.
  • Τα εισοδήματα που δηλώθηκαν στην Εφορία, από όλες τις κατηγορίες των φορολογουμένων, αυξήθηκαν πάνω από 2.000 φορές, αν και στην ίδια περίοδο ο πληθωρισμός αυξήθηκε περίπου 847%. Η μεγαλύτερη αύξηση των δηλωθέντων εισοδημάτων προήλθε από τους μισθωτούς και συνταξιούχους (2.105%).
  • Με το γάντι φορολογήθηκαν οι εμποροβιομήχανοι και εισοδηματίες, αφού τα δηλωθέντα εισοδήματά τους αυξήθηκαν κατά 1.758%. Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι τα κέρδη των μεγάλων επιχειρήσεων σημείωσαν προκλητική αύξηση. Ομως η μεγάλη δυνατότητα φοροδιαφυγής ("νόμιμης" και παράνομης) που υπάρχει σ' αυτές τις κατηγορίες εισοδημάτων, τους επέτρεψε να εμφανίζονται λιγότερα από τα εισοδήματα των μισθωτών και συνταξιούχων, οι οποίοι δεν έχουν δυνατότητες φοροδιαφυγής.
  • Ο προσωπικός φόρος που εισέπραξε η Εφορία από πλούσιους και φτωχούς, αυξήθηκε συνολικά κατά 949,3% ή κατά 453,3 δισ. δραχμές.
  • Η φορολογική επιβάρυνση των μισθωτών και συνταξιούχων ήταν πολύ μεγαλύτερη όχι μόνο από τον πληθωρισμό, αλλά και από τη φορολογική επιβάρυνση των εμποροβιομηχάνων.
  • Το μεγαλύτερο ποσοστό αύξησης των φόρων αναλογούσε στους γεωργούς και αλιείς (6.171,6%) και ακολουθούν στη δεύτερη θέση οι ελεύθεροι επαγγελματίες (1.080%), στην τρίτη θέση οι συνταξιούχοι (1.029,6%), στην τέταρτη θέση οι μισθωτοί (957,5%), ενώ οι εισοδηματίες και εμποροβιομήχανοι κατέχουν την προτελευταία και τελευταία θέση στον κατάλογο, τηρώντας πιστά την παράδοση να εμφανίζονται στην Εφορία με τον μανδύα του φτωχού και άπορου".
Τα επίσημα στοιχεία

"Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών προκύπτει επίσης το εξής αξιοσημείωτο γεγονός:

Η ανάλυση των στοιχείων ολόκληρης της δεκαετίας δίνει ότι οι μισθωτοί και συνταξιούχοι παραμένουν τα υποζύγια του προϋπολογισμού. Τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών είναι ενδεικτικά. Για το σύνολο όλων των κατηγοριών φορολογουμένων, μέσο ετήσιο εισόδημα 2.538.510 δραχμές και μέσος κατά κεφαλή φόρος 130.484 δραχμές. Οι μισθωτοί και συνταξιούχοι εμφανίζονται στην Εφορία σαν οι πιο πλούσιοι Ελληνες με μέσο ετήσιο εισόδημα 2.754.166 δραχμές. Οι εμποροβιομήχανοι και εισοδηματίες κατείχαν πέρσι τη δεύτερη θέση με μέσο ετήσιο εισόδημα 2.279.203 δραχμές.

Οι παραπάνω εξελίξεις οδηγούν στο αδιαμφισβήτητο συμπέρασμα πως τόσο το ΠΑΣΟΚ όσο και η ΝΔ που εναλλάσσονται στην κυβερνητική εξουσία από το 1974 μέχρι σήμερα, με την αντιλαϊκή και άδικη φορολογική πολιτική που εφάρμοσαν, παραβίασαν κατάφωρα και συνειδητά το ίδιο το Σύνταγμα της Ελλάδας, που στο άρθρο 4 ορίζει ρητά πως οι Ελληνες πολίτες συνεισφέρουν χωρίς διακρίσεις στα δημόσια βάρη (άρα και στην καταβολή φόρων) ανάλογα με τις δυνάμεις τους (δηλαδή στην προκείμενη περίπτωση με βάση τη φοροδοτική τους ικανότητα)".

