Κατευθύνσεις και οδηγίες για το πώς πρέπει να περάσει στα χέρια των ιδιωτών ο ευαίσθητος χώρος των επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας (ΔΕΗ, ΟΤΕ, κλπ.) που συνδέεται με τα βασικά κοινωνικά αγαθά, δίνει στην ελληνική κυβέρνηση ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης. Εμμέσως πλην σαφώς, ο ΟΟΣΑ - που ιδρύθηκε και λειτουργεί με γνώμονα τη διασφάλιση των συμφερόντων του μεγάλου κεφαλαίου και των πολυεθνικών - διαβλέπει τον κίνδυνο κοινωνικών αναταραχών, συνιστά στις χώρες - μέλη (και στην Ελλάδα) να χειριστούν το μεγάλο θέμα των ιδιωτικοποιήσεων με ιδιαίτερα προσεκτικά βήματα, ώστε να μην σπιλωθεί ο θεσμός της ιδιωτικοποίησης.

Τα παραπάνω προκύπτουν απ' τη συζήτηση που αναπτύχθηκε κατά την όγδοη σύνοδο της συμβουλευτικής επιτροπής του Οργανισμού για τις ιδιωτικοποιήσεις που συνήλθε στο Παρίσι, με θέμα: "Ιδιωτικοποίηση των επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας και Υποδομής - Μέθοδοι και περιορισμοί".Στη σύσκεψη αυτή, μετείχαν αξιωματούχοι από 18 πρώην ανατολικές χώρες και από 17 κράτη - μέλη του ΟΟΣΑ μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Η ελληνική κυβέρνηση, εκπροσωπήθηκε στην παραπάνω σύσκεψη από τον Αντ. Βγόντζα, προϊστάμενο του πολιτικού γραφείου του πρώην πρωθυπουργού Αν. Παπανδρέου και τον ειδικό γραμματέα αποκρατικοποίησης του ΥΒΕΤ Δ. Παρασκευά.

Σύμφωνα με τα βασικά συμπεράσματα της συνόδου, κύρια μέριμνα των διαμορφωτών της πολιτικής στην περιοχή των Επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας, πρέπει να είναι η εισαγωγή του ανταγωνισμού στις ΔΕΚΟ. Ο ρόλος του κράτους- κατά τους διαμορφωτές γνώμης του ΟΟΣΑ - οφείλει να είναι η διευκόλυνση της εισόδου τρίτων μερών τα οποία θα μπορούν να ανταγωνίζονται στο ίδιο επίπεδο με τους καθιερωμένους κυρίως κρατικούς ή ιδιωτικοποιημένους προμηθευτές υπηρεσιών.Η καθιέρωση ενός αποτελεσματικού "θεσμικού πλαισίου" σε περιοχές όπου ο ανταγωνισμός των τιμών και η ευθεία ανταγωνιστικότητα δεν μπορούν ακόμη να καθιερωθούν. Κεντρική μέριμνα είναι η "ευελιξία και η ανταγωνιστικότητα του μηχανισμού ελέγχου τιμών" κατά τέτοιο τρόπο ώστε να παρέχει κίνητρα σε ιδιώτες επιχειρηματίες, για την αύξηση της παραγωγικότητας και της λειτουργικότητας, επιτρέποντας σε αυτούς να αποκτήσουν ένα σημαντικό τμήμα των κερδών απ' αυτή.

Η αναδιάρθρωση των επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας πριν την ιδιωτικοποίηση θεωρείται απαραίτητη, εξασφαλίζοντας καθαρό διαχωρισμό των εμπορικών λειτουργιών από τις ρυθμιστικές με την ανάθεση των δεύτερων σε κρατικούς οργανισμούς/ρυθμιστές.Η αναδιάρθρωση πριν την ιδιωτικοποίηση σε οικονομίες που βρίσκονται σε μεταβατικό στάδιο πρέπει να γίνει με την πώληση (συνήθως ενός πακέτου μειοψηφίας μαζί με το δικαίωμα της διαχείρισης) των κάθετα οργανωμένων μονοπωλίων σε στρατηγικούς ξένους αγοραστές ικανούς να αναδιαρθρώσουν την υποδομή και να επενδύσουν στη διατήρηση και στην ανάπτυξη αυτής.

Εάν αυτές οι προϋποθέσεις δεν πληρωθούν, οι ωφέλειες της ιδιωτικοποίησης - σημειώνει ο ΟΟΣΑ - ενδέχεται να χαθούν μέσω της μείωσης της ευημερίας του καταναλωτή. Είναι προτιμότερο να πραγματοποιούνται οι υψηλότερες άμεσες δαπάνες αναδιάρθρωσης και να εξασφαλίζονται τα μακροπρόθεσμα οφέλη των ανταγωνιστικών αγορών. Οταν εξασφαλισθεί ένα ελάχιστο επίπεδο ανταγωνισμού συνιστάται οι χώρες που βρίσκονται σε μεταβατική περίοδο να αναζητήσουν στρατηγικούς επενδυτές χωρίς να περιορίζονται σε στενές τοπικές αγορές και λιγοστές εγχώριες δυνατότητες διαχειρίσεως.