Εξαπάτηση ολκής

"Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ που προήλθε από τις εκλογές της 22ας Σεπτεμβρίου 1996, εξάγγειλε και ετοιμάζεται να υλοποιήσει τη σκληρότερη οικονομική πολιτική των τελευταίων 15 χρόνων, όπως ο ίδιος ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών δηλώνει σε όλους τους τόνους.

Επιπλέον, προκειμένου να ικανοποιήσει τον διακηρυγμένο στόχο της για απαρέγκλιτη υλοποίηση του προγράμματος σύγκλισης, στα πλαίσια της Συνθήκης του Μάαστριχτ και ενόψει της Οικονομικής και Νομισματικής Ενοποίησης, προχωρά σε μια φορολογική επιδρομή, που κύρια θα πλήξει τα φτωχά λαϊκά στρώματα.

Παράλληλα όμως η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ επιχειρεί να εξαπατήσει, για άλλη μια φορά τον ελληνικό λαό, υποστηρίζοντας τάχα ότι από τα μέτρα που θα λάβει θα θιγούν οι έχοντες και κατέχοντες.

Ηδη όμως, από τα πρώτα πρακτικά μέτρα που πήρε, αποδεικνύεται η πλήρης ανακρίβεια της παραπάνω εξαγγελίας της. Μόλις προ ολίγων ημερών ψηφίστηκε νομοσχέδιο για την τροποποίηση του Τελωνειακού Κώδικα, με ρυθμίσεις του οποίου χαρίζονται αρκετά δισεκατομμύρια σε οφειλέτες βεβαιωμένων φόρων προς το ελληνικό δημόσιο".

Οι θέσεις των κομμουνιστών

"Το ΚΚΕ έχει πάγια διακηρυγμένες θέσεις για ριζική μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος, όχι μόνο γιατί το σημερινό είναι κοινωνικά άδικο και έντονα αντιλαϊκό, αλλά και γιατί χωρίς μια ριζική μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος, χωρίς την ουσιαστική ενίσχυση των εσόδων του κράτους από τους έχοντες και για χρόνια φοροδιαφεύγοντες, δεν μπορεί να υπάρξει ούτε αναπτυξιακή, ούτε η αναγκαία κοινωνική πολιτική.

Το ΚΚΕ θεωρεί ότι βασικοί άξονες μιας δημοκρατικής φορολογικής μεταρρύθμισης αλλά και άσκησης μιας γενικότερης προοδευτικής δημοσιονομικής πολιτικής, πρέπει να είναι:

  • Φορολόγηση των πραγματικών κερδών, εισοδημάτων και περιουσίας με παράλληλα μέτρα πάταξης της φοροδιαφυγής.
  • Μέτρα για την άμεση είσπραξη των βεβαιωμένων φόρων και την πάταξη της φοροκλοπής, ιδιαίτερα του μεγάλου κεφαλαίου.
  • Φορολόγηση των εισοδημάτων με προοδευτική κλίμακα ώστε να επιβαρύνονται περισσότερο τα μεγάλα εισοδήματα.
  • Μέτρα αντιστροφής της σχέσης άμεσων - έμμεσων φόρων, με στόχο τη μείωση της έμμεσης φορολογίας. Μέτρα σε μια τέτοια κατεύθυνση μπορεί να είναι:
  • Εφαρμογή μηδενικού ή πολύ χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ σε είδη και υπηρεσίεςπρώτης ανάγκης για πλατιά λαϊκά στρώματα, καθώς και σε γεωργικά είδη και εφόδια.
  • Μηδενικός ΦΠΑ σε είδη και υπηρεσίες που σχετίζονται με τη λαϊκή υγεία και παιδεία, καθώς και με βασικές ανάγκες ειδικών κοινωνικών κατηγοριών (π. χ. αγορά φαρμάκων, μηχανημάτων αναπηρίας κλπ. για άτομα με ειδικές ανάγκες).
  • Μεταφορά σε χαμηλό συντελεστή, αγαθών και υπηρεσιών που έχουν μεγάλη βαρύτητα στο μέσο οικογενειακό προϋπολογισμό και ένταξη σε υψηλό συντελεστή αγαθών και υπηρεσιών που συνδέονται με πολυτελή κατανάλωση.
  • Μέτρα μείωσης της φορολογίας των φτωχότερων λαϊκών στρωμάτων και ενίσχυσης του πραγματικού τους εισοδήματος.
  • Θεσμική κατοχύρωση της διαφάνειας και της ουσιαστικής συμμετοχής των εργαζομένων και κοινωνικών φορέων στη διαμόρφωση αλλά και στην υλοποίηση ενός δημοκρατικού φορολογικού συστήματος.

Η πρόταση αυτή είναι ταυτόχρονα και στόχος πάλης, γιατί και το φορολογικό σύστημα δεν είναι ζήτημα τεχνοκρατικό, αλλά εντάσσεται στις διάφορες ταξικές επιλογές.

Υπό τις παρούσες συνθήκες, το ΚΚΕ, αποκαλύπτοντας ταυτόχρονα τον απατηλό και δημαγωγικό ισχυρισμό της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ ότι τάχα τα φορολογικά μέτρα που προωθούνται θα πλήξουν τους έχοντες και κατέχοντες και ότι ακριβοδίκαια μοιράζονται μεταξύ όλων των κοινωνικών στρωμάτων τα φορολογικά βάρη, προτείνει ορισμένα μέτρα άμεσης εφαρμογής, που στοχεύουν:

1. Στη φορολογική ελάφρυνση των μισθωτών, συνταξιούχων και άλλων στρωμάτων με μικρά και μεσαία εισοδήματα (όπως επαγγελματοβιοτεχνών, μικρών και μεσαίων εισοδημάτων ελεύθερων επαγγελματιών), με άξονες:

  • Τη φορολόγηση των εισοδημάτων του 1996 με φορολογική κλίμακα όπου τα κλιμάκια και οι μειώσεις φόρου για τέκνα που βαρύνουν τον φορολογούμενο θα είναι αυξημένα κατά 60%, αφού έχει ληφθεί υπόψη η συνολική αύξηση του δείκτη τιμών καταναλωτή για την περίοδο 1993 - 1996 (περίοδο κατά την οποία δεν τιμαριθμοποιήθηκε η φορολογική κλίμακα).
  • Τη θεσμοθέτηση για τα εισοδήματα του 1996 αφορολόγητου ποσού (πρώτου κλιμακίου της φορολογικής κλίμακας που έχει μηδενικό φορολογικό συντελεστή) 2.000.000 δραχμών (όσες περίπου είναι οι μέσες συνολικές ετήσιες αποδοχές του ανειδίκευτου εργάτη).
  • Την αύξηση του παραπάνω αφορολόγητου ποσού κατά 20%, για εισοδήματα που προήλθαν από μισθούς και συντάξεις.
  • Την αυτόματη τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας και των μειώσεων του φόρου για τέκνα που βαρύνουν τον φορολογούμενο για τα εισοδήματα που αποκτώνται από την 1η Ιανουαρίου 1997 και εφεξής.
  • Τη θεσμοθέτηση αφορολόγητου ποσού για εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις που θα είναι πάντοτε αυξημένο κατά 20% σε σχέση με το αφορολόγητο ποσό για εισοδήματα από κάθε άλλη πηγή.
  • Τη σημαντική αύξηση του ποσού των δαπανών που εκπίπτουν από το εισόδημα, για τις δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν το 1996 και την αυτόματη τιμαριθμοποίηση του παραπάνω ποσού για τις δαπάνες που πραγματοποιούνται από την 1η Ιανουαρίου 1997 και εφεξής, χωρίς τους περιορισμούς με ποσοστώσεις επί του ύψους των δαπανών ή επί του ύψους του δηλούμενου εισοδήματος.