Στις περισσότερες αναπτυγμένες οικονομίες, οι δημόσιες προσφορές μετοχών είναι η προτιμόμενη μέθοδος για την ιδιωτικοποίηση των επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας.Ωστόσο ένα πρόγραμμα το οποίο στηρίζεται στις δημόσιες προσφορές μετοχών, απαιτεί μια λογική και προσεκτικά σχεδιασμένη στρατηγική ιδιωτικοποιήσεων. Βασική μέριμνα των κυβερνήσεων που εφαρμόζουν προγράμματα ιδιωτικοποίησης, θα πρέπει να είναι η αποφυγή της υπερπροσφοράς στην αγορά και έτσι καθόδου των τιμών.Γι' αυτό το λόγο - σημειώνει ο ΟΟΣΑ - μερικές μεγάλες εταιρίες μπορούν να ιδιωτικοποιηθούν τμηματικά. Εάν η ιδιωτικοποίηση πρόκειται να καταστεί αξιόπιστη το κράτος πρέπει εκ των προτέρων να δεσμευθεί σε μιαν ουδέτερη παθητική συμπεριφορά προς τη μειοψηφία ή ακόμα την πλειοψηφία των μετόχων. Ο ΟΟΣΑ συνιστά επίσης, την ανάθεση της διαχείρισης της συμμετοχής του κράτους σε ένα ή περισσότερους ιδιωτικούς πράκτορες/ διαχειριστές κεφαλαίων.Κατά τη σύνταξη των συμβατικών όρων, πρέπει να ληφθεί μέριμνα ώστε να εξασφαλιστεί η συνέχιση της κοινωφελούς υπηρεσίας, σε περίπτωση συμβατικής αθετήσεως ή αφερεγγυότητας του διαχειριστή!

Αρχισε η χρηματοδότηση για την εκτέλεση έργων από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) για το 1996. Σύμφωνα με χτεσινή ανακοίνωση του υφυπουργού Εθνικής Οικονομίας Χρ. Πάχτα,η πρώτη χρηματοδότηση έργων έχει ύψος 80,4 δισ. δραχμές.

Οπως προκύπτει από την ίδια ανακοίνωση, μόνο το ένα τρίτο του συνόλου των κονδυλίων που διατίθενται για έργα του ΠΔΕ προέρχεται από εθνικούς πόρους. Συγκεκριμένα, το ΠΔΕ για το 1996 προβλέπεται να φτάσει στο ποσό των 1.200 δισ. δραχμών, από τα οποία τα 900 δισ. δραχμές διατίθενται για χρηματοδότηση έργων που είναι ενταγμένα σε Κοινοτικά Προγράμματα και τα 300 δισ. δρχ. για χρηματοδότηση έργων από εθνικούς πόρους.

Παράλληλα, όπως δήλωσε ο Χρ. Πάχτας, το 1995 οι πληρωμές του ΠΔΕ, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία από την Τράπεζα της Ελλάδας, ανήλθαν σε 1.030 δισ. δραχμές. Το ποσό των 80,4 δισ. δρχ. της πρώτης χρηματοδότησης του 1996 διατίθεται για τη χρηματοδότηση έργων όπως: υδρεύσεις - αποχετεύσεις 1,8 δισ. δρχ., έργα Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) 0,65 δισ. δρχ., έργα Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης 15 δισ. δρχ., ειδικό πρόγραμμα Θράκης 1 δισ. δρχ., έργα υπουργείου Παιδείας που αφορούν πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση 8,4 δισ. δρχ., έργα του τομέα δημόσιας υγείας 1,5 δισ. δρχ., έργα του τομέα πρόνοιας 0,74 δισ. δρχ., έργα υπουργείου Οικονομικών για εφορίες, τελωνεία 2,3 δισ. δρχ., έργα σε μουσεία - μνημεία 1,5 δισ. δρχ., για αθλητικά στάδια 0,78 δισ. δρχ., για έργα υπουργείου Αιγαίου 0,75 δισ. δρχ., έργα για τον τομέα της γεωργίας 2 δισ. δρχ., έργα για τον τομέα δασών 1 δισ. δρχ., έργα για την αλιεία 0,8 δισ. δρχ., για έργα που χρηματοδοτούνται από το ΥΠΕΧΩΔΕ, όπως οδικά, λιμάνια, οικιστικά - περιβάλλον, αποκαταστάσεις ζημιών από σεισμούς - πλημμύρες κλπ. 25 δισ. δρχ., για προγράμματα των ερευνητικών ιδρυμάτων 5 δισ. δρχ., για λιμεναρχεία 0,62 δισ. δρχ., για επιχορηγήσεις ιδιωτικών επενδύσεων που έχουν ενταχθεί στο νόμο για τα κίνητρα 8,72 δισ. δρχ., για διάφορα άλλα έργα 2,84 δισ. δρχ.

ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ (1): Στη σημαντική συμβολή του κλάδου των ξεναγών στην τουριστική ανάπτυξη της χώρας αναφέρθηκε ο πρόεδρος του ΕΟΤ Γ. Στεφανίδης, κηρύσσοντας την έναρξη των εργασιών 5ήμερου σεμιναρίου, με θέμα τη Βυζαντινή Ελλάδα. Το σεμινάριο θα συνεχιστεί και τις επόμενες μέρες με ομιλίες καθηγητών, ιστορικών τέχνης, αρχαιολόγων κτλ.

ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ (2): Με τη σοφή φράση "πιο σημαντικό από το να έρχεσαι, είναι να ξέρεις πότε και πώς να φεύγεις", ο Α. Κοσώνας αποχαιρέτησε τη θέση του γγ του ΕΟΤ, παραχωρώντας τη στον B. Κουρτέση. Ο απερχόμενος ευχήθηκε η νέα κυβέρνηση να δείξει το αναμενόμενο ενδιαφέρον για τον Τουρισμό και ευχήθηκε "κάθε επιτυχία στον ΕΟΤ και τα άξια στελέχη του".

ΔΙΑΤΡΑΠΕΖΙΚΑ: Ποσά ύψους 70 δισ. δρχ. απέσπασε η Τράπεζα της Ελλάδας, κατά τη δημοπρασία αποδοχής καταθέσεων ενός μήνα της Παρασκευής που μας πέρασε. Τα επιτόκια των προσφορών των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων κυμάνθηκαν από 13,58% μέχρι 13,73%. Το μέσο σταθμικό επιτόκιο ήταν 13,72%. ΑΣΠΙΣ: Νέος πρόεδρος στην ανερχόμενη εταιρία "Ασπίς Χρηματιστηριακή" ανέλαβε ο Π. Αθανασιάδης, ο οποίος πρόσφατα αποχώρησε από διευθυντική θέση της ΕΤΒΑ. Αμεσος στόχος του νέου τεχνοκράτη προέδρου είναι να αυξήσει το μετοχικό κεφάλαιο της εταιρίας κατά 1 δισ. δρχ., ώστε να μπορεί να συμμετέχει στην αναδοχή νέων εκδόσεων του Χρηματιστηρίου Αξιών Αθήνας.

ΣΥΝΕΔΡΙΟ: Με θέμα "το μέλλον του καπνού στην Ελλάδα" έληξε την περασμένη Παρασκευή το συνέδριο που οργάνωσε στις εγκαταστάσεις της η Αμερικανική Γεωργική Σχολή Θεσσαλονίκης, υπό την αιγίδα του υπουργείου Μακεδονίας - Θράκης και του Εθνικού Οργανισμού Καπνού, με τη χορηγία της "Phillip Morris Hellas ΑΕΒΕ". Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν 500 και πλέον καπνοπαραγωγοί και εκπρόσωποι του καπνεμπορίου, της καπνοβιομηχανίας, των αρμοδίων κρατικών υπηρεσιών κτλ. Με δεδομένη τη σημαντική θέση που έχει η παραγωγή καπνού στην ελληνική οικονομία, εκφράστηκαν από ομιλητές και συνέδρους ανησυχίες για την υπέρμετρη φορολογία του είδους και την αποτελεσματικότητα της παρέμβασης της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ: Ημερίδα του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων πραγματοποιήθηκε στις 31 Γενάρη 1996 στην Αμφισσα. Σύμφωνα με ανακοίνωση του Συνδέσμου, η άρτια και σαφής παρουσίαση εισηγήσεων από επίλεκτα στελέχη των μεταλλευτικών επιχειρήσεων, ο γόνιμος διάλογος που ακολούθησε κάθε παρουσίαση και ο μεγάλος αριθμός των συμμετεχόντων συνέβαλαν αποφασιστικά στην επιτυχία της δεύτερης αυτής διεπιχειρησιακής διοργάνωσης.

Σημαντική πτώση - 1,89% σημειώθηκε χτες στο Χρηματιστήριο της Αθήνας, που έκλεισε στις 962 μονάδες, έναντι 980 μονάδων που έκλεισε στην τελευταία συνεδρίαση της Παρασκευής. Ενδεικτικό του κλίματος που επικράτησε, είναι πως από τις 230 μετοχές που κινήθηκαν οι 192 έκλεισαν με πτώση, ενώ μόλις 23 "διασώθηκαν" και παρουσίασαν άνοδο.

Η νέα επιδείνωση του δείκτη τιμών μετοχών, είναι αποτέλεσμα αφ' ενός του ενδεχόμενου να δημιουργηθεί νέα κρίση στο Αιγαίο, πυροδοτώντας ακόμα μεγαλύτερη ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, και αφ' ετέρου της επιτεινόμενης αμφισβήτησης των χειρισμών της κυβέρνησης Σημίτη στην πρόσφατη κρίση της Ιμιας. Χτες παρατηρήθηκε επίσης, σχετική απραξία του τραπεζικού κλάδου, καθώς από νωρίς το πρωί έγινε γνωστή η απομάκρυνση του Γ. Μίρκου από τη θέση του διοικητή της Εθνικής Τράπεζας.