2. Στη φορολογική επιβάρυνση των υψηλών εισοδημάτων, πρωταρχικά όμως του μεγάλου κεφαλαίου (ιδιαίτερα του εφοπλιστικού αλλά και των κερδών των μεγάλων επιχειρηματιών), με άξονες:

  • Την ονομαστικοποίηση του συνόλου των μετοχών όλων των ημεδαπών ανωνύμων εταιριών, την αύξηση του συντελεστή φορολόγησης των κερδών τους και την αλλαγή του τρόπου φορολόγησης αυτών, με τρόπο ώστε τα διανεμόμενα στους μετόχους κέρδη να φορολογούνται μαζί με το λοιπό προσωπικό τους εισόδημα σύμφωνα με τις διατάξεις για τη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων.
  • Την κατάργηση σε αυτή τη φάση - εμμένοντας στη θέση για συνολική κατάργησή τους ύστερα από πιο ολοκληρωμένη μελέτη - ορισμένων κραυγαλέων φοροαπαλλαγών του μεγάλου κεφαλαίου (κύρια των ναυτιλιακών εταιριών, του χρηματιστικού και τραπεζικού κεφαλαίου).
  • Την καθιέρωση προοδευτικής φορολογικής κλίμακας με την προσθήκη δύο φορολογικών κλιμακίων και την προοδευτική αύξηση του φορολογικού συντελεστή, όσο αυξάνεται το εισόδημα και τη θέσπιση ανώτατου φορολογικού συντελεστή για τα υψηλά εισοδήματα (άνω των 24.000.000 δρχ. ), που φτάνει το 60%.

Πέρα από τα μέτρα σε επίπεδο νομοθετικό, επιβάλλεται και στα πλαίσια της συνταγματικής αναθεώρησης η κατάργηση του άρθρου 107 του Συντάγματος που παρέχει αυξημένης τυπικής ισχύος προστασία στο ξένο αλλά και στο εφοπλιστικό κεφάλαιο, μέσω της συνταγματικής κατοχύρωσης της ισχύος του ν. δ. 2687/53 και του ν.27/1975 (Κεφάλαιο Α έως Δ).

Και πρέπει εδώ να επισημάνουμε την άρνηση της ΝΔ στη συνταγματική αναθεώρηση του 1975, αλλά και του ΠΑΣΟΚ στην αναθεώρηση του 1985, αλλά και την άρνηση και των δύο παραπάνω κομμάτων στην προσπάθεια για αναθεώρηση του Συντάγματος που διακόπηκε με την προκήρυξη των εκλογών του περασμένου Σεπτέμβρη, να αποδεχθούν την πρόταση του ΚΚΕ για κατάργηση της με συνταγματική ισχύ προστασίας του ξένου και εφοπλιστικού κεφαλαίου".

Παρέμβαση για την αποκατάσταση της ελάχιστης κοινωνικής δικαιοσύνης στο φορολογικό σύστημα κάνει το ΚΚΕ, με πρόταση νόμου που κατέθεσε χτες στη Βουλή. Πρόκειται για νομοσχέδιο με τον τίτλο: "Μέτρα στην κατεύθυνση της δίκαιης κατανομής των φορολογικών βαρών". Μια πρωτοβουλία των κομμουνιστών που αποκτά ιδιαίτερα σημαντικές διαστάσεις αυτή την περίοδο που βρίσκεται στο φόρτε της η επιχείρηση φορο-λεηλασίας των λαϊκών εισοδημάτων που έχει εξαπολύσει η κυβέρνηση Σημίτη.

Το σχέδιο νόμου, που υπογράφεται από το σύνολο των βουλευτών του Κόμματος, με επικεφαλής την ΓΓ της ΚΕ, είναι μια παρέμβαση που κινείταιστο πλαίσιο της συνολικής πρότασης του ΚΚΕ για ριζική δημοκρατική μεταρρύθμιση και προοδευτική δημοσιονομική πολιτική, χωρίς, όπως είναι φυσικό, να την αποτυπώνει στο σύνολό της. Ουσιαστικά προτείνεται η υιοθέτηση δέσμης μέτρων σε δύο επίπεδα-στόχους: Πρώτον, στη φορολογική ελάφρυνση των μισθωτών και συνταξιούχων και των ΕΒΕ και δεύτερον στην επιβολή - επιτέλους - φορολογίας στα υψηλά εισοδήματα, πρώτα και κύρια στο μεγάλο κεφάλαιο.

Για τη φορολογία των μισθωτών και συνταξιούχων και άλλων στρωμάτων με μικρά και μεσαία εισοδήματα, όπως επαγγελματοβιοτέχνες και μικρομεσαίου εισοδήματος επαγγελματίες, ανάμεσα στα άλλα προτείνεται:

  • Η τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας, με βάση την αύξηση του επίσημου πληθωρισμού, για την περίοδο 1993-96. Από την επόμενη χρονιά η τιμαριθμοποίηση θα γίνεται αυτόματα.
  • Η θεσμοθέτηση αφορολόγητου ποσού 2.000.000 δρχ. (το οποίο επίσης θα τιμαριθμοποιείται κάθε χρόνο),για όλα τα εισοδήματα. Για μισθούς και συντάξεις το αφορολόγητο θα είναι αυξημένο κατά 20%.
  • Αύξηση - και αυτόματη τιμαριθμοποίηση - των φορολογικών εκπτώσεων για δαπάνες, που καταβάλλονται για νοίκι κύριας κατοικίας (προτείνεται να γίνει 600.000 δρχ. από 240.000 που είναι σήμερα), για το νοίκι που πληρώνουν οι γονείς για τα παιδιά τους που σπουδάζουν, για τις δαπάνες που αφορούν την εξυπηρέτηση προσώπων που συνοικούν με τον φορολογούμενο και είναι ανάπηρα, τυφλά, νεφροπαθή κλπ.
  • Η κατάργηση της φορολογίας στις αποζημιώσεις, λόγω απόλυσης κλπ.
  • Την κατάργηση των "αντικειμενικών κριτηρίων".
  • Την αλλαγή του συστήματος φορολόγησης των προσωπικών εταιριών, των ΕΠΕ, των κοινωνιών και κοινοπραξιών (σήμερα είναι 35%) με την υιοθέτηση του συστήματος της φορολόγησης των μελών ανάλογα με τη συμμετοχή τους.
  • Την αλλαγή του τρόπου φορολόγησης των συνεταιρισμών

Για την αποκατάσταση της ελάχιστης κοινωνικής δικαιοσύνης, μέσα από τη φορολόγηση των υψηλών εισοδημάτων, κύρια του μεγάλου κεφαλαίου, των εφοπλιστών και των μεγάλων επιχειρήσεων προτείνεται:

  • Η ονομαστικοποίηση του συνόλου των μετοχών των ανωνύμων εταιριών, η αύξηση του συντελεστή φορολογίας των κερδών τους στο 45%.
  • Την κατάργηση, στην προοπτική της πλήρους κατάργησής τους, ορισμένων κραυγαλέων περιπτώσεων φοροαπαλλαγών του μεγάλου κεφαλαίου, κύρια των ναυτιλιακών εταιριών, του χρηματικού και τραπεζικού κεφαλαίου.
  • Την αύξηση του φορολογικού συντελεστή για τα υψηλά εισοδήματα (για εισοδήματα πάνω από 24.000.000 δρχ. συντελεστή 60%) και την προσθήκη δύο φορολογικών κλιμακίων.

Ο "Ρ" παρουσιάζει σήμερα το μεγαλύτερη μέρος της εισηγητικής επιχειρηματολογίας του Κόμματος για το νομοσχέδιο, καθώς και τις διατάξεις των άρθρων, όπως αυτές υπάρχουν στην εισηγητική έκθεση.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